4. Niềm Ðau Quê Mẹ

Song An Châu

VĂN

Nơi tôi ở nắng vàng tràn khắp lối. Thương quê hương tôi nắng đã úa màu. Tôi bỏ nước ra đi với vạn niềm đau. Nỗi âu lo xoáy vào lòng như lửa đỏ. Nào mẹ già, con nhỏ buộc cẳng, níu chân. Mắt rưng rưng nhìn lên bàn thờ cha ngày đó. Hương khói quyện tròn như nhắn nhủ người đi. Buổi từ ly không đem theo một chút gì, khi tâm hồn chứa quá nhiều đau khổ.

Quê hương ơi! Lăng miếu đền xưa còn đó, u buồn bóng dáng tiêu điều. Ngôi từ đường dòng họ tường móc xanh rêu. Cánh đồng lúa xanh đã vàng bông vào mùa gặt. Lòng càng quặn thắt khi đi qua cửa trường xưa. Bước qua cầu dừa nhớ người yêu cũ. Bè bạn đâu rồi, đứa còn đứa mất. Ðứa đi vào lòng đất, đứa vất vưởng trại tù, đứa bỏ nước vượt biên tìm đường để sống. Bà mẹ già trông ngóng tin con, mắt mờ tóc bạc, lòng đau dạ xót, khi hay tin người quen nhắn về, con đã chết ở biển khơi.

Tàu ra khơi, nhìn lại đất trời, tiếc thương quê hương, thươmg từng tấc đất. Huống chi là dải giang sơn từ Nam chí Bắc, sông núi đã liền, nhưng lòng người chưa thắt chặt, hận thù còn đông đặc chưa tan. Hàng triệu người ra đi bỏ nước xa làng, tìm tự do nơi xứ lạ. Thây vùi biển cả. Hải tặc hiếp dâm. Nhục nhã. Bà cụ già đâm đầu xuống biển.

Trên con tàu ọp ẹp, cũ xì, chất đầy người bỏ nước ra đi. Không mai, bỏ thây ngoài biển cả làm mồi cho cá. Kẻ băng rừng người lội suối bất chấp rừng thiêng nước độc, cướp đường, đỉa vắt, đối mặt với tử thần. Nhưng bất cần, miễn sao rời được quê hương cờ máu, ngăn rào từ tấc đất, ngọn rau.

Nỗi đau, oan khiêng này ai tạo, ai gây hại cho dân tôi? Dân tôi ngàn năm đau khổ rồi cũng vì kẻ thù phương Bắc. Ðồng bào ơi! Hãy vùng lên chống giặc. Kẻ thù ngàn năm phương Bắc. Ðang lăm le chiếm lấy nước ta.

Song An Châu

Mục Lục

5. Bệnh Dửng Dưng, Thờ Ơ Thời Ðại ?

Trần Thành Mỹ

Tình bạn giữa chú Ðười ươi và chú Chó

Thế giới ngày nay thay đổi cực kỳ nhanh chóng trên mọi mặt và cũng ảnh hưởng đậm nét trên mọi tầng lớp xã hội biến chuyển xoay vần bí hiểm loạn xạ không biết đâu là đầu đuôi, tốt xấu đúng sai. Có phải là càng văn minh con người càng trở thành độc đoán, ích kỷ độc tôn ?


Thế kỷ 21 đang toàn cầu hóa dù nhân loại vẫn chưa trút bỏ ảnh hưởng tâm linh của thần linh nên dễ biến con người thành quá khích chia rẽ hơn ngay trong các tôn giáo. Các giáo phái thành thù kình địch nhau tìm mọi cách mở rộng phạm vi hoạt động, truyền bá bảo vệ đường lối giáo lý của mình không khoan nhượng, sử dụng bất kỳ phương tiện nào bất lợi kể cả sát hại đối phương.

Lá cờ Tự do Nhân quyền càng ngày càng được phất thả bay lên cao, kẻ mạnh người yếu đều hãnh diện hớp sinh khí nầy xả giàn không mặc cảm, ít ai còn để ý đến cán cân xã hội cung cầu, hưởng thụ và bổn phận càng ngày càng lệch lạc hết chính xác mất hướng..

Chạy đua theo nền văn minh hiện đại đề cao không giới hạn khoa học kỷ thuật, sự cạnh tranh cao độ giữa các cường quốc, sự đột phá các nước đang trong thời kỳ phát triển, cao trào phân hóa tột độ các tôn giáo làm tổn thương tâm lý, tất cả chỉ gieo sự nghi hoặc trong lòng mọi tầng xã hội nhất là lớp người lao động chân chính nghèo nàn.

Càng ngày không còn lòng tin vào aì, chính quyền chính trị tâm linh, bạn bè thân thuộc, chiến hữu và ngay cả gia đình mình nữa. Dần dà con người ta cảm thấy bất lực trước bao mũi tên tẩm thuốc độc không ít thì nhiều của mọi vấn đề địa bàn thực tế cho đến nổi ý chí phấn đấu chống cái hiểm họa bất ngờ tuột xuống độ không thành thái độ « ba phải » tuyệt đối thờ ơ.

Thái độ vô cảm nầy ví như là một bệnh cực kỳ nguy hiểm hơn cả bệnh Ebola 2014 ở Phi châu, một loại ung thư trong xã hội loài người, một bệnh truyền nhiểm ác tính truyền bệnh, một thứ dịch vô hình còn nguy hại hơn cả hành động tội ác thông thuờng vì có thể trở thành điểm tựa đồng lõa cho tội phạm mất lương tri, không lương tâm không tình người trong phạm vi rộng lớn hơn.

Thái độ tuyệt kỹ lưng chừng nầy rất thích hợp với mọi thế hệ già trẻ vì ai cũng đều tự trang bị lý do thích đáng bào chữa cho thái độ cực kỳ yếm thế nầy một cách hợp lý hợp tình. Ít ai còn có mặc cảm mình đã vô tình che dấu tội phạm ác ôn đội lớp con cừu. Hoặc giả đổ thừa cho người khác, thời thế, hoàn cảnh riêng hay chung là đất nước.

Ở các nước lạc hậu chưa phát triển như ở Phi châu, chiến tranh giữa các bộ tộc càng ngày càng khốc liệt và lan rộng không dừng. Thêm vào đấy nạn đói vì thiên tai hoành hành làm tê liệt giết chết lần mòn bao dân xứ cùng khổ như những ma trơi giữa sa mạc vùng đất khô cằn. Bao phong trào cứu trợ từ thiện từ khắp nơi trên thế giới vẫn không đáp nổi tình trạng bấp bênh đầy mâu thuẫn, thù địch nhau do truyền thống lịch sử, tôn giáo, chính trị.

Do đó biên giới giữa các nước lân cận bị xâm phạm do đoàn người dân trối chạy bằng mọi phương tiện tìm chút sống còn, tự do. Rồi vấn đề tị nạn « bất hợp pháp » nầy lan tràn gây phiền phức va chạm với dân bản xứ nhất là các nước Cộng đồng Âu châu già nua, ít tài nguyên, đất hẹp người đông, theo thể chế chính trị khác nhau. Hậu quả tất nhiên là tình trạng của người đáng thương cần sự giúp đỡ thiết yếu đó không còn sức hút mãnh liệt lòng từ thiện tự nhiên của con người như trước đây.

Hơn thế nữa, ở đâu có mặt thiện tất có mặt ác vì hai mặt nầy như bóng với hình. Vì thế bao kẻ quyền thế ác ôn, doanh nhân vô liêm sỉ, đầu nậu dẫn mối buôn thần bán thánh lợi dụng không mặc cảm đến tận cùng nỗi thống khổ của con người.

Bao nhiêu chùa chiền, nhà thờ, mosquée,?thật hiện đại đồ sộ được xây khắp nơi, trang bị đầy đủ bất cứ phương tiện tân kỳ tốn kém miễn là thu hút tín đồ càng nhiều càng tốt. Ðạo và đời có khác nhau đâu ?

Ngày xưa chiến tranh còn có giới tuyến khí giới còn thô sơ, ngày nay tiến bộ hơn tất cả đều được tối tân hóa trên mọi địa hạt cả trên trời dưới nước, chất hóa học độc hại giết người và đặc biệt là biết vận dụng cả trí óc thông minh sáng tạo, chiến tranh trở thành tên đồ tể phục vụ cho kẻ mạnh kẻ ác, độc tài túi tham lam không đáy. Ngay cả thực phẩm, nước uống, môi trường sinh sống khí trời ta thở, tất tất đều có thể qua cái lò sát sinh của kẻ vô nhân trên mọi địa bàn thế gìới.



Con người vốn đã cô độc rồi càng ngày càng thấy cô đơn hơn. Biết tin ai vào gì bây giờ để có lý do, mộng ước, lý tưởng để sống? Dần dần trở thành thờ ơ, dửng dưng tất nhiên thôi. Dửng dưng không ngừng lại ở thái độ yếm thế, bất cần đời, ủy mị than mây khóc gió, bê tha lêu lỏng, không thiết sống mà leo thang cao lên muốn trở thành người thành đạt, người anh hùng thời đại. Do đó nhan nhản những tổ chức đảng băng cướp bóc giết người, giả dạng, hảm hại lương dân và ngay cả trẻ con, khủng bố thành hình. Và trong tương lai, « biết ra sao ngày sau » địa cầu xanh của thế giới loài người ?

Bệnh buông xuôi thờ ơ trở thành bệnh vô cảm, căn bệnh nầy không chỉ hoành hành cho cá nhân mà còn trà trộn vào mọi tầng xã hội. Trước hiện tượng đẹp, người ta cũng chẳng còn say mê thích thú, trước cái xấu cũng chẳng phẫn nộ, bực tức chống đối. Không còn biết thương xót thương hại, trái tim như đóng băng đóng kín vô tri vô giác trước sự kiện trước mắt.


So sánh với các bệnh về thể xác còn có thể hy vọng chữa trị, tuy nhiên với cái bệnh vừa hữu hình mà vừa vô hình nầy, khi tàng hình lúc lộ diện, vì ma dẫn lối quỷ đưa đường hay « thánh thần » soi sáng ai hiểu được, nếu không kịp thời hướng dẫn ngăn chận, hậu quả có thể nghiêm trọng làm mất cân bằng đời sống con người và thiên nhiên. Và không ai có thể đoán trước được tương lai của con người địa cầu sẽ ra sao ?

Và chính cái thái độ dửng dưng vô cảm đó từ lâu cũng đã bị Ðức Hưng Ðạo Vương (1228-1300) kết tội là « khác nào như quay ngọn giáo mà đi theo kẻ thù ».
Trần Thành Mỹ

Trần Thành Mỹ

Mục Lục

6. Hành Trình Về Quê - Phiên Bản 2016

Nguyễn Viết Ðĩnh

(Từ QUÊ ngắn gọn hơn từ QUÊ HƯƠNG, nghe gần gũi mộc mạc và có vẻ nhà quê một chút. Quê là nơi chôn nhau, cắt rốn. Quê gợi nhớ ruộng đồng, con sông mái chùa, cây đa bến cũ.


