Nguye^.t San Giao Mua`

Home | Giao Mu`a (Unicode) | Giao Mu`a (Vietnet)
Nhu+~ng So^' Cu~ | Thu+ Ngo? | Lie^n La.c

Chu? Nhie^.m kie^m Chu? Bu't:	DDinh Tru+o+`ng Nhu+ (TK Trung Ky`)

Ban Bie^n Ta^.p:	Ma.c Phu+o+ng DDi`nh, Phan Tha'i Ye^n
	Chung Thu?y, Nguye^~n Thi. Thanh Du+o+ng
	& TK Trung Ky`

Mo.i ba`i vo+? ddo'ng go'p xin gu+?i ve^` GiaoMua@hotmail.com

++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
Ba`i vo+? tre^n Giao Mua` la` do ca'c ta'c gia? gu+?i dda(ng va` Giao Mua` kho^ng chi.u tra'ch nhie^.m ve^` no^.i dung. Muo^'n xin tri'ch dda(ng la.i, xin lie^n la.c vo+'i GiaoMua@hotmail.com.

I . Tho+ _______________________________________________________________________

1. Chu'c Xua^n Qu'y Ma~o		______ Su+o+ng Anh
2. Va~ng Nie^n		______Va^n Ha`
3. Nhu+~ng Ngu+o+`i Anh Hu`ng		______Chu+o+ng Ha`
4. Ba^`u Tro+`i Vui		______ Ba.ch Lie^n
5. Chie^`u Cuo^'i Na(m		______ Vie^~n Phu+o+ng
6. NHO+': Giao Thu+`a Na(m Xu+a		______So^ng Cu+?u
7. Da^ng DDo+`i Ma^.t Ngo.t A^'m E^m		______ Le^ Mie^n Khu+o+ng
8. Mu`a Xua^n Va('ng Bo'ng		______Ha`n Thie^n Lu+o+ng
9. Du+o+'i Gia`n Thie^n Ly'		______ Ti`nh Hoa`i Hu+o+ng
10. Mu+`ng Xua^n Qui' Ma~o 2023		______ ChinhNguyen/H.N.T.
11. DDu+a Em Bu~a DDo' Tro+`i Mu+a		______ Nam Tha?o
12. A(n Ca('p Nu. Ho^n		______ Phamphanlang
13. Va^~n Co`n DDa^y		______ Nguye^~n Thi. Thanh Du+o+ng.
14. Kho'c Mo^.t Ngu+o+`i Anh		______ Thylantha?o

II . Va(n _______________________________________________________________________

1. Duye^n Thu+`a ___________ Nguye^~n Thi. Thanh Du+o+ng

2. Khi DDi.nh Me^.nh Cu'i Nhi`n ___________ Ti`nh Hoa`i Hu+o+ng

3. Li'nh Tra^.n O+? Tha`nh Pho^' ___________ Hai Hu`ng SG

4.Xua^n Con Me`o ___________ Nguye^~n Quy' DDa.i

5. Nga`y Mai ___________ Ba.ch Lie^n

6.Mu`a Xua^n DDo', Ra^'t DDe.p ___________ Kim Loan

7.Vai Tro` Chung Cu?a Cha Me. .... ___________ Vu~ Thi. Hu+o+ng Mai

III . Nha.c__________________________________________________

1.Duye^n Kie^'p ___________ Chu+o+ng Ha`

IV . Tin Tu+'c /Tra? Lo+`i Ba.n DDo.c__________________________________________________

1. Tin Tu+'c/Tra? Lo+`i Ba.n DDo.c _______ Ban Bie^n Ta^.p

I . Tho+ __________________________________________________

1. Chu'c Xua^n Qu'y Ma~o   
Tho+ DDu+o+`ng: 


CHU'C ba.n be` to^i o+? cho^'n dda^y
XUA^N sang ha.nh phu'c ma~i vui va^`y
QUY' ve^` u+o+'c vo.ng luo^n tha`nh dda.t
MA~O dde^'n mong ca^`u ddu+o+.c ma('n may
A^'M nghi~a tha^m giao hoa`i pho^' a?o
NO^`NG ti`nh tri ky? suo^'t nie^n na`y
GIA ddi`nh thi.nh vu+o+.ng dda^`y o+n phu+o+'c
DDA.O tha'nh hie^`n luo^n giu+~ tha^.t hay

Su+o+ng Anh (Pha'p)

-------------
The^? lie^n hoa`n thua^.n nghi.ch va^.n.

SA('C XUA^N TU+O+I

Xua^n ve^` Te^'t Vie^.t tha^.t vui tu+o+i
Nhu+~ng ddo'a hoa xinh he' nu. cu+o+`i
Ru+.c ro+~ Co^ - Ba` khoe a'o dde.p
DDie^.u dda`ng O^ng - Chu' die^.n trang tho+`i
Pho^? HIe^`n Mo^`ng Mo^.t ddo^ng du kha'ch
Ma'i tu+. DDa^`u Na(m cha^.t ni'ch ngu+o+`i
Chu'c tu.ng chu.p hi`nh nghe ro^.n ra?
Lo+`i cha`o nho^.n nhi.p ca? khung tro+`i 

Lo+`i cha`o nho^.n nhi.p ca? khung tro+`i 
U+o+'c muo^'n trong tim cu?a mo.i ngu+o+`i
Ta^'c da. bi`nh an tu+`ng kha('c mo^.t
Tha^n ta^m ma.nh kho?e phu't gia^y tho+`i
Xin mong Quy' Ma~o nhie^`u may ma('n
Ca^`u nguye^.n Xua^n Ta^n ma~i nu. cu+o+`i
Giu+~a co~i tra^`n ai dda^`y nhie^~u loa.n
Giu+~ lo`ng ye^n ti.nh cuo^.c ddo+`i tu+o+i

