Nguyệt San phát hành định kỳ vào mỗi đầu tháng
Nguyệt San Giao Mùa
P.O.Box
378
Merrifield, Virginia
22116
USA
Số 259
Ngày 1 tháng 1 năm 2024
Home
|
Giao Mùa (Unicode)
|
Giao Mùa (Vietnet)
Những Số Cũ | Thư Ngỏ | Liên Lạc | ||
Chủ Nhiệm kiêm Chủ Bút: | Ðinh Trường Như (TK Trung Kỳ) |
Ban Biên Tập: |
Mạc Phương Ðình, Phan Thái Yên |
|
Chung Thủy, Nguyễn Thị Thanh Dương |
|
& TK Trung Kỳ |
Mọi bài vở đóng góp xin gửi về GiaoMua@hotmail.com
Copyright
2002 by Giao Muà e-magazine and respective authors
++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
Bài vở trên Giao Muà là do các tác giả gửi đăng và Giao Muà không chịu trách nhiệm về nội dung. Muốn xin trích đăng lại, xin liên lạc với GiaoMua@hotmail.com.
I . Thơ _______________________________________________________________________
1. Như Vừa Hôm Qua | ______ Thanh Hà | ||||||||||
2. Khi Xa Người | ______Lê Miên Khương | ||||||||||
3. Buồn Thu | ______Viễn Phương | ||||||||||
4. Vĩnh Biệt Những Nụ Hôn | ______ Như Nguyệt | ||||||||||
5. Mừng Xuân Giáp Thìn 2024 | ______ ChinhNguyen/H.N.T. | ||||||||||
6. Ðôi Mắt | ______Nguyễn thị Thanh Dương | ||||||||||
7. Mai Về | ______ Tình Hoài Hương | ||||||||||
8. Gối Bàn Tay Êm | ______Sông Cửu | ||||||||||
9. Nụ Cười |
______ Bạch Liên 10. Sầu Buổi Năm Tàn |
|
______ Hàn Thiên Lương | 11. Nhớ Khúc Quân Hành |
|
______ Thylanthảo | 12. Tỉnh Mộng Ðiếm Trọ Trần Gian |
|
______ Ðặng Xuân Xuyến | |
II . Văn _______________________________________________________________________
1. Bài Toán Cuối Năm ___________ Nguyễn Thị Thanh Dương | 2. Khi Ðịnh Mệnh Cúi Nhìn ___________ Tình Hoài Hương |
3. Mùa Giáng Sinh Tan Tác ___________ Thanh Hà |
4.Không Là Trăm Năm (phần II) ___________ Phan Thái Yên |
5. Xóm Ðạo Ngoại Ô ___________ Kim Loan |
6.Những Thắc Mắc Thường Gặp Về Cung Tử - Tức ___________ Ðặng Xuân Xuyến |
7.Năm Giáp Thìn nói chuyện Rồng ___________ Hai Hùng SG |
8.Trích Thơ Và Tùy Bút Về Lễ Giáng Sinh ___________ ChinhNguyen/H.N.T./H.N |
9.Dòng Chảy ___________ Bạch Liên |
III . Nhạc__________________________________________________
1.Thơ Nhật Thụy Vi ___________ Chương Hà |
IV . Tin Tức /Trả Lời Bạn Ðọc__________________________________________________
1. Tin Tức/Trả Lời Bạn Ðọc _______ Ban Biên Tập |
I . Thơ __________________________________________________
II . Văn___________________________________________________________
Nguyễn Thị Thanh Dương
Tình Hoài Hương
Thanh Hà
4. Không Là Trăm Năm (phần II) Phan Thái Yên Phan Thái Yên Kim Loan
Kim Loan 6.Những Thắc Mắc Thường Gặp Về Cung Tử - Tức Ðặng Xuân Xuyến Ðặng Xuân Xuyến 7. Năm Giáp Thìn nói chuyện Rồng Hai Hùng SG Hai Hùng SG 8. Trích Thơ Và Tùy Bút Về Lễ Giáng Sinh ChinhNguyen/H.N.T./H.N ChinhNguyen/H.N.T. Bạch Liên Bạch Liên III . Nhạc___________________________________________________________
Chương Hà
IV. Hộp Thư Toà Soạn
___________________________________________________
Thể lệ để nhận Nguyệt San Giao Muà:
1) Ðể vào danh sách của NSGM (subscribe),
xin gửi email về GiaoMua@hotmail.com
Ðịa Chỉ Liên Lạc:
Nguyệt San Giao Muà
Copyright
2002 by Giao Muà e-magazine and respective authors
Thằng Cu Tí ra check hộp thư và chạy vào nhà mừng ríu rít:
- Có thư Việt Nam bố ơi!
Anh Bông giật mình, nghi ngờ:
- Con có nhìn lộn không hả?
Thằng Cu Tí hớn hở khoe tài:
- Cái thư màu xanh xanh, có ghi chữ Việt Nam. Con 13 tuổi rồi, con biết đây là chữ Việt Nam mà. Chắc thư của bà ngoại hả bố?
Thôi chết rồi, con anh nói đúng. Anh gắt:
- Có thế mà con cũng mừng reo lên như trúng số. Ðưa thư đây.
Anh uể oải mở lá thư ra đọc, vì kinh nghiệm bấy lâu cho anh biết rằng đọc lá thư từ Việt Nam gởi sang sẽ nặng đầu và nặng lòng lắm, hơn cả người ta vác bao gạo một tạ trên lưng.
Thằng cu Tí vẫn đứng bên cạnh ngong ngóng chờ hóng chuyện, vì nó cũng kinh nghiệm, mỗi lần có thư Việt Nam là có một biến cố gì đó đã xảy ra cho người thân của mẹ nó.
Thấy bố đọc xong không nói gì, nó sốt ruột hỏi:
- Có phải bà ngoại lại bệnh hay bác Ba phải vào bệnh viện mổ ruột dư nữa không bố?
- Không phải đâu con ơi . Anh đáp như rên rỉ.
- Vậy sao mặt bố vẫn buồn thế? Ðáng lẽ bố phải mừng vì bà ngoại và bác Ba không bệnh nữa chứ.
- Nhưng ..dì Út của con mới bị giựt hụi, phải cầm cố nhà cửa để trả nợ kia kìa..
- Nghĩa là hết tiền, là nhà nghèo hở bố?
- Ðúng thế. Tóm lại dì Út đang cần nhà mình giúp đỡ.
Cu Tí ngạc nhiên:
- Sao bên ngoại xui qúa vậy bố? Thư nào gởi sang cũng có tin buồn, hết bà ngoại mắc bệnh, tới chú, bác, cô dì?
Anh Bông được dịp tuôn trào:
- Chưa hết đâu con, bên phía họ hàng gần xa cũng "xui" luôn. Bà con của mẹ con ở dưới quê thỉnh thoảng viết thư sang hỏi thăm sức khỏe nhà mình rất nhiệt tình, nhưng phần tái bút mới là quan trọng, không bao giờ họ quên báo cáo tình hình mùa màng, ruộng lúa thì mất mùa, vườn rau trái bị sâu rầy. Dưới ao thì cá không lớn nổi vì thiếu tiền mua thực phẩm, trên bờ gà vịt bị toi, bị dịch..
Thằng cu Tí lại kêu lên sửng sốt:
- Sao toàn bộ gia đình, họ hàng bên Việt Nam của mẹ đều xui hết vậy ? Sao họ bất hạnh qúa vậy? Nhưng nhà mình đâu phải hội từ thiện mà họ xin tiền hoài vậy?
Anh Bông lại bực mình gắt:
- Sao con hỏi nhiều qúa vậy? .
Thấy thằng bé tiu nghỉu, anh chuyển đề tài:
- Trong thư bà ngoại cũng kêu nhà mình về Việt Nam ăn Tết như năm ngoái đấy.
Cu Tí sáng mắt lên như vừa khám phá ra một kho tàng:
- Lạ lắm bố ạ, năm ngoái về Việt Nam, con thấy bà ngoại và bác Ba vẫn béo mập, khỏe mạnh, không có ốm đau, nghèo khổ như trong thư họ viết. Nhà nào cũng ăn Tết tưng bừng nhiều món, họ cười nói sung sướng lắm mà bố.
Anh đáp cho xong chuyện:
- Thì coi như họ mới khỏi bệnh, nên họ ăn Tết và ăn mừng luôn.
Chị Bông vừa đi đâu về, anh đưa lá thư Việt Nam cho vợ. Ðọc xong chị chép miệng:
- Tội nghiệp dì Út qúa, chắc mẹ kêu mình về Việt Nam trước là ăn Tết, sau là an ủi, giúp đỡ dì Út cho đỡ tủi? Anh tính sao?
- Em trả lời mẹ đi "Xuân này con không về".
- Sao nghe quen quen, giống như tên một bản nhạc nào đó vậy anh?
- Là bản nhạc Duy Khánh thường hát mỗi khi Xuân về, có câu: " Nếu con không về chắc mẹ buồn lắm?". Thà rằng để mẹ buồn, chứ tiền đâu mà về.. năm ngoái về rồi, năm nay về nữa thì qua Mỹ bán nhà luôn, trắng tay có ngày.
Chị Bông than thở:
- Kinh tế khó khăn, làm ảnh hưởng đến mình, vật gía leo thang, đi chợ cứ như bị ai móc túi anh ạ. Tiền xăng, tiền điện nước cũng lên gía.
- Cả gia đình về Việt Nam hao tốn tiền máy bay, xe cộ đã nhiều, mà tiền biếu tặng, tiêu xài bên Việt Nam càng nhiều hơn. Ði một chuyến như một người vừa trải qua cơn bệnh thập tử nhất sinh, đâu dễ phục hồi ngay được. Em hiểu chưa?
- Em hiểu rồi, nhưng mẹ em..chưa hiểu. Cũng sắp tới ngày mình gởi qùa Tết cho thân nhân ở Việt Nam rồi, em sẽ giải thích cho mẹ hiểu "Xuân này con không về" đúng như ý anh. À, mà anh ơi, mình có nên tái bút hẹn Xuân sau con sẽ về không? Cho mẹ mừng.
- Ấy chết, em chớ dại dột hứa ra một điều mà chính mình cũng còn nghi ngờ. Chắc gì năm sau mình sẽ có tiền về Việt Nam ăn Tết hở em?
Chị thở dài:
- Ước gì mình giàu có như nhà Bill Gates, nhà Hilton, thì tha hồ đi chơi và tiêu xài anh nhỉ?
- Nhưng con nhỏ Paris Hilton sắp sửa "nghèo" rồi đấy, ông nội cô ta đã tuyên bố sẽ để 97% gia tài cho hội từ thiện mang tên ông cố nội nó, em vừa lòng chưa? Vì mỗi khi nhà mình đi chơi xa, em nhất định không chịu vô khách sạn Hilton dù tiện đường tiện lối, em ghét con nhỏ thừa kế ăn chơi đỏng đảnh Paris Hilton, không muốn góp phần làm giàu thêm cho gia tài nhà nó.
Chị thán phục:
- Nhiều người Mỹ rộng lượng không ngờ, họ miệt mài làm giàu và cống hiến tài sản cho xã hội, cho người nghèo. Em mà giàu như thế thì chia hết cho con cái, cha mẹ, anh em và dòng họ nội ngoại gần xa không xót một ai, chứ ngu gì cho người dưng.
***************
Trong số những bản nhạc thời xưa anh Bông "ấn tượng" nhất với hai bản: " Sầu Ðông" và "Xuân này con không về" vì hợp với tâm trạng của anh.
Chỉ nghe câu mở đầu của bản nhạc "Sầu Ðông" là: " Chiều nay gío Ðông về .." anh đã ..ớn lạnh tới xương sống.
"Gío Ðông về.." có nghĩa là những ngày lễ Tết cuối năm cũng đang ùn ùn kéo về, bao nhiêu là món nợ phải trả, bao nhiêu là qùa cáp phải biếu tặng gởi đi.
Cảnh shopping đã là cơn ác mộng, hai vợ chồng anh đã phải chen chân trong mall đông người, vào các hàng đồ chơi, quần áo, giày dép ngắm nghía, lựa chọn, cân nhắc gía cả. Rồi túi lớn túi nhỏ, hộp to hộp bé, tay xách nách mang ra tới bãi đậu xe là tối sầm cả mày mặt, phải ngồi nghỉ vài phút anh mới tỉnh người để lái xe về nhà an toàn.
"Gío Ðông về.." có nghĩa là tiền thuế nhà, bảo hiểm nhà, và bảo hiểm xe cộ cũng về theo. Xong phần "giao lưu" với xã hội bên ngoài, tới phần họ hàng, con cháu trong nhà, viết thiệp và gởi qùa Giáng Sinh rụng rời cả tay và xót cả ruột gan.
Ông bưu điện năm nào cũng lỗ vài tỉ, lên gía tem hoài mà chẳng cứu vãn được tình thế, bởi quanh năm ế ẩm vì cell phone và email là những phương tiện liên lạc nhanh nhất, thuận tiện nhất, nhân dịp cuối năm mới được tận dụng nghề nghiệp bận rộn nối nhịp cầu cho thiên hạ.
Phe gia đình anh Bông đều ở Mỹ, mỗi người ở một phương trời nên qùa gởi qua gởi lại như trò chơi rượt đuổi nhau, nhộn nhịp đến chóng cả mặt.
Ngay cả khi anh Bông nhận được gói qùa mà chính anh đã đóng gói và gởi cho đứa cháu nào đó, vòng vo tam quốc thế nào nó lại lù lù quay về nhà anh, dĩ nhiên với tên của một người gởi khác, mà anh cũng không hề hay biết nếu không có thằng cu Tí đã phát hiện ra và mừng rỡ kêu lên: -Món qùa này của cô bảy tặng con, ba đem tặng người khác bây giờ ai đó lại tặng con nè ba ?
Bao nhiêu đứa cháu là bấy nhiêu gói qùa, và con anh cũng nhận lại bấy nhiêu lần. Chỉ tổ làm giàu cho các hãng sản xuất và những chủ tiệm.
Còn phải kể đến phần qùa biếu cho bạn bè thân, những người ân nghĩa. Tiền trong bank thì có hạn mà tình nghĩa thì không kể xiết và không thể lãng quên ai.
Sau "cú trời giáng" lễ Giáng Sinh và Tết Tây, anh Bông chưa kịp hoàn hồn thì tới Tết ta Việt Nam.
Lần này là phe bên vợ, nhẹ nhàng êm ái mà thiệt hại sâu xa.
Những lá thư lẻ tẻ trong năm vẫn đều đều từ Việt Nam gởi sang, hết mẹ vợ, anh chị em vợ, tới họ hàng gần xa bên vợ. Họ truyền nhau địa chỉ nhà anh như truyền một bửu bối, một kho tàng, chỉ cần gõ cửa như trong chuyện cổ tích thần thoại với câu thần chú: ?Vừng ơi mở cửả là cánh cửa sẽ mở ra, không ít thì nhiều họ cũng có qùa.
Mấy người bạn của anh Bông cũng tương tự như anh, họ than thở:
- Nhà mình cứ như là trung tâm tiếp nhận những đau thương mất mát bên Việt Nam, chưa khi nào mình nhận thư mà họ hí hởn khoe nhà tôi đang ăn nên làm ra, giàu tiền lắm bạc, ..tôi chỉ viết thư này thăm hỏi sức khỏe anh chị, miễn gởi qùa, gởi tiền cho tôi nhé.
- Ai bảo mấy ông bà Việt kiều về Việt Nam nổ tung trời như car bomb nổ ở Iraq, họ xài tiền thả giàn, khoe tài sản và công ăn việc làm ở Mỹ, những điều mà không ai kiểm chứng nổi.
- Lại có Việt Kiều xưa ở Việt Nam chẳng mấy tử tế với ai, bây giờ trở về bỗng nhiên thay đổi tính nết, nói toàn chuyện phước thiện, thương người, thì ai chả náo nức xúm vào Việt Kiều để xin chút tình nhân ái đó, họ đâu biết rằng nhiều Việt kiều cũng đang hưởng lòng nhân ái của nước chủ nhà, trợ cấp nhà cửa, thuốc men, tiền bạc?
Chỉ còn một tháng nữa là Tết Việt Nam, vợ chồng anh Bông cùng ngồi tổng kết danh sách thân nhân từ gần tới xa để gởi qùa. Chủ yếu chị Bông gởi qùa cho mẹ và các anh chị em ruột, bà con họ hàng thì mỗi hộ một món tiền nhỏ gọi là chung vui ba ngày tết, đôi khi có vài gia đình họ hàng xa lơ xa lắc, qúa tầm tay với, nhưng nghe hoàn cảnh qúa nghèo khổ, chị cho họ ít tiền cứu .. đói. Thế là từ đó, mỗi năm khi ?Chiều nay gío Ðông về?? anh chị lại nhận được thư họ gởi sang thăm hỏi, như để nhắc nhở anh chị rằng: ?Tôi vẫn còn hiện diện trên cõi đời này, Tết đến xin đừng quên tôi nghẻ.
Chẳng lẽ họ nghèo đến thế, cơm không đủ ăn, áo không đủ mặc, đã ?hi sinh? tốn mấy chục ngàn đồng tem thư để thăm hỏi mình, mà anh chị không có gì cho họ coi sao được?
Và cứ thế, món nợ ân tình vẫn tiếp tục, không biết bao giờ mới dứt điểm?
Anh chị Bông làm đủ kiểu toán, hết cộng trừ, tới nhân chia, thêm đầu này, bớt đầu kia, sao cho tương xứng với hoàn cảnh từng người và hợp lý với túi tiền của anh chị. Dì Út mới bị giựt hụi nên đứng đầu danh sách ưu tiên. Nhìn một dãy dài danh sách tên họ thân nhân bên nhà vợ, anh Bông muốn nổ con ngươi, nhưng anh đâu dám cằn nhằn, vì danh sách phe nhà anh ở Mỹ trong dịp Giáng Sinh và New Year vừa qua cũng đâu có ít ỏi gì.
Cơn "Sầu Ðông" đã qua, những ngày tết Việt Nam đang đến, vợ chồng anh quay cuồng vì lễ Tết, rồi khi trở lại với nhịp sống bình thường hàng ngày hai vợ chồng lại ky cóp tiền vô bank để cuốn sổ đời lại mở ra tính tóan mỗi dịp cuối năm và Tết đến.
-----------------
-----------------------------------
Khi Ðịnh Mệnh Cúi Nhìn
Phần Thứ Nhì
Chương 32
ÐÀ NẴNG Ði QUẢNG TRỊ
Tình Hoài Hương
*
Xe đò tới Huế lúc mười giờ sáng, họ ngồi chung xe xích lô qua bên cầu Gia Hội, Vinh ở gần bờ sông Bạch Bằng, Hoàng vô nhà báo tin cho các bạn biết để các bạn tự đi chơi. Họ ngoắt xích lô ra bến xe đi Quảng Trị.