Tản mạn Hành Trình Về Quê gồm ba tiểu đoạn: 1. Hà Nội-Sapa, 2. Huế- Thuận An-Lăng Cô, 3. Sài Gòn- Biên Hòa- Cần Giuộc.
Xin mời quý vị khăn gói về quê, quê Việt, với tôị)



HÀ NỘI-SAPA


NGÀY THỨ 1 (23/11)


9:30 sáng tôi đáp chuyến bay về Hà Nội. Máy bay Airbus A320 nhỏ. Tiếp viên mặc áo dài vừa nói được tiếng Tàu, Việt và tiếng Anh. Các cô có vẻ tự tin và quen việc so với mười bốn năm về trước, lần tôi theo chuyến du lịch (tour) về Việt Nam.

12:15 trưa máy bay hạ cánh xuống cảng Nội Bài. Hành khách đủ mọi màu da lục tục nối duôi rồng rắn chờ dóng dấu nhập cảnh.

Quang cảnh cũng giống như những phi cảng quốc tế khác. Cung cách làm việc của nhân viên hải quan (Immigration Officers) nghiêm túc, chuyên nghiệp. Họ chỉ hỏi vài câu thông thường: ?Về thăm ai, ở dâu? Về chơi Việt Nam mấy tuần??. Không còn thấy cảnh mè nheo vòi tiền du khách như trước nữa.

Qua hàng rào quan thuế cũng vậy. Có hai lối đi. Một cho người cần khai báo. Lối kia dành cho những người không có gì phải khai. Có tiến bộ! Ðáng khen!

Ra đến cổng mắt còn ráo rác, tôi đã nghe tiếng gọi rối rít của các cháu gái Hà Nội xinh tươi. Có cháu gọi bằng chú, có cháu gọi bằng ông. Các cháu sốt sắng dành quyền kéo va li hành lý ra xe sẵn đợi gần dó. Tài xế là cháu rể đẹp trai, chững chạc và hiền hậu.

Xe chạy trên dưới nửa tiếng là đã vào phố cổ Hà Nội, nơi đó có một tiệc nhỏ đặt sẵn trong hiệu ăn chuyên về chả cá nổi tiếng.

Trải qua chuyến đi dài giờ, mùi cá nướng thơm phức, tôi cũng chỉ ăn qua loa vài miếng, nhờ bia Hà Nội đưa cay.

Cám ơn các cháu đã tiếp rước chú hơn cả hoàn hảo.

Hà Nôị bây giờ đã 4-5giờ chiều. Các cháu muốn đưa người di tản buồn về quê làng, cách Hà Nội trên 50 cây số. Ở đó đang tụ tập đông đủ họ hàng, cháu chắt nhân đám giỗ của gia đình ông anh trưởng họ

Nhìn phố phừơng Hà Nôị vừa lạ, vừa quen. Xe cộ chạy loạn xạ vui mắt. Một lúc, xe ra khỏi nội thành, rồi bon bon leo cầu mới bắc qua sông Hồng, theo hướng xa lộ mới xây chạy thẳng về quê nhà Ðinh Xá, Bình Lục.

Thị xã Phủ Lý khi xưa lèo tèo, nay đã thay da đổi thịt trở thành một trung tâm phát triển với nhà cao tầng chạy dọc theo những con đường mới mở.

Vui chuyện tôi hỏi về chiếc Nissan nhỏ gọn 5-6 chỗ ngồi đang lái. Ở Việt Nam đó là tài sản quý, trị giá chừng 50 ngàn đô. Nếu bên Mỹ, giá chắc khoảng trên dưới 20 ngàn. Tầng lớp trung lưu ở đây đang bắt đầu mua sắm xe hơi.

Trong khoảng 14 năm qua, đời sống ở Việt Nam đã cải thiện lên nhiều. Ðường xá mở mang , công trình xây cất mọc lên tưng bừng.

Nhưng nghe nói vẫn còn những khúc mắc lâu đời như lụt lún, ô nhiễm. Công trình này lấn công trình kia. Cảnh quan xô lệch mất vẻ hài hòa.

Xe vừa đỗ bên đường đã thấy lố nhố bốn năm người chạy ra thăm hỏi, níu kéo, rồi bá vai bá cổ vào nhà. Ðó là những ông anh họ trên bảy mươi tuổi đời.

Họ gặp lại nhau sau hơn 60 năm xa cách. Nhìn khuôn mặt họ, ai cũng nhận ra nét hao hao giống nhau. Tuy mỗi người mỗi cảnh, ở trong những môi trường sống khác biệt, nhưng chung quy họ là họ hàng thân thuộc.

Ðây là bữa cỗ làng quê. Không hào nhoáng. Không mâm cao, cỗ đầy, nhưng thân tình, mộc mạc.

Họ hàng đến đông đủ, trên dưới ba bốn chục người. Chỗ ngồi chia theo vai vế, tuổi tác. Các cụ ngồi mâm trên. Con, cháu lần lượt ngồi xuống chiếu trải ngay trên sân nhà. Nhiều cháu nhỏ mười, mười lăm tụm năm tụm ba kháo chuyện với nhau, rồi cười rúc rích.

Làng quê 60 năm không có thay đổi gì đáng kể. Có vẻ cũ kỹ và cằn cỗi hơn xưa. Màu xanh ruộng đồng, vườn tược đã mất. Thay vào là nhà cửa san sát. Nghe nói dân số trong làng tăng bốn năm lần?

Tiệc tan ra về cũng đã 9-10 giờ đêm.

Trên đường về nhờ hơi bia rươụ, tôi tiếp tục ba hoa đủ thứ đề tài, kể cả việc bôi bác chế độ với các cháu trên xe, nhất là với ông cháu rể tài xế bên cạnh. Sau đó, mới biết cậu ta là đại tá công an.!!? Hú vía!

Về khách sạn tắm rửa xong cũng gần 12 giờ. Muốn đi ngắm Hà Nội về đêm cho biết.

Thế là chân bước lê phố cổ, miệng ư ử theo giòng nhạc xưa ?Buồn vào hồn không tên...?. (1)

Qua mấy dẫy phố, hàng quán đang lục tục thu dọn, khách vắng thưa dần. Tôi lại phải quay về khu trung tâm sát hồ Gươm, nơi gần khách sạn, nhấm nháp ly vang Ðà Lạt cho biết mùi.

Vang Ðà Lạt kỳ này cũng tiến bộ hơn hẳn, tuy chưa được chuẩn, xong cũng tạm. Giá cả cũng gần bằng vang ngoại Chile $350 ngàn ($20 đô). Uống làm quen, ủng hộ sản phẩm quê nhà. Mong họ đuổi kịp đà hội nhập thế giới.

Về khách sạn đã quá 1:30 sáng. Ra ban công nhìn thấy đền Ngọc Sơn và cầu Thê Húc sáng rực trong tầm nhìn phia dưới.

Cảnh đẹp như mơ. Phố xá xe cộ còn thưa thớt. Người đi bộ vẫn lác đác dạo quanh hồ.

Xin trình vua Lý, vua Lê: ?Chúng con vừa về thăm người, thăm quể!

Nhạc nhẹ nghe êm, rồi giấc ngủ đến lúc nào không hay. Sáng tỉnh dậy mặt trời còn ngủ trong màn sương. Ðẹp!

NGÀY THỨ 2 (24/11)

8 giờ sáng lên tầng 10 ăn điểm tâm. Phòng ăn nhỏ, kê khoảng chục bàn, sạch sẽ ngăn nắp, không hào nhoáng. Cà phê sữa nóng với bánh mì trứng, thịt nguội, phó mát căn bản.

Ðiều đáng nói là khung cảnh Hà Nội hiện ngay trước mắt. Mặt hồ Gươm lung linh dưới ánh mặt trời ban mai. Nét quen và lạ. Thế là đủ cho một niềm vui khởi đầu một ngày mới ở Hà Nội, quê hương loang lổ vàng son quá khứ của nhiều người xa xứ, như tôi!

Tôi xuống phòng tiếp tân tầng trệt nhờ mua ?sim? điện thoại $100 ngàn tiền Việt (khoảng $5US) để tiện liên lạc với họ hàng, thân hữu.

Các cháu sốt sắng cứ gọi hoài để sắp chương trình. Riêng tôi chỉ muốn đi lang thang, tùy hứng.

36 phố phường ngay dưới chân. Thật thích! Ði đâu xa làm gì?

Từ Hàng Hành ra bờ hồ rất gần. Buổi sáng dân Hà Nội tụ tập từng nhóm tập thể dục theo điệu nhạc phát ra từ máy radio. Giới trẻ và du khách Tây thường cũn cỡn trong bộ đồ thể thao chạy bộ lòng vòng.

Không khí sinh động hẳn lên. Cộng với tiếng còi xe inh ỏi, tiếng rao hàng, tiếng nói cười, tiếng loa phường, mang lại nét đặc trưng có một không hai trên thế giới.

Cầu Thê Húc, đền Ngọc Sơn ngàn năm soi bóng, trầm mặc nhìn giòng lịch sử lướt qua!

Tháp rùa xa xa phơi nét phong sương. Chắc hẳn thiếu bàn tay ân cần săn sóc của con cháu.

Kính bẩm Ðức Vua: ? Họ đang bận chia phần xôi thịt ở đầu làng. Họ đã quên các Ngài rồi!?.

Tôi đi lang thang từ bờ hồ hướng về hàng Gai, rẽ qua hàng Quạt. Gặp hàng Ðào, phố chính, xưa nổi tiếng về tơ lụa.

Nhiều phố nhỏ, ngắn. Hàng quán san sát, chiếm cả lề đường. Xe cộ xô bồ. Ðâu đâu cũng có khách sạn, quán ăn, quán cà phê, tiệm bán điện thoại, hàng vải vóc, quần áo, đồ lưu niệm, phòng du lịch.

Nhà cửa, phố phường sáng sủa hơn trước. Phố lầu mọc cao hơn, xen lẫn nhà cũ, hẻm sâu.

Qua phố Mã Mây thấy nhiều tiệm ăn, trong đó có tiệm đông người, tôi bèn xà vào xem. Nhà hàng kinh doanh theo cung cách mới. Quán đủ mặt Tây, Ta, đông vui. Có bia, rượu. Giá cả hợp lý. Thức ăn vừa miệng. Ðiểm đạt từ B- đến B+.

Khu Mã Mây, Lương Ngọc Quyến, Tạ Hiền nổi tiếng vì đó là khu vui chơi buổi tối, phố bia, tụ điểm của du khách và giới trẻ. Có cả trình diễn hát chèo vào dịp cuối tuần.

Phố Mã Mây còn có nhà cổ tiêu biểu kiến trúc và cách bầy biện nội thất của dân phố cổ thời xưa.

Ðể tìm hiểu rõ nếp sống cũ, du khách nên môt lần viếng thăm cho biết. May mắn phố cổ còn có một không gian u trầm giữa cảnh tấp nập xô bồ. (2)

May mắn hơn nữa, nếu để ý kỹ, du khách có thể tìm đường lên một quán cà phê trên lầu hai và lầu ba. Với cách trang hoàng đặc biệt giữa không gian tĩnh lặng. Cách bài trí bàn ghế cùng những bức tranh chứng tỏ chủ nhân là nghệ sĩ đích thực.

Ai muốn tìm thú cô đơn hay những cặp tình nhân cần sự riêng tư, nên đến quán này.

Thế mà đã gần 3-4 giờ chiều. Sắp đến giờ hẹn với các cháu Hà Nội. Các cháu đều là những trí thức trẻ đương thời. Chúc các cháu có một hướng đi tươi sáng phía trước. Tương lai đất nước đang nằm trong tay các cháu.

