4. Thật và Ảo

Hồ Thụy Mỹ Hạnh

(Truyện ngắn)

Tôi lạc vào khung trời ảo, khi mà tôi muốn thoát ra khỏi những hệ lụy của đời thường. Nơi mà tâm hồn tôi có thể xoải cánh bay vào một cõi không phải của mình nhưng có mình. Tôi gặp một bài thơ thật hay, chính xác là gặp một trang blog của một tác giả với những bài viết mà tôi đọc với một cảm xúc tràn dâng. Với niềm đa cảm, tôi thấy như mình thấu hiểu tâm trạng của người viết nên những dòng thơ ấỵCon mưa nào không phải của tôi mà buồn da diết thấm vào tôịKhoảng trời nào đã mất của ai mà khiến tâm hồn tôi chùng xuống. Làm sống lại trong tôi những ảnh hình dịu dàng xa khuất, một bài thơ ngắn cô động như một khúc bi ai của kiếp người đang hiển hiện trước mắt tôi như một tiếng than, như những thanh âm vọng mãi trong lòng người với bao niềm nuối tiếc.

Như mọi lẽ thường tình, tôi đặt tay vào bàn phím, tôi viết về cảm xúc khi đọc bài thơ Mưa của ai đó bằng sự rung động vì có chung một niềm nhớ tiếc. Sau đó gởi ngay cho một địa chỉ của một tờ báo mà tôi biết...

oOo

Duy gọi điện thoại về cho tôi từ một nơi xa xôi, đêm lặng thầm trong tiếng mưa rào rạt ngoài hiên và nỗi buồn tiềm ẩn trong lòng tôi trỗi dậy. Anh với bề bộn công việc, anh với những toan tính còn dở dang chưa thành. Tôi lặng lẽ lắng nghe anh như lắng nghe tiếng lòng tôi,

Duy dặn ?Em đi ngủ sớm và làm việc ít lại, cần gì cứ nói với anh...?

Ðôi lúc tôi tự hỏi tôi cần gì ở anh?Tôi chưa là gì của Duy, không một đính ước, chỉ là một tình cờ muộn màng như hai mảnh ghép cô đơn ngẫu nhiên trùng khớp sau những nghiệt ngã của cuộc sống. Anh nói rằng anh yêu tôi và tôi cũng đã nói với anh như vậy. Ðể ngày tháng cứ trôi đi không biết là bao nhiêu, đôi khi chợt tính trên đốt tay, tôi ngỡ ngàng ?Ðã lâu vậy sao? Mối tình của tôi đã nhiều tuổi vậy saỏ...?

Duy dặn ?Em nhớ cài cửa cẩn thận rồi mới đi ngủ nhé, xã hội bây giờ dầy dẫy cái ác??

Anh tắt máy khi trời đang về sáng, tôi không nhắc anh đừng thức khuya như thế tổn hại cho sức khỏe, vì tôi biết anh sẽ nói, có lúc hơi gắt gỏng ?Anh biết lượng sức của mình, em không phải nhắc... ?

Bóng dáng hạnh phúc như một điều không có thật đối với tôi, vì nó như một ánh cầu vòng xa tận chân trời ảo ảnh.

oOo

Bài tôi gởi cho báo được đăng, tôi nhận được hồi âm từ người biên tập của báo, rằng bài viết của tôi thật xúc động, người ấy nói đã rơm rớm nước mắt khi đọc qua những dòng đầy cảm xúc của tôi, dĩ nhiên tôi rất vui vì biết như thế và muốn nghe rõ hơn nhận xét về tác phẩm của mình. Tôi viết mail cho người biên tập ấy.

Trên đời vẫn thường xảy ra những việc bất ngờ thú vị, khi tôi được biết người biên tập ấy cũng chính là tác giả của bài thơ Mưa mà tôi đã chép vào sổ taỵTôi nhắn cho Thi, người biên tập của báo và cũng là tác giả bài thơ tôi thích, tôi nói: ?Thật không có gì vui hơn khi bắt gặp một tâm hồn đồng điệủ?

Thi cho tôi nickname của anh và dặn ?Khi nào buồn thì hãy tán gẫu với anh... ?

oOo

Duy báo cho tôi biết anh đang chuẩn bị ra phi trường để đi tập huấn ở New Zealand hai mươi ngày. Tôi chỉ kịp dặn anh nhớ giữ gìn sức khỏe và khi đến nơi phải phone ngay về cho tôi.

Những cơn mưa bao giờ cũng làm cho bầu trời như thấp xuống và nặng trĩu, u hoài như lòng tôi. Duy không nhắn gì cho tôi sau hơn một tháng dài, tôi biết anh đã về và lại say mê với công việc của mình. Thật ra nếu Duy không đi New Zealand, không rời khỏi nơi chốn anh đang cư trú, tôi và anh cũng không gặp nhau. Vì lý do riêng Duy không thích về nơi tôi sống, còn tôi thì không thể đến nơi anh, vì hai phương trời cách biệt, vì hai công việc không phù hợp với nơi chốn của nhau. Ðôi lúc tôi tự hỏi giữa Duy và tôi có thật một tình yêu? Ðã xa lắm rồi chuyện khi nóng lòng việc gì là tôi phone cho anh hoặc gởi vài dòng tin nhắn để hỏi thăm. Bây giờ thì tôi chỉ chờ bao giờ thích thì Duy sẽ gọi cho tôi, còn không thì tôi cứ đợi và khi anh gọi thì câu chuyện tôi và anh nói với nhau cũng quanh quẩn những lời nhắc nhau giữ gìn sức khỏe, những lời cám ơn đầy khách sáo và dường như lâu lắm rồi những lời tình tứ cũng không còn, nó nhạt phai như bóng chiều cuối ngày thì phải tắt.

Mãi đến hôm nay, giữa khuya muộn màng Duy phone về, tôi hờn dỗi hỏi ?Anh vẫn còn nhớ đến em ử?. Giọng anh gắt nhẹ ?Em đừng hỏi anh như vậy, chính vì câu hỏi đó mà mỗi lần muốn gọi cho em, anh cứ ngập ngừng và đôi lúc đã ngăn anh lạị..?. Duy không nhìn thấy nước mắt muốn trào ra mi tôi. Tôi cắn nhẹ môi mình, và nghĩ thà Duy hãy nói với tôi một lời chia tay còn hơn là cứ kéo dài ?mối tình? này như thế. Nó khiến lòng tôi u uẩn một nỗi niềm không thể nói thành lời...

oOo

Tôi mở Messenger và trong dòng địa chỉ danh sách bạn bè, nickname của Thi đang Available.

Tôi gõ cho anh: ?Em buồn quá muốn đi tu cho rồị..?, rồi Enter.

Thi: ?Ừ!?nhưng anh có vào chùa thì em cũng đừng cắt đứt dây chuông, chuông rớt?dập ?chưn? anh!...?

Tôi không nín cười được ?Thì kéo dây chuông xong anh tránh ra xa, nói vậy chứ em dại gì đi tu rồi làm sao tám với anh...?

Thi: ?Em thích tám với anh à? Tại saỏ?

Tôi: ?Vì tán gẫu với anh vui lắm, vì em thấy hợp với anh, nói gì anh cũng hiểu ý, chứ có nhiều người thì Ông nói gà, bà nói vịt. Ông nói làm thịt, bà nói để nuôị..?

Thi: ?...ông nói nấu xôi, bà nói nấu cháọ..?

Tôi lại cười vì sự dí dỏm của Thi. Có một niềm vui nào đó đọng lại trong tôi sau mỗi khi chào anh để sign out khỏi cuộc trò chuyện, rồi mỗi lần nhớ lại những câu của Thi, tôi lại mỉm cười.

oOo

Rất lâu rồi Duy mới phone về cho tôi, trong khi tôi nghĩ có lẽ đã chấm dứt những gì đã có giữa tôi với anh rồi, nhưng tôi không hỏi tại sao và anh đã nghĩ gì trong thời gian im lặng đó.Tôi thấy rưng rưng với ý nghĩ của mình, anh coi công việc của anh là trên hết. Tôi im lặng không trách cứ anh một lời, tôi lắng nghe anh nói về những việc trong thời gian qua, sau đó anh hỏi tôi về sức khỏe, về việc làm. Nhưng có một điều chưa bao giờ anh hỏi câu tôi muốn, rằng ?Em có buồn không??, vì anh không hỏi nên lòng tôi chật đầy những điều muốn nói với anh không vơi được, vì anh không hỏi nên tôi phải giấu kín trong tim tôi một điều mà lẽ ra là của hai người. Bỗng nhiên tôi muốn bức phá những gì dồn nén bấy lâu trong lòng tôi:

-Anh! Mình chia tay nhau đi...
-Sao? Em đã suy nghĩ rồi mới nói đó chứ?
-Vâng! Em muốn biết cảm giác khi thật sự không còn tình yêu của anh thì em sẽ thế nào...

Duy im lặng một lúc rồi nói bằng một giọng chậm rãi:

-Có thể anh đã không thực hiện được những gì em mong muốn, nhưng anh chưa làm điều gì tổn thương đến tình cảm của em. Em hãy suy nghĩ thêm về quyết định của em và lập lại với anh vào một lúc khác. Dường như em đang xúc động vì một chuyện gì đó...
-Anh hỏi em lý do gì đi. Anh không thắc mắc rằng sao em có những khác lạ??

Giọng anh vẫn điềm tĩnh:

-Anh tôn trọng những điều em nghĩ, anh không muốn xâm phạm vào cõi riêng trong tâm hồn em. Em hãy cố ngủ một giấc thật ngon, sáng mai thức dậy hãy nghĩ lại những lời vừa rồi nhé. Bây giờ thì anh chào em...

Tôi ngồi lặng yên, đầu óc như đặc quách không có một điều gì để nghĩ. Tiếng nói của Duy mới đó mà xa lắc như lâu lắm rồi tôi chưa nghe lại. Nhưng trong lòng tôi không còn cảm giác đợi chờ.

Tình yêu chỉ có một, còn những thứ tương tự như tình yêu thì rất nhiều nên đôi khi người ta dễ nhầm lẫn. Tôi biết rõ như thế và tôi không nhầm lẫn. Trong tình yêu, tôi không có sự đồng điệu của một niềm cảm xúc với người tôi yêu. Nhưng tôi lại tìm thấy ở nơi tôi biết rõ không phải là tình yêu một thứ có thể làm tâm hồn tôi trải ra với vạn điều muốn nói. Duy là một hình ảnh rất thật với tôi, mà sao có lúc tôi tôi ngỡ như hư ảo, như giấc mơ không có thật trong đời.

Bỗng nhiên tôi nghĩ đến một người trên khung trời ảo, mà rất gần, tựa như chạm tay là sẽ tới...

Hồ Thụy Mỹ Hạnh

Mục Lục

5. Một Chút Gì Về ... Tôi

Nguyễn Tâm Hàn

Lần này ... Tôi viết một chút gì về ... tôi * Nỗi Nhớ Theo Ðời * Người đứng giữa đêm tối trời Giữa đêm tối trời nhìn màn trời đen mênh mông ... mênh mông Chợt thấy thằng bé đứng trên lối mòn nhìn từng người đi quang gánh trên đường trở về từ ruộng đồng Run ... trong làn heo may Mặt cúi lén lén nhìn theo những lớp người đã qua rồi, tìm bóng hình quen, tủi thân ... gò má lệ lăn Ðêm tối dần buông vẫn trông tìm Mẹ * Ðồng vắng đã không bóng người Nhá nhem tối rồi, mặt trời chìm sau chân mây xa xôi Còn đấy thằng bé mắt nơi cuối trời nhìn đàn quạ đang vươn cánh theo đàn ... tủi lòng tìm vào mình Mơ ... theo đàn chim bay Về tới quá khứ được ôm cánh áo còn khét Mẹ mặc mùi quen mồi hôi thân yêu , bàn tay Mẹ xoa ăm ắp niềm thương ấm hơi tình Mẹ ... * Cay ... cay ... trong rèm mi cay ... ư ừ ư ư ... Lệ ướt trên ngõ đường quê ... ướt theo dòng đời Cay ... cay ... trong rèm mi cay ... rèm mi cay .... mi .... cay

May-2018

https://youtube/0mMPmVviE98

Nguyễn Tâm Hàn

Mục Lục

6. Nghề Nông và Thời Tiết qua Tục Ngữ Ca Dao

Phạm hy Sơn

Những nhà khảo cổ về nhân chủng những năm gần đây cho biết nghề nông có rất sớm - khoảng trên năm ngàn năm ở vùng Ðông Nam Á, trong đó có Việt Nam . Ðất nước chúng ta thuộc vùng nhiệt đới, mưa nhiều thì lụt nhưng nắng nhiều gây ra nạn hạn hán mất mùa, nhất là cây lúa chịu ảnh hưởng nặng nề của thời tiết :
- Người ta đi cấy lấy công,
Tôi nay đi cấy còn trông nhiều bề .
Trông trời, trông nước, trông mây,
Trông mưa, trông gió, trông ngày, trông đêm .
Trông cho chân cứng đá mềm,
Trời êm, biển lặng mới yên tấm lòng .
Do thời tiết gây khó khăn như vậy nên ông cha chúng ta phải lo tìm hiểu để cày cấy cho đúng thời vụ, mùa ít mưa thì cấy lúa chiêm, trồng ngô, khoai, cà, đậu phọng . . . là những thứ không cần nhiều nước, mưa nhiều thì cấy lúa mùa . Mùa mưa chính ở miền bắc nước ta là tháng sáu, tháng bảy và tháng tám âm lịch :
- Kể việc làm ruộng mọi đường,
Tôi xin kể được rõ ràng hử ai .
Tháng chạp là tiết trồ?ng khoai,
Tháng giêng tưới đậu, tháng hai cấy cà .
Tháng ba cày bửa ruộng ra,
Tháng tư bắc mạ thuận hoà vui thay .
Tháng năm cắt lúa vừa rồi, (lúa chiêm)
Tháng sáu mưa xuống nước trôi đầy đồng .
Tháng bảy cày cấy đã xong,
Tháng tám lúa tốt thấy lòng vui thay .
Tháng chín tôi lại kể nay,
Bắc mạ xem được mới hay trong lòng .
Tháng mười lúa chín đầy đồng, (lúa mùa)
Cắt về đổ cót để phòng năm sau .
Tháng mười một là tiết cấy sâu, (cấy lúa chiêm để gặt vào tháng 5)
Một năm kể cả tự đầu đến đuôi .
Ðể có được trình tự trồng trọt kể trên, người ta phải biết rõ thời tiết . Qua kinh nghiệm bao đời rút ra từ thực nghiệm và quan sát, người ta biết rằng :
- Lúa tháng năm, trông trăng rằm tháng tám,
Lúa tháng mười, trông (trăng) mười tám tháng tư .
Về gió thì : - Gió đông là chồng lúa chiêm,
Gió bắc là duyên lúa mùa . (Gió đông mùa xuân, mùa hạ thổi hơi nước từ biển
vào làm mưa . Gió bắc - cuối tháng 8, đầu tháng 9 ÂL. - chấm dứt
mưa bão làm gãy đổ lúa lúc đang trổ bông).
Có những ngày mà mưa hay không mưa có thể quyết định cả một thời vụ :
- Mồng chín tháng chín có mưa,
Mẹ con đi sớm về trưa mặc lòng .
Mồng chín tháng chín không mưa,
Mẹ con bán cả cày bừa mà ăn .
Ðó là về lúa mùa, còn lúa chiêm thì :
- Mồng tám tháng tư không mưa,
Bỏ cả cày bừa mà lấp lúa đi .
Hoặc : - Ðói thì ăn ráy, ăn khoai,
Chớ thấy lúa trỗ tháng hai mà mừng .
Lý do là mùa lạnh khoảng giữa tháng ba mới hết . Nếu lúa trỗ sớm sẽ gặp những cơn gió lạnh kéo tới bị đẹn, không kết hạt được .
Thời tiết thì hay thay đổi, năm thế này năm thế khác nên :
- Làm ruộng có năm, nuôi tằm có lứa .
- Năm trước được cau, năm sau được lúa .