Ngồi chung xe đò với nhiều bà buôn bán hiền lành, chất phác, đôn hậu, trong lòng xe xếp lớp bao nhiêu thúng mẹc, cá tôm, rau quả, gồng gánh đủ thứ chất chồng chật như nêm. Lúc đi ngang qua dãy đồi thưa, Hạnh chỉ cho anh thấy: từ Huế đi ra hướng bắc, phía tay trái gần nhà thờ Mỹ Chánh, là khu đất Ba Má rộng mênh mông. Hạnh kể lại việc cô sống khổ cực buồn bã năm trước ra sao, khiến Hoàng trợn mắt đầy kinh ngạc:
- Chốn ấy chỉ thấy toàn rừng hoang, rừng sim cỏ dại điệp trùng núi đá, rừng trầm, mà gia đình em đã sống thiệt sao!
- Dạ thiệt vậy đó anh à. Rừng và núi, nơi lưu danh muôn thuở ?chó ăn đá, gà ăn muốỉ, nơi em đã khóc rất nhiều vì một người ở chân trời xa tít!
Hoàng dịu dàng siết bàn tay Hạnh, thì thầm:
- Em yêủ
Xe qua Hải Lăng rồi chạy vô Quảng Trị. Xuống xe, Hạnh dẫn anh tới nhà Thơ, bây giờ gia đình Thơ đã dời nhà từ Ðông Hà vô ở gần bến xe Nguyễn Hoàng.
Gặp bạn trước khu vườn rợp bóng xoài, Thơ sửng sốt hét to, cô vội chạy tới ôm chầm lấy Hạnh, hai đứa mừng rỡ vô cùng. Hoàng Hạnh vô nhà chào mẹ và các em Thơ. Muốn tránh sự nghi kỵ, nên hai người đồng ý nói láo với gia đình Thơ:
- Ðây là anh ruột của Hạnh tên Sơn, học ở Sài Gòn.
Cả nhà Thơ đều tin anh ruột của cô thật, Hoàng chỉ tủm tỉm cười, anh thơ thẩn chơi trong vườn cây với bầy em trai gái của Thơ. Thơ và Hạnh nấu cơm với mấy món cá khô cay, nấu canh chua cá chim, rau lang luộc chắm mắm nêm. Cơm chín, cả nhà ngồi dưới bếp ăn cơm. Hoàng ăn chút xíu cơm với rau lang chắm xì dầu, tưởng anh làm khách Thơ gắp nguyên khúc cá bỏ vô chén, khiến Hoàng dội quá vội vàng đứng dậy không dám nói anh sợ mùi cá kho quá tanh.
Khoảng tám giờ tối Hoàng rủ Hạnh, Thơ, đi ra phố ăn phở, bây giờ Hạnh mới biết anh không ăn được cá nục kho, nhứt là món mắm nêm.
- Sao hồi nãy anh hổng chịu nói cho hai đứa tưng tửng nghe, phải chịu nhịn đói vậy, hở anh?
Sau một đêm dài ríu rít chuyện trò, hai cô gái mất ngủ đã dậy muộn, nằm trong phòng Hạnh nghe Hoàng nói chuyện với bầy nhóc, vì các em không nghe được giọng phát âm chính gốc người Sài Gòn, nên chúng kêu Hạnh ra giải thích cho họ nghe:
- Anh nớ ?noáỉ cái chi rựa, chị ui?
Hạnh phải làm ?thông dịch viên? cho hai bên nghe, vì bầy em nói nhiều tiếng miệt Ðông Hà, thì Hoàng không thể hiểu nỗi, thế là anh bặt thiệp vui vẻ giả giọng Huế là cố gắng nói cho các em hiểu, chứ chẳng phải anh cố ý chọc quê mấy em nhỏ, nghe vui tai sao đâu. Hai người ở lại nhà Thơ từ chiều thứ Bảy, nguyên ngày Chủ Nhật, họ đi quanh quẩn hết phố nầy, qua phố khác, quanh cổ thành Quảng Trị. Ðến giờ thì rủ nhau đi ăn tiệm, vì anh không thể ăn những món do Thơ nấu.
Họ rảo bước đi bên nhau dưới ánh trăng soi chênh chếch trên ba mái đầu, hai cô gái thân thiết ôm lưng nhau, ríu rít to nhỏ líu lo vui vẻ trò chuyện, tâm tình thân mật. Ði bên cạnh Hạnh, Hoàng trở nên lặng lẽ, ít nói, ba người thả bộ thong dong đi trên đường quê, rồi lững thững trở về nhà sau mười giờ đêm.
Trời đã khuya nhưng còn khá nóng, quả thật ở trong ngôi nhà ngói dù có quạt trần, nhưng thấp lè tè, các cửa sổ nhỏ hẹp nên rất nóng. Anh tắm ngoài giếng với mấy em trai của Thơ. Hạnh vô nhà soạn áo quần đi tắm trong phòng, rồi ra nằm trên võng. Vô nhà thấy cô nằm trên võng che quyển sách trên mặt, nghĩ có lẽ do mệt mỏi, anh để Hạnh nghỉ ngơi. Thơ tắm xong rủ Hoàng đi ra ngoài bờ đê hóng gió mát.
Hồi chiều anh đã thì thầm riêng cho Hạnh biết:
- Coi chừng nhe, Thơ đã rủ riêng anh đi ra sông Thạch Hãn tắm, để em ở nhà một mình đó, thì anh nói với Thơ: "Tôi không muốn đi một mình mà không có Hạnh". Thơ lại rủ ?anh đi xem ciné?. Anh nói: "Giờ nầy Hạnh đã mệt, vã lại, tôi không muốn đi".
Họ người ngồi ngoài bờ đê khá lâu, Hạnh nằm trên võng nóng hừng hực chờ mãi không thấy hai người vô nhà, cô đi ra ngồi gần Thơ và Hoàng, lúc đó Hạnh mới để ý từng lời nói, cử chỉ của Thơ, thì Hạnh nóng bừng hai má, cô cảm thấy ?ghen? thiệt. Dù đã nửa đêm nhưng ở trong nhà vẫn như cái lò lửa. Hoàng đứng dậy đi vô nhà, Thơ lẽo đẽo theo sau lưng anh, lại nỉ non rủ rê Hạnh và Hoàng đi tắm ở bến sông Thạch Hãn.
Hạnh từ chối ngay, mặt xù ra cô bỏ đi ngủ. Hoàng biết ?em yêu đã ghen và giận?, nên anh ráng vô nhà đi ngủ luôn. Hầu như suốt đêm anh trằn trọc ở phòng bên không sao ngủ được, có lẽ vì căn phòng hầm hập nóng nực kinh khủng, và tối tăm! Chỉ có vài ngày ngắn ngủi, Thơ tưởng Hoàng là anh ruột cô thiệt, Thơ chủ động liếc mắt đưa tình làm duyên làm dáng dữ dội, vồn vã vồ vập anh đủ thứ chiêu. Phải nói là Thơ tự nhiên và đa tình lãng mạn khơi chuyện tấn công trước, thảo nào anh im thin thít ngậm đắng nuốt cay như ngậm bò hòn!
Sáng Thứ Hai thức dậy, Hạnh và Thơ đi ra quán cóc bên đường mua bánh mì ăn điểm tâm. Ba người thong dong thả bộ lên La Vang, đôi lúc Hạnh đi thật mau rảo bước trước hai người kia, khi lại đi thụt lui sau lưng họ, không biết Hạnh ghen cái trò gì dị hợm vậy! Anh sợ ?chiến tranh lạnh? giữa hai con hổ cái gầm gừ nhau, không biết cơn tam bành lục tặc sẽ bùng nổ ra lúc nào! Nên Hoàng thẳng hàng một ?trung lập? đi xa xa giữa hai cô, anh không dám đi gần ai cả, vậy cho chắc ăn.
Tự nhiên ra nông nỗi nầy nên thiệt mất vui, bi giờ thì hai cô không còn cái cảnh ôm siết eo ếch nhau, vồn vã tươi cười líu lo, lí lắc vui vẻ chuyện trò huyên thuyên như hôm trước, mà họ tỏ lộ sự ngượng ngùng bối rối lợt lạt lạnh lùng ra mặt. Họ tỉnh bơ ?xù lông nhím?, mỗi người xù theo một kiểu riêng, thiệt quê xệ nhưng lúc đó hai cô chưa biết mắc cỡ.
Chỉ có Hoàng là cảm thấy khổ khi anh đứng giữa "hai nàng". Ði nữa đường quê, anh than với Hạnh: "anh mỏi chân và mệt quá", Hoàng gọi xe lam lên thánh địa La Vang. Ba người thả bộ dưới hai hàng thùy liễu rủ xuống trên con đường đất đỏ phẳng lì, hai bên đường trải đá ong.
Lúc đó, Hạnh mới chịu nói thật cho Thơ biết Hoàng là người yêu của mình. Thơ nghe vậy, bỗng dưng mặt Thơ đỏ bừng và bối rối, Hạnh cũng ngượng ngùng, cúi mặt im lặng lầm lũi bước đi bên cạnh bạn. Họ đi một vòng quanh khuôn viên nhà thờ, vô nguyện đường đọc kinh cầu nguyện trước đài Ðức Mẹ La Vang.
Hoàng Hạnh quỳ sát bên nhau, thầm thì cầu xin Ðức Mẹ giữ gìn tình yêu bền chặt, không có gì có thể chia cách đôi ta. Khá trưa, ba người lên xe lam trở về nhà. Thơ rất buồn, cô không còn ân cần vui vẻ nói líu lo như trước nữa. Hoàng tủm tỉm cười, nói nhỏ bên tai Hạnh:
- Anh đưa em đi Huế. Ðược chưa em?
Lanh lẹ ngúc đầu lia lịa, Hạnh nhìn xuống đất tủm tỉm cười gật đầu mấy cái chịu gấp, ngu sao ở lại cho thêm bẽ bàng, lẽ nào dòm Thơ đứng thộn ra dí dí ngón chân cái xuống cát thế nầy! Vô nhà họ liền chào má của Thơ và bầy em nhỏ, anh lấy va-li xách đi một mạch ra bến xe Nguyễn Hoàng. Thế đấy! Vì hai cái va-li của nợ nầy, mà họ lúng ta lúng túng, dối quanh dối quẩn, sợ người ta nghi tụi nầy bỏ nhà đi xây tổ ấm.
***
Mời xem tiếp chương sau
*
Giáng sinh là mùa của đoàn tụ, sum họp ? giống như Tết nguyên đán của người Việt?. Dù ai đi đâu, bận gì cũng thu xếp thời gian để tìm về cái nôi gia đình. Nhưng trong đời tôi ít nhất có hai mùa Giáng Sinh (1977, 2013) là hai mùa tượng trưng cho sự tan tác chia lìa, đau thương vĩnh cách. Ðể lại trong tôi vết sẹo không bao giờ phai nhạt. Trong bài viết này tôi sẽ kể về mùa Giáng sinh 1977. TH
Cận Giáng Sinh năm 1977 anh Nhân ghé qua nhà tìm chị hai tôi đề nghị chị làm thư ký cho nông trường trồng khóm (thơm) ở xã Lình Huỳnh thuộc quận Hòn Ðất, Kiên Giang do anh làm giám đốc, cách nhà tôi 45 km.
Nguyên anh Nhân là nhân viên văn phòng trong ty do ba tôi phụ trách trước tháng tư năm 75, chị hai tôi cũng là thư ký ở đây. Sau ngày 30 tháng tư đen tối, ba bị đưa xuống rừng U Minh Thượng "học tập cải tạo tư tưởng" mà thực chất là tù đày khổ sai. Chị tôi bị triệu tập học lý thuyết mười ngày rồi cho về nhà nấu cơm giặt quần áo, đã là may mắn lắm rồi.
Anh Nhân đến thăm bất ngờ, thật ra anh rất quí mến ba má tôi và xem chị hai như em gái, nên không giấu diếm kể rằng vì bên họ hàng nhà vợ có nhiều người theo "phía bên kia" chức vụ khá cao nên khi thời cuộc đổi thay anh không bị ảnh hưởng gì. Giờ gió xoay chiều, anh phải tìm việc để nuôi thân và vợ con nên xin mở nông trường trồng khóm, mía được vài tháng nay. Ðã thu nhận hai thư ký nữ, nhưng cần thêm một người có kinh nghiệm về kế toán và tin cậy. Thế là anh nhớ đến chị hai.
Ðã có một thời gian ba tôi bị nạn vắng nhà gần năm năm, phó thác việc chăm lo chị em chúng tôi cho ông bà Ngoại, Má. Chị hai lúc đó mới 10 tuổi mà đã biết san sẻ trách nhiệm đỡ đần đàn em nhỏ dại. Mười một năm sau, cảnh nầy lập lại lần nữa thì ông bà Ngoại già yếu, Má bước vào tuổi trung niên, chị hai ngoài hai mươi hai tuổi đã tự lập thân, gánh nặng rơi vào hai vai chị lần nữa.
Vì vậy chị không thể rời nhà đi xa nên đề nghị anh Nhân cho tôi làm thay chị, có lẽ anh không muốn nhưng bất đắc dĩ phải nhận lời. Thế là hôm sau tôi thu xếp ít bộ quần áo, chọn những kiểu may đơn giản cho vào túi xách nho nhỏ, má kêu cậu em thứ sáu chở tôi đến nông trường bằng chiếc Honda dame 50.
Ra khỏi tỉnh, con đường bắt đầu gồ ghề toàn đá cục to nhỏ, ổ gà ổ voi hoà với bụi đỏ bay mù mịt rất vất vả. Không hiểu chiếc xe bị gì mà chao đảo về một phía, em tôi phải kềm tay lái cho chặt không thì nó cứ lủi vào lề. Lại tưởng là tôi ngồi không đúng cách, quay lại gắt mấy lần:
-Chị cứ ngồi ngay ngắn bình thường đừng có gồng một bên em chạy không được đây nầy. Ðường xá hư hỏng dơ dáy rất khó đi.
Tôi bị la oan, thanh minh mà cậu ấy vẫn không tin. Ðưa tôi đến nơi, lúc quay trở về một mình thì chiếc xe vẫn ngoẹo đầu một bên, lúc về nhà kể lại với mọi người là ân hận đã nói oan cho tôi.
Căn nhà lá mặt trước nằm cạnh con đường liên tỉnh, mặt sau hướng ra sông. Ðó là một căn nhà thật rộng, lợp lá dừa nước còn mới, nền đất khá sạch sẽ vừa dùng làm văn phòng vừa là nơi ở cho các thư ký nữ. Có ba chiếc giường đôi, mỗi chiếc cách nhau khoảng một mét, hai cô đến trước chiếm hai chiếc từ trong góc được che lại bằng tấm rideau vải, tất nhiên chiếc còn lại nằm tênh hênh giữa nhà là dành cho tôi. Có cái tủ nhỏ đặt ở mỗi đầu giường để đựng quần áo vật dụng cá nhân.
Khoảng không gian còn lại đặt thêm một cái bàn đủ lớn dùng làm bàn viết lẫn bàn ăn. Xa hơn trong góc kia cạnh cửa sau là hai cái lò bằng đất nung đỏ, bên cạnh chất một đống các thanh củi tràm cho việc nấu nướng.
Nhà dựng lên tạm lúc thành lập nông trường cách nhà dân vài trăm mét, nằm trơ trọi giữa khoảng đất chung quanh hãy còn đầy cỏ dại.
Hai cô gái nhỏ hơn tôi hai tuổi, cùng tên Xuân quê Long Xuyên là bạn thân học cùng lớp. Một người dáng nhỏ nhắn, tự động quán xuyến việc nấu ăn. Cô còn lại thân hình hơi đẩy đà nhưng rất xinh xắn với mái tóc dài đen nhánh xoã tận eo, đôi mắt to tròn long lanh. Cô hay cười, có lúm đồng tiền duyên, giọng cười nghe rất giòn. Nhưng thỉnh thoảng giữa những khoảnh khắc hồn nhiên vô tư đang chuyện trò vui vẻ cùng nhau, thái độ cô thay đổi đột ngột. Cô bỗng im lặng không tham gia vào cuộc chuyện trò mà thả hồn đi đâu mất, đôi mắt hướng ra sông buồn da diết. Trạng thái ấy cứ xảy ra nhiều lần trong ngày nên tôi đâm e ngại với người tâm tánh thay đổi thất thường như vậy, chỉ gần gũi với cô Xuân nhỏ nhắn kia.
Ðến đây được hai ngày, ngoài ba người chúng tôi thì không thấy bất cứ một bóng dáng nào lai vãng, ngay cả anh Nhân. Tôi thắc mắc thì được hai cô giải thích rằng nông trường được anh Nhân cùng một người bạn thành lập, hiện giờ cả hai đang về tỉnh tìm đối tác hay mua thêm vật liệu gì đó. Nông trường ở cách đây ba cây số, đa số công nhân được thuê mướn là người địa phương nên tối họ về nhà. Những người từ nơi khác đến thì dựng tạm lều ăn ở cạnh nông trường cho tiện. Chỉ kỳ lãnh lương vào mỗi hai tuần thì mới tụ họp về văn phòng.
Hai cô Xuân đã được anh Nhân thông báo việc tôi đến, vì vậy họ không ngạc nhiên về sự hiện diện của tôi.
Chốn ấy ban ngày vốn đã lặng lẽ, năm thì mười thuở mới có một chiếc xe cà rịt cà tang hì hụt chạy qua con đường đất đỏ, động cơ vang lên ầm ỉ rồi biến mất để lại một màn bụi mù mịt bay lẩn quẩn trong không gian, bay cả vào nhà nên cửa trước gần như lúc nào cũng đóng kín. Dòng sông sau nhà có màu xanh trong vắt, nước biển pha trộn nên vị lợ không uống được, chỉ dùng để giặt quần áo rửa chén bát. Nước uống, nấu ăn phải mua từ chiếc ghe thỉnh thoảng chở nước từ Long Xuyên mang tới. Dân vùng ấy tắm nước mặn hèn chi ai cũng có màu da đen sậm. Tôi ở đó chỉ mấy ngày mà khi về Rạch Sỏi, mọi người đã nhận xét sao da tôi đổi màu nhanh quá.
Mặt nước sông phẳng lặng gần như mặt hồ, lâu lâu mới có chiếc đò gọi là tắc ráng, động cơ nhỏ hoặc chiếc xuồng ba lá chèo ngang nên không gian như ngưng đọng, vô cùng yên ắng. Có bắc một chiếc cầu de ra ngoài sông cho chúng tôi xuống giặt quần áo hay rửa thực phẩm, chén bát. Hàng đàn cá chốt, cá lòng tong quanh quẩn, chỉ nghe tiếng chân người động đậy bước xuống cầu là đã bơi lại gần. Chúng tôi thò tay xuống nước là chúng bu lại cắn nhẹ nhẹ vào tay rất dạn dĩ. Chúng tôi dùng thau hay rỗ thử bắt chúng rất dễ dàng. Mà lạ lùng là không ai nghĩ đến chuyện đem kho nấu, cho là loài cá tí hon không đáng để ăn.