Tụ điểm lại là một quán cà phê thời thượng của giới sinh viên, học sinh, nằm trên lầu hai hướng ra hồ Gươm trên đường Ðinh Tiên Hoàng.

Quán chật, đông, nét cũ kỹ hoài niệm. Trang trí xô lệch, bàn ghế cọc cạch có chủ ý. Ðó là điểm đến của giới học sinh, sinh viên Hà Nội. Giống như ở miền nam trước 1975, giới trẻ Sài thành tìm đến những quán cà phê Hầm Gió, Gió Nam, Brodard, Givral.

Chiều tối, tôi háo hức theo các cháu vào khu phố bia. Khu này san sát các tiệm ăn bình dân. Ghế ngồi tràn cả ra vệ đường. Thức ăn lạ, ngon, rẻ với bia đủ loại Tiger, Hanoi, Saigon, 333?Hàng chục loại bia nội, không kể bia ngoại Heinenken phổ biến ăn trùm. (3)

Có thể nói Hà Nội và cả Việt Nam là thiên đường bia!

Giới trẻ nam nữ, du khách ngồi đầy, cười nói râm ran. Ðặc sản địa phương trình làng. Hình thức và nội dung đạt chuẩn. Bia bọt góp phần tích cực trong tấu khúc ẩm thực này.

Tôi may mắn khỏi phải hô các cháu mang cầm cố áo hồ cừu lấy tiền mua rượu, như ông thi sĩ Tàu nào đó thời xưa, vì ở đây, tiền bia rượu rẻ rề.

Ra về cũng trên dưới 11 giờ đêm. Mặt mày ai cũng vui vì có chất cồn đang tưng bừng nhảy nhót trong máu.

Hẹn mai vui chơi nữa các cháu nhé! Thích!

NGÀY THỨ 3 (25/11)

Sáng sớm vợ chồng cháu trai ghé thăm ông. Các cháu cho một điện thoại mới để tiện liên lạc.

Các cháu thuộc thế hệ đời thứ ba. Trẻ trung tháo vát, thời vận đang lên. Ðặc biệt, các cháu còn có tinh thần gia tộc. Chiều nay các cháu hẹn mời ăn.

Lại xuống phố lang thang.

Khu tôi ở nhiều hotel nhỏ, cao dưới 10 tầng. Sen kẽ là hiệu ăn, ngân hàng, tiệm bánh?Nhưng điểm chính vẫn là những gánh hàng ven lề đường bán tạp nham đủ thứ, từ bún riêu, bún ốc, rau quả?Khung cảnh vui mắt, hơi lộn xộn. Ðó là nét đặc trưng của Hà Nội phố.

Ðất hẹp, người đông, ai cũng phải mưu cầu cuộc sống. Làm sao bây giờ?

Khi ngang qua một cửa tiệm thấy đông người ăn, chuyên phở gà, tôi cũng xà vào ngay.

Bát phở nước trong thơm, bánh trắng mềm, vài miếng thịt gà vàng phía trên, rau mùi và hành xanh thái nhỏ. Ðó là một kiệt tác sống động giữa màu sắc và hương vị của ẩm thực bình dân đường phố Hà Nội.

Xin bạn đừng ăn ngay. Mời bạn rắc thêm chút lá chanh cắt chỉ, chút tiêu. Sau khi nếm một thìa nước lèo, bạn sẽ liên tục ăn và húp nước cho đến giọt cuối cùng. Mồ hôi lấm tấm trên mặt, dù trời không nóng. Bạn thấy hả hê như tìm ra một hạnh phúc mới.

Phở ngon, giá rẻ. Tô nhỏ $20 ngàn, tô lớn $30 ngàn. Trên dưới 1 mỹ kim. Xin quý vị thích du lịch hãy về thăm quê, ăn phở gà phố cổ.

Trời còn sớm quá. Mới khoảng 8 giờ sáng. Tôi táp vào cà phê Trung Nguyên gần đó.

Tiệm trang trí cách tân, nhỏ, đẹp. Khách Tây-Ta đủ mặt. Tây thích togo cà phê đá, bánh mì thịt. Ta thích ngồi nhâm nhi ly cà phê nóng.

Tôi ngồi bàn ngoài nhìn học sinh đi học, người đi làm, du khách rong chơi.

Chạy tới chạy lui là những người bán hàng lam lũ. Từ hàng rong trên xe đạp, đến thúng mẹt trái cây, rau cỏ.

Gần chỗ tôi ngồi là một chị bán đu đủ chín vàng. Với bộ đồ thể thao đã cũ, khuôn mặt khắc khổ chịu đựng, vẫn sáng nét tươi vui khi nói chuyện với khách hàng.

Có nhiều phụ nữ Hà Thành diện thời trang hợp thời. Thỉnh thoảng xuất hiện vài thiếu nữ ngồi xe sang, ăn mặc không thua dân Paris chính gốc!

Cứ nhìn hình MC Cao Kỳ Duyên chụp chung với các ca sĩ, người mẫu và fans Việt là biết ngay. Một trời ăn diện mút mùa lệ thủy. Có lẽ còn ?modẻ hơn giới quý tộc Mít di tản tại Little Sàigon, thủ đô tỵ nạn!

Kinh tế Mỹ hụt hẫng rồi. Ðâu còn thời vàng son chồng tách (technician) vợ ly (Assembly), mới làm một năm đã mua nhà.

Ðã hết thời các phòng mạch bác sĩ Mít bóc tem phiếu ?medical? lia chia để sớm chiều tậu nhà cao, cửa rộng dâng cho các mệnh phụ mặt hoa da phấn, chủ nhân hàng tá hột xòan kim cương lấp lánh hơn sao.

Ðó là thời xa xưa cổ tích 30 năm về trước. Ôi thời vàng son nhung gấm nay còn đâu!

Hy vọng trông chờ Tông Tông Cờ Huê Trump múa may thay đổi được gì cho kinh tế Mỹ.

Bây giờ dân Hà Nội phom phom sống khỏe. Cũng tậu xe, xây nhà đều. Có người kêu Hà Nội còn nhiều người nghèo. Ôi! Người nghèo nơi nào chẳng có, cứ gì Hà Nội. Mỹ thiếu gì homeless.

Thôi thì dân nghèo chúng ta cứ lê lết buôn thúng bán bưng quanh phố cổ cho hết kiếp này. Dù sao đây cũng là quê mình. Ngày ngày còn được ngắm hồ Gươm và tháp rùa! Hạnh phúc chán.

Phố cổ có trên 1000 năm. Hoàng thành Thăng Long đâu đó đang khai quật. Khí thiêng sông núi đất Việt lại có cơ hội bùng lên mang lại ấm no cho con dân Giao Chỉ mấy hồi.

Từ niềm tin đó, dân Hà Nội và phụ cận, hiện giờ chuộng lên đồng. Ðồng cốt là tín ngưỡng Việt cổ lâu đời.

Về mặt tâm linh, đồng cốt cũng mang lại nhiều xoa dịu cho những chấn thương tâm trí xô lệch, do biến động nghiệt ngã của cuộc đời.

Tôi không được dịp tiếp cận buổi lên đồng, dù đã ghi vào lịch trong chuyến đi này.

Từ phố hàng Hành qua Hàng Trống, rẽ phải là nhà thờ Lớn Hà Nội, nơi tôi thuở 7-8 tuổi đã có lần ghé qua. Nhà thờ vẫn mang nét đẹp cổ kính trang nghiêm.

Nhìn lên gác chuông, tôi thầm khấn:

?Xin Chúa cao cả đoái thương và che chở cho những kẻ khốn cùng thúng mẹt sống quẩn quanh trên phố cổ này!?

Không biết Ngài có nghe thấy không?

Cứ thế tôi bước lê trên 36 phố phường theo bản năng, tay cầm gói xôi đậu phọng (lạc) mới mua bên lề đường giá 25 xu Mỹ.

Phục! Tổ tiên mình chế biến món ăn thật tài tình. Chỉ với gạo nếp, các cụ cho ra nào là xôi vò, đậu, lạc, gấc... Có hàng chục thứ xôi. Thứ nào cũng thơm ngon.

Hồi nhỏ, học sinh Hà Nội mê xôi đậu đen ăn với chè đậu đen. Xôi đậu xanh ăn với muối mè (vừng). Xôi trắng với thịt heo (lợn) luộc.

Nam tiến, xôi phải thêm nước dừa hay cùi dừa nạo mỏng. Không kể loại cao cấp là xôi chiên phồng ăn với gà quay, lạp xưởng? Thêm phụ khoản là xôi lá dứa, xôi sầu riêng....

Xôi phải đi với chè. Xôi-chè, hai từ đối xứng ngoạn mục. Từ nếp, dân Mít chế biến ra hàng chục loại chè.

Nào chè đậu xanh, đậu đen, đậu ngự, đậu ván, chè xôi nước, bà ba, nhẫn nhục, bạch quả?Trên chục loại, không thể nhớ hết. Thứ nào cũng thơm ngon, bắt mắt, ngọt lừ.

Quý bà quý cô, sẵn đỏ da thắm thịt xin chớ đụng vào nhé! Chè ngon, ngọt, quyến rũ, nhưng dễ làm vòng 2 của quý vị nở phồng. Trông quý tướng thật đấy, song so với nghệ thuật thẩm mỹ thì có vẻ trái chiều!

Hơn nữa chè ngọt lưỡi đấy nhưng cũng rất nguy hiểm, có thể tan cửa nát nhà mấy hồi.

Miền Nam trước 75 có câu nói đùa cửa miệng: ?Ăn chè Nhà Bè!?

Ðể trả lời phe nam rủ đi ăn chè :

?Hổng thèm?, giọng nữ ngọt lịm ngún nguẩy.

Thế là một trường thiên tiểu thuyết ra đời với đủ bộ hỷ, nộ, ái, ố cho những cặp nhân tình tham lam muốn đèo bòng?

Tôi đi bất kể trời trăng, không cần phương hướng chỗ nào cũng như lạ, như quen. Nhưng đây là ban trưa làm gì có trăng sao? Mặc kệ, ta vẫn đi. Qua hết phố nọ, đến đường kia. Chui vào con hẻm, thoát ra mặt tiền...

Ðâu đâu cũng hàng quán la liệt, bảng hiệu, người tấp nập qua lại. Không khí vui tươi, nhộn nhịp của mùa Giáng Sinh đâu đó cận kề.

Tháng 11 đầu đông, tiết trời mát. Mặt trời tỏa sáng óng vàng. Không có mưa sa che lấp phố phường như khi xưa Trần Dần đã một thời đi qua.

Ngay lúc này, tôi thầm mong có những cơn mưa nặng hạt, mưa to, mưa bão, mưa sa gió táp, để tìm được cảm giác đích thực của nhà thơ nổi tiếng này:

?.. .Tôi bước đi không thấy phố, không thấy nhà.

Chỉ thấy mưa sa trên màu cờ đỏ...?. Cực hay! (4)

Tôi đang đi giữa lòng Hà Nội. Hai bên phố nhà cao xen thấp, không đều. Hàng quán tạp nhạp sắc màu, rộn ràng người qua, kẻ lại.