Cho nên : - Ðược mùa cau đau mùa lúa .
Ðược mùa lúa úa mùa cau .
Do đó, từ xa xưa ông cha chúng ta đã phải chú trọng tìm hiểu thời tiết và để lại rất nhiều kinh nghiệm về vấn đề này qua quan sát các sự vật :
Ngắm trăng : - Trăng mờ cày nỏ, trăng tỏ cày rầm . (Ngắm trăng rằm tháng 8 ÂL.)
- Trăng quầng thì cạn, trăng tán thì mưa .
Ngắm sao : - Sao mau thì mưa, sao thưa thì nắng .
Xem mây : - Mây xanh thì nắng, mây trắng thì mưa .
- Ráng mỡ gà có nhà thì giữ . (Gió mạnh, bão)
Xem nắng, mưa :
- Nắng sớm thì đi trồng cà, mưa sớm ở nhà phơi thóc .
Và quan sát những hiện tượng khác :
- Tháng bảy heo may, chuồn chuồn bay thì bão .
- Én bay thấp mưa ngập cầu ao,
Én bay cao mưa rào lại tạnh .
- Mống dài trời lụt, mống cụt trời mưa .
- Mống cao gió táp, mống áp mưa rào .
- Mùa hè đang nắng, cỏ trắng thì mưa .
- Cơn mưa đàng đông vừa trông vừa chạy .
- Cơn mưa đàng nam vừa làm vừa chơi . . . .
Ngoài thời tiết, cách cày bừa hay cấy cây lúa xuống ruộng cũng rất quan trọng :
- Thứ nhất cày nỏ (phơi đất khô cho không khí vào), thứ nhì bỏ phân .
- Lúa chiêm thì cấy cho sâu,
Lúa mùa thì gãy cành dâu mới vừa .
- Mạ chiêm đào sâu chôn chặt, mạ mùa vừa đặt vừa đi .
Nguyên tắc căn bản của việc trồng cây lúa là :
- Nhất nước, nhì phân, tam cần, tứ giống .
Về cách cấy lúa, mỗi gốc cách nhau khoảng trên dưới 20 phân, cấy mau quá sẽ thất bại :
- Thừa mạ thì bán, chớ cấy rám ăn rơm .
- Cấy thưa thừa thóc, cấy dày cóc được ăn (*).
Về thế đất thì :
- Thiếu đất trồng dừa, thừa đất trồng cau .
- Ruộng cao trồng màu, ruộng sâu cấy chiêm .

Ghi Chú : Trong ?Bước Tiến Ðại Nhảy Vọt? do Mao trạch Ðông và đảng Cộng Sản Trung Quốc phát động vào giữa những năm 1950, cách nay hơn 60 năm, khi ra lệnh cho nông dân trồng lúa, ngô, khoai, kê . . . thật dày để tăng năng xuất làm cho cây không đủ đất để mọc, không đủ không khí để thở nên người ta phải thay phiên nhau ra đồng quạt cho cây trồng cả ngày lẫn đêm mà vẫn thất bại .
Kết quả là 37 triệu người dân Trung Hoa chết đói . Nếu Mao và đảng CSTQ được đọc những câu ngạn ngữ đơn giản của người Việt Nam thì mấy chục triệu người dân vô tội đã không phải chết oan uổng.
Thật đáng tiếc, đáng buồn .

Phạm hy Sơn

Mục Lục

7. Thăm Con

Trần Thành Mỹ

...Hồi nào năm xưa em còn bé tí teo,
Nằm gần bên mẹ em bé như con mèo ...

Bài hát nầy làm mẹ nhớ lại ngày con còn bé bỏng, mẹ con mình sao mà gần gũi làm sao! Bàn tay nhỏ bé xinh xinh xòe ra quờ quạng mẹ đoán con thức giấc, đôi môi hồng hé mở chép chép miệng, chắc chắn con khát sữa rồi, mắt lim dim báo hiệu con sắp ngủ. Con ướm nói ??ma, mả?, tập khóc cười đòi mẹ bồng mẹ bế, con cười nắc nẻ khi bố cù nhẹ thọc lét lòng bàn chân, vào nách vào hông. Cha mẹ nào chẳng mong cho con mau lớn đủ lông đủ cánh đâu nhớ thời gian đâu ?? tính từng ngàỷ. Mẹ còn nhớ ngày đầu tiên đi học, con lẫm đẫm níu chặt tay mẹ không chịu rời nửa bước khi bước vào trường mẫu giáo, nhìn thấy quanh mình bé khóc bé la nhôn nháo lao xao ngán sợ làm sao.



Con lớn dần tóc mẹ đổi màu theo. Mẹ đã kể về bà ngoại, lúc sinh con ra ngoại mừng đến nổi được nhìn thấy đứa cháu đầu lòng còn đỏ hỏn mà quên mất đường trở về nhà. Không bao giờ ngoại quên trịnh trọng mang lễ vật đến nhà hộ sinh để tạ ơn các đấng khuất mày khuất mặt đã cho mẹ tròn con vuông. Nhìn ngoại sau nầy đả đớt trò chuyện làm con cười khăng khắc miệng chưa răng thế mà nụ cười sao mà đẹp hồn nhiên. Ngoại ru cháu trên võng trong nôi cho đến lúc con mê man trong giấc điệp mới nhẹ nhàng bỏ mùng tấn kỹ sợ muỗi mòng tấn công cháu cưng của cụ.



??Có nuôi con mới biết lòng cha mẹ??, có nhìn tận mắt ngoại lúc nầy mới thấy công sức và tình yêu cha mẹ thật vô bờ. Con kể lể chuyện vui buồn ở lớp, mẹ cũng hồi họp lắng nghe từng khúc từng cơn. Mẹ cũng khó chợp mắt ngủ yên khi con còn cặm cụi sách đèn trong mỗi mùa thi cử.

Ngày con ra trường mẹ vui mừng khôn tả, phải chi ngoại còn, ngoại sẽ hả lòng hả dạ biết chừng nào, ngoại sẽ sung sướng run run nhẹ bảo, ??con bé ấy mới ngày nào mà bây giờ lớn đại rồi, giỏi quá??. Ngoại không cần nhớ đến tuổi đời mà chỉ nghĩ đến hạnh phúc tương lai của cháu con hơn cả chính mình.. Theo nhịp thời gian, các con lớn dần mà cha mẹ không bao giờ nghĩ đến cũng như các con quên mất cha mẹ ?? da mồi sạm mặt, tóc sương điểm đầủ?(Nguyễn Du).



Rồi đến lúc các con rời tổ ấm. Bài hát tạ ơn vang lên trong giáo đường nhân ngày hôn lễ:

Xin đừng buồn vì chúng con rời xa ba mẹ,

Chính vì bàn tay mẹ quá ấm,

Ðôi tay ba quá vững chắc

Nên chúng con mới vươn lên cao được??

làm bố mẹ cảm động bồi hồi. Nhìn các con quấn quít bên nhau bất giác mẹ nhớ lại ?phút đầu tiên? ấy thuở mà quan niệm còn ??nam nữ thọ thọ bất thân.??Mẹ mong cho con được hưởng và biết sử dụng đúng quyền tự do lựa chọn quyết định cuộc đời trong nghề nghiệp đến hôn nhân để một ngày nào già yếu, mẹ hãnh diện được vịn vào tay con dìu bước như xưa kia mẹ dẫn con từng bước đầu đời.



Lâu lâu có dịp các con về hoặc rảnh rỗi bố mẹ lặn lội đến thăm. Nhìn các con sao mà thấy nao nao dạ. Trước mắt mình là khuôn mặt vóc dáng vừa lạ vừa thân. Nghe các con thi nhau kể chuyện nắng mưa, tiếu lâm, buồn vui bực mình trong việc làm, tranh luận sôi nổi bao đề tài lắm lúc làm mẹ ngạc nhiên đến ngẩn ngơ. Nhưng bà mẹ nào lại không tìm lại được những nét đặc biệt thân quen cũ của con mình. Cô gái lớn thường thích thay mặt mẹ ra mòi chị cả lo lắng dẫn bảo em, thế mà chỉ mê tựa vào mẹ ngủ quên. Cô gái kế, nhỏ người mà tiếng lớn, chỉ bắt nạt được cậu em út kém hơn ba tuổi, hét to mét mẹ mỗi lần bị em trai đẩy nhẹ té lăn cù.



Ðường đời một chiều, con lớn lên cha mẹ già theo năm tháng. Nhìn các con cười cười trêu mẹ khi hạt cơm còn dính hờ trên mép má môi ?? ngọc ẩn long tủ?, ??mẹ ăn mà còn để dành cho ai đó?? làm mẹ quên sao được những lần con háu bú, sữa nhễu nhão quanh môi, hoặc ngứa nướu răng cắn ngấu nghiến ?bầu sữa mẹ? làm mẹ bất thần nhảy nhỏm lên đau điếng. Con chẳng biết gì cứ ngẩn tò te rồi lại rúc đầu vào núc tiếp.



Mẹ không trách các con đâu, vì trước kia mẹ cũng thế, ít khi lo nghĩ đến tuổi già của ngoại, không dám nghĩ thì đúng hơn, vô tình như lúc nào cũng muốn được nuông chìu đùm bọc chở che. Ðể rồi đến lúc nghìn trùng xa cách mới hối tiếc đã không còn được ôm tấm thân gầy còm, vịn bờ vai, bóp nhẹ đôi tay khẳng khiu, đôi tay mà trước đây, bồng bế con đến cháu, đã quạt thâu đêm khi con nực nội bức rức lăn qua lộn lại trong mùa nóng hực quê mình. Ngoại khòm khòm lưng lửng thửng chăm chú theo từng bước cháu chập chững đi, loạng choạng gượng ngã khi cháu thình lình nhào đại vào lòng ôm ngoại.



Có lần sợ ngoại té lăn đùng ra, mẹ vội chạy đến đỡ vừa vuốt nhè nhẹ lưng vừa xuýt xoa hỏi:??Má có sao không má???Sao mà nhớ cái nhìn khó tả của ngoại, vừa cảm ơn thiết tha triều mến, vừa xót xa tuổi đời già không biết còn giúp con được bao lâu. Bà mẹ nào cũng thế, nước mắt chảy xuống, không nhớ đến công ơn sinh thành dạy dỗ cũng như hy vọng mai sau được báo đền. Chỉ cần một cử chỉ triều mến, một câu thăm hỏi săn đón, một lời khen hứa hẹn ?không biết chừng con bằng tuổi mẹ, cha, con có khoẻ được như vậy không??,một câu nói biết ơn, ?thật là có phúc đến từng tuổi nầy rồi mà còn có ba có má, sướng quá? để được nhìn thấy ngoại tủm tỉm cười, cảm động phều phào bảo:?Lớn xộn rồi, cha mẹ con nít rồi mà còn nhỏng nhẻỏ. Cao đẹp thay niềm hạnh phúc đơn sơ đôn hậu của các bà mẹ chỉ sống vì cháu vì con!



Người ta thường nói già trẻ bằng nhaụTrẻ đòi hỏi săn sóc chở che, già cần chăm nom thăm hỏịThời gian như đọng lại nặng nề khắp châu thân, tứ chi bải hoải bất tuân ý chí, đầu óc quên trước quên sau thách đố, da dẻ bắt đầu như bản đồ giao thông đường sá, mắt mờ răng xệu xạo, ngậm ngùi luyến tiếc ?thời oanh liệt nay còn đâủ.



Người Việt ta quen nếp sống đại gia đình, nên việc sống xa con cái là điều bất đắc dĩ. Người già thường sống với quá khứ, nghĩ rằng kinh nghiệm đời mình là kho tàng lưu lại cháu con. Cha mẹ già là cây ?cột cáỉ nhà đoàn tụ, chứng nhân cho thế hệ kế tiếp.



Vì thế con đừng trách mẹ khi thấy mẹ ngưng đũa khi con muốn bới thêm cơm. Nên tập hiểu mẹ hơn, nhớ con trước kia ham chơi lắc đầu nguầy nguậy, ngoe nguẩy chạy đi bắt mẹ phải khom lưng bưng chén cơm theo sau vừa năn nỉ vừa dọa mét bố đét mông để ép đút cho con thêm vài muỗng nữa.



Nội ngoại già cũng thế, hồi họp lo âu cũng thừa rồi, thế mà cũng vẫn như xưa ?hết hồn? thấy cháu chạy còn ngả nghiêng chưa vững, trái lại cháu thì như chẳng bao giờ biết mệt cứ tung tăng đùa giởn hả hê.

Nhớ có đêm về thăm nội, đang đêm con giật mình khóc thét liên hồi, mẹ bố thay phiên nhau dỗ dành mà con không chịu nín. Nội thức giấc khi nghe bố đét vào mông con ?bốp, bốp?, vội tuột cầu thang xuống nghiêm trang bảo:? Hồi bé anh cũng thế, con nít có đau mới khóc, chưa biết nói thì khóc, sao lại đánh con.??Các cụ tỉnh ngủ lắm. Hồi sinh con đầu lòng, mệt mõi mẹ cũng ngủ say. Mỗi lần con ngó ngoáy, ngo ngoe, cọ quậy là ngoại đã thức rồi, đến bên nôi tấn mùng hay thay tã, không cần gọi mẹ dậy đâu.