Thời gian ấy các loại cá tôm, rau muống bông súng trong thiên nhiên vẫn dư thừa dể kiếm.
Tôi thường nghe nói lương công nhân viên chức làm việc cho Cộng sản rất thấp, phải dè xẻn từng đồng mới đủ trang trải cho sinh hoạt thường nhật. Nhưng các bữa ăn của ba chúng tôi do cô Xuân-nhỏ-nhắn lãnh phần nấu nướng khá tươm tất. Gồm rau cải tươi, thịt heo, cá lóc, cá rô thay đổi mà mỗi ngày cô đón xuồng bán thực phẩm trái cây dọc theo sông lại mua rất thoải mái. Cô giải thích chúng tôi không phải trừ tiền ăn vào lương, mà do các ông chủ "hiện đi vắng vì công việc" đưa tiền cho chúng tôi chi tiêu vào việc ăn uống. Ðể tiện lợi cô thường kho một nồi thịt heo với nước dừa tươi kèm trứng vịt, thật là đế vương ở thời buổi cả nước ăn bo bo, cơm độn khoai sắn, rau muống cầm hơi.
Tôi hơi ngạc nhiên về sự hào phóng của anh Nhân và người hợp tác của anh, rồi cho rằng chắc các ông xem chúng tôi như người thân thuộc, tội nghiệp cho hoàn cảnh gia đình nên bao biện luôn bữa ăn. Vì ba của hai cô Xuân đều là sĩ quan VNCH đang ở tù trong trại khổ sai mà tôi không nhớ tên*
*Về sau, khi không còn làm ở nông trường nữa thì tôi mới biết vì sao mà "hai ông chủ" lại hào phóng với hai cô thư ký tuổi xuân mơn mởn.
Ban ngày đã vắng lặng như thế thì ban đêm còn tịch mịch u trầm thế nào. Chiều vừa tắt nắng, hàng đàn muỗi đã vo ve ùa đến, nên mới 7 giờ ba đứa chúng tôi đã chun vô mùng, đặt cây đèn dầu hột vịt cháy leo lét trên bàn. Tôi cứ thao thức cố dỗ giấc mà chập chờn không ngủ yên, bởi hai nguyên nhân: thiếu chiếc gối dài để ôm vào lòng mà tôi đã quen từ bé cho đến giờ. Và sợ ma !!
Tôi quay lưng về hướng giường của hai cô, mặt xoay ra ngoài, cố nằm im không dám cựa quậy lăn trở dù rất mỏi vì sợ nếu ?nó? đứng rình ở đầu giường thấy tôi còn thức sẽ giở mí mùng khều lưng nhát. Tôi thật là trẻ con nhỉ.
Trong bầu không khí ảm đạm sợ sệt tôi nghĩ ngợi lẩn thẩn: chúng tôi ba cô gái tuổi ngoài hai mươi xuân xanh, mới rời trường học, xuất thân từ thị tứ sầm uất, tự nhiên đâm đầu lên cái xứ khỉ ho cò gáy. Buổi tối ngủ trong căn nhà lá mà cánh cửa mỏng dính khép cho có lệ, chỉ cần đạp chân mạnh là bung ra dể dàng. Nếu như ai có ý định xấu, nửa đêm mò đến giở trò đồi bại thì chỉ có nước chịu trận chứ la cũng chẳng ai nghe. Các ông chủ sao gan quá, dám bỏ ba đứa con gái chúng tôi một mình giữa đồng không mông quạnh như thế.
Tôi vừa sợ ma vừa nhớ nhà mới vài ngày đã thấy mệt mỏi vì đêm thiếu ngủ. Nghĩ thầm thôi cố làm cho đủ một tháng sẽ xin anh Nhân nghỉ việc. Thà theo ngoại ra đồng làm ruộng mà được gần gia đình, tối ngủ có gối để ôm vào lòng và không bị ma ám ảnh.
Một tuần sau anh Nhân cùng người cộng tác lần lượt từ tỉnh trở lại văn phòng. Ði bằng ghe bầu có chở nhiều vật dụng cuốc xẻng dao rựa cây cọc..v..vcho nông trường.
Hai cô Xuân chạy ào xuống bến chào đón mừng vui.
Tôi cũng mừng, nghĩ giờ nhà có đàn ông thì sẽ hết sợ ma và kẻ gian đột nhập.
Ðó là đêm đầu tiên ở Lình Huỳnh tôi không còn sợ bóng tối. Noel đã qua, dù tôi đạo Phật nhưng năm nào cũng theo bạn đi xem lễ nhà thờ. Nhớ thời gian còn học ở Saigon, đêm 24 hoà theo đám đông đi bộ đến Vương Cung Thánh Ðường, ra Nguyễn Huệ, Lê Lợi vòng vòng tới nửa đêm rồi ghé nhà bạn ăn tiệc thật vui. Bây giờ nằm đây trong căn nhà lá trống trải với người xa lạ chỉ mới quen được dăm hôm. Thật là cảnh ngộ kỳ cục. Rồi tôi chìm vào giấc ngủ thật sâu. Sáng dậy, hai ông chủ đã đi ra nông trường từ sớm tinh mơ.
Tiếng là làm thư ký nhưng từ lúc đến tôi chưa được giao việc sổ sách gì làm hết, vì chỉ mỗi hai tuần phát lương cho công nhân là mới bận rộn thôi mà tôi mới đến chưa đầy tuần lễ.
Buổi trưa, gió bấc thổi lạnh, nghĩ đến tương lai mờ mịt mà buồn hiu hắt theo ngọn heo may. Tôi mặc thêm áo len ra ngồi trên cầu nhìn mặt sông xanh thẳm gợn sóng lăn tăn. Bầy cá lòng tong, cá chốt bu lại như chào mừng. Nhìn chúng bơi lội tung tăng trên dòng sông mênh mông nước, tôi ước gì mình hoá thân thành cá để nương theo dòng chảy của sông ra biển vượt thoát khỏi địa ngục trần gian nầy.
Ðại Tây Dương dậy sóng gọi sông
trời tha thiết đùn mây soi nước
cửa đã mở thênh thang phía trước
sao sông còn bám chặt đôi bờ ??
..chân dung em xanh thẳm biển trời
óng ánh mãi cuộc đời trôi nổi
biển ngàn năm vẫn nôn nao đợi
sông bâng khuâng chở nước về nguồn
( Ðợi, Con Sông Ra Biển, thơ Phạm Hồng Ân )
Ðang thả hồn mơ ngày bỏ quê hương đi tìm tự do nơi đất khách, bỗng nghe có tiếng kêu quen thuộc gọi tên mình từ trên nhà:
-TH ơi, dì ba nè, dì ba đến kiếm con nè.
Quay lại nhìn, thấy dì ba tất tưởi bước tới . Dì là em họ bạn dì của má, ở cạnh nhà chúng tôi. Linh cảm có điều gì bất thường. Sao tôi đi mới có dăm ngày dì ba đã đến tìm, mà không là ai trong gia đình.
-Ủa, sao dì ba biết con ở đây mà tìm vậy? Bộ nhà con có chuyện gì hở dì?
Chưa kịp nói dì đã oà khóc nức nở, khiến tôi càng quýnh quáng. Cố dìm cơn xúc động, dì bù lu bù loa :
-Ừ, ngoại con kêu dì hỏi người ta chỉ đi tìm con. Con thu xếp đồ đạc về với dì ngay đi. Tối hôm kia Công An tỉnh vô bắt má, chị em của con vô tù hết rồi. Còn ông bà ngoại với bé út (10 tuổi) thì bị đuổi ra khỏi nhà, chúng tràn vô chiếm hết đồ đạc trong nhà giờ ông bà ngoại, bé út đang sống tạm trong cái lều bỏ hoang của dì đó. Họ nói nhà con chứa súng để chống lại họ.
Các sợi thần kinh cảm xúc trong tôi bỗng đông cứng lại, tôi như hoá đá không phản ứng nói năng gì được. Như thể linh hồn tôi xuất ra khỏi thể xác bay đi đâu mất tiêu. Phải, khi biến cố vượt lên trên mọi suy đoán, tưởng tượng thì chúng ta trở thành tượng đá. Chai lì, trơ cứng. Tôi vào thu dọn mấy bộ quần áo cho vào túi xách. Từ giã hai cô Xuân đang đứng bàng hoàng không biết làm gì để an ủi tôi, chỉ nói là sẽ nhắn lại cho anh Nhân hay tin tức.
Tôi cùng dì ba ra đứng đón xe đò trở về phố. Trời xế chiều, xe đò chắc đã chạy qua hết rồi. May thay, có một chiếc xe hạng nặng kéo theo sau rề-mọt (remorque) chạy tới. Thấy chúng tôi đứng lủi thủi bên vệ đường gương mặt thất thần, họ tử tế dừng lại cho chúng tôi quá giang về tỉnh.
Về đến nơi, thấy ông bà Ngoại gương mặt còn hằn nét kinh hãi ngồi thu lu trên bộ ván trong căn lều lụp xụp siêu vẹo chỉ còn một mái lợp lá dừa thủng lỗ chỗ mà dì ba đã bỏ hoang từ nhiều năm. Bé út 10 tuổi vô tư ngồi kế mở tập ra học bài. Vài nồi xoong đặt cạnh cái lò đất, tô chén đũa đựng trong rỗ tre, mùng mền, ít quần áo cũ kỷ đựng trong bọc ni-lông đặt trên bộ ván mà dì ba kịp mang cho mượn làm nơi ngã lưng. Cảnh tượng rách rưới tiêu điều trong chút ánh nắng hoàng hôn vàng vọt chiếu ngang, giờ tôi mới chạnh lòng oà lên khóc tức tưởi.
Hỏi nguyên do vì sao ra thảm cảnh. Ngoại nghẹn ngào tiếng được tiếng mất kể rằng mấy đêm trước, giữa khuya có mấy chục tên công an rầm rập tới gõ cửa đòi xét nhà. Má tôi vừa mở cửa thì chúng súng ống cầm tay ào vào như thác lũ, kéo em trai tôi bị trói oặt cánh tay ra sau lưng đẩy ngồi vào một góc. Nguyên em tôi nghỉ học xin làm khuân vác cho hãng sản xuất nước đá cách nhà tôi một quãng, buổi tối tới phiên trực nên ngủ lại ở đó. Chúng đẩy má tôi qua một bên hùng hổ đi từ trước ra sau, vào phòng ngủ dựng các chị em gái tôi dậy kêu ra ngồi cạnh em trai không được động đậy. Ngoại ngủ ở căn nhà sát vách, có cửa thông liền hai nhà nên nghe và chứng kiến rõ mọi việc. Má tuy run sợ nhưng ngoài mặt giữ bình tĩnh hỏi:
-Các ông làm gì mà nửa đêm vào nhà chúng tôi lục soát, bắt con tôi trói như thể nó là tội phạm vậy.
Một tên có vẻ là chỉ huy cao giọng trả lời:
-Có người tố giác nhà thím là ổ phản động, con trai thím giấu súng mưu toan chống lại nhà nước.
-Trời ơi, con trai tôi mới 17 tuổi, là học sinh miệng còn hôi sữa làm gì dám chống lại mấy ông hả trời.
Tên công an cười nham hiểm:
-Rồi sẽ biết ngay thôi.
Không đợi lâu, lát sau một trong mấy tên công an đang leo vào bồ lúa dựng sau bếp la lên, trong tay vung vẫy khẩu súng lục:
-Súng đây rồi, nó giấu trong bồ lúa đây.
Má, các chị em tôi bàng hoàng không hiểu súng từ đâu mà ra. Tên chỉ huy lạnh lùng ra lệnh cho mỗi người đem hai bộ quần áo rồi theo chúng ra xe đậu sẵn ngoài đường.
Thế là má, chị hai, chị ba, em gái thứ năm, em trai thứ sáu bị chở thẳng vô trại tù Khám Lớn tỉnh, kể cả đứa bé 11 tháng tuổi con của chị ba chồng của chị đi công tác xa, sau chúng cũng lùng bắt bỏ tù luôn. Phần ông bà ngoại ngoài 70 tuổi và cô út 10 tuổi thì chúng chừa ra không bắt, cũng chưa vội đuổi khỏi nhà ngay vì trưa hôm sau còn phải chứng kiến một màn đớn đau dao cứa tâm can nữa rồi mới "nhận ân huệ" dắt díu nhau rời tổ ấm, đẩy sang căn nhà hoang rách nát cách một mảnh sân, đóng trọn vai trò cho tấn bi-kịch-đời nầy.
Chúng, cả chục công an, chở em trai tôi về lại nhà, tay vẫn bị còng sau lưng. Hạ nhục bằng cách bắt ngồi bẹp ngoài hàng hiên để chụp hình với cây súng lấy từ bồ lúa đặt vào lòng. Trong lúc hàng xóm hay tin đổ xô đứng lấp ló từ ngoài đường, bên sân nhà họ nhìn sang. Vừa quay phim vừa thuyết trình khoe thành tích là vừa tóm cổ tên phản động để đưa lên đài phát thanh tỉnh. Bé út kể rằng em trai rất đói, nên bà Ngoại năn nỉ với chúng mở còng cho em ăn chút cơm lót dạ. Lúc đầu chúng từ chối, nhưng thấy nhiều người chứng kiến nên chúng buộc phải đồng ý, vẫn còng tay nhưng ra phía trước mặt, như thể sợ em tôi trốn thoát giữa vòng vây của chúng vậy. Bé út vào bới tô cơm với ít cá đưa cho anh trai, nhìn cảnh hai tay vẫn bị còng run rẫy vì đói bưng tô cơm nguội múc từng muỗng đưa lên miệng khó khăn, có người kín đáo quệt nước mắt, các bác lớn tuổi oà khóc thành tiếng vì cảnh tượng quá thương tâm.
Sau trò quay phim chụp ảnh, chúng chở em tôi quay lại trại tù. Thì đến phiên công an huyện ra uy, tống cổ ông bà ngoại và bé út sang căn chòi hoang như đã kể phần trên.
Bây giờ nghĩ lại, không biết tôi có thiên thần hộ mạng hay chỉ là sự ngẫu nhiên mà anh Nhân đến rủ chị hai tôi đi làm vào thời điểm một tuần trước Giáng Sinh. Bởi chỉ cần anh đến trễ hơn vài ngày thì tôi cũng đồng số phận nếm cơm tù Khám Lớn cùng với gia đình rồi còn đâu.
Nên tôi là người thay thế chị hai đi làm, vì vậy tôi thoát cảnh tù tội trong câu chuyện gây tiếng vang long trời lỡ đất ở cái quận chúng tôi sinh sống, bay xa tới tận hàng tỉnh và vài vùng phụ cận, ai nghe thảy đều rúng động bàng hoàng.
Tôi không đi tù. Cũng nghỉ việc nông trường. Ở ngoài trách nhiệm càng nặng nề, vì phải tìm cách mưu sinh chắt chiu từng đồng mỗi cuối tuần chuẩn bị hai giỏ thức ăn gởi vào Khám Lớn: một cho bên phụ nữ, một cho em trai nằm cát-sô. Và mỗi tháng lặn lội mang một giỏ theo tàu nhỏ đi U Minh Thượng thăm nuôi ba tôi nữa.
Thời gian ấy phong trào vượt biên bùng phát mạnh mẻ. Số người bị bắt nhiều vô kể, hết chỗ chứa nên chúng thả bớt tù cũ. Công an tỉnh điều tra biết gia đình tôi vô tội, chẳng qua công an quận lấy cớ để chiếm tài sản nhà cửa nhân chiến dịch càn quét Tư Sản Phản Ðộng, chọn gia đình tôi là điển hình cho mỗi khu xóm, nên sau ba tháng chúng thả phụ nữ trẻ con về. Cậu em trai bị đưa đi U Minh Thượng làm khổ sai thêm hai năm. Ba tôi lâu hơn, 7 năm.
Nhà cửa thì chúng đã chiếm, vơ vét sạch sẽ. Gia đình tôi còn tiếp tục nương náu trong ngôi lều bỏ hoang thêm thời gian rồi mới cất căn nhà mái lá trên mảnh vườn bên kia đường ở tạm hơn 10 năm nữa.
Một tháng sau khi em tôi ra tù, thì vào đêm tối trời nhóm công an huyện(quận)lại mò đến kêu cửa đòi dẫn em trai tôi lên đồn. Má tôi hỏi lý do, chúng nói là lên đó sẽ biết. Má tôi bèn đi theo, chúng ngăn không cho nhưng má tôi cương quyết nói:
-Tự dưng nửa đêm các ông bắt con tôi đi không lý do tôi đâu biết các ông định làm gì con tôi, nên tôi phải đi theo để biết cơ sự thế nào chứ.
Thì ra chúng lấy lý do là bắt em tôi đi làm thuỷ lợi tức đào kinh gì đó ở tận miệt nào chẳng biết. Uất ức dồn nén lâu ngày, má tôi không sợ nữa:
-Thật là kỳ lạ, con tôi giờ không còn tên trong sổ gia đình, không hưởng chút quyền công dân nào, mất tự do cấm không được đi đâu khỏi xóm vậy mà khi lao động cực khổ vất vả thì các ông lại bắt con tôi đi là sao. Bắt nó đi xa qua nơi khác tức là trái lịnh cấm không được đi khỏi nơi cư trú, khiến nó phạm tội bất tuân không chấp hành lịnh để các ông lấy cớ bắt nó đi tù nữa a.
Ðuối lý, cuối cùng chúng để em tôi về, cũng thôi bắt đi làm thuỷ lợi. Vì má tôi nói nếu muốn em tôi đi thuỷ lợi thì phải trả giấy tờ, phục hồi quyền công dân trước đã.
Không thể tiếp tục sống trong hoàn cảnh nầy được, tháng chín năm đó em cùng nhóm bạn trẻ hùn nhau mua tàu nhỏ, xăng dầu liều mình vượt biển. May mắn qua đến đảo Pulau Bidong bị cảnh sát Mã Lai bắt lên bãi biển phát cho mỗi người một cái xẻng tự đào hố cao tới cổ rồi bảo vào đứng. Em nghĩ thầm: Chết rồi, chắc chúng chôn sống tụi mình đây. Thì đúng lúc phái đoàn Canada vừa tới đảo, chứng kiến cảnh ấy họ liền đón nhận nên em chỉ ở đúng hai tuần lễ là được đi định cư ở xứ lạnh tình nồng, cuộc đời yên ấm cho đến ngày nay.