Lớp già xưa kia sao đâu mất hút. Lớp trẻ lớn lên nhởn nhơ. Trong lòng Hà Nội, gò Ðống Ða vẫn còn đó. Ngoài kia, sông Hồng nhuộm đỏ phù sa ngày đêm đổ về biển lớn.

Ðó là giòng đời. Sông đời trôi chảy mãi không ngừng.

Chợt nghĩ về đời mình. Thân phận kẻ xa quê trên 60 năm, giờ trở về với vẻ lạc lõng lạ thường.

Cảnh vật đó, con người đó, đang sinh động trước mặt, nhưng không thuộc về đời mình, bây giờ. Mình ở một nơi khác, thế giới khác, chỉ đến đây năm bữa, nửa tháng, rồi lại bỏ đi. Ði mãi. Có thể quay về hoặc không, đâu biết? Ai biết được tương lai? Có một giọt đắng trong lòng.

Ðường phố chật hẹp. Lề đường là nơi buôn bán, nơi để xe. Trên đường nhốn nháo, tấp nập, inh ỏỉ tiếng còi. Giòng xe chạy đều, ít tai nạn. Hình như, người Hà Nội âm thầm tuân thủ những qui luật giao thông bất thành văn.

Về khách sạn cũng khoảng ba bốn giờ chiều. ?Sim? điện thoại mua hôm trước bị kẹt gì đó, không khởi động được. Chắc lại bị lừa rồi.

Thế giới này họ sống bằng lọc lừa. Nước lớn lừa nước nhỏ. Chính quyền lừa dân. Hứa hẹn này nọ, rồi quên. Quên ngon lành. Ðại gia lừa chân dài. Rồi bị phản. Cứ thế vòng kim cô lừa bịp luẩn quẩn quay hoài.

Chỉ có đám dân nghèo là không có đối tượng để lừa. Lừa ai bây giờ? Có gì để lừa?

Ăn ở thẳng ngay, làm ăn lam lũ, chúng còn theo trù dập suốt đời.

Nhưng xin trở về phố cổ đời thường.

Người ơi! Chiều hôm tối rồi! Ta lại có mục vui chơi. Cũng phải chải chuốt một chút cho đỡ quê.

Lúc này khoảng 7 giờ tối. Phố xá đã lên đèn xanh đỏ. Xe cộ lao vun vút. Taxi vừa đỗ đã có một hai cháu đứng đón ân cần, ?rước? vào nhà hàng.

Bảo vệ mặc đồng phục bộ đội thời 1946. Phục vụ mặc áo cánh quần nâu, quê Việt. Nhà hàng trang trí, bàn ghế đẹp, lạ, sáng sủa, trang trọng.

Bàn tiệc đã đông đủ mọị người, do vợ chồng cháu trai khoản đãi.

Ðặc biệt có hai công tử Hà Nội ?com lể, cà vạt chững chạc cùng hiện diện. Họ cũng đang ngóng chờ ?cậủ công tử phương xa. Ðây là bữa tiệc thết đãi các công tử chính gốc Hà Nội, công tử già... quá già theo năm tháng!

Bữa ăn đậm món quê hương nhưng trình bày được nâng cấp lên tầm cao của nghệ thuật ẩm thực.

Chén bát là gốm sứ Bát Tràng mô phỏng hoa văn xưa cổ, trắng xanh lịch lãm. Ðồ ăn, thức uống hài hòa màu sắc, tô điểm thêm bằng những vật dụng dân dã.

Kia là đĩa cua đồng chiên bày biện khéo léo trên một cái mẹt tre, có rau và giỏ cua xinh sắn đi kèm. Ðây là món trạch nướng, thu mình nằm uốn khúc trên mâm tre đan lát công phu, có đủ loại rau ăn kèm... Nhiều và còn nhiều món khác nữa.

Ðể đưa cay còn hai chai vang ngoại chung đường. Thế là ông cháu, anh em hào hứng thưởng thức đặc sản điạ phương đã được cách tân từ cách nấu nướng, trình bày,.

Cám ơn hai cháu! Kỳ sau nhớ đãi ông nhiều lần nữa nhé!!

Bạn nào về Hà Nội thử một lần cho biết. (5)

Taxi đưa khách về hotel hàng Hành cùng hai ông anh họ. Chúng tôi lại có nhiều thời gian tâm sự sau 60 năm xa cách.

Mới 10 giờ đêm. Còn sớm chán. Thế là ba công tử già lại vẫn đóng bộ bát phố.

Cuối cùng cũng vòng về bờ hồ.

Cầu Thê Húc và đề Ngọc Sơn sáng ánh đèn phản chiếu lung linh mặt hồ. Huyền ảo!

NGÀY THỨ 4 (11/26)

Sáng hôm nay trời trở gió. Hơi lạnh bao phủ phố.

Mặt hồ Gươm xôn xao gợn sóng. Lòng người thoang thoảng nỗi buồn không tên.

Ôi! mà đời này ai chẳng có nỗi buồn? Có ai hưởng trọn niềm vui suốt tháng, suốt đời đâu!

Ngày xưa có nhiều thi nhân đã oán than cho thân phận đất đá rêu phong chìm lấp qua cơn sóng phế hưng đấy thôi. Giấy mực nào tả hết được nỗi buồn? (6)

Thôi thì ?Buồn ơi, chào mi!?. Ta không muốn nhắc đến mi nữa!

Giờ, ta phải vui lên đón một ngày mới với cố tri.

Ba anh em họ Nguyễn, đều trên 70. Họ gặp nhau sau 60 năm xa cách.

Họ vui. Khuôn mặt, nụ cười, nếp nhăn có nét giống nhau. Họ thân nhau ngay lúc đầu gặp lại. Như thể 60 năm xa cách chỉ là một giấc mộng phù du.

Sáng lạnh, mùi phở đâu đó phảng phất không gian hay trong tiềm thức? Họ dắt díu nhau đến tiệm phở hôm trước gần khách sạn cho khỏe.

Ði xa làm gì. Ðây là tâm điểm phố cổ rồi. Cứ ngồi đây mà ăn phở. Rẻ, ngon.

Ngoài phở còn có bánh cuốn tráng tay. Bánh cuốn nhân thịt, có vị đậm đà khó tả.

Chưa hết, phải nếm thêm bún mọc nữa cho thật căng bụng mới có sức cuốc bộ thăm lại phố xưa. Bún mọc nước thanh, bún trắng điểm thêm vài viên mọc tròn, chút tiêu, chút rau mùi. Ngon! Ngon hơn đồ ăn ở khách sạn 5 sao.

Hàng phở gà đắc địa. Khách tới ào ào. Hàng bánh cuốn, bún mọc nhỏ bé nép vào tường hàng phở sống nhờ. Với một bếp lò, vài ba ghế nhựa. Ðó là chỗ mưu sinh của giới bình dân Hà Nội.

Trời còn quá sớm. Lạnh se. Lúc này đi vòng hồ là nhất.

Ba công tử già lại bá vai, bá cổ thăm hồ. Hai ông anh chỉ trỏ nhà này, phố kia, nơi các ông tiếp thu Hà Nội năm 1954.

Giờ đây, cao ốc mọc đầy. Tên đường đã đổi. Chính họ cũng cảm thấy xa lạ, bồi hồi.

Cả một không gian xô lệch tầm nhìn. Thời gian lướt qua nhanh quá. Ðá cũng phải mòn, huống hồ là trí nhớ con người.

Chuyện kể không dứt. Thời nhỏ ra sao? Trung niên thế nào? Giờ, đã quá tầm tay. Nay, đầu đã bạc.

Cứ thế giòng tâm sự kiếp người, đời thường trao đổi với nhau để hiểu nhau, để thương đời, thương người, để ngậm ngùi cho năm tháng chóng qua!

Nhìn lên, đã đi sâu vào phố cổ tự bao giờ không biết. Ðã quá trưa rồi. Bún phở sáng cũng tiêu tùng. Bụng đã đói.

Tình cờ bảng hiệu Lã Vọng-Chả Cá trước mặt, thế là chúng tôi lại phải vào thăm.

Ba phần bún chả, hai phần chả giò (nem rán) cộng ba bia Saigon. Thế là quá đủ cho bao tử buổi trưa.

Chả cá chỉ có cá tẩm ướp bột nghệ, nước mắm và vài thứ lỉnh kỉnh. Ăn kèm rau, bún. Ðặc biệt nước chấm phải ngon. Giản dị thế thôi mà cũng lôi kéo biết bao thực khách.

Công nhận Lã Vọng số một về chả cá. Tên tuổi có bề dầy kinh nghiệm. Chủ nhân, nhân viên thân thiện. Cho một điểm son A+. (7)

Tối nay có buổi xum họp đại gia đình. Các cháu gái lo đặt nhà hàng. Họ hàng qui tụ trên dưới 40 người kể cả các cháu nhỏ.

Hiệu ăn ba tầng lầu đông nghẹt khách ra vào. Nhà hàng lớn với bàn ghế đóng chặt xuống sàn, băng ghế dài, bàn dài. Nét mới, giản dị nhưng không thô.

Ðây là kiểu kinh doanh nhà hàng theo cung cách mới. Mục đích lôi kéo số đông. Giá rẻ, ngon, trình bày bắt mắt.

Mâm đồ ăn nhiều món dọn trên bàn. Phục vụ nhanh, gọn với bia bọt đồng hành.

Bữa tiệc kéo dài mãi quá 10 giờ.

Mấy ngày nay cứ phố cổ chơi đều. Ði bộ nên chân cẳng mỏi nhừ.

Tối nay xin đi ngủ sớm.

NGÀY THỨ 5 (11/27)

Sáng dậy sớm vì đêm qua ngủ ngon.

Bịn rịn tiễn chân hai ông anh họ về Phủ Lý. Hẹn ngày tái ngộ, không xa. Hy vọng thế!

Sực nhớ đã ăn nằm ở lỳ phố cổ trên dưới năm ngày rồi. Phải tính chương trình gì khác nữa, nếu không sẽ muộn.

Hay là lại muốn tái định cư luôn ở phố cổ để có dịp theo chân giới buôn thúng bán bưng, kiếm sống qua ngày?

Ý kiến sáng tạo nhưng để xét lại!

Ở Hà Nội hay bất cứ nơi nào bên Việt Nam, khi muốn du lịch , bạn cứ tìm đến Saigon Tourist hay Sinh Cafe. (8)

Họ có nhiều tours, giá hợp lý, kinh nghiệm.

Tôi mua vé đi Sapa. Luôn tiện mua vé máy bay về Huế ngày 2/12. Rồi tính từ Huế sẽ thăm Hội An. Sau đó về Sài Gòn.

Hôm nay phải dành riêng cho mình. Ði chơi một mình.

Tôi đang tự hỏi không biết bắt đầu từ đâu? Nhưng kìa xe buýt nội thành vừa trờ tới, thế là tôi nhảy tót lên xe.

Giá vé 6 ngàn Việt (30 cents). Xe vắng khách. Ghế ngồi thoải mái, cao thoáng.

Phố xá hiện rõ trước mặt, hai bên. Tôi không thắc mắc đi đâu, về đâu. Khỏe!

Phải có lời khen quý vị tài xế. Buýt to kềnh càng họ vẫn lái thảnh thơi giữa giòng xe cộ loạn xạ trên phố chật hẹp. Lái ra, tấp vào nhanh gọn ngon lành.