Ở nhà ngoại thích ru đưa võng cho con ngủ. Nằm trên giường, ngoại lâu lâu xoay nhẹ đầu con lúc sang trái khi sang phải hy vọng đầu con lớn lên sẽ tròn vo có sọ khỉ mà theo ông già bà cả tượng trưng bộ óc thông minh. Trong bữa cơm không ngớt kể tả lại cử chỉ ngộ nghĩnh con làm, mắt liếc qua liếc lại, cười chúm chím, xoè tay ưỡn mình mà ngoại gọi là ?Mụ Bà dạỷ.



Ðể rồi ngày nào con thấy ngoại ăn trầu ngoáy lâu lâu quên chùi nước bã trầu chảy dài hai bên mép hay dính áo, bước đi chậm chạp, ăn nói đôi khi lẩm cẩm, chỉ thích kể chuyện ngày xưa, nhớ trước quên sau như mẹ bây giờ chậm hiểu kỹ thuật hiện đại, sử dụng máy vi tính trật lên trật xuống, các con hãy tập cảm thông người già là thế đấy. Các cụ không sống mà chỉ sống còn.



Nhưng đó là chuyện tự nhiên như cha mẹ nuôi con thôi. Các con không có gì phải bận tâm nhiều về chữ hiếư. Hãy cố làm bổn phận mình là trả ơn rồi. Cha mẹ nào lại không hãnh diện về con mình làm nở mặt mày gia đình giống dòng dân tộc. Không phải dễ thích nghi hội nhập với cuộc sống nước ngoài. Nhưng ở đâu cũng có kỳ thị, ganh tị, đố kỵ nhỏ nhen hết.



Không nơi nào là thiên đàng hạ giới, cuộc sống cũng do mình phần chính đó con. Người không thành công thì trách oán hận thù buồn phiền chán nản, người một bước lên giàu có sang cả dễ dàng đôi khi lại quên mất quá khứ hàn vi thiếu thốn, lên mặt chê bai khinh bỉ kẻ không may.



Lắm lúc phải đương đầu với nếp sống mới lạ, cha mẹ cũng phân vân tự hỏi:??Cuộc phiêu lưu định mệnh nầy sao mà đắt quá, ảnh hưởng thế nào với thế hệ mai saủ??Các con đâu phải là dân bản xứ, tất nhiên khó khăn không thể tránh. Nếp sống, tập tục, ngôn ngữ khác, các con phải vừa học vừa thích nghi hội nhập, thật là bài toán thử thách khó giải đáp. Ngay cả cái nhìn của bạn bè giới trẻ ngoại dù có hồn nhiên dễ dãi nhưng cũng vô tình vô tâm. Họ sẵn sàng chấp nhận sự khác biệt mà vẫn phủ nhận điều bất bình thường đó.



Nhiều lần mẹ bắt gặp con ứa nước mắt, khóc ròng trên chồng sách vở khi bị điểm xấu, ngạo chê. Tất nhiên con nhớ lại ngày còn ở quê nhà, bạn bè ríu ra ríu rít kể chuyện trường lớp, ganh đua nhau từng điểm, xầm xì thầy cô thiên vị bạn nầy đẹp bạn kia khéo nịnh hơn. Sang đây, mỗi ngày đi học từ sáng đến chiều tối mới về, đêm đến học bài đắm mình trong ngôn ngữ khác, con từ từ xa dần tiếng mẹ, tập tục tổ tiên.



Quả là một cuộc thay đổi lớn. Cha mẹ cũng thế, phải học lại từ đầu, từ cách dùng muỗng đĩa dao đến phục sức, nếp ở cách ăn. Quần quật với cuộc kiếm sống lương thiện bằng công sức mình, cha mẹ đâu còn thì giờ lo cho con cái nhiều được nhất là ở một xứ mà mình không biết chữ nhứt một nàọNgười Việt ta ai cũng rán nuôi con ăn học huống hồ người tị nạn buộc lòng xa xứ nầy.



Bây giờ nghĩ đến đây bố mẹ thấy thương và cám ơn các con vô cùng. Các con đã biết lùi bước, cúi đầu can đảm kiên trì nuốt nước mắt, học lấy học để làm thầy cô ngạc nhiên. Các con đã giải tỏa, cất bớt đi cho bố mẹ một gánh nặng, cục đá lo âu, hồi họp phân vân, hối hận đè nặng trong tim. Ðiểm hay nữa là các con luôn cố giữ truyền thống nề nếp quê hương dù phải cố gắng hội nhập thích nghi. Không quá khích đua đòi theo thời trang ?mốt?,văn minh tự do Âu hóa quá trớn, luôn tìm cách bảo trì giá trị trung thực của chính mình.



Thật tình mà nói, các con ngày nay vất vả hơn nhiều dù được hưởng tự do, tiện nghi đầy đủ nhưng con người đâu chỉ sống vì mảnh áo miếng cơm thôi. Ðến khi lập gia đình, các con phải tự lập, tự lo xoay sở việc làm việc nhà theo cuộn sóng trào lưu tiến bộ thôi thúc cuốn nhanh. Khác hẳn với thời trước, đại gia đình, dù có tuổi, cha mẹ vẫn còn lo giúp con cái được, phụ nuôi dưỡng cháu, để mắt đến chuyện nhà cho con rảnh tay rảnh trí hơn như mẹ có ngoại vậy



Bây giờ ở xa các con, bố mẹ cũng đành âm thầm lo mà chẳng trực tiếp giúp được gì nhiều. Vả lại các con cũng không muốn cha mẹ già mà còn phải cưu mang bận bịu thêm, cần tận hưởng hậu quả công sức mình theo quan niệm mới đương thời. Ngày ngày gọi thăm, có dịp là cả đàn thê tử tụ họp về xin mẹ nấu những món ăn dân tộc ưa thích khoái khẩu, để mẹ có dịp ?thả giàn? nuông chìu con cháu, hạnh phúc đơn sơ đang ở trong vòng tay của mọi người. Cảm ơn Ơn Trên đã cho gia đình sum họp, con cái quyết tâm tự trọng vươn lên.



Nhớ lại bài "Ðứa trẻ" (L'enfant) của Victor Hugo:

...Khi đứa trẻ xuất hiện,

Cả nhà vỗ tay reo.

Vầng trán buồn nản nhất

Chợt hết nét nhăn nheọ ..

Con cái quả là lý sống của cha mẹ, tương lai của dòng họ, điểm tựa của tuổi già, bức họa của niềm ước mơ, hình ảnh mờ ảo của quá khứ, bức tranh con đường xuyên suốt cuộc đời, kết tinh công sức óc tim, thành quả vĩ đại con người tạo ra được, hy vọng truyền nhân giống trên quả đất xanh. Cha mẹ là nhà vườn ươm giống, cấy trồng cho sinh sôi nẩy nở, kho tàng kinh nghiệm, vòng tay ấm áp thương yêu luôn âm thầm theo dõi hiện diện cho đến suốt cuộc đường trần.



Thời gian vút qua, tre già măng mọc. Rồi đây đến phiên mình các con cũng sẽ trải qua thời kỳ ấỵQua kinh nghiệm của các thế hệ trước, các con đã được chuẩn bị một số vốn liếng sống cho cuộc hành trình nầy từ lâu rồi. Hãy tập bước theo nhịp của cuộc đời đừng vừa tiến vừa luôn quay nhìn về quá khứ. Thế hệ sau tất nhiên phải hơn thế hệ trước, xã hội mới tiến bộ được. Nhưng phàm thực hiện điều gì cũng cần có mục tiêu đường hướng rõ rệt để rồi tùy thời tùy cơ cải tiến. Do đó phụ huynh không thể phó mặc con em cho xã hội, dù là xã hội tân tiến cực văn minh vì thế giới ngày nay chưa phải là địa đàng hoàn toàn bình đẳng tự do, không còn người không có tình người.



Về phần cha mẹ, còn có cơ may là không được chần chờ đắn đo để đến thăm con. Không có lần nào giống lần nào, cảm xúc cũng thế. Các con có lớn lên thế nào đi chăng nữa, các con vẫn là núm ruột nhỏ vô hình suốt đời ràng buộc với tim óc mẹ cha. Vậy con đừng nhíu mày khi mẹ vô tình làm trái ý con, đừng bực bội nhăn nhó nói:?Bộ mẹ tưởng con là con nít chắc?, ?Con đâu có ngu đến nổi như mẹ tưởng?. Dễ thương nhất là con cứ cười cười gật gật, dạ dạ vâng vâng lái qua chuyện khác, nếu cần .



Vẫn biết các con ngày nay không thể sử dụng tiếng Việt tinh tế, sắc sảo theo truyền thống quê nhà vì ảnh hưởng ?nhập gia tùy tục, nhập giang tùy khúc?.Các con cũng bị xâu xé bởi hai nền văn hóa Á Âu, nghiêng bên nầy tất nhẹ bên kia. Vả lại lối suy nghĩ cũng thật khác nhau, cách xử sự càng cách nhau một trời một vực. Không còn ?nam nữ thọ thọ bất thân? chẳng hạn, gặp nhau là tay bắt mặt mừng thật sự chứ không phải là chỉ để ví von thôi, ôm nhau, hôn ba cái trên má như ở Bĩ đây. Lối phát biểu cũng không kém, trực tiếp, sòng phẳng, thẳng thắn không e dè, nghĩ gì nói nấy, có khi ?nửa nạc nửa mỡ? tự do tranh luận trong niềm ôn hòa tương kính.



Sang đây các con được tiếp cận thụ hưởng ánh sáng đó nhưng cũng là con dao hai lưỡi thật sắc bén của hai nền văn minh lâu đời dường như đối kháng nhau, một bên hướng về nội tâm hơn, một bên thực tế. Bên ?chín lượng kẻ mười cân?, nếu dung hòa được thì thiên đàng nhỏ rồi. Và nếu không vì quá khích, tự cao tự đại quá độ, bị khủng khoảng bởi ngọn sóng thần tsunami tự do quá trớn, mà biết ngồi lại với nhau chung hưởng những ngày còn được hít khí trời trên quả đất mẹ màu xanh nầy thì hạnh phúc như có thật ở trần gian..



Ở xứ mình, việc đi học của các con là thường tình như các trẻ khác. Sang xứ người là cả một biến động mọi bề, hậu quả thật khó đoán, kim đồng hồ xe quay về số không, điểm xuất phát. Các con cũng đừng so sánh hoàn cảnh mình với của ai cả chỉ tổ làm lòng mình bớt thanh thản hơn thôi. Con lớn thì cha mẹ già như chu kỳ của ?parabolẻ vậy, con tiến lên cực thì cha mẹ tuột dần từ cực điểm đi.



Bây giờ ai cũng bận rộn với công việc nên khó có cơ hội thăm nhau thường xuyên. Trái lại về hưu, dù rảnh rỗi hơn nhưng sức người có hạn, việc thăm con lắm lúc cũng không phải việc đơn giản dễ làm. Nhìn các con mẹ nhớ lại ngày ngoại đi thăm mẹ lúc mẹ ở nội trú Gia long xa nhà. Lần đầu tiên bóng ngoại khuất dần sau cánh cửa cổng đóng sầm khép kín, mẹ cảm thấy bơ vơ làm sao. Bạn bè đồng cảnh ngộ ai cũng nước mắt chực đầy mi. Cảm giác cô đơn đó mẹ cũng cảm thấy mỗi lần các con về thăm không bao lâu rồi lại ra đi.



Thăm các con cũng thế, cũng bầu trời xanh trên đầu, gió mát nắng đẹp lung linh vậy mà sao lòng mẹ vẫn vấn vương buồn tiếc. Còn nói chi những ngày mưa giông tuyết đổ, hàn thử biểu xuống độ âm, cái lạnh rét căm căm càng nung nấu niềm lo. Vậy các con đừng bực dọc khi thấy bố cứ dặn dò từng ly từng tí tùy theo đài khí tượng thay đổi từng ngày. Mục đích đối tượng của cha mẹ bây giờ vẫn là các con, các con có khuyên bảo gì cũng quên hết, nhớ đâu làm đó, cứ tưởng tượng rồi lo cho hết thì giờ. Còn trẻ làm sao các con hiểu được mà hiểu để làm chi cho sớm.



Rồi cũng đến lúc nào đó không thể tự lo cho mình được, tất nhiên phải vào nhà dưỡng lão bên những người người khác cùng cảnh ngộ như mình. Hình ảnh của những ông bà lão còn hồng hào mà bị hạn chế trong cử chỉ hành động nói năng mẹ nhớ đến ngoại già gần 90 tuổi đời rồi mà vẫn còn minh mẫn đùa vui cười ha hả dỗ dành, xuýt xoa ôm cháu vào lòng mỗi lần cháu chạy chơi vấp ngã. Các con cũng đừng có gì phải hối hận nếu chúng ta phải rơi vào trường hợp ấy vì ? nhập gia tùy tục? mà, các con có làm gì đáng trách đâu. Cha mẹ già nào chắc cũng đã chuẩn bị tinh thần cho mình rồi, không ít thì nhiều vì có ai biết chắc được ngày mai ra sao.





Trước đây, còn trẻ khoẻ, ai cũng thích than van rên trời trách đất không bao giờ vừa lòng. Nắng hạn than nực nội mất mùa, mưa tuyết cũng bị bình phẩm ít nhiều, đi làm than cực, thất nghiệp chửi đời. Về già lắm khi tiếc rẻ bao nhiêu điều quá khứ mình thiếu kiên trì can đảm thực thi. Vậy nào chúng ta hãy cùng nhau vui hưởng những ngày còn quây quần đoàn tụ bên nhau dù biết trước là cuộc đời tất có hợp có tan, lo chi chuyện bất biến xảy ra.



Thăm con, cha mẹ cũng tập yên hưởng khoảng đời còn lại như việc đến thăm con cũng mang cho thế hệ mai sau bao chi tiết của mặt phải trái cuộc đời để lấy đó nghiệm suy.



Thăm con vì thật ra cha mẹ già còn là hình ảnh sợi giây huyết thống vô hình buộc ràng con cái nhắc nhở nhau dòng họ cội nguồn, quyển album kỷ niệm thân thương sống động, hình ảnh, tiếng nói gia đình, tia nắng huyền diệu, gió mát ấm êm, chiếc cầu quê hương nối liền quá khứ với tương lai .

Trần Thành Mỹ

Mục Lục

8. Ðọc Thơ Ðông Hươg - Nghe Quen Mà Lạ

Sông Cửu.

Tôi là dân Nam Kỳ rặc, chỉ được ra Huế - Ðà Nẵng có hai lần;

Một lần xem mồ chôn "tập thể" sau tết Mậu Thân, một lần đi cùng đoàn cứu trợ bão lụt Miền Trung được một cô bạn gái dẫn vào Huế viếng Ðức Từ Cung, làm tôi mê giọng Huế đến bây giờ. Và cũng vì cớ đó tôi thích đọc thơ Tôn Nữ Ðông Hương. Một chất thơ nghe quen mà lạ?