(Phần II)
Viết tặng LT và bạn đồng môn
SPQN 6 &7 của anh
Ngày tháng dịu êm trôi cùng tình yêu hai đứa ngày càng lớn theo lấp lánh ước mơ. Học sinh trường Nguyễn Hoàng ai cũng biết Nhân-Tâm là trời sinh một cặp đẹp đôi. Cô bé học trò hồn nhiên lớn trong vòng tay tình yêu và mơ ước đơn sơ không thao thức, ưu phiền.
Năm lên Ðệ Tam, Tâm vui mừng nao nức suốt mùa hè vì sắp được chuyển lớp qua cùng dãy lầu, không phải nhìn nhau qua khoảng cách một sân trường. Nhân đổ Tú Tài Toàn, anh xin được việc làm cho văn phòng một Giáo hội Truyền giáo Cơ Ðốc của Mỹ ở Cam Lộ. Khoảng đường Quảng Trị - Cam Lộ chưa đầy 30 km nên hai người không gặp được nhau mỗi ngày. Tình yêu của họ thăng hoa, lãng mạng hơn với đợi chờ nhung nhớ và những tờ thư e lệ trao nhau vào mỗi cuối tuần. Có những lần về muộn vì công việc, Nhân luôn có cảm giác của người đi xa trở về, nôn nao lo lắng cho người yêu như trong thơ Hoàng Trúc Ly. Mưa chiều thứ bảy tôi về muộn. Em ngủ một mình trong gió mưả
Năm tiếp theo, vì chuyện động viên, Nhân quyết định thi vào trường sư phạm ở Quy Nhơn. Khoảng cách chia xa bây giờ đầy đặn cả một ngày xe, và số lần về Quảng Trị thăm người yêu chỉ vài lần cả năm học. Trong sân trường Nguyễn Hoàng, Tâm vẫn là hoa có chủ. Nhớ nhung thương nhớ nhiều hơn qua những tờ thư bưu điện đều đặn gởi cho nhau. Ðêm ngồi học bài trong ngôi nhà yên lặng mà hình ảnh hai đứa đi bên nhau dưới hàng cây sầu đông hoa tím lững lơ buổi chiều cuối tuần, vạt áo em bay luống cuống mắt anh nhìn vẫn lãng đãng trên từng dòng nhạc Trịnh mỗi khi nghe. Mỗi bài hát như khung cửa sổ khép hờ của căn nhà kỷ niệm, chắt chiu cất giữ từng nỗi nhớ đẫm hương mong chờ. Người ở đất Quy Nhơn thì ngoài giờ học và tham gia công tác xã hội qua phòng Cố vấn của trường, Nhân thường một mình lang thang đi dọc theo bờ Gềnh Ráng. Giữa chiều trôi và sóng biển rạt rào, Nhân ngồi nhìn khơi xa tâm hồn tan vào thương nhớ, lòng chợt bâng khuâng lãng đãng tiếng nguyệt cầm?Ôi đàn trăng cũ làm vỡ hồn anh.
Một lần trên đường về Quảng Trị thăm người yêu, xe lên đèo Hải Vân giữa chiều mưa, trong lòng nhớ em chi lạ, muốn được gần bên nhau mãi mãỉTôi về ngậm ngải tìm mơ. Trầm em hương vọng cuối bờ thơ ngây. Bóng tà huy đọng mây ngàn. Ðèo xa quán lú sương bàng hoàng rơi. Này em nhấc chén tình khơi. Tóc xanh màu nói chi lời phân vân. Mắt như lá mộng mây gần. Chiều e ấp núi một lần thanh xuân?
Năm sau Tâm theo tôi vào học cùng trường. Chúng tôi đính hôn trước khi rời Quảng Trị. Trao nhau nụ hôn sâu lắng đầu đời, trong vòng tay chung đôi chúng tôi đã thuộc về nhau. Nếu ở trường trung học Nguyễn Hoàng hai người là thanh mai trúc mã thì tại trường Sư Phạm trong mắt mọi người Nhân-Tâm là vợ chồng mặc dù chúng tôi vẫn giữ gìn trong vòng lễ giáo. Như đôi chim liền cánh, hai đứa ríu rít bên nhau. Nắng Ghềnh Ráng rực rỡ hơn, biển chiều vui hơn với đôi tâm hồn hạnh phúc.
Vào trường được vài tháng, Tâm đau nặng phải trãi qua cuộc giải phẩu nghiêm trọng tại Bệnh viện Dã chiến Mỹ ở Quy nhơn. Nhân nghĩ học cã tuần lễ, túc trực bên Tâm suốt thời gian điều trị. Cuộc giải phẩu thành công, đêm trước ngày xuất viện, đăm đắm nhìn rèm mi cong trên khuôn mặt hiền hậu của người yêu đang trong giấc ngủ yên bình Nhân chợt cảm thấy thời gian một đời người cho dù là trăm năm vẫn chưa đủ dài cho hai đứa sống trọn thương nhau. Anh nghĩ tới đôi mắt đẫm lệ của người yêu một chiều cuối tuần hai đứa thơ thẩn phố Quy Nhơn, la cà ở quán sách
Tao Ðàn rồi vào rạp Lê Lợi xem phim ?Splendor in the grass? rất nổi tiếng do Natalie Wood và Warren Beatty đóng. Tuổi trẻ, tình yêu cuồng nhiệt bị kìm nén vì những ràng buộc từ gia đình và xã hội đã xô đẩy mối tình thanh xuân vào dang dở, hoài bảo tương lai lụi tàn. Tâm khóc theo và khóc cho cô gái Deanie trong phim vì những khổ đau uất hờn nàng phải gánh chịu. Nhưng có lẽ bài thơ mà phim lấy làm đề tựa ?Splendor in the grass? của William Wordsworth đã khiến Nhân xúc động nhiều. Cuộc đời như cỏ hoa có vòng đời rất ngắn ngủi và khó lường. Khoảnh khắc nở rộ của đóa hoa rực rỡ hay ánh huy hoàng của một ngọn cỏ chỉ là chớp mắt thoáng qua tựa như ánh hào quang trên đỉnh của một thời tuổi trẻ ngông cuồng sẽ nhanh chóng lụi tàn. Hảy tìm thấy sức mạnh từ những gì còn sót lại của thời gian để giữ mãi sát na hoa-cỏ-huy-hoàng được trường tồn với lòng trân trọng và niềm cảm khái rưng nước mắt lúc trăm năm đầu bạc?Giữ đêm thanh lặng, em yêu. Ðể nghe ngày tháng chẳng nhiều đi qua. Bao năm là đủ là nhiều. Cho ta ôm khoảng tình yêu bây giờ. Ðể nghe trong thoáng hương yêu. Trăm năm hò hẹn không nhiều đâu em. Một bông hoa, một trời đêm. Tay em níu chặt êm đềm đã qua. Một giọt sương, một giấc hoa. Môi em uống cạn trong ta ân tình. Và xin em hảy lặng thinh. Ðể nghe ngày đến sơ sinh tuyệt vời. Ðêm trong ngần, môi em cười. Ðủ cho ta gởi một đời thiên dỉ
Mái hiên khuya lặng theo niềm cảm xúc của mọi người, đặc biệt là các cô bạn đồng môn vì hơn năm mươi năm trước họ đã chứng kiến cuộc tình đẹp mà phải đứt gánh giữa đàng này.
O Tranh trầm ngâm.
- Tui còn nhớ như in. Ôn Nhân ra trường lên Di Linh dạy, tụi này vô năm hai vẫn học hành sinh hoạt bình thường, tuy thấy Tâm buồn buồn nhưng đứa nào cũng nghĩ là vì nhớ ?dôn? nên thỉnh thoảng chỉ chọc cười cho vui. Lúc đó bổng có tin đồn Tâm có người đến trường thăm. Cầm,Tranh ở cùng phòng nhưng chưa bao giờ biết chuyện đó. Ðùng một cái thì Tâm nhận được thư Nhân gởi ?trả tự dỏ. Hơn năm mươi năm rồi, không thay đổi được chi nhưng Ôn Nhân phải khai cho rõ là chính xác chuyện gì đã xảy ra giữa hai người.
Thà một lần đi khuất xa nhau ngàn đời. Cho lệ này ngừng rơi, tiếng cười còn vương trên môi. Người vội vàng lên, nhan sắc chưa tàn úa. Mai mốt sang cuộc vui, chẳng còn mong những ngọt bùỉ Người vừa tặng ta vết thương đau ngọt ngào. Chẳng nợ gì nhau, hãy để hồn ta bay cao. (Diên An)
Nhân ngừng hát, cười buồn.
- Có lẽ tại Di Linh buồn quá, xứ đèo heo hút gió. Gã giáo làng be bét, bèo nhèo thì thân phận làm sao sánh được với người. Ngỏ lời với Tâm ngày ra trường muốn hai đứa sum họp ở Di Linh thì nàng lửng lơ, trong lúc đó tin đồn bay lên là Tâm không từ chối chuyện có người muốn hẹn hò. Tôi đã quá lý tưởng trong tình yêu đôi lứa, không chấp nhận cho dù là một khiếm khuyết nhỏ nên đã viết thư ?trả tự dỏ. Một thời gian sau đó nàng đã gởi trả nhẩn đính hôn. Còn tôi bỏ trò, bỏ lớp đi lính học làm quan với người ta.
Thời gian còn ở Di Linh chờ vào lính, tâm trí tôi cạn kiệt bởi thất vọng chán chường. Nhiều khi muốn đi Quy Nhơn một chuyến nhưng lại chần chừ rồi thôi. Giận nhau, cách xa, nhưng lòng tôi luôn tưởng nhớ đến em. Những buổi chiều thị trấn đêm xuống mau, sương mù giăng phủ, vàng vọt lắt lay hàng đèn giăng giăng phố núi, hình bóng người yêu hiện ra chập chờn giữa cơn say rượu uống một mình? Mai về phố nhỏ chiều mưa. Còn chăng áo mỏng ta chừa cho nhau. Mai về lòng có còn đau. Nghe mùa gió cũ thổi sau lưng người. Mai về đi giữa phố đời. Trong tim còn một bóng vời vợi xa. Mai về còn một mình ta. Câu ân tình thoáng như là gió bay. Mai về tay vẫy mòn tay. Sinh ly ai biết kiếp này còn không?
Nhân mắt đượm buồn, kể tiếp chuyện đời mình.
Năm 71. Khi du học trường Sĩ quan Hải quân từ Mỹ về , Nhân chuẩn bị quà có phấn son, nước hoa và cả mini bảy màu định về sẽ tặng nàng. Tình cờ một người bạn cho hay Tâm đã có người đi hỏi, sắp sửa đám cưới. Nhân buồn quá, uống rượu say ngất ngưởng với bạn suốt đêm.
Chiều hôm sau, khi tỉnh dậy, anh cầm gói quà lên phố đi lang thang rất lâu. Cuối cùng anh trông thấy một cô gái duyên dáng tóc dài, áo trắng đi ngược chiều, anh gật đầu chào ngăn bước chân cô.
- Xin lỗi cô đã đường đột. Tôi ở xa mới về, đây là gói quà tôi mang về định tặng cho người yêu, nhưng cô ta đã đi lấy chồng. Tôi không biết làm gì với những món quà này, xin cô nhận cho.
Nói xong Nhân dúi gói quà vào tay cô gái rồi vội vàng rảo bước đi. Cô gái đứng sửng sờ, mắt ngỡ ngàng nhìn theo anh chàng sĩ quan Hải quân vừa khuất sau cánh cửa quán cà phê nhạc bên đường. Từ trong quán tiếng hát Lê Uyên Phương vọng ra, nức nở liêu traỉMàn đêm mở hủệt sâu. Mộng đầu xin dài lâu. Một vì sao lạ rơi, nghe hồn tê tái trên dòng hương khói bả. Ái ân ơi đừng phụ lòng ta. ?hớ thương sâu xin gởi người xa. Khóc nhau trong cuộc đời. Giấc mơ xưa khăn phủ vành sô. ?ó ?êu nhau ngọt ngào tìm nhau. ?hết bên nhau thật là hồn nhiên?
Trăng vời vợi treo trên đỉnh trời khuya. Ngọn đèn dưới hiên nhà đã tắt tự lúc nào, đêm tỏa sáng màu trăng chiếu tràn vào nhà, lung linh huyền ảo lên những khuôn mặt trầm tư. Nhân rót cho mình ly rượu, ngửa cổ uống cạn. Ngọc Cầm nhìn Tranh, lắc đầu.
- Mi có biết chuyện con Tâm không muốn lên Di Linh? Thật tình là tau không hề hay biết chi cả. Mấy chục năm ni, hai đứa qua lại với nhau cũng chưa bao giờ nghe hắn nhắc lại những gì đã xảy ra thời gian đó? Có điều tui muốn kể cho ôn Nhân nghe để biết Tâm thời gian năm 71. Tội lắm.
Chuyện có người đi hỏi cưới lúc đó đều do hai bà mạ đi chùa gặp nhau rồi toan tính, sắp đặt. Cả hơn năm rồịTâm không để ý đến điều chỉ Cưới hỏi mà Mạ biểu thì con dạ, rứa thôi. Tội tình là trước ngày cưới, người nhà lại tình cờ bắt gặp chú rể đang đi phố với vợ. Mạ giận lên, bên đàng trai phân bua là đang trong thời gian chờ ly dị. Mạ biểu thôi thằng nớ đi, Tâm lại dạ làm theo, chẳng tỏ vui buồn. Mãi đến sau 75, nghe đồn con gái trong Nam phải lấy chồng bộ đội thương binh sức que gảy gọng nên ai cũng lo sợ, may mà sự bất quá tam, lấy được người chồng người miền Nam, lớn hơn tụi mình vài tuổi, có học thức, vợ chồng con cái yên ấm tới chừ.
- Hồng nhan đa truân!
Tranh nhìn người vừa buột miệng câu thở dài.
- Ôn nhà văn từ tối tới chừ tịnh khẩu đủ rồi, cho biết suy nghĩ của ôn đi, ôn ơi!
- Cũng là câu nói đó! Hồng nhan đa truân. Cụ Nguyễn Du cảnh báo ?Trời xanh quen thói á hồng đánh ghen?. Cụ Cao Bá Quát cảm thán ?Tự cổ hồng nhan đa bạc mệnh, Buồn cho ai mà lại tiếc cho aỉ. Bà Ðoàn Thị Ðiểm thì ?Thuở trời đất nổi cơn gió bụi. Khách má hồng nhiều nỗi truân chuyên?. Chưa nói đến ôn Tô Ðông Pha bên Tàu ?Tự cổ giai nhân đa mệnh bạc. Bế môn xuân tận dương hoa lạc?, tạm dịch là ?Người đẹp xưa nay thường bạc mệnh. Cửa đóng xuân tàn hoa rụng rơỉ? Hồng nhan! Ðáng tiếc là ?Văn kỳ thanh bất kiến kỳ hình?, nghe ca tụng nhiều mà chưa có dịp gặp mặt. Tiếc thay!
- Ðành là hồng nhan đa truân, là hồng nhan bạc mệnh, hay định mệnh đã an bài nhưng nếu thử cưởng cầu một chút thì ôn nhà văn nghĩ ôn Nhân, vào thời gian đó, nên làm gì khác hơn để bảo vệ mối tình của mình không bị đổ vỡ? Một người hỏi.
Ôn nhà văn cười lớn.
- Ðể tôi kể các bạn nghe một chuyện. Ôn Nhân cứ tùy thuận mà ?duyên?. Tuy đã trễ hơn 50 năm nhưng vẫn có thể truyền chiêu cho cháu chắt mà.
Có một quân tử và một thiếu nữ đẹp bị trễ chuyến đò ngang cuối ngày. Hai người đành phải nghỉ qua đêm tại một lều tranh nhỏ bên bến đò vắng. Trước khi ngả lưng cạnh nhau, nhìn nét mặt bất an của cô gái, người quân tử đặt chiếc gậy giữa hai người, đưa tay thề nếu làm điều xằng bậy sẽ bị đầu thai làm súc vật. Ðêm dài chậm trôi, người quân tử nằm thao thức, ngửi mùi hương giai nhân nằm cạnh muốn chảy máu mủi, nhưng rồi cũng cố gắng phấn đấu mà chìm vào giấc ngủ. Sáng hôm sau tiếng chim hót rộn ràng đánh thức quân tử dậy. Trời đã sáng rõ, nhìn quanh không thấy cô gái đâu, chỉ mảnh giấy nhỏ trên nệm rơm đập vào mắt, cây gậy thì nằm lăn lóc ngoài sân. Quân tử đọc mảnh giấy có vỏn vẹn bốn chử ?Không bằng súc vật?.
Mọi người rộ lên cười. Ðồ cha già dịch! O Tranh giả giọng người Nam mắng mỏ.
- Nếu ôn nhà văn viết lại chuyện tình này thì đoạn kết có hậu sẽ như thế nào?
Người đàn ông lắng nghe câu hỏi có lẽ là của một Ngọc Cầm hơn 50 năm trước, bởi trong giọng nói còn nỗi rưng rưng xúc động của người đang nhìn bạn mình mắt đẫm lệ, run run cầm lá thư chia tay của người yêu. Chúng ta có thể viết lại đoạn kết của một chuyện tình được sao? Khi trái đắng hay quả ngọt của nó đã rớt khỏi nhánh tình. Làm sao hốt được giọt nước mắt đã rơi, giọt sương đã tan, hay ly rượu vu quy đã đổ xuống đất? Chúng ta thường đổ lỗi cho định mệnh mà quên đi đó cũng chính là chuổi nhân quả mà chúng ta đã gieo gặt nhãn tiền. Khi đôi trai gái yêu thương nhau, hoàn toàn sống trọn vẹn cho nhau, bầu trời tình yêu xanh ngắt không một vẩn mây thì họ thanh-mai-trúc-mã vui tươi, hẹn hò đính hôn hạnh phúc, tung tăng trong thế giới khóa chặt riêng biệt của mình. Ðến lúc cô gái đứng trước ngưỡng cửa trưởng thành mới ngập ngừng nhận ra cuộc đời ngoài kia còn có những điều mới lạ thích thú. Tự do vừa tìm thấy tuy tuy chỉ mới dọ dẫm, khám phá cũng đủ gieo hạt băn khoăn, do dự vào tương lai đã định trước cho nhau. Người con trai thì quá lý tưởng trong tình yêu, gieo trồng sự ích kỷ áp lực lên bạn tình, không chấp nhận cho dù chỉ một khiếm khuyết nhỏ. Trái đắng đã kết! Lá thư ?trả tự dỏ gởi đi, nhẩn đính hôn trả lại. Họ làm thế có thể vì ích kỷ, vì tự ái hay có thể nói hai người đã không dám trầm luân với nhau. Nhưng mỗi người vẫn yêu thương thắm thiết về nhau. Nhiều năm sau này, số phận vào cuộc cho cả hai phải sống truân chuyên vất vã nhưng họ đã gieo được hạt tốt trên luống cày mới đời mình. Mỗi người đều có gia mái ấm đình hạnh phúc, con cái thành đạt. Phải chăng đó chính là đoạn kết có hậu của ?Chuyện tình Thanh-Tâm và Nhân?!? Và xúc động thay, căn nhà ngăn nắp kỷ niệm của những ngày xưa thân ái vẫn còn đó. Cây sầu đông trước ngõ vẫn sống chờ trăm năm, hoa tím thả hương vào những ngày Ðông.