Có lúc xe chạy khỏi phố cổ. Ðường phố rộng rãi hơn, ngăn nắp hơn.

Khách là những cư dân Hà Nội. Bà nội trợ với giỏ rau, lão ông mặt phúc hậu, nụ cười hiền, tươm tất trong bộ âu phục kèm aó khoác, mũ nồi.

Có khi ríu rít một bầy bốn năm thiếu niên học sinh ùa lên xe. Với đồng phục xanh trắng, cặp táp, các cháu tay lướt nhanh trên màn hình điện thoại di động.

Ða số các cháu vui vẻ cười với khách lạ. Có cháu mặt làm nghiêm khi gặp ánh mắt muốn làm thân.

Có cháu gái trên dưới 10 tuổi, xinh xắn với choàng len phủ gối, thắt bím, mỉm cười đưa ngón tay ra dấu không cho phép du khách chụp hình mình.

Loanh quanh hàng giờ, cuối cùng buýt lại về bến khởi điểm, bờ hồ.

Cám ơn xe buýt Hà Nội. Cám ơn cư dân Hà Nội tình cờ gặp trên xe. Cám ơn các cháu thiếu nhi đã mang đến cho du khách một niềm vui vô hạn!

Biết chú mê phở, chiều nay vợ chồng cô cháu mời ăn phở nhà làm. Cháu khoe phở nhà nấu ngon số một.

Lại taxi đến nhà. Ðược tiếp đón nồng hậu bên tô phở bò nóng hổi. Thịt mềm, bánh rẻo vừa miệng, nước dùng thơm ngọt mang lại ấm áp cho chiều tối se lạnh ngoài trời.

Cháu rể mang ra một chai rượu quý, đặc sản của người dân tộc. Rượu trắng như đế, độ cồn nặng. Uống ngon.

Phải công nhận ?phở home madẻ, do cháu gái đạo diễn là đệ nhất Hà Thành.

Hôm nay phải về khách sạn sớm, sửa soạn mai đi Sapa. Trên đường về tạt vào Circle K Việt bắt chai vang Chile dành mai làm nước uống dọc đường. Uống để tránh đau bụng. Nghe nói thế, biết có đúng không?

NGÀY THỨ 6 (11/28)

Sapa! Ðây là tên Pháp chứ đâu phải Việt? Không biết ý nghĩa gì?

Có điều Sapa là nơi nghỉ mát của người Pháp thời thuộc địa. Do Pháp khám phá và xây dựng thuộc tỉnh Lào Cai, sát Tầu.

Miền Bắc, Tây nghỉ mát ở Sapa, Ðồ Sơn. Miền Trung có Bạch Mã. Miền Nam có Ðà Lạt, Vũng Tàu. Nơi nào cũng tuyệt.

Các ngài Phú Lãng Sa khôn và giỏi! Nơi đâu cũng có bàn tay xây dựng, kiến thiết. Merci beaucoup!

Những kiến trúc tiêu biểu trên toàn cõi Việt Nam như nhà hát Hà Nội-Sài Gòn, Dinh Gia Long, nhà thờ Ðức Bà đều do Tây thực dân dựng lên. Các ông Việt bây giờ thừa hưởng ngon lành!

Trong 50 năm qua, không biết các ông Việt xây dựng được gì cho quê hương gấm vóc này nhỉ?

Có! Nhiều lắm! Ở mỗi tỉnh đều thấy những dinh thự đồ sộ. Ðó là trụ sở Ủy Ban ND, Công An ND. Dinh cơ to tát đấy, đồ sộ đấy, nhưng nét kiến trúc thô thiển, cục mịch. Tây chẳng ra Tây, Ta chẳng giống Ta.

Cũng phóng xa lộ, cầu cống. Sao công trình mau xuống cấp vậy? Hư hỏng hoài. Báo chí trong nước kêu ca quá chừng.

Té ra như vậy kỹ thuật và trình độ xây cất của nước mình còn thua cả bọn thực dân hồi xa xưa sao? Nghịch lý!

Sáng 7 giờ xe hơi (ô tô con) đến đón ở khách sạn, rồi chuyển sang xe buýt đi Sapa.

Xe đi Sapa là xe buýt giường nằm? Lạ nhỉ? Thật vậy, khách chui vào một tổ nhộng hình hộp dài vừa đủ lọt một người. Thiết kế vừa là giường vừa là ghế, đặc sản Việt Nam.

Tiện hay bất tiện tùy cá nhân. Riêng tôi vẫn thích ghế ngồi kiểu ?Greyhound? chạy xuyên bang Mỹ, kiểu ?xe đò Hoàng? của Mít chạy đường Quận Cam lên tận Cựu Kim Sơn.

Chui rúc lỉnh kỉnh vào ổ nhộng không thoải mái. Nói dại nếu có tai nạn, thì kể như xong vì khách khó lòng thoát ra khỏi cỗ quan tài này!

Xe chạy nhanh trên xa lộ mới. Mỗi chiều hai lằn xe, thông thoáng như xa lộ Âu-Mỹ. Tốt! Ðiểm son cho người thực hiện công trình.

Bỏ xa phố phường Hà Nội sau lưng, xe phom phom chạy ra ngoại ô. Cảnh trí an bình. Ðây đó cánh đồng cây cỏ tốt tươi, có con sông nhỏ chảy qua.

Xe lên dần cao độ, vượt qua miền trung du, lên miền thượng du. Núi đồi ẩn hiện chung quanh. Cây và núi xanh hơn, buồn hơn. Trời và đất gần nhau quá. Mây trắng nhiều nơi bao phủ lũng sâu. Cảnh đẹp!

Tiếng nhạc vàng ru ngủ. Không gì quý hơn ...ờ..ờ độc lập..ờ .ờ..không, ?một ly rượu vang lúc này.

Rất may mình đã tính trước. Cám ơn mày, rượu vang!

Men rượu thấm vào máu, nỗi buồn nở trong lòng. Giữa bạt ngàn cây xanh, núi thẫm, mây trôi, con người bỗng thấy lẻ loi, buâng khuâng vô định.

Lúc này mới thấy cần bàn tay ấm một người!

Thị trấn Sapa đang mưa, mưa nhẹ. Trời lạnh. Ðường phố ướt, vắng, chạy men theo triền dốc lên cao, xuống thấp. Núi gần và xa, lũng sâu với ruộng bậc thang trơ trụi.

Khách sạn tôi ở là một kiến trúc bốn tầng rộng đẹp có từ thời Pháp.

Vị trí và cách xây theo phong thái Âu Châu. Hơi cũ, xuống cấp. Mọi phòng trọ đều hướng ra thung lũng rộng có mây bay, thông reo trước mặt.

Mới hai giờ chiều. Hướng dẫn viên dắt đoàn xuống thăm bản Mèo ngay dưới chân núi.

Nói gần, thực ra cũng phải đi bộ ba bốn cây số đường núi. Có vài quán ăn, tiệm cà phê trang hoàng cung cách sơn cước, giữa khung cảnh núi mây chập chùng.

Ði sâu con dốc hai bên có cửa hàng bán đồ lưu niệm. Nhà sàn cũ kỹ, xinh xắn.

May mắn hôm nay là cuối tuần, du khách được dịp thưởng thức điệu múa dân tộc trên sân khấu nhà làng, xây sát giòng suối réo rắt hữu tình.

Trời chiều trở lạnh, mọi người lục tục kéo về khách sạn.

Bữa cơm tối trong phòng ăn khách sạn giống cơm phần gia đình, giản dị, ngon mịêng.

Mây phủ mù thung lũng. Tôi đi bộ khám phá Sapa về đêm.

Trời tối, đèn leo lét. Tạt vào quán ven đường sưởi ấm bếp hồng. Quán vắng teo.

Ngoài trời mờ mịt. Ðành về khách sạn nghỉ ngơi.

Ðêm xuống lạnh.



NGÀY THỨ 7 (11/29)

Sáng sớm theo đoàn thăm trung tâm thị xã Sapa. Ðường núi quanh co, dốc lên, dốc xuống.

Có nhà thờ nhỏ ngay trên quảng trường chính. Ðây là trung tâm cùa phố núi.

Vòng theo con dốc, rồi thêm một con dốc nữa là đến công viên Hàm Rồng. Cảnh quan mở với lũng sâu, núi cao.

Du khách có thể tận hưởng không khí trong lành. Toàn cảnh Sapa hiện rõ phía dưới.

Công viên rộng, sạch, đẹp. Có khu trình diễn các điệu vũ dân tộc, tiệm ăn. Cách tổ chức tương tự như Ău-Mỹ.

Một điểm son cho Sapa.

Tôi bỏ đoàn, đi loanh quanh đường phố. Có nhiều khách sạn quảng cáo tắm thuốc dân tộc. Nước tẩm rễ cây và nhiều loại lá rừng. Nghe nói tắm xong rất khỏe.

Phố núi nhỏ. Ðường dốc quanh co. Tôi đi mãi không về tới khách sạn. Lạc đường rồi, đành phải ngồi xe ôm về khách sạn.

Sapa mùa đông trời tối nhanh.

Phòng ăn hôm nay khách đông hơn vì là cuối tuần. Gặp nhóm bạn ban sáng vồn vã rủ chung bàn. Rượu đặc sản miền núi uống mềm môi, rồi ca hát như điên. Vui

NGÀY THỨ 8 (11/30)

Trượt chuyến đi đỉnh Hoàng Liên Sơn vì lười, dậy muộn. Tôi ở khách sạn ăn sáng, ngắm cảnh trời mây.

Thời gian trôi nhanh 1 giờ trưa đã sửa soạn hành trang về Hà Nội.

Ba ngày hai đêm không đủ để cảm nghiệm hết vẻ đẹp của Sapa.

Xin hẹn Sapa lần sau nhé!

Xe buýt khởi hành tại Sapa lúc 2 giờ chiều. Xe lòng vòng ven núi, qua đèo. Lần này xe đổ dốc về xuôi.

Cảnh vật hai bên đường vẫy gọi trong sương chiều. Hoàng hôn xuống nhanh nơi miền đất lạnh.

Tạm biệt Sapa.

Về lại Hanoi Morning Star hotel gần 10 giờ đêm.

NGÀY THỨ 9 (11/31)

Lại vẫn phở gà trên đường hàng Trống gần khách sạn. Khu này có nhiều nhà hàng lớn nhỏ. Không kể những sạp bán đồ ăn vặt trên lề đường.

Lần này thay vì về tiệm cũ, tôi vào tiệm mới, khang trang hơn, ăn thử. Ðây là nhà hàng ba tầng lầu chuyên bán phở gà, miến, cơm gà.

Hương vị phở thua xa tiệm cũ. Tôi ngồi bàn gần đầu bếp và nồi nước lèo sôi sục, váng mỡ.

Lúc tính tiền, thâu ngân nói 5 mươi ngàn ($2.5 đô), nhưng đầu bếp hô 100 trăm ngàn ($5 đô) . Tôi hỏi lại, thu ngân vẫn nói 5.

Ðầu bếp quơ dao thái thịt nạt thu ngân. Nhìn con dao sáng loáng như gươm, tôi lặng lẽ trả đúng 100k, rồi rút êm.

Lại bị lừa rồi. Bị chém chỉ vì hai dollars. Không đáng!