... Mạ mi mô? Dạ mạ còn ngoài chợ

Lấy gạo thơm đong ba chén thiệt đầy

Con vút gạo rồi bỏ vô cái rỗ

Chờ mạ về nhúm lửa, hãy đi chơi!?

(Nội, - thơ Ðông Hương)



Cái "quen" trong thơ Ðông Hương là phần tả thực, phản xạ cảm xúc rất nhanh, dễ thương, vui, lắm lúc cũng tự cười một mình.

....Anh hay phá, trèo cây tay chảy máu

Áo rách tươm, quần sứt chỉ luôn lai

Em mét mạ?anh gườm gườm?em chẩu

Sợ nhéo tai ..hù ma tối ..dài dài ..

( Nữa Phần Còn Lại - thơ Ðông Hương)



Cái "lạ" trong thơ Ðông Hương là rất nhiều bài ẩn ý, thậm chí ẩn ngữ luôn. Một số bạn bè bảo: Thơ Ðông Hương "đẹp mà buồn", hoặc đọc Tôn nữ Ðông Hương lướt sườn "khó nuốt" Có lúc cáo lên, Ðông Hương trả lời giọng ?gườm gườm? ? ?Thơ em vậy đó? ?Tôi e-mail cho cô, vừa đùa chọc .. vừa dỗ ngọt: ? Lắm người chê thì cũng nhiều người "mê" cô sợ gì?


...Có phải em vết thương vai tượng đá
trong vườn xưa loang lổ vết rêu phong

mà lá buông cây rơi vật vã

mầm tâm tư chợt khóc lệ sầu đông

(Cõi Mơ - thơ Ðông Hương)

Hoặc:



.. Có xót xa mới hiểu

những trận nhớ người ta

tim ngồi chờ tín hiệu

dấu cung trầm ngân xả
( Giấu Kín- thơ Ðông Hương)


Bài nầy nếu lính truyền tin là dễ hình dung? Còn lính Thủy Quân Lục Chiến hay Biệt Ðộng Quân thì phải chịu khó động não mới hiểu rõ?Ðọc thơ Ðông Hương bị kích thích bỡi những rung động bằng nhịp tim thật qua sự khổ công tìm tòi thêm thắc gọt giủa hình tượng mới cho ngôn ngữ của thi nhân, ít khi gặp lối mòn xuyên suốt trong thơ cô lắm. Theo nhận xét của một số bạn bè thì Ðông Hương ra sức lao động trí óc cần cù trong thơ hơn là làm chiếc máy photocopy. Cô trân quý từng từ, từng chữ của mình tích lủy được, người nào vô tình thêm bớt, dứt bỏ không màng hỏi qua, cô cảm thấy nhức nhối không chịu được?



Ðâu phải tự nhiên mà đại thi hào Nguyễn Du xuất thần mượn thân phận nàng Kiều nói thay cho thân phận của Cụ và giới thi sĩ:

...Ma đưa lối quỷ dẫn đường

Lại tìm những nẽo đoạn trường mà đi ..



Ý cụ nói, làm nhà thơ bạc bẽo lắm, đâu sướng ích chỉTôi không dám đem thơ Ðông Hương so với Nguyễn Du đâủXin lỗi cụ? Con giống cha là nhà có phúc mà?Khi xem thơ Ðông Hương, nhiều bài tôi cũng nghĩ suy tìm tòi lung lắm. Ðâu khác gì đọc ? thơ Kiều qua Ðoạn Trường Tân Thanh ?



? ?Vầng trăng ai xẻ làm đôi

Nửa in gối chiếc nửa xuôi dậm đường??

(Kiều - Nguyễn Du)

Ý nói Thúc Sinh từ biệt Kiều vào đêm mồng Chín, mồng Mười gì đó?trăng còn non chưa tròn ?

Còn thơ Ðông Hương:



... Trái buồn chờ lúc chín cây

Trăm ngàn kiếp nữa tuyệt vời cơn đau

Nâng ly dốc cạn nỗi rầu

Tôi hòa thêm giọt lệ sầu vết thương.

(Nâng Ly Cạn Ðáy Nỗi Sầu - Ðông Hương)



Cơn đau mà tuyệt vời ..
Ðâu phải có Trời mới biết!?



Có lần trên face book Ðông Hương bảo "Em muốn mọi người đừng gọi em là nhà thơ" Tôi nghĩ, cô nầy khiêm nhường hay sợ "đoạn trường"đây!? Ðông Hương không thích tự xưng mình nhà thơ, đúng, đâu có ai tự mình bưng mình lên được. Không thích bạn bè gọi mình là nhà thơ thì cũng phải luôn?Tình bạn thân thiết gọi nhau là anh em, huynh muội thôi, gọi tên cũng được, chứ gọi là nhà thơ thi sĩ chi cho nó khách sáỏ

Nhưng đừng nghĩ rằng nhà thơ là do thiên phú , Trời cho mới làm thơ được. Trời giàu có, vô tận thiệt, ai xin cũng cho hết, nhưng nếu không ăn nên làm ra, thì Trời vẫn lấy lại như thường. Thú thiệt, tôi ít mê những nhà thơ ?thần đồng?, vì phẩm lượng diện mạo thơ nầy quá ư tự nhiên và hình thức. Tôi mê và yêu những nhà thơ còng lưng trên những cánh đồng giấy mênh mông, những thữa ruộng chữ, cò bay thẳng cánh?Họ vắt tim nặng óc để đổi lấy từng vị ngọt, hương thơm của mỗi trái thơ, mong làm vừa ý mọi người!



Những nhà thơ bậc thầy như Goeth, Saadi, Lý Bạch, Tagorẻhồi tuổi ban mai đâu phải thần đồng, vậy mà đến tuổi gần chiều vẫn còn gặt hái những trái thơ xanh tốt tột bậc của mùa xuân?Picasso có một câu nói để đời ?Người ta cần rất nhiều thời gian để trở nên trẻ?? Có lẽ vì vậy mà nhà thơ Pháp gốc Do Thái Et-mong Gia-bex phát biểu do Trang Thế Hy dịch (Tôi nhớ đại ý): Ngôn ngữ mỗi bài thơ sẽ bầu lên nhà thơ .


Vậy Tôn Nữ của chúng ta có phải là một nhà thơ không?
Mời bạn đọc hỏi lại ngôn ngữ thơ của Ðông Hương.


Nhân dịp viết mấy dòng thân thương nầy, không ngoài mục đích là trân trọng giới thiệu với bạn bè cùng đọc giả gần xa, tập thơ của Ðông Hương mang tựa đề ? GIÒNG XƯẠ..BẾN CŨ?.



Xin cầu chúc Ðông Hương luôn luôn mang tâm hồn trẻ trung, mơ hùng viết khỏẻđược ngôn ngữ thẩm định và bầu lên là một nhà thơ đáng yêu trong hiện tại và tương laỉ


Sông Cửu.

________________________________________

Tên Những Giòng Sông


TặngNhà thơ Ðông Hương
(Tác giả thi tập Giồng Xưa bến Cũ)



Hình rồng uốn khúc cong cong
Cõng phù sa qua ruộng đồng quê hương
Trải dài một cuộc nhiễu nhương
Vầng trăng quê mẹ còn vương nỗi niềm


Tàn cơn khói cuộn mây chen
Giòng sông ẩn hiện thác ghềnh điêu linh
Hương sen ngan ngát thi đình
Biều in bóng nguyệt lung linh sắc màu

Vén mây in bóng chùm sao
Soi hình sông núi dạt dào mênh mông
Tim em bến Ngự mùa đông
Lòng anh cánh đồng lúa trổ ngặm sương?

Nhớ chừ Huế đep Huế thương
Mây vương sóng biếc giòng Hương đêm rằm
Thuyền ai đâu bến sông trăng?
Có nghe nguyệt cầm tấu khúc chầu văn

*

Người về có nhớ Huế chăng
Hồi chuông Thiên Mụ tàn canh tiếng gà.
Ta đi ta nhớ quê nhà
Lời ca vọng cổ đậm đà Hậu Giang?

Sông Cửu

Mục Lục

9. Học Tài Thi Phận

Như Nguyệt

*****
Mùa hè năm 1978, tôi có học một lớp chụp hình trắng đen và rửa hình ở Cerritos College. Tôi hên ghê lắm vì Instructor này là một Photographer rất nổi tiếng. Ông ta nghệ sĩ, charming, chịu chơi, rất giỏi, có nhiều kiến thức. Ông cho chúng tôi xem nhiều slide shows về những tấm hình ông chụp, có nhiều tấm được giải thưởng, awards. Ông travel, đến rất nhiều nơi trên thế giới, những nơi mà lúc ấy tôi chỉ biết ước mơ thôi, chứ nào dám nghĩ sẽ có ngày mình được đặt chân tới đó (về sau này, may quá, tôi đã đến hầu hết những nơi mà tôi được xem hình). Ông thầy giải thích nói về background của từng tấm hình. Nếu học trò hỏi, ông giảng nghĩa và chỉ tường tận thêm về speed, về từng loại lens, về lighting, góc độ ..v?v. (tui nghe mà chả hiểu gì cả, mù tịt à.. ahaha). Chúng tôi còn được học cách rửa hình, làm sao để làm đẹp hơn (improve) tấm hình khi rửa. Ông còn dễ thương ở chỗ cho chúng tôi practice nhiều chứ không cần phải gạo bài để thi lý thuyết. Chúng tôi được đi nhiều field trips rất là vui.



Số của N đúng là may mắn, khi còn bé ở Việt Nam, thấy bà chị kế học thi Tú Tài cực khổ quá! N zất sợ, vì N học hành tà tà lắm các bạn ơi, rất sợ phải gạo bài, nghĩ đến phải thi Tú Tài là ớn nhắm! Mỗi năm, phải thi 2 kỳ đệ nhất, đệ nhị lục cá nguyệt là đã thấy oải rùi, huống chi là cuộc thi trọng đại, một cái móc lớn cho tương lai của mỗi học sinh toàn quốc? Ấy vậy.. tuy lười mà N lại muốn học giỏi, muốn xin được học bổng đi qua Úc như chị của N., nếu không xin được học bổng, mẹ N sẽ lo cho N đi học tự túc ở Mỹ, tương lai của N lúc đó tương đối ..tươi sáng lắm, hehe..



Năm 1974, thi Tú Tài đổi qua IBM, không phải viết ra giấy ra nữa, cứ thế mà a b c d ?quẹt bút chì, N thấy cũng đơ đỡ, đỡ khổ rồi.. Nhưng N lại càng hên hơn nữa, N đang học lớp 10 ban Toán thì tháng 4 năm 1975 biến cố xẩy ra (xin lỗi nha, N không vô tình đâu, mất nước N cũng buồn lắm ạ); thế là N thoát! Không bao giờ phải gạo bài, vùi mài kinh sử.. hihỉ để thi Tú Tài ở Việt Nam.



Ði học lớp chụp hình vì phải học elective chứ N cũng chả thích gì. Ghi tên học lớp hè, hên quá hên, N không bị làm bài, chả phải học lý thuyết, chả phải phai nô phai niết (thi final) gì hết.

Bây giờ ngồi nghĩ lại, chả biết là N hên hay xui, bạn nhỉ? Không học nên không giỏi, lý thuyết là zero. Thôi để N kể tiếp chuyện N ? học tài thi phận nhé?



Trong một chuyến đi field, cả lớp tôi được đến nhà ông thầy ở Long Beach, nhà ông thầy là một townhome nhìn ra biển, chúng tôi được mời vào nhà ông chơi. Beer, nước lạnh, nước ngọt, bánh ngọt, trái cây, sandwiches?. tha hồ? Ông mời chúng tôi ăn lunch nhẹ ở nhà ông. Tôi thấy có một bức tranh, ngay ở khu nhà của ông thầy, nhà chơi (recreation room), nằm ở tầng chệt. Bức tranh vẽ shadow của một cô bé đang đứng trên bờ biển; mầu sắc hài hòa, rất đẹp.. thế là tôi chụp liền. Học lớp chụp hình rất tốn tiền vì mình thấy cái gì bắt mắt mình là phải chụp ngay, rồi họa hồi phân giải tính sau, lựa lại sau. Cho nên trong một field trip, nhiều khi chúng tôi chụp 4,5 cuộn phim 24 hoặc 36 tấm là thường. Hôm đó, tôi chụp hình chim chóc, những con chim hải âu trắng ngần bay trên nền trời buổi chiều thật đẹp, những đàn chim bé con nô đùa, chạy lên chạy xuống giỡn chơi với sóng. Tôi chụp sóng vỗ, bọt sóng; tôi chụp bầu trời, những áng mây sặc sỡ, những dấu chân in trên cát; tôi chụp đôi tình nhân đang dìu nhau v?v.. Nhưng để đưa ra chấm điểm; tôi lựa tấm cô bé đứng có tóc bay, bức tranh vẽ mầu trở thành một tấm ?nhiếp ảnh? mầu trắng, xám, xám đậm, đen nổi bật! Tấm hình mà tôi chụp lại từ một tranh vẽ trên tường.



Mỗi một học sinh được post tấm hình đắc ý nhất của mình lên và giải thích tại sao mình lại chụp, technical khi chụp, tại sao trong bao nhiêu tấm mình lại chọn tấm này vv..v. Ðến phiên N, N nói vắn tắt: ?Tôi thấy 1 tấm tranh vẽ trong club house chỗ thầy ở, bèn hình dung ra khi trắng đen nó sẽ thế nào. Tôi thấy tấm hình đẹp quá, nghệ thuật quá và sẽ rất hay, rất đẹp khi trở thành một bức hình đen trắng, nên tôi chụp?.



Ông thầy ? khoái chí quá, không ngờ chỉ có một mình tôi thấy được cái đẹp của tấm hình và không ngờ tôi lạỉ. trick (lừa) được ông. Tôi không hiểu sao ông ở ngay đó mà đã không để ý tới nó (tới tấm hình cô gái). Là professional photographer nhưng ông cũng không nhìn ra được là tôi chỉ chụp lại một bức tranh vẽ, ông ngỡ là tôi chụp cảnh thật ngoài biển đó các bạn ơi! Ổng nói: ?Because you can fool me, you deserve an A!?



Ngoài những giờ đi field với lớp. Chúng tôi có những assignments, nhiều khi phải tự đi thêm weekend, đến những chỗ mà ông thầy bảo đến. Thế là tôi và anh C. (my ex-husband) lại được dịp đi chơi với nhau. Chúng tôi được đi ? date với nhau rất là tình, biết những chỗ rất hay ho mà trước đây chúng tôi không hề biết đến như Sunset Beach, lake (quên tên là lake gì rồi!), St Paul Getty Museum, Los Angeles Museum of Art, Bonaventure Hotel (khi đó Bonaventure Hotel là tòa nhà cao nhất Los Angeles) và 1 ngôi nhà rất cổ, nổi tiếng ở LA ..v..v..