****
Chúng ta khi sống trên xứ người, đều mang theo một chút quê hương theo mình. Có thể là một con đường, một góc phố, hay một xóm nhỏ yêu thương đã gắn bó một quãng đời dài. Tôi cũng có một quê hương trong trái tim mà mỗi khi nhớ đến vẫn làm tôi thổn thức, rạo rực khôn nguôi.
Ðó là một xóm nhỏ vùng ngoại ô, cách trung tâm Sài Gòn khoảng gần mười cây số. Nhớ hồi ra Sài Gòn học, khi các bạn bè hỏi đến nhà chơi, tôi trả lời ở Hạnh Thông Tây quận Gò Vấp, nhiều người còn ngơ ngác không biết nó ở đâu. Tôi phải vẽ trên giấy chỉ đường cẩn thận, nếu bạn đi từ hướng Ngã Tư Phú Nhuận xuống, đường Hai Bà Trưng kéo dài là đường Võ Di Nguy, sau đổi thành Nguyễn Kiệm, đến khu vực Ngã Năm Chuồng Chó, cứ tiếp tục đến Ngã Ba An Nhơn thì rẽ trái khoảng 500m, hỏi Giáo Xứ Ðức Tin, nhà của tôi nằm phía sau nhà thờ đấy. Nhà tôi không ở trung tâm phố thị phồn hoa, xóm tôi không cao sang lộng lẫy, nhưng tôi yêu thương xóm đạo của tôi quá đỗi, vì đó là nơi tôi được sinh ra, lớn lên và cho tôi một tuổi thơ êm đềm, hạnh phúc.
Có thể nói, ngôi nhà thờ nhỏ, đơn sơ, bên cạnh cái chợ bé xíu là trung tâm điểm của xóm tôi, được bao bọc chung quanh bởi những dãy nhà cách nhau bằng những con hẻm, kéo dài và ăn thông với nhau dẫn ra đường cái đến thẳng chợ Thông Tây Hội (cũ) và xa hơn nữa là Xóm Mới. Thuở lên chín lên mười, niềm vui của tôi là cùng lũ bạn nhỏ tụ tập chơi quanh xóm và sân nhà thờ. Tuy nhà thờ không lớn nhưng cũng có một khoảng sân tráng xi măng và hàng rào sắt bao bọc, đủ cho thế giới tuổi thơ chúng tôi. Góc bên trái của sân nhà thờ có trồng một cây hoa sứ, bên cạnh cái tháp chuông. Những buổi trưa nắng, cây hoa sứ và cái tháp chuông làm thành một bóng mát, lũ trẻ con nhặt hoa sứ chơi bán hàng, đám con gái chúng tôi chơi banh đũa, nhảy dây, trong khi mấy đứa con trai chơi trò tạt lon ồn ào, náo nhiệt.
Vui nhất là ba tháng hè, khi cây hoa phượng ở đầu xóm nở hoa đỏ rực, chúng tôi được nghỉ học, và những cuộc chơi trẻ thơ dường như dài bất tận. Buổi trưa hè nóng nực và im vắng, tôi thường trốn giấc ngủ trưa để nhập bọn cùng lũ bạn đã đợi sẵn ở sân nhà thờ. Những trò chơi làm chúng tôi say mê quên cả thời gian. Hết trò này đến trò kia nhưng không bao giờ mệt mỏi. Ðến khi chán chường với những trò chơi ấy, chúng tôi lại rủ nhau đến chơi nhà xứ. Nhà của Cha nằm trong dãy nhà ngoài đường cái và là ngôi nhà đẹp nhất xóm. Nhà lầu đúc hai tầng, có ban công lót gạch đá hoa mát rượi nhìn ra khoảng sân rộng rãi, phía trước có hàng rào sắt bao quanh cao hơn đầu người lớn. Trong khuôn viên ấy, có một căn nhà nhỏ, là nhà bếp và nơi ở của ông cụ Hanh, người chăm lo việc giặt giũ cơm nước cho Cha. Con đường từ cổng vào nhà được tráng xi măng, và tất cả phần còn lại là mảnh vườn có đầy đủ các loại hoa kiểng. Ngay góc sân là cây mận cổ thụ cao to, cành lá xum xuê, vươn ra đến ban công trên tầng lầu. Sát bên hàng rào sắt là những bụi hoa mai, mỗi mùa Tết đến trổ bông vàng rực khiến ai đi qua cũng phải dừng lại trầm trồ.
Cổng sắt của nhà xứ luôn luôn để ngỏ, chúng tôi lại bày trò chơi trên nền xi măng, vì dọc lối đi có những hòn đá tảng rất to có thể làm chỗ ngồi nghỉ ngơi. Gió hiu hiu thổi, đưa những bông hoa mận rụng trắng xóa một góc vườn. Chúng tôi gom những bông hoa trắng tơi như bông để chơi bán hàng, hoặc rải lên mái tóc để làm điệu như người lớn, rồi đi khắp vườn tìm những trái mận rơi rụng, khi ăn vào ngọt lịm đến tận ruột gan. Cũng có khi Cha xứ sai ông cụ Hanh ravườn với cái cây dài để hái mận cho lũ chúng tôi. Cả đám reo hò ầm ĩ khi thấy rổ mận đầy ắp, ông cụ Hanh dẫn chúng tôi vào nhà bếp rửa mận, và còn hào phóng làm thêm một chén muối ớt đỏ tươi ngon lành, chưa ăn đã kịp chảy nước miếng.
Rất nhiều lần, Cha xứ cho chúng tôi vào căn nhà lót gạch đá hoa mát rượi của Cha. Chúng tôi ùa vào và len lỏi khắp nơi để khám phá thỏa chí tò mò trẻ thơ. Căn phòng khách rộng rãi có bộ bàn ghế sa lông và chiếc đàn piano lớn đặt ngay cửa sổ nhìn ra khu vườn. Cha đã dạy tôi những nốt nhạc đầu tiên trong đời trên chiếc piano này. Khi đánh được một câu nhạc, tôi đu người trên song sắt cửa sổ và hét to lên vì sung sướng. Ở trên lầu, còn có một phòng lớn để các nhạc cụ như một bộ trống, đàn guitar, và một cây đàn piano khác nữa. Ðặc biệt có một thư viện nhỏ hẹp, bên trong là hai kệ sách sát tường cao ngất ngưỡng, tôi phải kiễng chân ngửa đầu nhìn cho đến khi mỏi cổ mới thôi.
Cha xứ yêu thương chúng tôi đến như vậy, nhưng Ngài vẫn không thoát khỏi những trò chơi nghịch ngợm của lũ chúng tôi. Ðó là những buổi trưa chúng tôi đến sân nhà xứ hơi sớm, khi nhìn thấy cửa nhà Cha vẫn đóng, đó là dấu hiệu Ngài đang ngủ trưa hay đang đọc kinh. Chẳng có chuyện gì làm, chúng tôi bèn nghĩ ra cái trò?bấm chuông. Một đứa leo lên vai đứa kia để với tới cái chuông và ?bấm! Nghe tiếng dép lịch xịch ra mở cửa là cả đám co giò chạy hết tốc lực ra ngoài cổng. Trò chơi này cho cảm giác mạnh, tim đập nhanh và hồi hộp vô tả. Không phải Cha xứ không biết tác giả là lũ chúng tôi, nhưng Ngài chưa hề la rầy nửa lời. Có người phàn nàn với Cha, Ngài cười tươi rói: ?Cứ cho chúng nó phá nhà xứ, còn hơn là để chúng đi phá làng phá xóm!? Ôi, câu nói ấy vẫn ám ảnh theo tôi cho đến bây giờ. Cha ơi, nếu ngày ấy Cha cấm đoán hay trừng phạt chúng con, thì con đã mất đi một thiên đường tuổi thơ đẹp tuyệt vời!
Những buổi tối mùa hè cũng là những cuộc chơi không dứt. Trời oi bức hiếm hoi những ngọn gió mát, cả xóm kéo nhau ra chơi ngoài cửa. Chúng tôi lại rủ đến nhà xứ hay sân nhà thờ. Những khi có trăng, những ngõ hẻm trong xóm trở nên đẹp lung linh, thơ mộng, nhất là những ngày bị cúp điện. Nhà xứ là nơi có những buổi hội họp của các hội đoàn giáo xứ, và ca đoàn cũng tập hát nơi đây, nên chúng tôi thích ghé chơi vì không khí rất vui. (Ai đã từng yêu mến tiếng hát Ngọc Lan, cô ca sỹ có giọng hát nhẹ như khói sương, dáng người mỏng manh và cuộc đời vắn số, cô ấy chính là một giọng ca chính của Ca Ðoàn xứ Ðức Tin thuở ấy, mà chúng tôi thường hay chen lấn ở cửa sổ nhà xứ chỉ để ngắm nhìn sắc đẹp của chị Lan. Chị có một mối tình rất đẹp với anh ca trưởng tên Quang, là sinh viên Y khoa, với cặp kính cận và cây đàn guitar. Hai người sau đó đi vượt biên, khi ra hải ngoại thì chia tay và Ngọc Lan trở thành ca sỹ nổi tiếng của Trung Tâm Asia. Tôi sẽ trở lại đề tài này vào một dịp khác, kẻo sẽ bị lạc đề, không chừng còn mang tiếng ?nhiều chiệng? thì oan cho tôi lắm!). Sau khi họp hành, Cha xứ thường mở rộng cửa cho chúng tôi vào xem ti vi, nhưng cũng chẳng níu kéo chúng tôi lâu hơn, cả đám lại kéo nhau đi tìm thú vui khác tại sân nhà thờ. Thế là một khung cảnh náo động lại bắt đầu. Chơi bịt mắt bắt dê, chơi trò trốn tìm, mệt thì ngồi xuống dưới bóng tối tháp chuông kể chuyện? ma, và khi có thêm trẻ nhập bọn thì chúng tôi chơi trò chơi tập thể. Hai đứa lớn làm quản trò, giơ hai tay thành cái cổng, đám còn lại xếp hàng nối đuôi nhau đi qua cổng và hát to:
?Thiên đàng địa ngục hai bên
Ai khôn thời dại, ai dại thời khôn
Trên trời có Chúa có Cha
Ðọc kinh cầu nguyện kẻo sa linh hồn
Linh hồn phải giữ linh hồn
Ðến khi gần chết được lên thiên đàng ??
Ðến lúc đó hai người làm cổng mới hỏi từng đứa: ?Ăn cam hay ăn quít??, cứ thế tiếp tục đi qua cổng và hát, đám ăn cam ngồi một bên, đám ăn quýt ngồi một bên (trước đó hai người quản trò đã bàn với nhau ăn cái nào là thiên đàng, ăn cái nào là hỏa ngục), cuối cùng tuyên bố ra, những đứa bên hỏa ngục phải còng lưng ra cõng mấy đứa bên thiên đàng xung quanh sân. Có thế thôi mà vui thật là vui, đến khi ba má đến réo gọi mới chịu chạy về nhà đi ngủ.
Thế rồi thời gian trôi đi, chúng tôi lớn lên thành những chàng trai thiếu nữ. Chúng tôi không còn tụ tập chơi ở sân nhà thờ hay nhà xứ nữa, chỉ thỉnh thoảng khi trường làm bích báo, tôi lại chạy đến phòng thư viện nhỏ của Cha để mượn những cuốn sách Tuổi Hoa được xuất bản trước năm 1975 mà Cha còn giữ lại, hoặc khi lớp của tôi mở tiệc Giáng Sinh tại nhà tôi thì tôi và mấy đứa bạn kéo nhau đến nhà xứ để mượn thêm bàn ghế. Tuy nhiên, tôi vẫn giữ thói quen mừng tuổi Cha vào dịp Tết. Cứ vào sáng mồng một Tết, sau bữa ăn trưa, tôi và hai nhỏ bạn thân trong xóm cùng đi chúc Tết Cha. (Lạ kỳ thật đấy, gần hai mươi đứa trẻ của ngày xưa mà bây giờ chỉ còn ba đứa đến thăm Cha xứ thôi ư? Mà thôi, ngay chính Chúa Giesu xưa kia chữa bệnh phong hủi cho mười người, cũng chỉ có một người quay lại cám ơn Ngài đó sao? Mà đó lại là một người dân ngoại, huống hồ là lũ trẻ vô tâm vô tánh như chúng tôi, chắc Cha Sở cũng không lấy gì làm phiền hà). Ngài cũng đã già hơn, yếu hơn xưa, và ánh mắt nhìn chúng tôi mừng vui xen lẫn với một chút buồn ngậm ngùi, vì chúng tôi đã đủ lông đủ cánh bay vào cuộc đời mênh mông.
Quả là như thế, tôi đã bận rộn triền miên với sách vở, học hành và những mùa thi nối tiếp nhau. Có chút rảnh rang thì cùng bạn bè vào những quán đèn màu thưởng thức cocktail, nhâm nhi ly café đá, tập tành nghe nhạc xập xình những bài hát thời thượng của Boney M, Abba, the Capenters, hoặc thả hồn vào những bài hát tiền chiến ủy mị, nào Hương Xưa, nào Gửi Gió Cho Mây Ngàn Bay, nào Thu Quyến Rũ, hoặc đạp xe ra Sài Gòn dưới những con đường có lá me bay. Rồi có bạn trai, bận làm Thơ tình, yêu thương và hờn giận, xen kẽ với những căng thẳng lo âu của những mùa thi trên giảng đường, xôn xao những ngày phượng nở và chia tay, nên những trò chơi đơn sơ và rẻ tiền của thời thơ ấu đã thực sự chìm vào lãng quên, trở thành một kỷ niệm xa xăm.
Tháng 12 năm 1989, tôi và bốn mươi người khác được gửi đến trú ngụ ở một căn nhà giữa cánh đồng ở miền quê tỉnh Kompomsom, Cambodia chờ ngày lên tàu vượt biển. Buổi sáng tôi thường dậy rất sớm, bước ra ngoài tập thể dục và hít khí trời trong lành. Bàn chân tôi dẫm lên những đám cỏ còn ướt đẫm hơi sương, và phía xa tận chân trời còn mờ tối là mặt trời đang mọc sớm hay ánh trăng tàn đang lặn muộn? Xa xa, làng mạc vẫn còn chìm trong giấc ngủ say dưới màn sương mờ đục, đẹp như một bức tranh. Những cây thốt nốt vươn mình trong bầu trời sớm, dáng cong rũ mềm mại như những cây dừa quê hương, tôi bỗng thấy nhớ nhà đến xót xa.
Giờ này chắc cái chợ nhỏ đã bắt đầu dọn hàng, nào bún riêu, bánh cuốn, xôi vò, bánh cam, chuẩn bị cho những hàng quà buổi sáng. Hai quán café ở đầu xóm cũng đã mở cửa đón khách đi làm sớm. Tôi như nghe thấy tiếng chuông nhà thờ buổi sớm vừa vang lên rộn ràng, thúc giục. Tôi ước sao có đôi cánh để bay về với xóm nhỏ của tôi, dù chỉ là vài phút thôi, để kịp nhìn thấy trong những ngõ hẻm còn mờ tối là bóng dáng các cụ ông cụ bà rảo bước đến nhà thờ, có bà vừa đi vừa cài vội mấy nút áo dài, trước sân nhà thờ ông trùm Cương vừa mở cổng vừa tươi cười hỏi thăm những người đi lễ sớm.
Và phía sau ngôi nhà thờ, là căn nhà thân yêu của tôi, với giàn hoa bông giấy đỏ tươi trước cổng. Tôi nhớ từng người thân ruột thịt của mình, tôi nhớ cả những đồ vật vô tri vô giác nhưng đã từng gắn bó với tôi như hơi thở. Nhớ căn phòng ngủ của tôi, có một ô cửa sổ bé xíu nhìn ra khu vườn sau của nhà hàng xóm, thấy cả những cây chuối đong đưa những trưa hè dưới làn gió thoảng. Nhớ cái tủ đứng nơi góc phòng, bên trong là cả ?gia tàỉ vô giá của tôi: những bộ quần áo tôi sắm được bằng chính đồng lương của mình, những cuốn albums, những cuốn lưu bút và nhật ký, đồ trang điểm. Nhớ chiếc bàn viết bên cạnh giường ngủ, nơi tôi vẫn ngồi hàng đêm soạn giáo án và chấm bài học trò, hoặc lãng đãng trên những trang nhật ký khi những hạt mưa đầu mùa rơi lộp độp trên mái tôn vào những đêm khuya lắc khuya lơ ?
Rồi tôi khóc nghẹn ngào. Ở cái giây phút sắp sửa bỏ lại quê hương, tôi bỗng thấy yêu mảnh đất xứ sở của mình quá đỗi. Sao tôi lại muốn mình trở lại như trẻ thơ, hồn nhiên vô tư, không chút buồn lo nơi cuộc đời đầy biến động này:
Cho tôi lại ngày nào
Trăng lên bằng ngọn cau
Me tôi ngồi khâu áo
Bên cây đèn dầu hao
Cha tôi ngồi xem báo
Phố xá vắng hiu hiu
Trong đêm mùa khô ráo
Tôi nghe tiếng còi tầu.
(Phạm Duy)
Ngày hôm sau, con tàu định mệnh đã đưa tôi ra khơi, xa mãi quê hương thân yêu, đến trại tỵ nạn Thailand ở bốn năm ròng rã trước khi định cư tại Canada. Gia đình, người thân tôi cũng lần lượt ra đi sinh sống rải rác ở Mỹ, nên mãi hai mươi năm sau kể từ buổi sáng năm nào khóc trên xứ Chùa Tháp, tôi mới có dịp trở về thăm xóm nhỏ của tôi.
Thời kinh tế thị trường đã thay da đổi thịt đến tận xóm ngoại ô. Tôi đã lặng lẽ khóc khi đứng trước căn nhà xưa của mình mà nay không còn gì quen thuộc ngoài bảng số nhà 112/4, vì bây giờ đó là nhà hàng cơm bình dân. Nơi giàn bông giấy ngày xưa cho tôi những chiều mưa ủy mị xót thương những cánh hoa mỏng manh run rẩy, nay là quầy để thịt kho, cá chiên, rau xào, đậu hũ. Mảnh sân trước tráng xi măng thuở nào êm ấm những sáng mùa xuân chị em tôi phơi dưa kiệu, làm bánh mứt, nay là chỗ cho thực khách ngồi ăn vội vàng bữa cơm trước khi trở về hãng xưởng làm việc. Những căn nhà lầu mọc lên thay cho những căn nhà đơn sơ thuở nào làm cho những con hẻm bị nhỏ lại. Tôi hỏi bạn: -Vậy ánh trăng có còn tràn xuống hẻm lấp lánh, kỳ ảo vào những ngày rằm?? Câu trả lời là: -Trời ạ! Thời buổi này chẳng ai còn thời giờ để lãng mạn, mộng mơ nữa đâu .