Kinh nghiệm ứng xử khi du lịch xứ nghèo: hỏi giá trước khi mua hàng, kể cả ăn uống, cho an toàn xa lộ, nếu không muốn bị bực mình.

Lại vòng bờ hồ. Phiá bên đường có công viên Lý Thái Tổ rộng, đẹp. Tượng ngài đứng bệ vệ nhìn ra hồ. Tượng bề thế, uy nghi, hơi giống vua quan Tàu. Ðó là nhận xét của báo chí Hà Nội một thời.

Xứ mình mọi thứ đều theo sau người có chết ai đâu? Hơn nữa đâu có hình ảnh vua Lê, vua Lý để đúc tượng cho thật đúng. Nghệ sĩ cứ tưởng tượng ra mà làm. Rồi rút cuộc lại giống tướng Tầu do ảnh hưởng phim truyện Hồng Kông, Ðại Lục ăn rễ vào xương tủy dân Mít mình.

Khi xưa các cụ thích thơ Ðường, Tống. Nay con cháu mê phim chưởng Tầu. Ðâu có gì khác nhau? Ai trách ai được bây giờ?

Chung quanh bờ hồ còn có nhiều nhà hàng trang trí tân kỳ, sạch sẽ phục vụ du khách và giới trẻ. Phần ăn căn bản từ $17 ngàn, khoảng trên 1 đô.

Có nhiều tiệm tạp hóa Circle K và các thương hiệu khác. Giá cả ghi rõ, hợp lý. Cung cách buôn bán giống Ău-Mỹ.

Sớm muộn, Việt Nam cũng chuyển đổi cách sống và tư duy, đẩy mạnh phát triển đưa đất nước tiến ngang tầm các quốc gia miền Ðông Nam Á.

Mấy hôm nay tôi cuốc bộ nhiều, phải về khách sạn nghỉ sớm.

Buổi tối trời chuyển lạnh. Tôi ra ban công ngồi nhấm nháp ly vang. Cả một khung trời đen, không trăng sao trên đầu.

Nhìn xuống phía dưới mặt hồ vẫn lung linh huyền ảo phản chiếu ánh đèn đêm.

Một ngày sắp qua.

NGÀY THỨ 10 (12/1)

Mình sắp thành cư dân Hà Nội phố rồi. Ðã quen đường đi ngõ về. Phố phường gần gũi hơn. Người và người thân nhau hơn.

Tiếng còi xe cũng không còn làm bực mình. Âm sắc Hà Nội mới mình cũng chấp nhận. Mình sắp hòa đồng vào nếp sống đời thường ở đây sao?

Buổi trưa tôi ngồi quán bên đường gặm bánh mì cặp thịt và bia. Thức ăn đơn giản, rẻ mà ngon.

Vào cửa hàng viễn thông Viettel gần đó thay ?sim? mới cho điện thoại lưu động để dễ liên lạc. Ðiện thoại hôm trước các cháu cho khó xử dụng, hơn nữa tiếng chuông kêu to quá. Có lẽ mình không biết điều chỉnh. Ðồ nhà quê!

Bước chân vào cửa hàng tôi đứng xững vì đây là lần đầu tôi gặp vẻ đẹp Hà Nội đích thực. Vẻ nguyên thủy vàng ròng không pha trộn đồng thau tạp nhạp. Vẻ đẹp trong văn chương tiểu thuyết trước 1954. Sắc hương của dĩ vãng vàng son thanh lịch Hà Nội cổ, còn hiếm hoi sót lại bây giờ.

Phong thái thanh lịch, sắc đẹp quý phái phảng phất hình bóng lung linh của thứ phi Mộng Ðiệp, của tài tử Kiều Chinh trong thời xuân sắc.

Cô gái trước mặt tôi mang dáng dấp Hà Nội ấy. Ðẹp từ khuôn mặt trắng đều. Mắt môi sáng tươi như mùa xuân mới.

Dịu dàng và đoan trang với giọng ngọt, thanh, nhẹ, hơi trầm, không cao sắc như các cô gái đương thời.

Tôi ra về lòng mang chút buâng khuâng như người vừa tìm lại được vật quý, rồi lại biến mất ngay.

Tối lo sửa soạn hành lý và các giấy tờ hộ chiếu, vé máy bay để mai sớm ra sân bay về Huế.

Chiều nay tôi ngồi trên ban công uống rượu suông, một mình. Mặt hồ đen, câm nín.

Lòng trống trải, không buồn không vui.



23/1/2017

Chú Thích:

1) Nhạc ?Nửa Ðêm Ngoài Phố?, Trúc Phương 2) Nhà Cổ 87 Phố Mã Mây, www.phocohanoịgov.vn

3) Phố Bia: Khu phố Tạ Hiền-Lương Ngọc Quyến-Mã Mây

4) Thơ ?Nhất định thắng?, Trần Dần, Nhân Văn Giai Phẩm

5) Nhà Hàng 1946, số 61 Cửa Bắc, Hà Nội

6) Ý thơ ?Thăng Long Hoài Cổ?, Bà Huyện Thanh Quan

7) Chả Cá Lã Vọng, số 14 phố Chả Cá, Hà Nội 8) Saigon Tourist: www.saigontourist.com ,Sinh Cafe: www.sinhcafẹcom


( Xin xem tiếp phần 3) HUẾ-LĂNG CÔ & 4) SÀIGON-BIÊN HÒA-CẦN GIUỘC

Nguyễn Viết Ðĩnh

Mục Lục

7. Ðôi Bạn

Sông Cửu

Truyện ngắn : .
(Sài gòn thập niên 1975 - 1980)



Cô gái đang cầu nguyện trên căn gác xép, bỗng nghe tiếng mẹ gọi ở dưới nhà:

- Hà ơi! Bữa nay lễ lạc gì đó. Kiếm lá cờ treo lên đi con. Nhà nào không treo bị phạt hai trăm ngàn đó. Công an khu vực họ tới kiểm tra giờ nè . Mầy nghe chưa đấy Hà ?!

- Dạ nghe .

Hà với tay lên trần lôi ra một lá cờ bèo nhèo, hôi mốc. Màu sao trắng toác, loang lổ , chỗ đỏ chỗ bầm. Cô ta quấn nó vào cán một cây chổi lông cùn rồi đem cắm lên hông cửa sổ . Người mẹ ngước nhìn , tỏ vẻ yên tâm, trước khi xách giỏ ra chợ. Cả khu Xóm Mới nầy, cờ mọc lên như nấm dại . Cái cao, cái thấp, cái rũ, cái ngang . . .Gió thổi, cơn mưa rào ập đến làm lá cờ run lên bần bật, cán chổi quật ngang, cờ lăn kềnh trên mặt đất . Hà xuống thang gác kéo ập cửa lại cho nước mưa khỏi tạt vào . Bỗng nhiên Hà cảm thấy lòng nhớ thương ba da diết . Hà nhớ mấy câu thơ ba hồi còn ở quê ngoài Bắc, ba thường bực rọc ngâm nga khi bị buộc phải treo lá cờ đỏ nầy .

?Ði không thấy phố thấy nhà
Chỉ thấy mưa sa trên màu cờ đỏ . . .?

Mẹ cũng bảo, cảnh quê Hà Nội của mẹ hồi những năm 54 và cảnh Sài Gòn đổi tên sau 75 đến giờ là bơ phờ như thế đó! Hà cố hình dung sự khác nhau thế nào giữa cái thành phố đổi tên Hồ Chí Minh hiện nay với Thủ Ðô Sài Gòn, Hòn Ngọc Viễn Ðông trước đây của ba mẹ. Cái thành phố mà mẹ sanh Hà ra vừa giáp thôi nôi thì cha bị bắt đi tù cải tạo về tội làm sĩ quan Quốc Gia. Khi họ thả ba ra thì Hà đã lên 13 tuổi. Cái thành phố khiến cho Cha con , chồng vơ chỉ sum hợp với nhau được có mấy tháng thì phải xa cách mỗi người một nơi. Kinh khủng nhất là hôm mẹ nặng lời với ba. Hà nhớ hôm đó giọng mẹ uất nghẹn nhưng rất dứt khoát :

- Ông bảo tôi ở nhà chịu hợp tác làm giáo viên cho chế độ đã bắt tù đày chồng tôi mười mấy năm nay à ? Ðúng ! Cái nhà nầy, đúng hơn là căn chòi rách nát nầy mà còn, là do tôi bán tim phổi tôi để giữ nó. Cho con ông có chỗ chui rúc ra vào mà chờ đợi ông đến bây giờ đó. . .Ôi! Ông không giữ được cái nhà cho vợ con ở... Cái đó tôi không than trách thì thôi, cớ sao ông đành lên án vợ con không trung thành theo ý tưởng của ông!? Ông tệ lòạ..Ông nói muốn bỏ mẹ con tôi đi à? Ðược, ông cứ đi. Ði tìm lấy lẽ sống tốt đẹp riêng cho ông... Thật đấy! Ông không còn chỗ đứng trong lòng mẹ con tôi nữa rồi...

Lúc đó Hà ngơ ngác, rồi òa khóc khi thấy ba mang túi quần áo bước ra khỏi nhà. Hà muốn chạy theo ba nhưng mẹ nắm tay Hà kéo ra sau. Hà thấy mẹ không khóc, chỉ cắn chặt vành môi sưng bầm lên thôi. Mãi đến hôm nay, ba đi đã 8 năm rồi mà Hà cũng chưa biết là mẹ giận hay thương ba nữa...

- Hà!
Tiếng của gã con trai kéo cô gái trở về thực tại. Hà tròn mắt suy nghĩ xem chàng thanh niên đối diện với mình là ai? Nhìn từ nụ cười, ánh mắt đến mái tóc quăn quăn trông quen quá mà cố nhớ không ra... Gã con trai cười dòn rồi lên tiếng hỏi :

- Quên huynh rồi sao, tiểu muội ?

Cô gái giật mình nhận ra reo lên :

- Hải phải hôn? Ðúng rồi . Huynh thay đổi nhiều quá . Muội không nhớ ra nổi . . .

Năm Hà và Hải lên 6 thì mẹ Hà được người ta cho làm ?giáo viên lưu dụng? , dạy cấp một . Hà và Hải cùng học chung lớp, ngồi chung bàn. Hải thì ngang tàng ngịch ngợm, lý lắc . . .Còn Hà thì lầm lì, nhút nhát, rụt rè . Vậy mà hai đứa chơi thân nhau nhất trường. Lý do dễ hiểu vì là học sinh loại C, con sĩ quan ?Ngụỷ. Hai anh em học chung, chơi chung, làm lao động cũng chung. Luôn bênh vực nhau, mỗi khi tụi con cán bộ ỷ quyền thế ?cách mạng? lấn lướt hiếp đáp . Tụi nó luôn luôn khoe khoang là "cháu ngoan Bác Hồ?... Ngay cả cô giáo, mẹ Hà, chúng nó cũng dám mắng là vợ Ngụy, cô giáo Ngụy...