Mùa hè năm đó vì thế rực rỡ hơn, một mùa hè đáng nhớ, kỷ niệm đẹp ngời ngời. Lớp học đó, tôi được A một cách dễ dàng, không phải làm test gì hết, chẳng phải học mớ lý thuyết khó nuốt, boring (nên vẫn rất dở, chẳng biết gì về kỷ thuật), chỉ có việc đi chơi và ? chụp hình, vào lab rửa hình; ngược lại với anh C. và em gái tôi, hai người đã có kinh nghiệm với cái máy chụp hình của họ khá lâu rồi. Họ thường chụp hình cho bạn bè, họ hàng, chụp hình đám cưới, đám ma, parties?

Một trong những hobbies của chồng tôi là chụp hình. Anh thích chụp hình từ hồi còn ở Việt Nam, chụp cảnh, chụp chân dung. Thương và hiểu chồng nên tuy chúng tôi rất nghèo, tôi đã dành dụm mua cho anh một máy ảnh hiệu Nike, loại ?top of the linẻ. Anh chụp cho tôi nhiều tấm hình -mầu và đen trắng- thật đẹp. Sau lớp học chụp hình đó, tôi không hề đụng đến máy chụp hình vì muốn chồng mình ?shinẻ, hổng muốn cạnh tranh với ảnh J : )). Dĩ nhiên là anh C giỏi hơn tôi nhiều nhưng vì học lớp khác, thầy khác, không phải học mùa hè, không gặp được ông thầy nghệ sĩ, lâu lâu mới đến dậy ở đại học này một lần, nên anh và Hảo chỉ được điểm B thôi!! Hảo ?hơi bực, vì thấy tôi học tà tà mà lại được điểm cao hơn. Cô nàng ta ?lốỉ lắm ạ, mà Hảo lối cũng đúng, khi đó, tôi chưa thấy ai con gái, còn rất trẻ mà lại chụp hình đẹp như nó. Hảo có khiếu chụp hình. Tôi và mấy đứa bạn của nó có xấu, nó cũng chụp thành? đẹp. Hảo ăn nói có duyên, funny nên mỗi lần đi travel, người nào cũng muốn được đi, rất thích đi với Hảo, để được Hảo kể chuyện cười -cười đau bụng, cười chẩy cả nước mắt, cười ngặt nghẽo- và nhờ Hảo chụp hình cho.



Học tài thi phận là vậy, phải không các bạn? Nói thế không có nghĩa N chụp hình ? dở ẹt đâu à nhe. Những gì mà dính dáng đến nghệ thuật, N nghĩ cũng phải có khiếu, phải có trời ban cho mới được, phải không các bạn? N có thể tưởng tượng, hình dung từ mầu sắc ra đen trắng rất chì. Hình đen trắng càng contrast càng nổi bật, càng đẹp. Tránh không có nhiều mầủxám trong tấm hình. Sự tương phản giữa hai mầu đen trắng sẽ làm tấm hình rõ nét, sắt cạnh hơn. Muốn có 1 tấm hình đẹp, ngoài yếu tố may mắn, bạn phải bỏ công khá nhiều, giống như muốn chụp vài tấm hình mà N. đã gửi đi, N. đã phải leo trèo, đi ra xa xa, đứng trên đá gập ghềnh, nguy hiểm ..vv.. Ngoài ra N còn biết lấy angle, chụp góc cạnh nào đẹp, mình phải tưởng tượng khi mình chụp hình, giống như mình đang vẽ một bức tranh, chỉ xoay cái máy đi một chút, bước lên, hay chạy qua bên phải hoặc bên trái một chút, bạn sẽ có một tấm hình đẹp hơn nhiều.



Hôm nay, N viết về chụp hình vì tối hôm qua, xem trên Tivi, thấy Carlsbad có một cánh đồng hoa thật đẹp. Xách máy chụp hình đến đó chụp thì phải biết. N có ý định đi học chụp hình với hội nhiếp ảnh Việt Nam ở đây, để có dịp đi field với bạn mới. Chụp hình digital sướng lắm bạn ơi! Ðỡ tốn phim. Có bạn nào muốn đi học với N không?

March 27th, 2010

Ps: Muốn ghi tên đi học lớp chụp hình cho vui nhưng rốt cuộc N cũng lại lười, chả bao giờ đi cả?

Như Nguyệt

Mục Lục

10. Một Thời Chinh Chiến Cũ

Ngũ Lang

Cho riêng một người




-Mày còn nhớ Trân không? Cô bé ở Pleiku mà mày hay giắt đi ăn kem khi cô bé còn nhỏ xíu xìu xiu ấy. Phong cười toe toét kéo ghế ngồi xuống.

-Mấy chục năm qua rồi, nhưng tao vẫn nhớ khá rõ, tao có thể hình dung ra gương mặt của Trân với những nét đặc biệt. Tao nhớ cô bé có cặp mắt thật đẹp. Hồi đó tao cứ chọc là "cặp mắt của bé sau này sẽ khiến nhiều chàng trai nhảy vào tự tử trong đó" Trân giận dỗi không thèm nói chuyện với tao cả tuần. Quả thật như vậy, cặp mắt Trân lúc nào cũng như cười với mọi người, thật ướt như thầm trao một lời hứa hẹn.

Thời gian hầu như đã xóa nhòa dĩ vãng nhưng tao chẳng thể quên Trân. Sau này hình như Trân học ở Sàigòn, chỉ về Pleiku trong dịp nghỉ hè và về mấy ngày tết Nguyên Ðán. Từ đó tao không gặp Trân thường nữa.

Ngữ châm điếu thuốc thả hồn theo làn khói mong manh như đang tìm về quá khứ, quay qua hỏi bạn:

-Sao khi khổng khi không mày lại nhắc đến Trân, mày gặp cô bé ở đâu vậy? Chắc có lẽ bây giờ bé Trân ngày nào đã con đàn cháu đống rồi còn gì nữa. Ừ mà mày biến đi đâu mấy năm nay thiếu điều anh em đăng báo "Tìm trẻ lạc" vậy.

-Mày cũng biết hoàn cảnh của tao rồi. Những năm trước tao lo "cày" để nuôi hai thằng con trai ăn học bên này. Bây giờ chúng nó lớn, có công ăn việc làm nên "vỗ cánh bay đi còn tao xếp cánh lại". Ở Sàigòn tao còn cô con gái mà tao đã xa nó hơn ba mươi năm nay kể từ ngày tao nhanh chân nhảy lên chuyến tàu chót ở bến Bạch Ðằng. Tao thí mạng cùi bay về thăm nó.

-Mày không sợ mấy tên vẹm cất mày vào trại tù sao? Coi bộ tụi nó cũng ưu ái mày dữ lắm đấy. Hồi tao đang "Lao động là vinh quang, lang thang là chết đói" ở trại tù ngoài Bắc, tao đã bị tụi nó gọi lên "làm việc" te tua vì một tấm hình của mày trên tờ báo.

-Tao cũng "lạnh cẳng" lắm, nhưng thương đứa con gái bao năm không có bố nên tao cũng liều. Về lần đầu tao cũng bị mấy tên công an phường "chăm sóc" rất kỹ. Nhưng tụi nó cũng chỉ vòi tiền ăn nhậu. Con gái tao lo đấm mõm tụi nó đậm đà nên mới được yên thân. Tao về cũng chỉ thăm đứa con gái và hai đứa cháu ngoại nên cả ngày quanh quẩn trong nhà chẳng đi đâu cả riết rồi tụi nó không quấy rầy nữa. Hình như có lần tao đã nói với mày là tao đang cần một nơi yên tĩnh để hoàn tất tác phẩm cuối còn dang dở.

Mỗi lần bọn ?kiến vàng? bất chợt gặp tao tụi nó lại cười nham nhở, xin tiền ăn nhậu.

-Mà mày gặp Trân ở đâu vậy?

-Ở Pleiku chứ còn ở đâu. Trong chuyến về Việt Nam vừa rồi tao đeo ba lô đi trên con đường số bảy nối Cheo Reo với Ninh Hòa để tìm lại chút dấu tích của ngày triệt thoái trên con đường kinh hoàng này. Sau hơn ba mươi năm dài tất cả đã thay đổi không còn lưu lại gì nhiều ngoại trừ một phần sắt vụn của xe cộ bị trúng mìn hay pháo kích dọc đường bỏ lại mà người ta chưa ?xẻ thịt? bán phế liệu kịp. Thực ra thì tao muốn một lần đi qua chốn cũ, gom góp thêm chi tiết để hoàn tất tác phẩm cuối đời của tao, và cũng để thăm lại nơi ba thằng em thân thiết trong đơn vị cuối cùng của tao đã nằm lại nơi này! Như mày biết tao đã hoàn tất hai cuốn sách hơn tám trăm trang, tao dự trù viết thêm khoảng hai nghìn trang nữa trước khi nhắm mắt suôi tay.

Tao leo lên quả đồi, tìm lại gốc cây ngày ấy tao và ba thằng em nằm trốn pháo địch. Mày biết lúc đó dân quân lẫn lộn từ Kontum, Pleiku theo đoàn quân triệt thoải bỏ Vùng 2 Chiến Thuật, thêm đoàn quân, dân tỉnh Phú Bổn nữa. Lính tráng lo bồng bế vợ con chạy giặc nên chỉ còn những đơn vị không có thân nhân đi theo là còn đủ cấp chỉ huy nên vẫn duy trì được đội hình.

Xe cộ đủ loại nằm ngổn ngang. Tất cả mắc kẹt bên này Sông Ba, có cái tên trên bản đồ là ?Le Bac? có lẽ đã được đặt tên từ thời Pháp thuộc. Cây cầu đã bị hư hại nên Công Binh bắc tạm cây cầu nổi qua sông. Ai cũng muốn chen lấn tìm con đường sống bên kia bờ nên nghẹt cứng người và xe cộ. Sinh lộ phía trước đã bị bịt kín, lùi lại phía sau là tử lộ! Tất cả tìm mọi cách để vượt qua giòng sông nghiệt ngã.

Con đường này trong những năm chiến tranh bao nhiêu bom đạn trút xuống nên đã thành hoang phế. Công Binh sửa chữa vội vàng lấy đường triệt thoải về Nha Trang. Nhưng bọn cộng sản sát nhân không kể gì đến mạng sống của những người dân lành vô tội nên đã trút xuống những trận mưa pháo thật dã man. Một quả đạn rơi xuống làm hàng trăm người tan nát thịt xương! Tao không thể tưởng tượng được sự độc ác dã man của con người cộng sản lại có thể khủng khiếp đến như vậy. Tiếng than khóc, tiếng rên la vang lên cả một khu rừng lâu nay tĩnh mịch. Thần chết luôn luôn rình rập đoàn người khốn khổ đang cố gắng tìm lấy chút hy vọng sống còn. Những quả đạn vẫn nổ, những xác người bị chém thành từng mảnh văng vải khắp nơi. Trên những cành cây, những bụi rậm có những cánh tay, ống chân treo lủng lẳng đong đưa theo gió. Những giọt máu nhỏ xuống đọng thành từng vũng, khô khốc trên cỏ úa. Khung cảnh thật khủng khiếp! Tao không biết địa ngục như thế nào, nhưng những tiếng nổ, tiếng than khóc rên la của ngày đó vẫn còn âm ỉ vang lên trong tiềm thức của tao. Trong những ngày đó nơi đây đã biến thành địa ngục trần gian!

Lúc đó bên tao chỉ còn ba thằng em, một thằng mang máy và hai đứa lúc nào cũng kè kè bên tao vì sợ tao chết. Tao ngồi dựa vào một gốc cổ thụ chắc cũng trụ ở đây cả trăm năm trước, ba tên đệ tử ngồi bên kia đang chia nhau phì phèo mẩu thuốc lá còn xót lại.

Tên mang máy để cái PRC- 25 nằm lăn lóc trên đám cỏ cằn nhằn:

-"Ông thầy ơi, vất cái của nợ này đi. Từ hai ngày nay có liên lạc được với ai nữa đâu. Mỗi lần gọi các thẩm quyền cô em này cứ ù lì chẳng chịu thỏ thẻ gì cả..."

-"Bây giờ trên đồi cao cậu thử liên lạc lại một lần nữa xem sao" Tao nói với tên đàn em.

-"Chỉ nghe tiếng rè rè như từ âm ty vọng lại thôi. Chắc các quan zulu mất tiêu rồi thẩm quyền ạ."

-"Coi chừng máy hết pin. Cậu thử thay pin mới rồi gọi lại một lần nữa xem sao" Tao dỗ dành thằng em.

-"Em mới thay pin ngày hôm qua làm sao mà hết pin. Ông thầy quên là lúc nào em cũng o bế ?cái cô em nàỷ rất cẩn thận, đâu nỡ để cô ta đói khát đến nỗi tắt tiếng như vậy đâụ.."

-"Thôi được. Cậu hủy nó đi. Ðể rơi vào tay bọn chó chết nó chơi lại mình thì phiền lắm." Tao nói chưa dứt câu thì một tiếng nổ chát chúa vang lên. Ðất cát bay mù mịt. Sức chấn động của tuếng nổ làm tao muốn nghẹt thở, tao gọi mấy đứa em trong hoảng hốt:

-"Có đứa nào bị dính miểng không?" Ðáp lại tiếng la của tao là một sự im lặng rùng rợn bao quanh, dù lúc đó những giọt nắng vẫn còn bám víu trên những cành cây, ngọn cỏ. Khi bụi đất tan dần tao thấy xác ba thằng em nằm xỏng soài trên vũng máu. Giòng máu từ thân xác tụi nó vẫn còn đang âm ỉ chảy ra . Hai đứa bị mảnh pháo kích phá nát lồng ngực, tên đàn em lo cơm nước cho tao quằn quại trong đau đớn, tiếng rên yếu ớt, chỉ còn phảng phất nấc lên từng chập. Không biết có phải là may mắn không, nhờ thân cây quá lớn đã cứu tao thoát chết. Nước mắt tao ràn rụa nhỏ cả xuống gương mặt của tên đàn em khi tao nâng đầu nó lên dựa trên đùi tao.

Cúc thều thào từng tiếng đứt đoạn:

"Em chết mất thẩm quyền ơi! Từ nay em không còn săn sóc thẩm quyền được nữa rồi. Thằng Tư nó không biết nấu nướng gì cả, láu ta láu táu pha cà phê rồi chĩa thuốc của thẩm quyền là giỏi thôi" Cúc, tên đàn em nấc lên cố hít vào buồng phổi chút oxy cuối cùng. Nó đâu biết thằng Tư và Huỳnh hai đứa đã đi trước nó một bước. Tao ôm chặt xác Cúc lạnh dần trong vòng tay mặc cho giòng nước mắt chảy dài trên má rớt trên gương mặt phủ một lớp bụi của Cúc, lúc đó chỉ còn là một xác chết!.