Nhà xứ được xây đẹp hơn, nhưng cây mận với những chùm hoa trắng như bông tuyết của tôi đâu rồỉ! (Tôi nghe lòng mình thổn thức). Nhà thờ cũng được phá đi xây lại toàn bộ, cũng trên diện tích ấy người ta xây hai tầng lầu, phía dưới là chỗ để xe, phòng áo, phòng hội họp, còn trên lầu là Cung Thánh cao sang, gác đàn rộng rãi. Phía trước nhà thờ thật bề thế với những bậc cầu thang trải dài xuống tận phía dưới. Cái tháp chuông mới hơn và cao hơn, và không hiểu tại sao cây hoa sứ đã không còn nữa. Tôi hốt hoảng: ?Vậy làm sao lũ trẻ nhặt hoa ngửi mùi hương và chơi bán hàng?? Bạn tôi cười buồn: ?Mày lo bò trắng răng. Con nít ngày nay chơi game, trò chơi điện tử, chứ đâu thèm chơi những trò chơi quê mùa rẻ tiền như chúng mình ngày xưả Tôi vớt vát: ?Thế còn những bài đồng dao: Thiên đàng địa ngục hai bên? ?Rồng rắn lên mây có cây lúc lắc? ?? Bạn tôi lại cười buồn: ?Xưa rồi ?Diễm!?. Buồn nữa là Cha xứ, linh mục Heromino Phạm Ngọc Giá và ông cụ Hanh cũng đã lần lượt qua đời cách đây khá lâu. Bạn bè xưa mỗi đứa tan tác một phương trời. Tất cả đều đã đổi thay như cuộc đời dâu bể.
Từ trong đáy lòng, tôi thực sự vui mừng cho người dân xóm tôi vì cuộc sống đã được nâng cao. Tôi mừng vui cho những giáo dân của xóm đạo ngoại ô đã có một ngôi nhà thờ khang trang rộng rãi.
Nhưng mãi mãi trong tâm trí tôi vẫn là hình ảnh một xóm nhỏ đơn sơ, có những căn nhà cao thấp xen kẽ nhau, có những ngõ hẻm rộn ràng sáng rực ánh trăng, và một ngôi giáo đường bé nhỏ xinh xinh. Và bao giờ cũng vậy, qua làn nước mắt, tôi thấy lung linh hình bóng của Cha Heromino Phạm Ngọc Giá, với đôi mắt nhân từ sau cặp mắt kiếng và nụ cười nở trên môi, đang mở rộng cánh cửa nhà xứ cho lũ chúng tôi ùa vào trong mùi thơm ngào ngạt của những bông hoa mận rụng trắng ngoài sân.
Ngày ấy đâu rồỉ!
Edmonton, trời lập đông, tháng 12/2023
KIM LOAN
TẤM THIỆP GIÁNG SINH
Những tấm thiệp, bạn gửi đã lâu rồi
Nhưng tôi vẫn giữ để làm kỷ niệm
Nét chữ nghiêng nghiêng thân quen, rất đẹp
Lời chúc Giáng Sinh ấm áp tình thương
Tôi nhớ những mùa đông của thuở trước
Buổi sáng bình yên bên ly cà phê
Bên ngoài kia, gió mùa mang rét mướt
Tôi đợi chờ bóng dáng người đưa thư
Hạnh phúc đơn sơ, niềm vui bé nhỏ
Hộp thư bên ngoài dưới tuyết trắng tinh
Những chiếc phong bì màu xanh, trắng, đỏ
Ðã đến đây rồi, như một cánh chim
Khoác áo ấm, tôi bước nhẹ ra cửa
Kìa lá thư từ nửa quả địa cầu
Tấm thiệp Giáng Sinh rực rỡ sắc màu
Dù nơi ấy chưa bao giờ tuyết đổ
Bạn nhắc về những mùa Noel cũ
Cùng bạn bè, Sài Gòn phố đông vui
Những con đường thênh thang chiều gió lộng
Vương Cung Thánh Ðường tan lễ sương rơi
Tôi như thấy lại một trời náo nức
Khi mùa đông về được nhận thư xa
Tấm thiệp mỗi năm có khi mỗi khác
Nhưng cùng rộn ràng niềm vui thiết tha
Nhưng cũng lâu rồi, bạn không gửi nữa
Mùa Noel về, những cánh thiệp xinh
Tôi nhớ lắm, nét chữ sao mềm mại
Nỗi nhớ dịu dàng, nỗi nhớ bạn thân
Lời chúc của bạn trên những emails
Hay trên facebook tôi vẫn nhận được
Dòng đời bận rộn, nên tôi rất hiểu
Tấm chân tình từ muôn dặm đường xa
Tôi cũng hiểu những tấm thiệp bán sẵn
Có người mua về chỉ kịp ký tên
Và buồn lắm, nhớ lắm một thói quen
Nắn nót nâng niu những dòng chữ đẹp
Tôi chỉ trách tôi, sao còn đứng đợi
Trong thùng thư, những cánh thiệp Giáng Sinh
Những ngày mùa đông chiều buông rất vội
Ðâu người đưa thư trong tuyết mông mênh?
****
*
Con cái là điều kiện của đời người, vì thế, những quan tâm đặc biệt của nhiều người tới cung Tử Tức là điều dễ hiểu.
Bài viết này soạn theo dạng hỏi đáp những quan tâm của bạn đọc về đường con cái: nhiều con hay hiếm muốn? con cái thành đạt hay hoang đàng? sinh con trai đầu lòng hay con gái đầu lòng?... Hy vọng NHỮNG THẮC MẮC THƯỜNG GẶP VỀ CUNG TỬ - TỨC sẽ giải đáp được phần nào thắc mắc của bạn đọc yêu thích môn Tử Vi.
*
Thắc mắc: Anh ơi cung Tử Tức Vô Chính diệu thì đường con cái như thế nào ạ?
Giải đáp:
Cung Tử Tức Vô Chính diệu là bất lợi đầu tiên về vấn đề con cái.
Tử Tức Vô Chính diệu thường sẽ rơi vào các trường hợp: không có con, ít con, hoặc chậm con, hoặc không nhờ cậy được con, hoặc con đầu lòng sinh ra sẽ khó nuôi. Trường hợp này rất cần có Tuần, Triệt án ngữ thì đương số chậm có con hoặc sinh con ban đầu khó nuôi nhưng sau này con cái rất khá giả. Nếu lại được thêm Nhật Nguyệt sáng sủa hợp chiếu thì đương số sẽ thuận lợi, may mắn về đường con cái và con cái sau này thường khá giả, quí hiển.
Trường hợp Tử Tức Vô Chính diệu mà có Hung tinh đắc địa độc thủ thì con cái khá giả nhưng khó nuôi con hoặc muộn sinh con, hoặc con cái không hợp với cha mẹ.
Nếu Tử Tức cung Vô Chính diệu mà Mệnh lại Vô Chính diệu nữa thì chắc chắn đương số cả đời vất vả về đường con cái, rất dễ rơi vào khả năng tuyệt tự, không con.
Thắc mắc: Cho em hỏi sao hiếm muộn gồm những sao nào? Và cung Tử Tức cần tránh gặp những sao hiếm muộn nào để không ảnh hưởng xấu đến đường con cái?
Giải đáp:
Cung Tử Tức rất cần tránh gặp các sao hiếm muộn như: Vũ Khúc, Thất Sát, Thiên Ðồng, Phá Quân, Liêm Trinh, Lộc Tồn, Phi Liêm, Kiếp sát, Ðẩu Quân,...
Các Chính tinh được liệt kê vào danh sách sao hiếm muộn, không tốt cho đường con cái ở các trường hợp cụ thể sau:
- Vũ Khu´c: dù đă´c đỉa hay hãm đỉa cũng là sao chủ sử cô đổc và i´t ỏi. Ở thê´ hãm đỉa, con cái sinh ra càng kho´ nuôi và tô´n ke´m lu´c nuôi dưỡng. Ý nghĩa hiê´m muổn càng rõ rểt hơn nê´u Vũ Khúc nằm ở cung Tử Tức của nữ sô´. Nếu đi vơ´i Pha´ Quân thì may ra có 2 con nhưng không co´ con trai; đi vơ´i Thâ´t Sa´t thì càng i´t con, dễ tuyểt tử hoặc con co´ tẩt hay hoang đàng, cha mẻ không được nhờ cậy.
- Thâ´t Sa´t ở Thìn, Tuâ´t: hiê´m con, con lải thường mang tẩt bểnh hoặc hoang đàng, cha mẹ khó được nhờ cậy. Nê´u Thất Sát ở Ty´, Ngỏ thì nhiều lă´m đưởc 2 con, co´ thể co´ mổt con trai. Nếu Thất Sát đi vơ´i Liêm Trinh, con cái cũng ít và dễ gặp hình thương.
- Tham Lang ở Ty´, Ngỏ thì ít con, nhiều khả năng rơi vào hữu sinh vô dưỡng, đẳc biểt là không thể co´ con trai. Ngoài ra, con cái lơ´n lên thường bất hiếu, bất hòa, kho´ dảy bảo.
- Pha´ Quân: hiê´m con, hữu sinh vô dưỡng, lải hình khă´c vơ´i cha mẻ dù Pha´ Quân tỏa thủ ở cung nào cũng vẩy. Ðẳc biểt đi vơ´i Liêm Trinh thì y´ nghĩa cũng tương tử như Phá Quân tọa thủ.
- Thiên Ðồng ở Thìn, Tuâ´t, Tỷ, Hởi: hiê´m con và kho´ nuôi con, may mă´n thì đưởc mổt con, ở Tỷ Hởi thì co´ hai con nhưng sau này phải tha phương cầu thửc, con cái hoang đàng. Nếu đồng cung vơ´i Thái Âm ở Ngỏ thì cũng vẫn hiê´m con.
Cung Tử Tức cũng rất cần tránh gặp các sao sát tinh vì có nhiều sát tinh tọa thủ thì chắc chắn đường con cái sẽ gặp nhiều khó khăn như: hiếm muộn, khó có con, hữu sinh vô dưỡng, con cái bệnh tật, hoang đàng... Ðứng đầu các sao hiếm muộn là Không, Kiếp, sau đó là đến các sao Kình, Ðà, Linh, Hỏa, rồi tới các sao bại tinh: Khốc, Hư, Tang, Hổ, Ðại (Tiểu) Hao.
Thắc mắc: Thưa anh, tôi nghe nói có thể hiểu được phần nào mối quan hệ cha mẹ với con cái qua các sao tọa thủ ở cung Tử Tức. Ðiều đó có đúng không?
Giải đáp:
Vâng, đúng là thông qua sự hiện diện của các tinh đẩu ở cung Tử Tức có thể ước đoán được phần nào mối quan hệ giữa cha mẹ với con cái, Ví dụ: cung Tử Tức gặp Hỏa tinh thì con cái sẽ có người gặp nguy khó về tính mạng, hay cung Tử Tức gặp Kình Dương thì con cái không nghe lời bề trên, thường làm ngược với giáo huấn của ông bà cha mẹ hoặc cung Tử Tức gặp Ðà La thì con cái có người mắc bệnh tật hoặc bị thương tật, khiến cha mẹ phải chịu nhiều vất vả, âu lo.
Bộ sao Cô Thần, Quả Tú, Ðẩu Quân chủ về sự cô độc, sống nội tâm, ít giao tiếp hoặc giao tiếp không giỏi, còn chủ về sự hiếm muộn con hoặc gia đạo chia xa, tình cảm cha mẹ và con cái không được thuận hòa.
Hay trường hợp Thất Sát, Phá Quân, Tham Lang tọa thủ ở cung Tử Tức mà bản Mệnh bình thường nhưng cung Tử Tức có sao miếu vượng thì con cái sẽ tài giỏi hơn cha mẹ còn nếu bản Mệnh miếu vượng mà cung Tử Tức lại suy yếu thì con cái hoang đàng, bất tài, phá hại, nhất là khi Thất Sát ở Thìn Tuất hoặc Phá Quân hãm địa thì con cái chẳng yểu mệnh cũng bất tài, vô dụng.
Hoặc trường hợp Cự Môn tọa thủ cung Tử Tức, ngoài việc sinh nở khó khăn, còn gián tiếp ?tố? tình cảm cha con không được hòa thuận, e gặp cảnh duyên mỏng phận bạc.
Thắc mắc: Xin hỏi những sao nào đóng ở cung Tử Tức sẽ không lo về đường con cái, ví như không bị hiếm muộn?
Giải đáp:
Ngoài tránh gặp những sao, bộ sao đã liệt kê ở giải đáp thắc mắc về sao hiếm muộn thì các chính tinh đắc địa trở lên đều không ngại chuyện hiếm muộn hoặc không con.
Sự ?góp mặt? của một số phụ tinh ở cung Tử Tức cũng có nghĩa không ngại về đường con cái:
- Thai: sao này chủ về vấn đề sinh sản, co´ sao này thì khỏi lo tuyểt tử. Tuy nhiên, sự hiện diện của sao Thai chỉ chỉ khả năng co´ con chư´ không khẳng định nuôi đưởc đư´a con đo´. (Nếu Thai gặp Hỏa, Linh, Không, Kiếp, Kình, Ðà thì dễ mắc nhiều bệnh từ nhỏ và bị ảnh hưởng tới khả năng sinh sản sau này).
- Mổc Dủc: chỉ sử thủ thai và sinh nở, y´ nghĩa rõ về con cái hơn sao Thai.
- Long Trì, Phưởng Ca´c, Thanh Long: chỉ sinh nở đưởc vuông tròn và con đẻp đẽ, dĩnh ngổ.
- Tràng Sinh, Ðê´ Vưởng: chỉ nhiều con, củ thể là nhiều con trai.
Ngoài ra, mổt sô´ sao kha´c chỉ sử may mă´n, sử sơ´m có con như: Nguyểt Ðư´c, Thiên Ðư´c, Long Ðư´c, Phu´c Ðư´c, Thiên Quan, Thiên Phu´c, Tả Phù, Hữu Bẩt, Dưỡng, Thiên Hỷ, Hỷ Thần, Thiên Mã, Lưu Hà. Những sao may mắn này chỉ xa´c nhẩn thêm triển vỏng sinh nở vuông tròn, suôn sẻ khi đi chung vơ´i sao tử tư´c kể trên.
Thắc mắc: - Mình nghe một thầy tử vi nói là nên xem số tử vi từ khi đứa trẻ mới ra đời và dù sinh thường hay sinh mổ thì số phận cũng như nhau. Ông ấy nói hiện tượng sinh mổ xưa kia là hiếm nhưng ngày nay sinh mổ khá phổ biến, chẳng qua là do người mẹ khó sinh hoặc không muốn sinh thường mà thôi nên sinh mổ cũng như sinh thường cứ theo giờ sinh mà luận giải. Theo bạn thì thế nào ạ?
Giải đáp:
Việc xem lá số từ khi đứa trẻ mới ra đời là việc bình thường, nên làm nhưng đánh đồng sinh mổ với sinh tự nhiên như nhau (không riêng ông thầy Tử Vi đó mà kha khá thầy xem Tử vi cũng quan niệm như vậy) thì không ổn vì sinh mổ là ép số khi các tinh đẩu chưa hấp thụ đủ nguyên khí, nguyên thần thì sức ảnh hưởng của các tinh đẩu tới số mệnh không đủ và không đúng với bản chất nguyên thủy của các tinh đẩu đó, tựa như câu chuyện Cao Biền dậy non, bạn à.
Thắc mắc: Xin hỏi anh căn cứ vào những bộ sao nào để biết đương số có con dị bào?
Giải đáp:
Con dị bào là con của người đàn ông có với mấy người vợ hoặc con của người đàn bà có với mấy người chồng (vợ trước, vợ sau hoặc chồng trước, chồng sau).
Cách chính để ước đoán có con dị bào là căn cứ vào sự hội họp của các bộ sao sau ở cung Tử Tức:
- Thiên Tướng, Tuyệt
- Thái Âm, Thiên Phúc
- Cự Môn, Thiên Cơ đồng cung
- Phục Binh, Tướng Quân
- Thai, Ðế Vượng hay Thai Tả, Hữu.
Thắc mắc: Thưa anh, liệu có thể nhìn vào cung Tử Tức mà biết được người đó có số sẽ sinh đôi, sinh ba không?
Giải đáp:
Sách Tử Vi liệt kê cách sinh đôi khi cung Tử Tức hội họp những bộ sao sau:
- Thai, Nhẩt, Nguyểt đồng cung
- Nhẩt, Nguyểt ở Tử gia´p sao Thai
- Thai, Tả, Hữu đồng cung
Những bổ sao liệt kê dươ´i đây không chă´c chă´n lă´m:
- Tha´i Dương, Thiên Hỷ
- Tha´i Âm, Thiên Phu´c
- Hỷ Thần, Tuyểt đồng cung
- Thiên Mã, Tả, Hữu, Ðỉa Không đồng cung.
Thắc mắc: Xin anh cho tôi hỏi liệu nhìn vào lá số Tử Vi của người nào đó có thể biết được người đó có nhiều con trai hay nhiều con gái không?
Giải đáp:
Sách Tử Vi liệt kê 7 sao nam đẩu tọa thủ tại cung Tử Tức thì lá số đó co´ con trai nhiều hơn con ga´i: Thiên Phủ, Thiên Cơ, Thiên Tươ´ng, Tha´i Dương, Thiên Lương, Thâ´t Sa´t, Thiên Ðồng.
Còn khi nào cung Tử Tức co´ sao bă´c đẩu tỏa thủ thì lá số đó co´ con ga´i nhiều hơn con trai: Cử Môn, Tham Lang, Tha´i Âm, Vũ Khu´c, Liêm Trinh, Pha´ Quân.
Trong trường hởp cung Tử Tức co´ cả nam đẩu, bă´c đẩu đồng cung thì căn cư´ vào âm dương ti´nh của cung Tử Tức mà xe´t luận. Nê´u cung Tử Tức ở dương cung thì con trai nhiều hơn, ở âm cung thì con ga´i nhiều hơn. Riêng sao Tử Vi thì vừa là nam đẩu vừa là bă´c đẩu nên nê´u đi chung vơ´i nam đẩu thì con trai nhiều hơn, vơ´i bă´c đẩu thì con ga´i nhiều hơn.