Có một lần hai đứa cùng đi đào túi ny-lon, làm ?kế hoạch nhỏ? cho trường . Con Hà giành con dao, làm đứt tay thằng Hải máu tuôn xối xả . Gia đình phải đưa Hải đến trạm y tế nhờ khâu vết thương. Bị mẹ rầy. Con Hà giận thằng Hải cả tuần lễ, không chơi nhau. Sự giận dỗi ngược ngạo như vậy của con Hà khiến thằng Hải khổ sở còn hơn cả vết đứt đau nhức trên bàn tay (!). Chỉ một tuần lễ thôi, cũng quá lâu... đối với tuổi bé thơ. Con nít nổi giận thì la lối ầm ĩ, nhưng rồi chẳng bao lâu lại xí xóa làm hòa nhau ngay. Một ngày cãi lẫy nhau không biết mấy chục bận , xong rồi lại rủ nhau đi ca hát, nhảy dây, trửng giỡn . Chứ không như người lớn. Người lớn tức giận dai dẳng, có khi suốt cả một đời, thề sống để bụng, chết mang theo nữa chứ. . .

Lên đến lớp 5, thằng Hải cùng gia đình xuất cảnh sang Mỹ theo diện HO. Con Hà khóc bỏ cơm luôn. Nó đem cả xấp vải mẹ dành dụm tiền mua may áo cho nó mặc vào trung học và chiếc lược ba làm bằng gáo dừa khi còn trong tù cải tạo gởi về. Hà cho Hải hết, để Hải chịu ở lại. Nhưng cũng là tính toán của tuổi trẻ con thôi... Rồi thì Hải cũng theo gia đình ra đi. Thế là ngày tháng cứ trôi qua. Hôm nay Hải lại trở về và đã trở thành chàng trai chững chạc . Cho nên Hà khó có thể nhận liền ra Hải được . Má về đến. Hà lặng lẽ nhìn thằng bạn trai kể lể với mẹ mình:

-Cô ơi! Bên đó con nhớ cô ghê lắm !

-Ừ! Cô cũng nhớ con. Sao con không về thẳng nhà cô. Ở ngòai khách sạn làm gì cho tốn ?

- Dạ... Con sợ họ dòm ngó, khó dễ cho cô! Mẹ Hà cười chua chát:

- Không sao... Lúc sống không nỗi , bỏ đi thì mang tiếng ?phản quốc?, chứ ai mang ngoại tệ đô-la về thì được nhà nước khen là ?Việt Kiều yêu nước? là ?khúc ruột Việt Nam ngàn dậm?? ngay. Thế đấy, thôi con ở nhà chơi với em Hà nhá. Cô ra chợ có tý việc, cô về ngay. Con Hà cứ bảo cô viết thư cho con, nhưng cô có biết địa chỉ con nơi đâu mà viết . Cô giáo đi rồi, Hải hỏi thử ý cô bạn gái :

- Huynh trở ra hotel lấy đồ về ở đây với Cô và tiểu muội nhé ?

Hà trả lời Hải như hồi còn con nít :

- Má nói hồi huynh đi Mỹ. Muội buồn bỏ cơm đến 10 ngày đấy.

- Có hong đó? ! Hải nhìn Hà cười ? Huynh nghe nói nhịn đói 7 ngày là ngủm rồi muội ơi... Hà thật thà kể lể :

- Má bảo cho muội uống hết ba hộp sữa, mất nửa tháng lương của má. Làm sao chết được. Nghe Hà nói, Hải vừa tức cười vừa cảm động... Hải trìu mến, hạ giọng báo tin vui :

- Bên đó, huynh gặp... ba của muội rồi !

- Hả ? Cô gái giật thót mình nhìn người bạn trai ? Ba em còn... còn nhớ má và em hả ?

-Nhớ chớ... Hải gặp ba Hà lần đầu, tại buổi lễ Giỗ Tổ Hùng Vương của Cộng Ðồng Người Việt mình tại California. Thầy rất mừng mà Hải cũng mừng nữa. Thầy vượt biên đến Mỹ trước gia đình huynh gần năm năm...Thầy vẫn sống độc thân. Mỗi lần nhắc đến Cô nhắc đến Hà, Hải thấy thầy đều rưng rưng. Thầy nói thầy rất buồn về cuộc chia tay với vợ con đột ngột... mới sau mấy tháng thầy ra tù! Có lần nghe tin tụi công ty liên doanh Ðại Hàn hay Nhật Bản gì đó, đánh đập làm nhục nữ công nhân ... Ba Hà lái xe mấy tiếng đồng hồ đến tìm huynh, bảo tìm cách viết thư hỏi thăm muội .Thầy nói như khóc: ?Không biết có con Hà bác trong số đó không!??... Nghe huynh về Sài Gòn trong đoàn thăm viếng cứu trợ ?Hội Bạn Người Phong? ở Pleiku lần nầy, Thầy tìm đến đưa cho huynh chiếc nhẫn kim cương , nhờ trao lại cho muội. Thầy dặn đừng nói cho cô biết nhẫn này của thầy. Thầy tâm sự với Hải rằng: ?Cô nói đúng. Chính Thầy và các chiến hữu thầy, vì bị bức tử, mà không làm tròn được bổn phận trách nhiệm giữ nước , giữ nhà, bảo bọc gia đình vợ con ... Thầy tự trách mình đã xúc phạm đến cô ..."

Hà như nuốt từng lời của Hải. Trong lòng Hà bỗng nổi lên nỗi niềm nhớ thương người cha cách xa da diết. Nàng cứ để mặc cho hai dòng lệ chảy dài xuống đôi môi đỏ mộng rung rung của mình! Tiếng kể lể thiết tha của người con trai trước mặt mà Hà nghe như có tiếng ba từ cõi xa xăm nào vọng về. Hà đứng yên cho Hải nâng bàn tay mình lên đeo chiếc nhẫn vào. Hải vẫn thì thầm bên tai Hà :

- Lần tiễn huynh đi. Cô khóc. Huynh cũng khóc như muội hôm nay. Cô nói: ? Ðời người chỉ có một lần là khóc thật, còn những lần khác người ta chỉ tập khóc. Những lần sau nữa người ta khóc vì thói quen? Mình khóc thật thì nỗi buồn sẽ vơi đi . . .Hà còn nhớ không?

Lời an ủi chân tình của Hải như một luồng gió mát xoáy vào dòng suy tưởng về người cha thân yêu của Hà. Thật tội nghiệp cho ba! Ba làm sao quên má, quên Hà, quên quê nhà, quên nước mình được!? Hà muốn hỏi ý kiến của Hải, coi có nên báo cho má biết là ba luôn một lòng thương má hay không? Chắc gì má đã hết giận ba. Ôi! Làm sao hiểu hết nỗi lòng của mẹ đây? Như đọc được ý nghĩ của cô bạn gái, Hải kéo tay Hà đến trước hình Thập Tự Giá treo ở giữa nhà bảo :

- Chúng mình cầu nguyện đi Hà. Cầu xin Chúa ban phước cho Thầy, cho Cô cho hết thảy mọi người trên quê hương nghèo khổ tụi mình!

Tiếng loa phóng thanh từ trụ sở công an oang oang nhắc nhở dân chúng treo cờ làm át lời nguyện cầu và niềm ước mơ của đôi bạn trẻ . . .

Sông Cửu

Mục Lục

8. Giấc Mơ Miến Ðiện

Nguyễn Quý Ðại

Thời thập niên 1960 tạp chí Thế Giới Tự Do in trên giấy láng rất đẹp với những hình ảnh, sinh hoạt văn hóa của các nước Á Châu theo Phật Giáo như Thái Lan, Miến Ðiện?. nhiều chùa nguy nga tráng lệ, sư sãi mặc y vàng. Chiêm ngưỡng cảnh đẹp và ước mơ của tuổi thơ là mong lúc mình trưởng thành có tiền đi du lịch đến những địa danh, Phật tích. Thời gian đến và đi trong chiến tranh khói lửa, giấc mơ của tuổi thơ bị lãng quên. Sau biến cố lịch sử 30/4/1975, tôi vượt biển đi tìm tự do và được định cư ở nước ngoài, đi học để có nghề nghiệp, đi làm trả nợ áo cơm, lo cho hai con trưởng thành. Năm qua thực hiện giấc mơ thuở nào chúng tôi đi du lịch các quốc gia Á Châu, Từ Kulua Lumpur xin Visa đến Myanmar/ Miến Ðiện thăm thành phố Yangon và Mandalay. (tấm hình toàn cảnh nầy lấy trên Internet)

Ðịa lý

Myanmar / Burma/ Miến Ðiện tên chính thức: Cộng hòa Liên bang Myanmar ở Ðông Nam Á, tây bắc bán đảo Trung-Ấn. Có 5.876 km đường biên giới với Trung Cộng (2.185 km), Ấn Ðộ (1.463 km), Thái Lan (1.800 km), Lào (235 km) và Bangladesh (193 km). Ðường bờ biển dài 1.930 km. Diện tích 676.577 km². Dân số hơn 53 triệu người, có 99% là người Miến, người Shan và người Karen là tín đồ Phật giáo. Cả nước có khoảng 500.000 tăng ni. Ðạo Phật ở Myanmar theo dòng Theravada, là Phật giáo Nguyên thủy (Phật giáo Tiểu thừa), giáo phái Nam Tông. Sự tu hành cũng giống như Phật giáo tại Thái Lan, Lào, Sri Lanka, Campuchia: các sư không ở chùa mà ở thiền viện, buổi sáng hằng ngày đi khất thực, không ăn chay và chỉ được ăn từ khi mặt trời mọc đến trước 12h trưa, sau 12h trưa đến sáng hôm sau tuyệt đối không được ăn.

Lịch sử cận đại tóm lược

Myanmar từng là một nước thuộc địa của đế quốc Anh. Tháng 1 năm 1946, ông Aung San đã diễn thuyết trong một cuộc mít tinh lớn ở chùa Vàng Schwedagon để kêu gọi nhà cầm quyền thực dân Anh phải trả độc lập cho Myanmar và đến năm 1948 được độc lập trải qua nhiều biến đổi của lịch sữ thăng trầm. Ngày 26 tháng 8 năm 1988, con gái ông là bà Aung San Suu Kyi là nhà đấu tranh bất bạo động cho dân chủ Miến Ðiện đã diễn thuyết trong một cuộc mít tinh lớn đông tới 500 nghìn người kêu gọi dân chủ cho Myanmar. Bà được trao giải Nobel hòa bình

năm 1991? Tháng 9 năm 2007, khoảng 20 nghìn sư sãi đã xuống đường từ chùa Shwedagon để phản đối chế độ chính trị của Myanma. Ngày 22 tháng 10 năm 2010, Myanmar tuyên bố đổi quốc hiệu thành Cộng hòa Liên bang Myanmar, thay đổi quốc kỳ và quốc ca.