Ba tên đàn em thân thiết nhất đã bỏ tao lại để ra đi cùng một lúc. Bỗng nhiên tao trở thành trơ trọi giữa rừng núi bao la trong lúc cuộc chiến gần tàn! Cúc, Huỳnh và Tư đã tình nguyện theo tao từ ngày tao mới thuyên chuyển về đơn vị. Cúc dân Quảng Ngãi và Huỳnh dân Quảng Trị, nhập ngũ cùng một ngày nên hai đứa rất thân nhau. Còn Tư người miền Nam, chẳng biết sao lưu lạc lên tuốt cao nguyên. Bốn thầy trò tao đề huề Bắc Trung Nam.

Tao hì hục dùng xẻng cá nhân đào một cái hố rồi xếp xác cả ba đứa nằm ngay ngắn trong đó cùng với vũ khí cá nhân và chiếc máy PRC-25 đã đi theo thằng Tư bấy lâu nay. Nhờ khu đất tương đối mềm nên cái hố đủ sâu và rộng cho ba đứa tụi nó nằm lại thoải mái bên nhau trên triền đồi. Tao xuống con suối gần đó nhúng ướt cái áo lót của tao lên lau mặt mũi cho tụi nó trước khi phủ lên xác ba đứa em bằng hai cái poncho, Tao không muốn mặt mũi tụi nó dính đất trong lần ra đi cuối cùng. Tao cẩn thận vần mấy cục đá lớn xếp trên nấm mộ của ba đứa để làm giấu và giữ thân xác của tụi nó không bị thú rừng đào xới lên.

Khi mặt trời ló dạng tao dùng con dao găm khắc tên ba đứa trên phiến đá. Tao chẳng để ý đến những ngón tay bật máu nhuộm đỏ cái cán dao trong lúc mải miết khắc tên tụi nó lên phiến đá! Tao cũng không quên hái một bó hoa rừng để trước mộ ba đứa. Tao nhớ mỗi khi có đứa nào trong đơn vị tử trận thằng Cúc luôn luôn chạy đi hái hoa rừng bỏ vào poncho cho bạn. Bây giờ tới lượt tao hái hoa rừng đặt trên mộ tụi đàn em!

Nước mắt chan hòa trên má, tao thì thầm lời vĩnh biệt:

"Thôi tụi mày đã bỏ tao. Tụi mày chơi xấu quá, rủ nhau cùng đi một lượt, bỏ tao lại một mình. Thế mà đứa nào cũng nói thương tao, đứa nào cũng nói lo cho thẩm quyền. Thôi cũng xong, trước sau gì anh em mình cũng gặp lại nhau. Tụi mày yên nghỉ, tao đi đây. Mai sau nếu còn sống tao sẽ cố trở về thăm lại tụi mày"

Sau khi từ giã ba tên đàn em, tao lầm lũi bước xuống đồi cùng với đoàn quân dân tan tác phía dưới. Tao bước đi như một người mất hồn. Lúc đó tao lại cầu mong có một viện đạn thoát khỏi nòng súng địch đốn tao ngã xuống để nằm lại nơi đây.

-"Mày đã làm tròn lời hứa về thăm lại ba đứa em"

-"Ừ, lúc đầu tao muốn tìm kiếm gia đình tụi nó để cải táng đưa tụi nó về quê, Nhưng tao chỉ nhớ loáng thoáng địa chỉ của hai đứa, mà đã sau hơn ba chục năm không biết gia đình tụi nó còn ở chỗ cũ hay đã lưu lạc tới phương trời nào rồi. Cuối cùng tao đã để tụi nó nằm yên chỗ cũ. Lúc sống tụi nó ríu rít chọc phá nhau suốt ngày, đã cùng chết bên nhau. Nếu có một thế giới khác thì tụi nó cũng vẫn còn bên nhau!

Chiến trường năm xưa giờ chẳng còn để lại vết tích. Những mái nhà đã mọc lên thay thế cho cảnh hoang tàn chết chóc. Tao lập ba cái mộ bia rồi ra xóm dân gần đó mua trái cây, hái một bó hoa dại, thắp lên mộ ba đứa em những nén nhang."

?Tao ngồi trước ngôi mộ ba đứa em do chính tao chôn xác tụi nó năm xưa. Tiếng gió vi vu mà tao cứ tưởng tiếng tụi nó đang chọc phá nhau như mấy chục năm về trước.?

?Tao đã xin tạm trú ở nhà một người dân gần chân đồi để mỗi ngày leo lên con dốc ngồi trước mộ ba tên đàn em. Trong khói hương vật vờ theo gió, tao hình dung ra nụ cười lém lỉnh của Cúc, dáng cao lênh khênh của Huỳnh. Cái máy PRC-25 luôn luôn trên lưng Tư. Tên này rất cẩn thận. Cần ăng-ten lúc nào cũng được ngụy trang bằng một cành cây tươị?

-?Thế này cho chắc ăn thẩm quyền . Tránh được họng súng của mấy con chuột nhắt nhắm bắn lật mất ?cái nắp chảỏ không còn chỗ cho con gái bố Thượng Sĩ già xoa cái đầu trọc lóc của em nữả

Tao mang theo mấy trái bắp và khoai luộc cùng một bình nước uống. Tao đã ngồi trước mộ tụi nó suốt ba ngày. Miệng tao đắng chát với những điều thuốc tiếp nối không dứt. Lúc mệt tao dựa vào gốc cây năm xưa ngủ gà ngủ gật.

Tao gửi cho vợ chồng người chủ nhà một số tiền nhỏ nhờ mua nhang thình thoảng lên thăm mộ ba thằng em trước khi mướn người chở tao ngược về Pleiku, thành phố tao và mày đã ở hơn năm năm. Tao đã gặp lại Trân ở thành phố cũ.

Hôm đó tao xuống khu Chùa Tỉnh Hội lúc xưa để xin lễ cầu siêu cho ba thằng em. Tao gặp gương mặt của một phụ nữ mới lướt qua đã thấy như thật quen và thân thiết. Mái tóc cắt ngắn ôm sát cái gáy thanh tú. Gương mặt bầu bỉnh như búp bê và cặp mắt, tao chẳng thể quên cặp mắt ngày đó. Cặp mắt nhìn ai như hớp hồn người ta vậy. Người phụ nữ với nhan sắc còn mặn mà, nét quý phái vẫn còn lưu lại nụ cười nhẹ nhàng trên đôi môi.

Tao lên tiếng hỏi:

"Xin lỗi, không biết tôi phải xưng hô như thế nào, xin phép được gọi là cô vậy. Gương mặt của cô làm tôi nhớ lại cô bé trước bảy lăm tôi đã gặp và rất thân, coi nhau như anh em. Cô bé này tên là Trân. Tính đến bây giờ cô bé năm xưa cũng đã hơn năm mươi rồi còn gì."

Ðôi mắt người phụ nữ dường như cố che dấu sự xúc động, đôi môi hé nở nụ cười phô hàm răng trắng đều đặn như những hột bắp nếp. Người phụ nữ hỏi vặn lại tao một cách nghịch ngợm:

-"Ðã hơn năm mươi tuổi rồi làm sao ông còn có thể gọi là cô bé được nữạ..?"

-"Cô nói đúng. Nhưng đối với tôi thì Trân lúc nào cũng vẫn là một cô bé hay nhõng nhẽo giận hờn, lại còn hay nhè nữa chứ. Dù bây giờ tuổi đời bao nhiêu chăng nữa thì đối với tôi Trân lúc nào cũng vẫn là cô bé của năm xưạ"

-"Căn cứ vào đâu ông có thể đoan quyết tôi là bé Trân năm xưa vậỷ"

-"Gương mặt và cặp mắt, tôi hy vọng là không lầm. Hồi xưa tôi cứ chọc bé Trân là gương mặt của bé như trăng mười sáu làm cô bé giận dỗi đòi nghỉ chơi! Và cặp mắt, vâng cặp mắt làm những chàng trai ngoi ngóp chết đuối trong đó."

-"Chời ơi... Làm thế nào mà cả một thân hình đồ sộ chết đuối trong cặp mắt được cơ chứ. Có phải ông là nhà văn không? Mấy ông nhà văn ưa ba xạo lắm..."

-"Tôi nói là hồn của mấy chàng chết đuối chứ đâu phải là người đâu. Mà cô có đúng là bé Trân không cái đã nàỏ"

Cuối cùng người phụ nữ đó nở nụ cười thật tươi và thú nhận chính là "Bé Trân" của mấy chục năm về trước.

-"Vâng, em chính là bé Trân của các anh mấy chục năm trước. Thế còn anh, có phải tên anh là Phong không?"

-"Giỏi quá. Bé Trân vẫn còn nhớ tên anh cơ à?"

-"Em đâu nhớ, tên anh nằm ngay trên cái mũ anh đang đội thì ai mà không biết. Còn anh Ngữ bây giờ ở đâu, anh có tin tức gì của anh ấy không?"

-"Chà chà, cô bé này tình thật. Lại còn nhớ cả người xưa nữa cơ đấy. Muốn gặp Ngữ thì phải hối lộ trước. Hiện nay Trân đang ở đâu và được mấy cháu rồỉ"

Gương mặt của Trân chợt buồn sau câu hỏi của tao. Tao mời Trân ngồi trên băng ghế đá dưới bóng mát của mấy cây bông sứ. Chắc mày không quên cái ghế đá đó được. Mấy cây bông sứ đã phủ cả một khoảng rộng. Hồi đó mỗi lần đưa bé Trân đi Chùa mày hay ngồi chỗ đó. Nghe tao hỏiTrân buồn buồn tâm sự:

-"Vừa bước chân tới Mỹ năm bảy lăm, em bơ vơ vì chẳng có một người thân nào bên cạnh nên em đã bằng lòngchấp nhận lời cầu hôn của Cảnh. Lúc đó người Việt tỵ nạn chưa tập trung nhiều nên đám cưới chỉ có bà chị em và một vài người bạn mới quen. Em chỉ biết anh ấy là một sĩ quan Không Quân, hình như phục vụ ở tuốt ngoài miền Trung. Khi về sống với nhau em nhận thấy em đã làm một quyết định sai lầm. Cảnh là một người đàn ông khá độc đoán. Anh ấy thiếu tình yêu thương và lòng đại lượng dành cho vợ con. Ðiều tệ hại nhất sau khi sống bên nhau em mới nhận thấy là thực sự em không yêu anh ấy. Em nhận làm vợ Cảnh như một trốn chạy sự cô đơn nơi đất khách quê người, hay một sự trả ơn.

Cảnh sống rất khắt khe với các con nên cuối cùng em đã bắt buộc phải xin ly dị để dành trọn vẹn tình thương yêu và lo lắng cho hai đứa con còn nhỏ dại. Trân đã hy sinh trọn vẹn quãng đời thanh xuân để vùi đầu vào công việc kiếm tiền nuôi nấng dạy dỗ hai đứa con còn nhỏ dại ăn học. Trân cho tao biết là hai đứa con của Trân học giỏi, rất ngoan và thương mẹ.

Phong móc túi gắn điếu thuốc lên môi. Làn khói cuồn cuộn tản mác vào không gian khi ngọn lửa vừa lóe lên. Giọng Phong trầm hẳn xuống:

-Tao không ngờ ở thế kỷ này và ngay trong một đất nước văn minh như nước Mỹ mà vẫn có phụ nữ phải gánh chịu những bất hạnh như vậy.

-Mày có biết hiện tại Trân đang ở đâu và hoàn cảnh sống của nàng ra sao không?

-Ðừng nôn nóng quá như vậy thằng khỉ. Mày cũng đáo để thật. ?Dấm? người yêu từ thuở mười ba cơ đấy. Trân cho tao biết hiện nay các con nàng cũng đã lớn, đã tốt nghiệp đại học và có công ăn việc làm. Vì mang nặng mặc cảm với đàn ông nên mặc dù đã ly dị hơn hai mươi năm nhưng Trân vẫn không muốn ràng buộc thêm nữa. Trân muốn dành trọn yêu thương cho các con của nàng. Nàng tâm sự là chỉ mong các con có gia đình để có cháu bồng bế săn sóc cho đỡ buồn. Trân cũng cho tao biết là sức khỏe của nàng không được tốt sau tai nạn ở sở làm.

Tôn trọng lời hứa với Trân nên tao không thể cho mày số điện thoại của Trân được. Ðể tao hỏi ý kiến Trân xem sao trước đã. Thôi để tao sẽ cho Trân số điện thoại của mày, nếu Trân muốn liên lạc nàng sẽ gọi mày, như vậy tiện hơn.

-Tội nghiệp Trân, tao không ngờ cuộc sống của nàng lại gian truân như vậy. Ông bà ta nói ?Hồng nhan đa truân? thật chẳng sai. Mày cũng thấy là hồi đó Trân có cặp mắt thật thu hút, làn da của nàng mịn màng. Mỗi lần đưa Trân đi chơi tao thường cầm tay giắt nàng đi. Tao cứ muốn nắm mãi bàn tay thật đẹp của nàng. Lần cuối gặp Trân ở Sàigòn lúc đó nàng đã mười bảy mười tám tuổi rồi. Trân đã bắt đầu biết e thẹn nên không để tao nắm tay như trước nữa. Nếu không có cái ngày ?Thuở trời đất nổi cơn gió bụỉ thì không hiểu tao có chút duyên số gì với nàng không nữa.

-Mày nói cũng có lý. Tao nghe nói lúc đó gia đình nàng rất giàu trong lúc tụi mình chỉ là những tên lính nghèo kiết xác. Nhưng bây giờ hoàn cảnh của hai đứa mày cũng không có gì ngăn cản nếu tụi mày còn thương nhau thực sự.



Ngữ chờ đợi tiếng điện thoại reo bất ngờ, nhưng càng mong ngóng càng thất vọng. Ngữ đã không được tin tức gì thêm về Trân sau khi từ giã Phong. Ðôi lúc muốn gọi Phong để xin số điện thoại của Trân nhưng vội bỏ ý định vì không muốn bạn thất hứa với Trân và chính Ngữ cũng không cho phép mình khuấy động cuộc sống của Trân khi nàng không muốn.