Trong trường hởp cung Tử Tức Vô Chi´nh diểu thì căn cư´ vào chi´nh tinh xung chiê´u để ti´nh: nam đẩu là trai, bă´c đẩu là ga´i. Nê´u co´ cả nam, bă´c đẩu đồng cung xung chiê´u vào cung Tử Tức thì tùy theo cung Tử Tức là dương thì trai nhiều, âm là ga´i nhiều.
Thắc mắc: Vậy có thể cũng biết được sẽ sinh con trai hay con gái đầu lòng phải không?
Giải đáp:
Sách Tử Vi cho rằng: Nê´u cung Tử Tức co´ nam đẩu tọa thủ thì sinh con trai trươ´c, nê´u co´ bă´c đẩu tọa thủ thì sinh con ga´i trươ´c.
Sách Tử Vi cũng chú rằng: Nê´u từ cung Tử Tức biê´t con đầu lòng là trai nhưng thực tế con đầu lòng lại là gái thì phải luận sinh ga´i đầu lòng kho´ nuôi còn sinh đúng con trai mới dễ nuôi. Ngưởc lải, nê´u cung Tử Tức cho biê´t con đầu lòng là gái mà thực tế lại là con trai thì phải luận sinh con trai đầu lòng kho´ nuôi còn sinh đúng con gái mới dễ nuôi.
Chú thêm này thường rơi vào trường hợp cung Tử Tức co´ cả nam đẩu, bă´c đẩu đồng cung hoặc cung Tử Tức Vô Chính diệu.
Thắc mắc: - Anh cho em hỏi nhìn vào những sao nào ở cung Tử Tức để biết đương số có số nuôi con nuôi?
Giải đáp:
Con nuôi là con khác dòng máu của cả bố lẫn mẹ, không phải là con riêng của bố hay của mẹ mang về nuôi chung với con ruột của bố và mẹ. Cũng không nhất thiết gia đình đó cứ phải tuyệt tự mới lập con nuôi. Thực tế nhiều gia đình có con cái đuề huề mà vẫn nuôi con nuôi vì họ thương cảm, họ nuôi vì làm phúc.
Vì nuôi con nuôi là do chủ ý nhân đạo nên trong cách con nuôi ở cung Tử Tức đều có những sao Phúc dưới đây
- Ân Quang, Thiên Quý.
- Thiên Quan, Thiên Phúc
- Dưỡng.
Có khi không cần phải hội đủ bộ 2 sao: Ân Quang-Thiên Quý, Thiên Quan-Thiên Quý, cũng có nghĩa có con nuôi. Riêng hai sao Ân Quang, Thiên Quý còn có nghĩa là có con nuôi hiếu đễ.
Thắc mắc: Vậy xin hỏi những sao nào ở cung Tử Tức thể hiện là cung Tử Tức tốt?
Giải đáp:
Sách Tử Vi liệt kê cung Tử Tức tốt thường có các sao sau:
- Âm Dương sáng + Quang Quý: sinh con quý tử, thần nhân giáng thế.
- Ðào Hồng ngộ Tử vi: sinh con quý Tử.
- Ðẩu quân ngộ cát tinh: con cái giàu sang.
- Hỷ thần Dưỡng: sinh con thần đồng.
- Hóa Khoa: sinh con thông minh.
- Hóa Lộc: con cái khá giả.
- Hóa Quyền: con cái sớm hiển đạt.
- Khôi Việt: con cái thông minh, học giỏi đỗ cao.
- Long Phượng: sinh con quý tử.
- Lương Khúc Tuế: sinh con hiển đạt.
- Cự Nhật cư Dần: con cái khá giả.
- Cự Nhật cư Thân: con sinh sau quý hiển.
- Thất Sát cư Dần Thân: sinh con quý tử.
- Ðồng lương cư Dần: sinh con quý tử.
- Tham Lang cư Dần Thân: con hiển đạt nhưng không hợp cha mẹ.
- Nhật hoặc Nguyệt sáng hội Quang Quý: có quý tử, gái nhiều hơn trai.
- Nguyệt Ðồng Tuế cư Tý: có con là thần nhân giáng thế.
- Phủ cư Tỵ Hợi: sinh con quý tử.
- Quan Phúc Quang Tấu: có quý tử, thánh thần giáng sinh.
- Sinh vượng Lộc Quyền: sinh con quý tử.
- Thiên hỷ ngộ Âm Dương: sinh con quý tử.
- Thiên Lương cư Tý Ngọ: sinh con quý tử.
- Lương - Ðới đồng cung: sinh con "thánh thần".
- Tướng - Ðới đồng cung: sinh con "thánh thần".
- Tử, Phủ phùng Tả, Hữu: sinh con gái sau lấy chồng làm lớn.
- Tử Phủ phùng Thiên Tướng: sinh con quý tử.
- Tử Vi cư Ngọ: sinh con quý hiển.
- Xương Khúc sáng (Tị Dậu Sửu): sinh con quý tử, hiển đạt.
- Vũ Phủ đồng cung: sinh con quý hiển.
- Liêm - Tướng: sinh con khó nuôi nhưng hiển đạt.
Lưu ý: khi luận giải phải cân nhắc sự hội họp của các sao khác, nhất là khi có thêm các sao hiếm muộn, các sao sát tinh, lục bại tinh.
Thắc mắc: Tôi đọc một bài viết nói có thể căn cứ vào sao Phá Quân đắc miếu hay hãm sẽ biết được con cái có nối nghiệp cha ông hay không? Anh nghĩ thế nào về nhận định đó?
Giải đáp:
Tôi chưa đọc, chưa nghe tài liệu tin cậy nào đề cập đến quan tâm trên của bạn nhưng cũng có đọc kinh nghiệm lan truyền trên mạng của một số thầy Tử Vi về việc con cái nối nghiệp cha ông hay không phải chú ý tới sao Phá Quân có được miếu vượng? Nếu Phá Quân hãm địa thì dù cố ép con cháu chúng cũng không nối nghề của tổ tiên.
Cũng thầy Tử Vi đó quả quyết: Phá Quân tọa thủ tại cung Mệnh sẽ có con nối nghiệp nhưng thường là nối nghiệp muộn.
Dù chưa kiểm chứng thì quan điểm cá nhân của tôi với những ?kinh nghiệm? của thầy Tử Vi đó bạn chỉ nên đọc để giải trí!
Thắc mắc: Thưa anh, em nghe mọi người nói ?con truyền tinh? nhưng lại không hiểu con truyền tinh là gì? Anh có thể giải thích giúp em được không?
Giải đáp:
Con truyền tinh được hiểu là đứa con có chính tinh hay bộ chính tinh tại cung Mệnh y chang chính tinh hay bộ chính tinh tại cung Tử Tức của người cha hoặc người mẹ thì đứa con đó là con truyền tinh của cha hoặc của mẹ. Tử Vi cho rằng, đứa con truyền tinh là đứa con sau này sẽ có nhiều liên quan với cha hoặc mẹ truyền tinh theo 2 chiều: con cái sống gần gũi cùng cha/mẹ, sớm khuya phụng dưỡng hiếu thảo cha/mẹ hoặc cha/mẹ hết lòng yêu thương chăm sóc con cái, vất vả lo lắng vì con cái...
Thắc mắc: Làm thế nào để biết đứa con hợp hợp với bố hoặc mẹ?
Giải đáp:
Có 3 cách để nhận biết người con có hợp với bố hoặc mẹ:
- Cách 1: xem chính tinh/bộ chính tinh tại Mệnh của đứa con với chính tinh/bộ chính tinh tại Tử Tức cung của người cha hoặc người mẹ nếu trùng hợp thì đứa con đó là con truyền tinh của cha hoặc mẹ, cuộc sống sau này sẽ có nhiều liên quan với cha hoặc mẹ.
- Cách 2: dựa vào Ngũ hành giữa các bản Mệnh. Nếu Mệnh của đứa con có hành tương sinh với Mệnh của người cha hoặc của người mẹ thì mối quan hệ cha/mẹ với con cái thuận hòa, tốt đẹp, ngược lại nếu tương khắc thì mối quan hệ cha/mẹ với con cái không thuận hòa, không tốt.
- Cách 3: dựa vào cung Mệnh và cung Phụ Mẫu của người con để biết mối quan hệ giữa cha/mẹ với con cái. Nếu Mệnh nhị hợp với cung Phụ Mẫu mà cung Phụ Mẫu có Nhật tọa thủ thì mối quan hệ cha con thuận hòa, tốt đẹp hoặc nếu cung Phụ Mẫu có Nguyệt tọa thủ thì mối quan hệ mẹ con thuận hòa, tốt đẹp.
Thắc mắc: - Cho em hỏi là cung Tử Tức thể hiện cảnh ?người đầu bạc tiễn kẻ đầu xanh? có những sao nào ạ?
Giải đáp:
Theo những sách mình đã đọc thì sách Tử Vi chỉ nói ảnh hưởng của các sao tới số lượng con ít hay nhiều, tính cách con cái khái quát ra sao, xung hợp với cha mẹ thế nào. Ví dụ: Thất Sát, Phá Quân tại cung Tử thì thường rất ít con, các bộ phụ tinh hội họp như: Ðào, Thai thì Hiếm con; Hổ, Kình, Sát thì không có con; Kình, Ðà, Không, Kiếp thì hiếm con, thường sinh con ngẩn ngơ; Hóa Kỵ thì muộn con, khó nuôi con và con cái xung khắc với cha mẹ; Tử thì rất khó nuôi con, nếu có con, con lớn lên cũng khắc với cha mẹ; Phi Liêm thì hiếm muộn? nhưng khi luận giải còn phụ thuộc vào sự hội tụ của các sao khác ở cung Tử Tức và sự tốt xấu của các cung Phúc Ðức, Thân, Mệnh để gia giảm những ước đoán đó.
Nhưng theo kinh nghiệm (chưa được kiểm chứng) của một số thầy Tử Vi thì xem cung Tử Tức của nữ số (người vợ) độ chính xác sẽ cao hơn xem cung Tử Tức của nam số (người chồng).
Nếu ở cung Tử Tức của nữ số (người vợ) rơi vào những trường hợp sau:
- Cung Tử có sát tinh.
- Cung Tử có Ðịa không, Ðịa kiếp.
- Cung Tử có Thiên cơ tọa thủ tại chỗ hãm thêm sát tinh.
thì gia đình đó có nhiều khả năng sẽ gặp nghịch cảnh "người đầu bạc tiễn kẻ đầu xanh".
Hoặc cung Phụ Mẫu của con cái có sao Cự Môn thì cảnh ?người đầu bạc tiễn kẻ đầu xanh? cũng dễ sảy ra với gia đình đó.
-----------
(Trích từ TỬ VI VẤN ÐÁP của Ðặng Xuân Xuyến ; Nhà xuất bản Thanh Hóa 2009)
Còn không bao lâu nữa qua năm mới rồI, tụi viết trước bài này bà con đọc cho vui
Phiếm Luận
*
Sáng nay tui thấy dòng họ nhà Mèo chộn rộn vô cùng, kẻ ra người vào, mèo lớn mèo nhỏ gương mặt đứa nào cũng buồn thiu, thì ra Vua Mèo ( Năm Quý Mão) nhà ta đang làm thủ tục bàn giao lại cho con vật cầm tinh năm tới, với cái tật cố hữu bao đời nay, người chuẩn bị về hưu khi bổng lộc còn ê hề, nay phải nhường ngôi cho kẻ khác, thử hỏi mấy ai không buồn không tiếc nuối cho những ngày đã qua.
Ðám mèo đang bưng bê dọn dẹp,người thì ôm vàng vòng tiền bạc ra chất lên mấy chiếc xe ngựa đậu ngoài cổng, kẻ thì gom vật dụng trong cung điện của vua mèo đem ra xe, từ cây kim sợi chỉ, đến miếng giẻ rách dùng cho đám cận thần nằm ngủ trong cũng điện, mèo ta cũng đem ra xe hết ráo, vì vậy không còn tài sản giá trị nào để bàn giao lại cho Cụ Rồng "Giáp Thìn" ngoài ba mớ giấy lộn nằm vươn vãi trên sân nhà.
Nhìn đám nô bộc bấy lâu nay dưới trướng mình đang quần quật làm việc. Vua mèo vừa hớp miếng trà Tàu "Thiết quan âm" vừa chép miệng thở dài. Rồi mèo nhà ta thầm nghĩ:
- Năm qua mình cũng quá đáng với thằng mèo mun, nó lỡ dại "Chôm chỉa" có vài con cá hấp mà mình nặng tay với nó quá, cái thằng này nó phò tá mình thuở hàn vi đến giờ, vậy mà vì chuyện nhỏ như con thỏ mình đã cách chức nó ráo nạo, cũng may mà mình còn cho nó cái chân quản gia cho mình, bằng không nó ra ngoài đời mần ăn, nghề ngỗng không có sao nó sống nổi, phải chi hồi đó mình làm lơ cho nó thì hay biết mấy, vì ba con cá mà mình triệt đường kiếm ăn của nó thì hơi quá đáng, chẳng bằng thằng Voi nó thâm lạm cả mấy trăm bao cỏ Nhật, mà mình không đá động gì nó cả, cái đám "Cò kè lục chốt" trong ngoài cung ai cũng biết, có điều nó sợ oai mình nên không dám hó hé, bằng không thì thằng voi kia có ba đầu sáu tay cũng không thoát khỏi tội thâm lạm của công.
Ðang nghĩ ngợi tới đây bổng dưng có tiếng Hoàng hậu " Linh Miêu" âu yếm nhắc nhở bên tai:
- Khải bẩm Hoàng thượng, quan thượng thư bộ lễ trình báo đã hoàn tất việc dọn dẹp, giờ xin Hoàng thương mau mau lui gót dọn mình để chuẩn bị hoàn trả ngôi báu cho ông "Giáp Thìn".
Không biết vua mèo có nghe lời thủ thỉ của Hoàng hậu hay không, gương mặt phảng phất buồn rõ nét, ngài không thèm trả lời nhưng vẫn tiếp tục ôn lại trong ký ức của mình những chuyện vừa qua trong nắm, nào là chuyện đám tham quan ô lại quấy nhiễu dân tình, bắt chẹt dân đen đủ điều, xà xẻo công quỹ, làm chỉ có một mà báo cáo tới mười, làm cho ngân khố thêm phần trống rỗng. Bao lần vua mèo thẳng tay trừng trị nhưng đâu hoàn đấy.
Ðó là chuyện nội trị, còn chuyện lân bang thì ôi thôi đủ thứ, nào là dông đất, thiên tai bão lũ khôn lường, chưa hết, câc quốc gia lân bang không ai chịu giữ hoà khí đánh nhau ì xèo, hoả tiễn , xe tăng,, tàu bay tàu thủy, thì nhau nả đạn, đã vậy còn vài nơi đòi lấy "bom nguyên tử" ra nói chuyện..
Ngó lại một năm cầm tinh của mình nhiều tai ương xảy ra làm cho bá tánh lầm than khiến ngài ngán ngẫm, vậy mà đầu nhiệm kỳ của mình thiên hạ rêu rao:
"Mèo kêu bá tánh lao xao"
Ý thiên hạ gièm pha cho rằng năm cầm tinh của mình bá tánh sẽ gặp cơn đồ thán, vua mèo đã ra tay hốt gọn và đẩy ra đảo hoang làm nô dịch cho đáng tội khinh thường phép nước.
Giờ đã đến cuối năm rồi vua mèo nhìn lại thấy thấm và vô cùng khâm phục lời sấm truyền của bàn dân thiên hạ, vua mèo cám cảnh hoàn cảnh hiện tại cơ đồ mình đã trị vì, bất giác ngài rơi nước mắt ân hận nhưng đã quá muộn màng.
Tiếng trống, tiếng phèng la hoà cùng tiếng pháo đì đùng nổ, từ ngoài ngọ môn vua rồng đáo nhậm ngai vàng, với tướng mạo oai phong lẫm liệt khiến cho quần thần bái phục, lên đến ngai vàng, thời Hoàng đế (Giáp Thìn) vấn an bá tánh ( có truyền hình trực tiếp vì thời buổi internet bao quanh địa cầu mà lị).
Tới đây cũng nên điểm lại giai thoại của Rồng, dân Việt mình vốn giòng dõi "Con Rồng cháu Tiên" , nói về rồng thì vô số các biểu tượng tốt đẹp mượn danh rồng, ai viết mà nét chữ đẹp thì được gọi là " Nét bút đẹp như rồng bay phượng múa", những người tài hoa mà gặp nhau thì thiên hạ cho rằng "Rồng mây hội ngộ". Rồng là một con vật trong tứ lính được trưng bày trong thờ cúng ngày xưa là " Long, Lân, Quy, Phụng". Còn để ví và so sânh giữa người Khôn và người ngu thì dân gian mình có câu:
" Rồng vàng tắm nước ao tù
Người khôn ở với người ngu bực mình".
Dân gian mình từ ngàn xưa mỗi khi đi chuyễn trên vùng sông nước thì dùng ghe xuồng tàu bè. Còn các bậc đế vương thì như trên chiếc thuyền rồng có đội nhạc lễ theo giúp vui cho vua chúa giải trí khi thả thuyền trên sông, ngày nay nơi cố đô Huế các bô lão cho phục dựng lại các con thuyền rồng để phục vụ cho du khách, các nghệ sỹ múa tách uống trà rất điêu luyện, trên tay họ là những tách trà nhỏ, các tách trà này nằm trên những ngón tay, họ gỏ nhịp theo cung đàn của các nghệ sỹ khác ngồi chung quanh, rồi các cô cất liên những điệu hò Máy đẩy, Nam ai V.v..nghe qua các câu hò này khiến hồn du khách như đang quay về thời vài trăm năm trước, lúc thì thật bị ai sầu thảm, cũng có lúc réo rẳt mê hồn, rồi thỉnh thoảng gió thổi từ mặt sông Hương lên, tưới mát tâm hồn du khách, khiến bao nhiêu phiền muộn tan biến tự bao giờ.
Ngày xưa khi sỹ tử lên kinh đô ứng thí, các anh học trò nào làm bài tốt được chánh chủ khảo chấm đậu coi như " Cá chép vượt vũ môn hoá rồng".
Rồng biểu tượng cho sự cao quý của các vương quyền ngày xưa, chỉ có vua chúa mới được tôn vinh là "Rồng" , dân chúng mà lạm dụng hình ảnh con rồng chắc chắn sẽ bị mang tội khi quân có khi gây hoạ cho tam, cữu tộc.