Ngày 8-11-2015, hàng chục triệu người dân Myanmar đi bỏ phiếu với hy vọng vào tương lai với cuộc bầu cử dân chủ đầu tiên kể từ năm 1990. Kết quả cuộc bầu cử được công bố sáng ngày10-11-2015. Với khoảng 10.000 quan sát viên đã có mặt theo dõi tiến trình bầu cử tại Myanmar. Hơn 40.000 cảnh sát đặc nhiệm giám sát các điểm bầu cử. Chợ, nhà hàng ở Yangon đóng cửa để bảo đảm an ninh. Chiều ngày 10-11-2015, bà Aung San Suu Kyi, lãnh đạo đảng Liên đoàn Quốc gia vì dân chủ (NLD) Myanmar tuyên bố đảng của bà giành khoảng 75% trong tổng số ghế Quốc hội. Trong đó, NLD có 96 ghế, bao gồm 49 ghế hạ viện. Ðảng Ðoàn kết phát triển liên bang (USDP) cầm quyền chỉ có 3 ghế hạ viện. Tuy nhiên, quân đội Myanmar vẫn sẽ nắm giữ nhiều quyền lực chính trị? Lãnh tụ dân chủ Myanmar, bà Aung San Suu Kyi, được đề cử để trở thành một thành viên trong nội các của Tổng Thống tân cử Htin Kyaw. Myanmar đã mở ra một trang sử mới trước sự ngưỡng mộ của toàn thế giới. Một đất nước muốn có tự do dân chủ và kinh tế phát triển giàu mạnh phải có đa đảng, theo thể chế CS độc tài, quân phiệt thì chỉ tập đoàn cầm quyền là giàu có còn người dân thì thêm khổ đau, nghèo đói mà thôi.

Phong tục

Y phục có tên là Longyi của người Myanmar là một loại váy cuốn quanh người, dành cho cả đàn ông và đàn bà. Ðàn ông buộc miếng vải ở đằng trước bụng ngang rốn, trong khi phụ nữ gập váy lại giáp mí ở bên hông đẹp hơn.

Phụ nữ, trẻ em trên mặt thoa những vệt trắng, thay vì dùng phấn mỹ phẩm họ xử dụng loại bột Thanakha bôi mặt để chống nắng, trang điểm, dưỡng da ngày và đêm. Thanakha là một loại cây gỗ, là đặc sản của Myanmar, người ta cắt thân cây thành các khúc và mài vào miếng đá có thấm nước. Phần bột được mài ra này sẽ được sử dụng để bôi lên da mặt.

Ở Myanmar, già, trẻ, trai gái họ đều thích nhai trầu suốt ngày và trầu được bày bán khắp nơi. Ðàn ông thích ăn trầu hơn là hút thuốc lá, trầu được gọi là Kun ja, trên khắp các nẽo đường đều có cái bàn nhỏ bán trầu. Họ gói hay tem trầu rất

nhanh lá trầu có vôi còn các loại hạt cau, cau khô, hạt xoài khô thái nhỏ, thuốc lá?Ngày tết cổ truyền của người Myanmar còn gọi là Thingyan, giống như ở Thái hay Campuchia là lễ té nước vào tháng 4 hàng năm, trong 4 ngày diễn ra lễ hội các quán ăn, nhà hàng, cửa hàng đều đóng cửa. Người dân thích thú nhất là việc tát, ném nước vào nhau xua tan những xui rủi trong năm cũ và mong muốn một tương lai luôn tốt đẹp hơn. Người Myanmar họ dùng tay trái để làm vệ sinh cá nhân và tay phải để ăn bốc. Du khách nên lưu ý khi ăn hoặc trả tiền cho người khác, hãy nhớ đưa tay phải.

Dân tộc Myanmar thật sự hiền hòa, hiếu khách. Ngoài đường phố đông người qua lại hay trong chợ không sợ bị móc túi hay cướp giật, người ta cầm túi tiền đi ngoài phố bình an vô sự. Tài xế Taxi cũng thật thà xe không có đồng hồ. Từ Hotel đến Shwedagon giá 3 ngàn (1USD = 983 kyat) đồng ý thì đi, có lúc kẹt xe cả giờ họ cũng vui vẻ không đòi thêm tiền, nhờ sự thật thà đó chúng tôi luôn trả gấp đôi. Myanmar là đất Phật nên sự bác ái đã thấm nhuần vào trái tim của mỗi con người ở đây. Dù đời sống của họ còn nghèo nhưng họ có tấm lòng tốt, chân thật, bác ái. Theo nhận xét của du khách, họ hơn người Việt Nam chúng ta nhiều.

Chùa Vàng Shwedagon

Nổi bậc nhất ở Yangon là Shwedagon (chùa vàng) chùa tháp lớn và đẹp nhất Myanmar, được hình thành từ 2500 năm trước Công nguyên và được các triều đại phong kiến Miến Ðiện tu bổ, mở rộng dần. Shewdagon tọa lạc trên đồi Singuttara cao 190 feet so với mực nước biển, diện tích đất của chùa 114 Arces (46 hectares), diện tích sân chùa 14 acres (6 hectares). Chùa cao 326 feet (99,36m). Từ chân đồi có bốn hướng Ðông-Tây-Nam-Bắc đều có những bậc thang dài dẫn vào chùa. Du khách phải mua vé 8USD. và phải ăn mặc chỉnh tề, cởi giày, dép cả vớ chỉ được đi chân đất. Gởi giày ngoài cổng, hay bỏ vào túi mang theo, đàn bà mặc váy ngắn phải mua chiếc váy longyi dài tới gót chân. Sân chùa lát đá, cổng phía Nam chùa có đôi tượng sư tử cao tới 9m hướng ra phía trung tâm thành phố có nhiều cửa hàng bán dụng cụ thờ Phật và dụng cụ tu hành. Tại các bậc thang cuối của lối lên phía Nam có chân dung hiện thân Phật Câu Na Hàm, (Kỏagamana Buđha).

Shwedagon đế tháp bằng gạch, dát bên ngoài là những tấm vàng mỏng chia làm 3 phần (area of gold leaves) là vùng vàng mỏng (area of thinner gold leaves). Phần hình chuông của tháp là vàng nguyên chất lên tới phần trên đỉnh tháp. Tính từ

đỉnh xuống, đỉnh cao 56 cms, đường kính 27 cm được gắn hạt kim cương 76 carat (15g) chung quanh với 4.351 hạt kim cương là 1.800 carat, dưới là phần cánh chim cụt (Vane) dài 130 cms rộng 76 cms nặng 419 kilo được gắn 2000 hột đá qúy đủ loại. dưới là hình vương miện còn gọi là cái lọng (hti) cao 13 m, đường kính 5 m, bằng vàng nặng 500kilo; gắn 83.850 những hột hồng ngọc, bích ngọc, các loại đá quý và 4.016 cái chông vàng nặng 5 tấn. Tiếp theo hình giống như bắp chuối (banana bud) rồi những cánh sen, hoa sen luân hồỉDu khách phải dùng Telescope để xem rõ hơn. Khu vực quanh tháp chính còn nhiều tháp Phật với các sảnh cầu nguyện, tượng điêu khắc và đền thờ. Không gian tĩnh lặng, xung quanh nhiều cây xanh, càng làm nổi bật màu vàng lộng lẫy của chùa. Ðặc biệt cây bồ-đề (Bodhi tree) từ Ấn Ðộ thời Ðức Phật ngồi thiền đã được chiết về trồng tại đây.

Trong sân chùa có 8 bức tượng mang hình dáng loài vật khác nhau và 7 bồn nước tương ứng với 7 ngày trong tuần. Là nơi những người có sinh nhật trùng vào ngày đó tới lấy nước tắm các tượng Phật. Shwedagon được lưu truyền là nơi lưu giữ 8 sợi tóc của Ðức Phật. Trong khung viên rộng lớn nầy có 4 chùa: The Shwedagon; The Naungdawgyi Pagoda; The Htidaw Pagoda; Replica of Shwedagon Pagoda in Gold, có 18 tượng Phật lớn khác nhau theo từng vị Phật. Hai cái chuông lớn:

-King Singủs Bell, Năm 1779, Vua Singu Min cho đúc và dâng nhà chùa một quả chuông, gọi là chuông Maha Gandha "âm thanh tuyệt diệu" nặng 25 tấn, đường kính rộng 2,13 m cao 2,01m.

-King Tharyarwadỷs Bell, Năm 1841 Vua Tharrawađy sai đúc một quả chuông nặng 42 tấn bằng đồng và dát vàng (khoảng 20 kg vàng), đặt tên là chuông Maha Tissada "ba âm thanh". Chuông này treo trong lầu chuông ở phía đông bắc tòa tháp.

Vàng bao quanh tháp hay các tượng Phật là những tấm vàng dát mỏng được các thợ thủ công chế theo tiểu công nghệ, những miếng vàng nhỏ bỏ trong túi bằng da hay vải, thợ dùng búa tạ đập cho vàng bên trong thật mỏng như tờ giấy quyến vấn thuốc lá. Các bà cắt từng miếng hình vuông dán lên giấy. Tín đồ mua các tấm vàng nầy dâng nhà chùa để dát vào tháp hay tượng Phật. Việc dâng vàng này bắt đầu có từ thời Hoàng hậu Shin Sawbu. Shwedagon màu vàng luôn rực sáng dưới ánh nắng mặt trời, ban đêm ánh đèn làm tăng thêm vẽ đẹp huyền bí, số vàng xử

dụng ở đây có thể đến hàng mấy chục tấn. Trải qua chiến tranh và thiên tai, nhưng đến nay Shwedagon vẫn là ngôi chùa bề thế bậc nhất thế giới, là niềm kiêu hãnh của Myanmar.


Tham khảo tài liệu hướng dẫn du lịch

Nguyễn Quý Ðại

Mục Lục

IIỊ Hộp Thư Toà Soạn ___________________________________________________

Nguyệt San Giao Muà xin cám ơn những thân hữu đã dóng góp bài vở cho Nguyệt San Giao Muà số 181 . Một số bài khác sẽ được đăng dần vào số tớị Mong mỏi sẽ nhận được những sáng tác của các bạn bốn phương để cho Nguyệt San Giao Muà thêm phần hương sắc trong tương laị

Mục Lục

Thể lệ để nhận Nguyệt San Giao Muà:

1) Ðể vào danh sách của NSGM (subscribe),
   xin gửi email về  GiaoMua@hotmail.com

2) Ðể rút ra danh sách của NSGM (unsubscribe),
   xin gửi email về GiaoMua@hotmail.com 

3. Mọi chi tiết, thể lệ, thắc mắc, xin gửi về:
   GiaoMua@hotmail.com


4. Mọi bài vở, đóng góp, xin gửi về:
   GiaoMua@hotmail.com 
   Nguyệt San Giao Muà
   Homepage: http://www.GiaoMuạcom




Thể lệ gửi bài cho Nguyệt San Giao Muà:

 

Mong bạn gửi Bài cho GM theo cách này là tốt nhất :

  

1.  Dùng mẫu chữ Vietnet (VIQR) hay Unicode
2. Viết Hoa chữ đầu của bài và bút hiệụ Ví dụ: Giọt Mưa Trên Lácủa NS Phạm Duy
3. Gửi bài ngay trong email (không kèm file), để cho BBT khỏi mất công download xuống để đọc
4. Gửi tất cả các bài trong 1 tháng 1 lần trong1 email, nếu tiện. 
5. Bài vở xin gửi đến trước ngày 25 mỗi tháng
6. Mọi chi tiết, thể lệ, thắc mắc, xin gửi về: GiaoMua@hotmail.com


Cám ơn bạn rất nhiều, vì nhân sự có hạn, BBT không thể ngồi đánh máy lại từng đề bài hay bút hiệụ 

 

  

    

      

	Ðịa Chỉ Liên Lạc:
	

	Nguyệt San Giao Muà

		P.O . Box 	378

		Merrifield, Virginia 22116

		USA

    
  

Trang Nhà 











Web Site Hit Counter





 

Copyright
2002 by Giao Muà e-magazine and respective authors