Trong lúc tưởng như không bao giờ gặp lại người con gái có cặp mắt thu hồn người, thì thật bất ngờ Ngữ đã gặp lại Trân như một định mệnh. Hôm đó Ngữ được một người bạn mời tham dự đêm ?Tiền Hội Ngộ? các cựu học sinh ?Phố núỉ. Lúc đầu Ngữ từ chối không muốn đi vì không thích ồn ào ở chỗ đông người, vã lại cũng chẳng quen ai nhiều. Nhưng mấy người bạn lôi kéo mãi nên Ngữ cũng miễn cưỡng chiều bạn.

Khi tới nơi thì tất cả các bàn đã đủ người. Ðang ngơ ngác giữa những tiếng nói cười rôm rả, Ngữ nghe tiếng gọi:

-Phải Ngữ không, đây còn chỗ trống này lại đây ngồi với tụi tao

Nhận ra giọng của Châu, giọng khào khào như vịt đực từ ngày cùng ở trại tù Vĩnh Quang ngoài Bắc. Hai đứa chỉ học chung lớp đêm năm đệ nhị ở Hội Khuyến Học Bổ Túc. Hồi đó trường Chu Văn An mở lớp đêm ở dãy lầu phía sau trường Petrus Ky để giúp các học sinh không có điều kiện đi học như những học sinh bình thường. Lên năm đệ nhất Ngữ theo ban C, còn Châu vẫn học ban A. Gặp lại nhau trong lò luyện thép Thủ Ðức rồi lại bặt tin để cuối cùng ?hội ngộ? trong trại tù cộng sản. Cũng vì bản tính gàn gàn bướng bướng nên Châu bị tên đội trưởng ?đì? cho gần chết.

Châu kéo cái ghế trống cho Ngữ ngồi xuống lên tiếng giới thiệu:

-Ðây là anh Ngữ, kể từ ngày ra khỏi nhà tù đến nay mới gặp lại. Ngữ gật đầu chào mọi người ngồi xuống. Bỗng Ngữ giật mình khi chạm phải đôi mắt của người phụ nữ ngồi đối diện. Cặp mắt ấy lôi Ngữ trở về với quá khứ mịt mù. Cặp mắt đã theo Ngữ gần suốt cuộc đời.

Ngữ hỏi nhỏ Châu về người phụ nữ nhưng Châu thì thầm:

-Tao không biết bà ấy là ai cả, hình như trong nhóm của vợ chồng Ðính, bạn tao; để tao hỏi cho. Mày làm gì mà ngơ ngác như thằng mất hồn vậy?

-Có lẽ tao không quen ở những nơi ồn ào như thế này. Ngữ khỏa lấp tình cảm của mình.

Trong lúc cười nói với Châu, thỉnh thoảng Ngữ vẫn nhìn thấy gương mặt của người phụ nữ ngồi đối diện thật quen thuộc. Cũng vì ngồi quá xa nên Ngữ không dám lên tiếng hỏi. Sau khi theo Châu ra ngoài hút thuốc trở vào thì người phụ nữ đã biến mất. Châu hỏi vợ chồng Ðính mới biết người phụ nữ đã cáo lỗi về trước vì không được khỏe. Qua vợ chồng Ðính Ngữ biết được người phụ nữ chính là Trân.

Ngữ ngẩn ngơ như người mất hồn vì đã không kịp gặp lại Trân, chẳng được nói với Trân một lời chào hỏi. Ngữ không làm cách nào trốn chạy ánh mắt thỉnh thoảng nhìn về phía mình. Ánh mắt nghịch ngợm ngày xưa nhưng bây giờ dường như luôn phảng phất ẩn chứa một nỗi buồn mênh mang!

Một buổi sáng mùa đông Ngữ thức giậy rất sớm. Anh không làm sao ngủ tiếp vì hình ảnh Trân cứ lởn vởn trước mặt. Ngữ cứ tự trách móc, tự hành hạ mình vì đã bỏ mất cơ hội gặp lại Trân.

Ngữ pha ly cà phê mở cửa bước ra sân sau châm điếu thuốc đầu tiên trong ngày. Bầu trời trắng đục, những bông tuyết bay dầy đặc như những đàn bướm trắng chập chờn trong không gian vắng lặng. Ngữ để mặc cho những giọt tuyết nhỏ li ti bám trên chiếc áo lạnh. Khói thuốc và ngụm cà phê nóng không đủ sưởi ấm trong buổi sáng lạnh lẽo mùa đông. Làm sao mà sưởi ấm trong lúc cõi lòng hoàn toàn trống vắng!

Ngồi trước chiếc computer quen thuộc, trong lúc Ngữ miệt mài ?mổ cò? từng nốt trên keyboard để hoàn tất một truyện ngắn thì tiếng điện thoại vang lên. Trên màn hình số điện thoại hiện lên thật lạ, ba số đầu anh nhận ra người gọi ở vùng Dallas.

Tiếng phụ nữ trong điện thoại vang lên:

-?Xin lỗi có phải ông Ngữ không ạ??

Ngữ ngạc nhiên vì giọng nói có vẻ xa lạ, nhưng linh cảm báo cho anh biết là người gọi rất thân thiết với mình.

-?Vâng Ngữ tôi nghe đây. Xin lỗi, xin bà có thể cho biết quý danh??

-?Anh Ngữ không nhận ra em saỏ?

-?Phải Trân không, có phải em là Trân không? Ngữ lắp bắp trong hơi thở dồn dập đầy xúc động.

-?Vâng em là Trân, ?Bé Trân? của anh ngày xưa đây, nhưng bây giờ? không còn bé nữa phải không anh?? Giọng nói của Trân thật buồn từ ở một nơi thật xa vọng lại. Dường như Trân đang cố gắng chận lại giòng nước mắt đang trào ra. Tiếng nói của Ngữ cũng lạc đi,

-?Anh chờ đợi tiếng em trong máy từng giờ từng ngày bao lâu nay. Và anh cũng đã không dám nhận em khi ngồi đối diện với em trong bàn tiệc hôm nào ở dưới Houston trong đêm tiền hội ngộ của Phố Núị?

Tiếng thở dài vang lên trong máy cùng giọng nói trĩu buồn:

-?Có lẽ như vậy lại tốt anh ạ. Nếu hôm đó anh hỏi chắc em cũng sẽ chối không nhận là ?Bé Trân? đâu. Em vẫn không quên những kỷ niệm xưa hồi ở Phố Núi. Nhưng thời gian cũng đã làm hao mòn đi những kỷ niệm êm đềm ngày xưa, phải vậy không anh? Em chẳng sao quên sự chiều chuộng của anh dành cho em trong những ngày tháng đó. Nhưng ngày xưa bây giờ chỉ còn là dĩ vãng dù ngọt ngào hay đắng cay thì cũng đã bị đẩy lùi vào quá khứ mất rồi. Dù sao thì em cũng chẳng thể quên, nhất là ánh mắt anh trong đêm tình cờ ngồi đối diện với anh ở Houston. Ánh mắt thật buồn đã làm em thao thức trong nhiều đêm dài. Chính ánh mắt của anh đã bắt em phải gọi anh giờ phút này. Em cảm thấy thật vô tình nếu em không gọi thăm anh, gọi thăm anh một lần cuối trong đời. Em không muốn gặp lại anh dù chẳng bao giờ có thể quên được anh.

Anh Phong có cho em biết rõ hoàn cảnh của anh hiện nay và cũng có những lời khuyên. Nhưng anh Ngữ ạ, dường như tất cả đã trễ mất rồi, phải không anh?Tất cả đã muộn màng?!

Em chỉ xin anh một điều, hãy giữ lại cho nhau những kỷ niệm đẹp trong một đoạn đời. Em biết là em không thể mang lại hạnh phúc cho anh và cả anh cũng vậy. Hôm gặp lại anh trong bữa tiệc em muốn được ngồi gần bên anh, em muốn được nghe tiếng anh thì thầm gọi ?Bé Trân? như ngày xưa. Em cố kìm hãm lại những đợt sóng cảm xúc cuồn cuộn mãnh liệt trong em.

Chính em cũng muốn được nằm trong vòng tay yêu thương của anh. Em nhìn thấy rõ tình yêu trong đôi mắt anh hướng về em. Em không chịu đựng nổi những mâu thuẫn cứ dâng lên, nên cuối cùng em phải chạy trốn đôi mắt anh, chạy trốn tình cảm của chính mình; chạy trốn một sự thật!

Trong cuộc sống hiện tại chúng ta còn quá nhiều ràng buộc anh ạ. Và những ràng buộc mà em nhận thấy cả hai chúng ta đều không thể nào bước qua để giải quyết ổn thỏa được, phải vậy không anh? Nếu anh còn giữ lại những kỷ niệm xưa, vẫn dành cho em tình yêu thì xin anh cùng em trau chuốt cuộc tình dù mãi mãi cách xa nhau.

Giọng Trân đầy nước mắt. Ngữ lờ mờ nhận thấy những điều Trân nói lên là sự thật mà vì tình yêu dành cho Trân quá mãnh liệt Ngữ đã không kịp nhận ra.

-Nhưng ít ra em cũng cho anh được gặp em một lần chứ. Chẳng lẽ?

Tiếng Trân như lạc đi:

-Không thể nào làm khác đi hoàn cảnh của chúng ta bây giờ, gặp lại nhau nào có ích gì. Gặp lại nhau chỉ gây thêm những dằn vặt, những khổ đau lúc chia tay thì tốt hơn là đừng gặp nữa. Anh đã bước vào tuổi già và em cũng không còn trẻ nữa để tìm thấy một tương laỉ!

Ngữ nghe rõ tiếng nấc nghẹn ngào của Trân trong máy. Chẳng có lời an ủi nào bù đắp được những mất mát, những đau thương của số kiếp.

-Chúc anh những điều tốt lành nhất. Em không bao giờ quên tình cảm của anh đã dành cho em! và Bé Trân của anh cũng mãi mãi nhớ và cầu nguyện cho anh? Vĩnh biệt!

Giọng nói cùng tiếng nức nở của Trân như còn vang mãi trong thần trí thẫn thờ của Ngữ. Ngữ nhìn vào khoảng không trước mặt như một kẻ vô hồn?!

Vùng gió xoáy - Mùa xuân 2013
(Trích trong tác phẩm VÙNG GIÓ XOÁY)

Ngũ Lang

Mục Lục

11. Nhạc Sĩ Trúc Phương

Trần Ngọc

KÍNH CHUYỂN:

Nói đến nhạc trữ tình Bolero của thời gian trước 1975 thì người Nhạc Sĩ được nhắc tên nhiều nhất phải là NS Trúc Phương (1933-1995). Ông đã được mệnh danh là ông hoàng Bolero. Ông sáng tác không nhiều, chỉ khoảng 70 nhạc phẩm, nhưng hầu hết bài nào cũng được giới yêu nhạc ưa chuộng và được phổ biến rộng rãi. Nhạc của ông viết về tình yêu, tình người , tình quê hương, và tình lính. Âm điệu lúc nào cũng êm ái nồng nàn. Lời ca lúc nào cũng bình dị, có chất thơ, dễ nhớ, dễ thuộc và đi vào lòng người.

Hôm nay xin mời quý vị thưởng thức nhạc phẩm "Chiều Cuối Tuần" với giọng ca nữ Lưu Trúc Ly, thế hệ trẻ nối tiếp của dòng trình diễn nhạc Bolero. Hình ảnh minh họa 4K: Trần Ngọc.

Cuối Video là tâm sự của NS Trúc Phương trong phần phỏng vấn Live thực hiện bởi TT Asia, khi ông còn sinh tiền (DVD 74) .

Xin bấm LINK để xem hình rõ nét.

https://www.youtube.com/watch?v=BVkqXDUTolo

Chiều Cuối Tuần (Trúc Phương) - Lưu Trúc Ly - Video 4K: Trần Ngọc

(Theo Wikipedia và Báo Mới)

NS Trúc Phương (1933-1995) có một số lượng sáng tác gần 70 bài hát, được biết đến từ những năm cuối thập niên 1950 và được phổ biến nhiều trong suốt thập niên 1960 và sau này tại hải ngoại như: Nửa đêm ngoài phố, Buồn trong kỷ niệm, Ðêm Tâm Sự, Thói đời, Hai lối mộng, Chiều Cuối Tuần, Kẻ ở miền xa...

Nhạc sĩ Trúc Phương tên thật là Nguyễn Thiên Lộc, đã sống qua thời vàng son, rực rỡ nhất của nền văn nghệ miền Nam với các sáng tác được biết đến từ cuối những năm 50, phổ biến rộng rãi trong những năm 60 qua tiếng hát khàn đục, mộng mị và liêu trai của danh ca Thanh Thúy. Dư âm của những ca khúc ấy còn lan rộng đến ngày hôm nay.



Sau 1975, Trúc Phương vẫn còn sáng tác thêm một số bài nói về tình yêu cây lá, tình yêu quê hương nhưng hầu hết ca khúc này, như ông xác nhận, không thành công lắm, chỉ với lý do: Ông không còn cảm hứng dồi dào như những bài tình ca đã được đón nhận từ trước 1975. Xin cảm ơn đời là ca khúc cuối cùng Trúc Phương viết tháng 3 năm 1995. Lời ca khúc này có thể coi như những tâm tình, uẩn khúc nhất mà ông muốn gửi lại cho đời lần sau chót.

Năm 1975, Trúc Phương không di tản và sống tại Sài Gòn. Ông vượt biên lần đầu năm 1976 nhưng không thành công, do vậy bị tịch thu nhà số 301 Lý Thường Kiệt, Quận 11. Những năm sau đó ông vượt biên thêm 2 lần nhưng vẫn không thành công. Lúc ra tù, vợ con li tán, ông sống không nhà cửa, không giấy tờ tuỳ thân. Khoảng giữa năm 1985, ông được nhận vào công tác tại Hội Văn nghệ Cửu Long và được cấp một căn phòng tại số 6 Hưng Ðạo Vương, thị xã Vĩnh Long để ở. Không lâu sau, ông trở về sống ở Saigon.

Lúc Trúc Phương mất, nhạc sĩ Nhật Ngân (lúc này đã định cư ở Mỹ) có viết tặng Trúc Phương bài Gửi người về cát bụi với lời nhạc có nhắc tên một số bài hát của ông.

Năm 2014, lần thứ hai Trung tâm Asia có thực hiện chương trình đặc biệt Trúc Phương ? Ông hoàng của dòng nhạc Bolero (DVD Asia 74) để vinh danh ông.

Trần Ngọc

Mục Lục

12. Khi Người Ðàn Ông Khóc

Ðơn Phương Thạch Thảo

(Truyện ngắn)

Như những cô gái khác khi mới lớn tôi cũng mơ mộng có một tình yêu với hình ảnh đôi phần? khó có trong thực tế, có lẽ vì vậy mà tôi dễ vỡ mộng khi tiếp xúc với một người nào đó khi họ đến với tôịThế nên tôi cứ một thân một mình cho đến khi gặp Bách và yêu anh từ bao giờ không biết.Cũng vì vậy mà tôi càng tin rằng tình yêu đến vì có duyên phận. Bách biết mình thiếu những ưu điểm của mẫu người lý tưởng nên anh cứ hay thắc mắc:

-Anh là một người sa cơ, lỡ vận. Ðã lập gia đình, và có con riêng. Một người mà hiện tại chỉ còn hai bàn tay trắng và một tương lai mờ tối. Sao em lại yêu anh?