Khi chế độ quân chủ lập hiến suy tàn, dân gian mới được hưởng ké hình hài con rồng, các nhà đòn họ trang trí chiếc xe đưa đán tang chạm khắc đôi rồng vàng rất đẹp trải dọc hai bên thân xe, chiếc xe nhà vàng này đưa tiễn những ai tạ từ dương thế, ngồi trên chiếc xe nhà vàng cùng cổ quan tài của người quá cố cũng " ớn chè đậu" lắm, vì có dạo họ dùng những chiếc xe quá đát, lắp thêm cái nhà vàng và cặp rồng vô và trang trí thật bắt mắt với cả một khối vàng choé, di chuyển chậm chậm thì không sao, nhưng một khi di quan về tỉnh, đường xa dịu vợi thì nguy hiểm vô cùng, đó xe chạy tốc độ nhanh họ đạp thắng gắp thì cả cái giàn nhà vàng trên theo quán tính nó rời các "sắt xi" của chiếc xe mà lao xuống ruộng khiến cho người chết hai lần, thịt đã nát tan y như bài hát của ông Trịnh Công Sơn sáng tác, còn thân nhân hên thì xây xát xui thì có khi đi thăm ông bà ông vãi luôn không chừng.
Rồng theo truyền thuyết là con vật được con người tưởng tượng ra, chưa ai chứng kiến con rồng ở ngoài đời thường, có chăng trên phim ảnh, trên các đèn chiếu 3D trong thời buổi kỹ thuật điện tử lên ngôi.
Thôi thì rồng có hay không cũng không sao, vì nó đã hiện diện trong tâm trí con người từ lâu lắm rồi, mình là người Việt thuộc con rồng cháu tiên như cha ông mình từng nói, mình phải hãnh diện với điều này, nên gát lại những tị hiềm khác biệt, thật lòng đối đãi tôn trọng nhau để cùng đưa Việt Nam mình cất cánh bay cao, để sánh vai cùng các quốc gia giàu mạnh , hy vọng đất nước mình hoá rồng thật sự trong tương lai, mong lắm thay ./.
Mellisa-,Collin USA
đêm 21.12.2023
TRÍCH THƠ VÀ TUỲ BÚT VỀ LỄ GIÁNG-SINH
I- Những Ðêm Giáng - Sinh (Quê hương+Hải ngoại) GM#213
1-
Hay đêm nao ánh sáng ngợp kinh thành
Chân rộn bước trong lòng đời mở hội. (1)
Tôi hoà vào giòng người đổ xuống khu vực Vương-Cung-Thánh-Ðường. Ði để mà địÐi một mình. Cô đơn! Gần triệu con người đi trong đêm Giáng-sinh. Từ khắp ngả Ðô-thành tràn về trung tâm thành phố. Người đi như những giòng thác, trên những con đường Hồng-thập-tự, Thống-nhất, Hai-Bà-Trưng, Duy-Tân, Tự-do, Lê-Lợi,Nguyễn-Huệ, và bờ sông...Ðến gần 12 giờ đêm, nghe tiếng chuông ngân vang dồn dập đổ hồi, tất cả dồn về khu nhà thờ lớn chuẩn bị lễ nửa đêm.
Tôi không phải là giáo dân, nhưng cũng cố chen chân lọt vào, đứng ở một góc tối, xem lễ. Giàn đại phong cầm vang lên nhạc thánh ca, ru hồn tôi vào thế giới thiên thần, nơi ấy tất cả mọi người mọi vật đều thanh khiết, an hoà, thương yêu nhau. Ave Maria, bản nhạc của Schubert mà tôi hằng ưa thích từ lâu và đã có lần thử dạo trên phím vĩ cầm, giéo giắt đưa tôi đến với Ðức Bà Maria, như hình ảnh người mẹ hiền của nhân loại. Hồi đó tôi chưa được biết nhiều về Ðức Phật Bà Quán-Thế-Âm. Ngày nay, hơn một nửa thế kỷ đã qua, có những 4 hình ảnh bà mẹ đang ngự trong tâm hồn tôi: Mẹ ruột sinh ra tôi, Mẹ hiền Quán-Thế-Âm, Mẹ Maria và Mẹ Việt-Nam.(1).
Riêng nói về bà mẹ Việt-Nam, hồi đó tôi đang ở vào cái tuổi vừa ham học vừa ham chơi nên cũng chưa ý thức sâu xa về sự hiện diện của Mẹ. Trong lúc tôi đang mải mê hoà theo giòng người vui hưởng đêm Giáng-sinh, chắc Mẹ Việt-Nam đang vừa vui vừa khóc thầm. Mẹ vui vì khung cảnh yên bình ở những thành phố lớn. Mẹ buồn vì trong cùng thời gian này, ở những vùng hoả tuyến rải rác trên khắp lãnh thổ, thì dân chúng đang phải gánh chịu những tang thương và đôi cánh mỏng của Nữ-vương Hoà-bình đang âm thầm rỉ máu.
...............................................
3-
Nay còn đâu những Ðêm Thánh Vô Cùng
Của một thời đã trôi vào dĩ vãng.(3)
Tôi và gia đình quây quần trong phòng khách vào nửa đêm lễ Giáng-sinh trên quê hương mới: Hoa-Kỳ. Christmas-tree cao đụng trần nhà lấp lánh hàng trăm ngọn đèn màu. Trên đỉnh ngọn cây, có tượng một thiên thần dương đôi cánh mỏng. Những tấm thiệp sáng bóng treo lủng lẳng trên các nhánh cây. Dưới chân cây xếp đầy những hộp quà bọc trong những giấy hoa sặc sỡ. Ngoài kia tuyết trắng xoá bao chùm ngàn cây nội cỏ. Nhìn qua lớp kính cửa sổ biết bên ngoài chắc trời lạnh lắm, trái với không khí ấm áp của hơi nóng toả ra từ ngọn lửa hồng đang bừng cháy trong lò sưởi và từ hệ thống heat trong nhà. Hình ảnh những đêm Giáng-sinh quá khứ trên quê hương VN dồn dập hiện về.
Nơi đây, trên vùng đất mới, nỗi nhớ khôn cùng làm khắc khoải con tim của một kẻ đã phải xa dời Tổ-quốc. Còn đâu khung cảnh những đêm Giáng-sinh cùng hàng triệu người lũ lượt đi trên đường phố Sài-Gòn. Ở đây hiếm có nhà thờ làm lễ đúng nửa đêm, giáo dân thường đi lễ sớm vào buổi tối và trở về nhà dự tiệc Giáng-sinh kéo dài tới quá nửa đêm. Vào thuở vừa vượt qua ngưỡng cửa học sinh/sinh viên,tôi đã cùng nhóm bạn trẻ nam lẫn nữ rong xe chạy trên đường phố trong nửa đêm về sáng, sau khi rời khỏi một bal-party. Thật là thú vị bởi vì khí mát của đêm sắp tàn làm hai vòng tay đan kết nhau hơn để tìm hơi ấm. Về sau, khi đã có gia đình thì người ngồi ghế sau trên xe máy là người bạn trăm năm với một hài nhi bé bỏng xen vào giữa. Có khi chúng tôi đi dự lễ vào nửa đêm, có khi chờ tới xuất lễ buổi sáng.
Tôi vẫn luôn luôn đi bên cạnh người bạn đời đển dự thánh lễ tại một trong những nhà thờ quen thuộc. Cuộc sống hàng ngay vô cùng chật vật, nhưng lời ca trầm bổng hay giéo giắt của Silent Night, Ave Maria, Holly Night... vẫn là những sợi dây thiêng liêng giăng ra từ bàn tay của đấng tối cao, ràng buộc một kẻ ngoại đạo, là tôi, với Nàng, vốn là một con chiên sùng tín. Và đêm nay, khung cảnh Ðêm Thánh Vô Cùng đã hoàn toàn thay đổi. Kỷ niệm xưa đang ập đển, nhưng rồi cũng phải qua đi. Những hình ảnh đẹp của đêm Giáng-sinh xa xưa hồi sinh trong khoảnh khắc, pha trộn với những hình ảnh tưởng tượng đang diễn ra tại quê nhà. Cả hai, kỷ niệm ngày xưa và hình ảnh quê hương ngày nay, ập đển ngự trị tâm hồn tôi, nhưng rồi cũng phải bay đi để được thay thế bằng hình ảnh đẹp hiện tại đang diễn ra ngay trong căn nhà nho nhỏ, ấm cúng trên đất nước mà tôi đang định cư này. Lòng tôi tràn trề hạnh phúc qua âm hưởng thánh ca phát ra từ máy nhạc và trong khung cảnh nồng nàn, ấm cúng của một mái ấm gia đình:
Vòng tay ôm chặt người thân,
đêm nay là những Thiên Thần trong tôi.
Ôi sao hạnh phúc tuyệt vời,
ước mong ấp ủ cả đời yêu thương ! (3)
ChinhNguyen/H.N.T./H.N, Dec.2012 (54)
* Chú thích.
Trích từ Thơ/Tuỳ bút của HN/ChinhNguyên&NL:
(1)-Mộng Ðẹp Mùa Hoa,58+Những Bà Mẹ Của Tôi,2013,
(2)-Tuân Lệnh,78+Gặp Lại Anh,77 , (3-)Ðêm Giáng-Sinh Hải Ngoại, 2012
II- Giáng-sinh buồn GM#200
(Ðể cảm thông một chuyện tình trên FB)
..................Nhớ những ngày lang thang trên đường phố cũ/Nhìn sợi mây trời tưởng tượng tóc ai bayNhớ nhiều đêm tuyết khắc dấu chân giày/Mà mơ ước vết chân người sánh bước /Nhớ những buổi tay nâng ly cà phê đá/Muốn bờ môi ai chạm vị hương nồng/Nhớ những lần soi bóng xuống giòng sông/Thấy aỏ ảnh người xưa lung linh đáy nước/Bao kỷ niệm đưa ta về quá khứ /Từ thuở tay trong tay sau lúc tan trường/Mê mải chuyện trò quên cả chặng đường/Tà áo trắng tung bay chiều gió lộng/..............
ChinhNguyen/H.N.T. Mùa Giáng-sinh 2017 (288)
III- Giáng-Sinh 2021 GM#238
.....................
1-Ðất nước của Giấc Mơ đang thời nghiêng ngửa/Nhân tâm điên đảo, cuộc sống sa đà/Tương lai mù mịt, hi vọng tắt dần/Sẽ còn không di sản huy hoàng mấy trăm năm lập quốc ? .........................
2-Thế giới chúng ta đang bị dịch tàn phá/Covid,Delta,Omicrom...tới tấp hoành hành/Loài người mất đi hàng triệu sinh linh/Nhân loại vẫn còn chênh vênh bên bờ vực thẳm/Tôi chỉ là kẻ có niềm tin nhưng ngoại đạo/Với những con tim đang cầu nguyện dưới mái giáo đường/Ôi Ðấng Thiêng Liêng! xin ban xuống tình thương/Cứu vớt hành tinh chúng ta khỏi ngày tận thế/Hãy ngồi lại bên nhau, nối vòng tay đan kết/Tu dưỡng tâm hồn thánh thiện bao dung/Sống nhân hoà theo tinh thần đạo lý/Cho đời ta hạnh phúc tới phút lâm chung/.....................
HongNguyen/H.N.T., Dec.18.2021 (486)
IV- Giáng Sinh 2022 GM#248
1-Niềm hi vọng bùng lên rồi tắt lịm/Một năm qua thêm tâm trạng não nề/Những hứa hẹn ban đầu kéo lay lất lê thê/Rồi mất dạng trong kho tàng huyền thoại
2-Xứ sở Giấc Mơ ngày càng thảm hại/Có còn không di sản của tiền nhân/Mấy trăm năm lập quốc lụi tan dần/Quay trở lại cảnh hoang tàn như thời nội chiến/ .................
3-Trước giáo đường ánh đèn chập chờn hư ảo/Chợt vang lên tiếng chuông mừng Giáng-sinh về
Ðất nước này bắt đầu bừng tỉnh khỏi cơn mê/Trong làn sóng thanh âm đang ầm ầm trỗi dậy /Bản hùng ca dân tộc America Great Again !
HongNguyen/H.N.T. Giao-niên 2022-23 (568)
V- Giáng Sinh 2023
Còn đâu nữa những mùa Lễ Giáng-Sinh/Vui buồn xen nhau theo thời gian đã trải/Không hẳn tuổi tác là lý do khiến tâm hồn vô cảm/Nhiều nguyên nhân ngoại tại bủa vây quanh//Thì xin giã từ quá khứ chẳng có gì lạc quan/Cũng tạm biệt những hội hè sắp tới/Thân ốc nhỏ rút lui vào xó tối/Mặc cuộc đời luôn sống động khắp trần gian//Mong ước các thành viên mạng và diễn đàn/Chia sẻ nhau nhiều cho tình thân ái đậm đà/Chúc thế giới an vui trong ngày lễ trọng đại/Nguyện cầu Ðấng Thiêng Liêng che chở chúng ta.
CN-HNT , Dec.10.2023 (100.45)
USA ,Dec.11.2023 (633)
Mùa thu đến, lặng lẽ đi
Nhẹ nhàng như cánh chim di hiền hoà
Bao nhiêu vàng lá xót xa
Gió xô lăn lóc, nhạt nhòa tàn phai
*
Lá ơi đừng hỏị..vì ai ?
Vòng xoay trời đất, chớ hoài bi thương
Mọi điều hiện hữu... vô thường
Xuân về nắng ấm, chồi vươn hé cười
*
Cành cây xúm xít giữa trời
Lá non xanh biếc lả lơi vẫy chào
Ðông phong cuốn gói đi mau
Tuyết tan thành nước, len vào mạch sâu
*
Thôi thì ta chớ âu sầu
Lai sinh thay kiếp, bước vào đời sau
Hiền tâm nhờ phép nhiệm màu
Nhân sinh, thực vật ?! Bắt đầu từ đây....
Nàng Thu đã nghẹn ngào dời gót ngọc, sau vài cơn mưa tắm ướt góc phố. Bỏ lại sau lưng hàng cây trơ cành. Lác đác vài chiếc lá đơn côi còn sót lại buồn thiu, eo xèo nấn ná, chưa đành lòng rời xa nhánh gầy. Phố phường ảm đạm tô màu xám tro vào buổi sáng mùa đông.
Khu phố co ro trong luồng gió lạnh ngắt. Vạn vật gần như không còn sức sống, mà mải mê biếng lười, thích ầu ơ trùm chăn kín mít. Sinh hoạt gần như nhùng nhằng, cuộn mình trong nệm êm. Lâu lâu cựa mình, ầu ơ ví dầu thương nhớ vạt nắng ấm nồng. Mọi dư âm vang vọng từ trời đất cũng lao xao hòa nhịp, để tạo nên khúc nhạc du dương. Ðây là bài tình ca chan hòa nhịp sống yêu đời. Như chất xúc tác giúp lòng người thêm thăng hoa.
Những gốc cây già cỗi, lẻ loi đứng gật gù bên lề đường cũng không muốn cựa mình. Có lẽ, toàn thân đau nhức, vì bị luồng gió bấc quất hằn vài lằn roi tê cóng. Dăm ba cây non tuổi thọ hơn thì ngẩn ngơ trong nét nhăn nhúm, bởi lớp sương muối bao bọc.
Lác đác đâu đây, hơi thở nồng ấm của vài người đang ẩn mình, khép nép đứng bên trong lớp kiếng, lặng lẽ nhìn qua song cửa sổ. Tầm mắt ơ hờ trải dài từ trái qua phải, và ngược lại. Ðể quan sát mọi chuyển động của thiên nhiên. Tâm tư cảm nhận một ngày đông quạnh quẽ ra sao.
***
Con người lúc nào cũng mong muốn những điều tốt đẹp đến với mình. Suy đi nghĩ lại, chúng ta phải chấp nhận dòng chảy của đất trời. Bốn mùa xoay chuyển vạn vật như định luật bất biến. Mưa nắng điều khiển con người. Phải có mưa và nắng, thế nhân mới có thực phẩm để sinh tồn.
· Giông bão, mưa nắng mải miết lăn quay, không phải để ta thối chí, lùi bước. Mà là dạy ta cách cầm ô dù, bảo vệ chính mình.
Mùa thu đến, rồi cũng phải ra đi. Mùa đông băng giá cũng cùng số phận hẩm hiu mà thôi. Con người được tạo sanh ra, vui khỏe, bệnh tật, sẽ già nua. Kiếp nhân sinh ngắn ngủi quá người ơi !......
Chúng ta nhìn tận mắt, quan sát, thấy những đổi thay trên lớp vỏ địa cầu. Những khúc rẽ, diễn biến chừng như vô tận của vạn vật chung quanh. Ta suy nghiệm, tất cả những gì hiện hữu trên trần gian khổ luỵ này, đều xuôi theo dòng chảy nghiệt ngã. Cùng ngồi trên chiếc thuyền định mệnh tàn phai. Trong đó có con người !....
Tuổ~i thần tiên chứa chan mơ mộng, vẽ vời, yêu thầm , nhớ trộm. Tình yêu thánh hóa dù có đơn phương
Một nét tình của thơ Nhật Thụy Vi, Chương Hà phổ nhạc với sự hòa âm êm dịu, mơ màng của Ðông Nguyễn Studio, Lý Thu Thảo trình bày đầy nét ngây thơ , thanh thoát, đủ tả rõ nét buồn ngỡ ngàng của người thiếu nữ chớm yêu
https://youtu.be/CY7Z32uK04s?si=DPwu_gLgjX081lTl
Nguyệt San Giao Muà xin cám ơn những thân hữu đã dóng góp bài vở cho Nguyệt San Giao Muà số 259 . Một số bài khác sẽ được đăng dần vào số tớị Mong mỏi sẽ nhận được những sáng tác của các bạn bốn phương để cho Nguyệt San Giao Muà thêm phần hương sắc trong tương laị
2) Ðể rút ra danh sách của NSGM (unsubscribe),
xin gửi email về GiaoMua@hotmail.com
3. Mọi chi tiết, thể lệ, thắc mắc, xin gửi về:
GiaoMua@hotmail.com
4. Mọi bài vở, đóng góp, xin gửi về:
GiaoMua@hotmail.com
Nguyệt San Giao Muà
Homepage: http://www.GiaoMuạcom
Thể lệ gửi bài cho Nguyệt San Giao Muà:
Mong bạn gửi Bài cho GM theo cách này là tốt nhất :
1. Dùng mẫu chữ Vietnet (VIQR) hay Unicode
2. Viết Hoa chữ đầu của bài và bút hiệụ Ví dụ: Giọt Mưa Trên Lácủa NS Phạm Duy
3. Gửi bài ngay trong email (không kèm file), để cho BBT khỏi mất công download xuống để đọc
4. Gửi tất cả các bài trong 1 tháng 1 lần trong1 email, nếu tiện.
5. Bài vở xin gửi đến trước ngày 25 mỗi tháng
6. Mọi chi tiết, thể lệ, thắc mắc, xin gửi về: GiaoMua@hotmail.com
Cám ơn bạn rất nhiều, vì nhân sự có hạn, BBT không thể ngồi đánh máy lại từng đề bài hay bút hiệụ
P.O . Box 378
Merrifield, Virginia 22116
USA
Trang Nhà