Tôi tựa đầu vào vai Bách, không vội trả lời. Tôi nhớ lại hôm tình cờ thấy anh trên triền đồi ngồi nghỉ chân với một bó củi khô đặt bên cạnh. Dáng ngồi thể hiện sự ủ rũ, đầu gục xuống, đôi tay buông thõng khiến đôi vai nhô lên, và có vẻ như anh đang?khóc!Tôi vội rảo nhanh chân ngang qua vì không muốn anh biết có người nhìn thấy sự thảm hại của anh.Ðể rồi từ đó kéo sự chú ý của tôi về phía anh khi tình cờ gặp anh ở đâu đó, và lạ lùng thay, luôn là hình ảnh khiến trái tim đa cảm của tôi se lại, khi thì thấy anh đạp cọc cạch chiếc xe đạp với túi rau lủng lẳng trên ghi đong, khi thì đón đứa con gái nhỏ đi học về ngồi sau ôm chặt lưng cha, đó là lúc anh đi làm về với dáng dấp lam lũ của người làm thuê, cuốc mướn. Sống cùng một thị trấn dù không quen cũng biết hoàn cảnh của nhau. Anh là người lính của chế độ cũ mới được thả về từ trại cãi tạo sau hơn 5 năm biệt xứ. Ðứa con gái nhỏ của anh phải sống với ông bà ngoại khi mẹ nó có người đàn ông khác vì không hy vọng anh có ngày về, nay nó đã đi học. Anh làm thân gà trống nuôi con, cuộc mưu sinh của anh không dễ dàng. Tôi không khỏi bùi ngùi khi nghĩ đến thân phận của những người Lính đã từng cầm súng bảo vệ phần đất của mình, nhưng thời thế lại biến họ thành ngườỉ ?có tộỉ.

Nếu không phải là duyên số sao xui khiến tôi lại gặp anh trong hoàn cảnh con gái anh bị bệnh phải nằm điều trị ở bệnh viện, còn tôi cũng đưa mẹ vào cùng phòng?Anh một mình chăm sóc con với sự lúng túng, lúc thì phải về nhà giặt giũ,nấu cháo rồi hộc tốc mang vào cho con.Bất cứ ai nhìn cảnh ấy đều không thể làm ngơ nếu giúp được anh, tôi cũng không ngoại lệ nên ngõ ý trông chừng bé khi anh cần về nhà, để rồi từ đó tôi trở thành ?bạn? của Họa Mi con gái của anh. Ðó là một đứa trẻ ngoan, thông minh và xinh xắn. Cô bé còn ?chinh phục? tôi khi khoe ra một bức hình vẽ chân dung bằng bút chì màu tô môi đỏ, má hồng?không hề giống tôi, với dòng chữ ?Cháu yêu cô Yến?.Lời ?tỏ tình? của Họa Mi đã khiến tim tôi rung động, để rồi từ đó cô bé có cơ hội thường xuyên đến nhà tôi chơi với sự đưa đón của Bách, đó là đầu dây mối nhợ sinh ra mối tình mà tôi nhận không ít sự can ngăn từ nhiều người thân thiết vì cho rằng tôi sẽ khổ nếu xây dựng gia đình với Bách?

-Em nghĩ gì mà lâu thế, trả lời anh đi chứ.

Tôi ra khỏi hồi tưởng:

-À! Vì em tìm thấy ở anh điều phù hợp với em. Vì ?Làm sao cắt nghĩa được tình yêủ?

-Trong hoàn cảnh của anh hiện giờ, anh không làm được gì cho em để em không thiệt thòi so với bạn bè của em...

-Hãy nghĩ đến những việc đơn giản nhất anh ạ,chỉ cần anh luôn bên cạnh em như một động lực giúp em hoàn thành điều gì đó là đủ. Em cũng bắt đầu bằng những việc nhỏ như nấu cho anh một bữa cơm đàng hoàng khi anh đi làm về. Giúp anh đưa, đón Họa Mi để anh không bận tâm khi đi làm và?(tôi chỉ tay vào bâu áo anh đang mặc bị mất một cái nút) kết lại nút áo bị đứt chẳng hạn.Mình đừng nghĩ đến những điều quá lớn?

Anh lộ vẻ cảm động:

-?sinh cho anh một đứa con có lòng nhân hậu giống em nữa chứ!

-Ðó là việc sẽ đến sau khi cuộc sống của mình tạm ổn anh à.

-Anh không nghĩ mình có thể yêu một lần nữảem đã làm trái tim anh sống lại, em biết không?

-Em biết!(Tôi đan tay mình vào tay Bách)Nên em sẽ nắm chặt tay anh như thế này không bao giờ buông ra để anh cảm nhận sự ấm áp từ em,

Khi có tình yêu người ta có thể quên đi nỗi bất hạnh để thấy mình là người hạnh phúc.

Bách muốn cho tôi một lễ cưới đàng hoàng trước khi anh làm hồ sơ để xuất cảnh, nhưng thật không dễ dàng vì đối với pháp luật anh vẫn là người đã có vợ,tôi hiểu và nói với anh rằng tôi sẽ chờ đợi anh giải quyết xong những trở ngại, và tôi không là của anh thì không là của ai cả?

>>>>

Một thời gian sau đó.

? tình cờ tôi đến và dừng lại trước cánh cửa khép kín, nghe cuộc đối thoại bên trong?

-Cuộc đời tôi đã bế tắt vì anh, anh phải có trách nhiệm đem lại cho tôi những gì tôi đáng nhận.

-Tôi tưởng giữa chúng ta đã chấm dứt. Tôi có quyền làm bất cứ việc gì tôi muốn và em không có quyền can thiệp

-Chấm dứt thế nào khi tôi và anh chưa ly dị và còn mối ràng buộc là bé Họa MịTôi phải ở cạnh con tôi dù bất cứ ở đâu.

-Em đã bỏ nó bao lâu rồi, bây giờ còn đủ tư cách để đòi những gì mà chính em đã từ bỏ?

Giọng người đàn bà chợt chùng xuống, nhỏ nhẹ:

-? Em cũng vì hoàn cảnh mà phải rời xa con và anh. Có thể em chưa là người vợ, người mẹ tốt, nhưng em chưa bao giờ thôi nghĩ đến con và?anh! Hãy cho em một cơ hội để em sữa chữa sai lầm của mình.Em sẽ đi cùng anh sang bên ấy, chúng ta quên hết chuyện ở đây để làm lại từ đầu. Có được không anh?

-Muộn rồi em ạ, xin hãy buông tha cho tôi. Em hãy quay lại với người đàn ông mà em đã chung sống.

-Em đã dứt khoát với ông ấy, đừng nhắc nữạEm biết anh đã có người khác, nhưng cô ta có gì hơn em chứ? Anh không thể thay thế vai trò làm mẹ của em đốí với Họa Mi bằng một người không sinh ra nó, nếu không vì mục đích để đi Mỹ với anh, cô ta có thể đến anh sao?

-Chính cô ấy đã hàn gắn lại niềm tin đã rạn vỡ trong lòng tôi, em chỉ cần biết tôi rất yêu cô ấy là đủ.

-Tôi sẽ không đồng ý ly hôn để xem anh làm gì! Và một việc nữa, Họa Mi phải sống với tôi...

Tôi quay ra đường. Biết đó là Duyên, vợ của Bách đã về!

<<<<<

Tôi ngạc nhiên khi nhìn tấm hình Họa Mi vẽ tôi bị gạch ngang dòng chữ mà trước đó nó đã viết: ?Cháu yêu cô Yến?, để thay vào câu ?Không thích bà dì ghẻ?.Tình yêu nếu có người thứ ba sẽ thành thừa, tôi là người thứ mấy trong hoàn cảnh này thì cũng vấp phải trở lực rồi. Bách có vẻ bối rối vì trò của con gái, tôi âu sầu nói với anh ?Em hiểu hết mà, anh đừng bận tâm??. Cố gắng bình thản trước cảm giác vừa bị một gáo nước tạt vào mặt, tôi gượng cười kéo Họa Mi lại gần, nhưng nó gạt tay tôi ra, vẩu môi nói to ?Con không thích bà dì ghẻ!?. Bách trố mắt nhìn con gái một lúc như không tin cái miệng xinh xắn hàng ngày vẫn nũng nịu với tôi giờ lại bật ra những lời khó nghe như vậy, anh gắt giọng:

-Ai dạy con ăn nói như vậỷCon nói như vậy là hỗn với cô Yến biết chưa?

Nó nói dõng dạc, suôn sẻ:

-?Nếu có cô, mẹ con sẽ không về với con nữa, mẹ nói như vậy. Con muốn có mẹ thôỉcô đừng đến đây nữa, con không muốn có bà mẹ ghẻ!

Tôi không còn non nớt để òa khóc, nhưng tôi thấy mình bị tổn thương, nên tôi bỏ chạy ra khỏi nhà Bách bỏ mặc tiếng gọi thảng thốt của anh phía sau.

<<<<<

Nước mắt ứa ra khóe mắt của người đàn ông tôi yêu, tôi nắm lấy bàn tay Bách rồi úp mặt vào đó, có lẽ anh cũng cảm giác được dòng lệ nóng của tôi rơi trong ấy. Im lặng hồi lâu, tôi cố ngăn cảm xúc của mình để nói:

-Nỗi đau của anh, em không thấy, không sờ được, nhưng em cảm nhận rất rõ, vì em cũng đau y như thế.

-Ðừng buông tay anh! Em đã hứa rồi mà?

-Nhưng bây giờ hoàn cảnh đã khác,vợ anh đã trở về.Anh chỉ có thể làm hồ sơ xuất cảnh cùng với chị ấy chứ không phải em. Anh cứ khóc với em một lần này rồi thôi. Con đường trước mắt còn dài và anh phải đối đầu bằng sự mạnh mẽ nhé anh.

Bách khóc thật! Tôi hiểu không phải vì yếu đuối mà vì bất lực đứng trước cánh cửa hạnh phúc đã bị khóa kín, mà cả anh và tôi không có khả năng mở được.

Tôi nhớ hôm Duyên tìm gặp tôi và sự quả quyết của chị ?Cô chưa biết tôi là người không bao giờ chịu thua hoàn cảnh. Cái gì sở hữu của tôi thì đừng hòng ai chiếm được, trừ khi tôi vứt bỏ nó.Cô đừng hòng phá vỡ gia đình tôi, nếu cô không tự rút lui thì cô thử nghĩ xem tôi sẽ làm gì???. Tôi hiểu rằng đâu phải tình yêu nào cũng đi đến kết thúc tốt đẹp, nó có trăm ngàn lý do để dừng lại, không loại trừ lý do một trong hai người phải hy sinh cho tương lai của người kia. Tôi luôn mong muốn cho cha con anh có một cuộc sống đầy đủ, sung sướng, giờ cơ hội ấy đến lẽ nào chính tôi là người cản trở? Thì thôi! Em đành buông tay anh?

<<<<<<

Ngày Bách lên đường cùng?gia đình của anh, dù đã thầm dặn lòng đừng đau tủi, vậy mà cảm giác như đang rơi giữa tầng không vẫn làm tôi chới với. Dù có làm mọi cách tôi vẫn thấy lòng trống rỗng.Trong một số trường hợp tình yêu là chất độc, nó có thể hủy hoại con người. Tôi đã nhấp phải chất độc ấy và bây giờ tim tôi đang thẩm thấu một cơn đau. Chia tay không có nghĩa là tình yêu đã dứt. Mà xét cho cùng, Bách có lỗi gì đâu nên anh xứng đáng được nhận lại những ân sũng mà thượng đế ban tặng?

Chỉ có một điều tôi tránh gặp anh sau khi quyết định chia tay. Bách không thể gặp tôi nên đã gởi cho tôi những dòng ngắn ngủi trước khi ra đi ??Với em là một hạnh phúc tròn vẹn. Với em là nơi anh mong muốn dừng chân đứng lại. Nhưng??

Nước mắt tôi đã xóa hết những dòng chữ ấy trong những đêm tịch liêủmột mình!

Ðơn Phương Thạch Thảo

Mục Lục

IIỊ Hộp Thư Toà Soạn ___________________________________________________

Nguyệt San Giao Muà xin cám ơn những thân hữu đã dóng góp bài vở cho Nguyệt San Giao Muà số 194 . Một số bài khác sẽ được đăng dần vào số tớị Mong mỏi sẽ nhận được những sáng tác của các bạn bốn phương để cho Nguyệt San Giao Muà thêm phần hương sắc trong tương laị

Mục Lục

Thể lệ để nhận Nguyệt San Giao Muà:

1) Ðể vào danh sách của NSGM (subscribe),
   xin gửi email về  GiaoMua@hotmail.com

2) Ðể rút ra danh sách của NSGM (unsubscribe),
   xin gửi email về GiaoMua@hotmail.com 

3. Mọi chi tiết, thể lệ, thắc mắc, xin gửi về:
   GiaoMua@hotmail.com


4. Mọi bài vở, đóng góp, xin gửi về:
   GiaoMua@hotmail.com 
   Nguyệt San Giao Muà
   Homepage: http://www.GiaoMuạcom




Thể lệ gửi bài cho Nguyệt San Giao Muà:

 

Mong bạn gửi Bài cho GM theo cách này là tốt nhất :

  

1.  Dùng mẫu chữ Vietnet (VIQR) hay Unicode
2. Viết Hoa chữ đầu của bài và bút hiệụ Ví dụ: Giọt Mưa Trên Lácủa NS Phạm Duy
3. Gửi bài ngay trong email (không kèm file), để cho BBT khỏi mất công download xuống để đọc
4. Gửi tất cả các bài trong 1 tháng 1 lần trong1 email, nếu tiện. 
5. Bài vở xin gửi đến trước ngày 25 mỗi tháng
6. Mọi chi tiết, thể lệ, thắc mắc, xin gửi về: GiaoMua@hotmail.com


Cám ơn bạn rất nhiều, vì nhân sự có hạn, BBT không thể ngồi đánh máy lại từng đề bài hay bút hiệụ 

 

  

    

      

	Ðịa Chỉ Liên Lạc:
	

	Nguyệt San Giao Muà

		P.O . Box 	378

		Merrifield, Virginia 22116

		USA

    
  

Trang Nhà 











Web Site Hit Counter





 

Copyright
2002 by Giao Muà e-magazine and respective authors