Su+o+ng Anh (Pha'p)
-----------------------------------

XUA^N TIN YE^U

Mu`a Xua^n sa('p su+?a ve^`
Du` tro+`i ddang tie^'t DDo^ng
Tha^'p thoa'ng va.t na('ng ho^`ng
DDang dde^'n ga^`n ta ddo'

Nhu+~ng gio.t mu+a nho nho?
Nhe` nhe. ro+i ngoa`i hie^n
Ho`a a'nh na('ng di.u hie^`n
Lung linh nhu+ vie^n ngo.c

Nhu+~ng ha`ng ca^y vu+o+n mo.c
La^'m ta^'m cho^`i non xanh
Khung ca?nh tha^.t trong la`nh
Khie^'n go+.i lo`ng mo+ u+o+'c

Mong na(m na`y kha'c tru+o+'c
Buo^`n ddau dda~ nhie^`u ro^`i
Xin tra? la.i nu. cu+o+`i
Nha^n gian dde^`u ngo'ng ddo+.i

Mai mo^'t Xua^n ve^` to+'i
DDem tin ye^u va`o ddo+`i
DDa`o mai ddang mong mo?i
Cu`ng ngu+o+`i ddo'n Te^'t vui

Su+o+ng Anh (Pha'p)
-----------------------------------
Gia^'c DDie^.p DDo^ng Phong

Be^n tro+`i Nam va.n va^.t ddang thay ddo^?i 
DDe^? ddo'n cha`o na`ng Xua^n mo+'i sa('p ve^`
Xo'm la`ng pho^' thi. ddu+o+`ng que^ 
Trong lo`ng ai cu~ng tra`n tre^` nie^`m vui
Do`ng tho+`i gian co' bao gio+` ddu+'ng la.i?
Sau mu`a DDo^ng da`i ti~nh la(.ng du mie^n
Va^`ng du+o+ng dda'nh thu+'c muo^n mie^`n
Cha`o Mu+`ng Xua^n Mo+'i bi`nh ye^n ta^m ho^`n
Nho+' la.i nga`y xu+a xo'm tho^n ro^.n ra~
Mai DDa`o thay la' xo`e nhu+~ng nu. xinh
Xua^n ve^` o+? ca'c sa^n ddi`nh
Re^`n vang tie^'ng pha'o xa^.p xi`nh tro^'ng la^n
No+i ha?i ngoa.i mu`a Xua^n chu+a ki.p to+'i
Nu. ta^`m xua^n co`n ddo+.i a'nh na('ng ho^`ng
Mo+ ma`ng gia^'c ddie^.p DDo^ng phong
Tha^'y ta vui ddo'n Xua^n ho^`ng phu+o+ng Nam.

Su+o+ng Anh (Pha'p)

                                                     
Su+o+ng Anh   


Mu.c Lu.c  


        2.  Va~ng Nie^n  

 
Na(m na`o, ta, cu~ng chu'c mu+`ng na(m mo+'i
Khi Xua^n ve^`, go+~ to+` li.ch cuo^'i na(m
Tha'ng nga`y qua, bao tro^i no^?i tha(ng tra^`m
Nhu+ bo'ng xe^', khua^'t va.t ddo+`i, que^n la~ng

Co' lu'c nho+', ba^ng khua^ng ve^` di~ va~ng
Lu'c ngo+~ nga`ng, que^n khan chuye^.n ho^m qua
DDe^'m tho+`i gian, vu`n vu.t buo^?i chie^`u ta`
DDe^m khe'p la.i, bie^'t mai co`n thu+'c da^.y?

Ai cu~ng co' u+o+'c mo+ tho+`i tre? da.i
Tuo^?i thie^'u nie^n de^.t dda^`y nhu+~ng co? hoa
Khi trung nie^n, an khu+o+ng, so^'ng tha^.t tha`
Mong cho ddu+o+.c va~ng nie^n ddo+`i phu'c lo^.c

Na`o ai bie^'t tuo^?i gia` mi`nh ddo+n ddo^.c ?
Hay, hai ma'i dda^`u, thu? thi? chuye^.n nga`y xu+a ?
Ngu+o+`i con dda`n, cha'u ddo^'ng, ke? lu+a thu+a
Ngo^`i bo' go^'i, nhi`n tho+`i gian bie^`n bie^.t

Ta cu'i xuo^'ng, ddo+`i tra(m ddu+o+`ng the^ thie^'t
Nhu+ bo^'n mu`a cu?a Xua^n Ha. Thu DDo^ng
Nhu+ la' kho^ tro^i ma~i o+? giu+~a do`ng
Mu+`ng na(m mo+'i, ta la.i la` ta ddo'  !!!

Va^n Ha`
Atlanta Jan 16-2023


     Na(m Mo+'i 


Nga`y dda^`u na(m, na(`m nghe, 
tho+`i gian ddi 
Nghe da^`n da^`n xa, tuo^?i xua^n thi` 
Co' ai ni'u ddu+o+.c tho+`i gian la.i ? 
To^i se~ giu+~ du`m, kho?i mo^.t mai . 

Xua^n dde^'n ro^`i ddi kho^ng ho` he.n 
Ye^u ro^`i que^n he^'t, nha('n nhu? gi`? 
Xua^n na(m nay dda~ la` xua^n kha'c 
Tim ye^u nga`y ddo', co' kha('c ghi? 

Mo^~i na(m, cho^`ng cha^'t mie^`n ky' u+'c 
Nho+' nho+' que^n que^n , na(.ng tri~u lo`ng
Muo^'n nho+', bo^?ng du+ng kho^ng the^? nho+'
Muo^'n que^n, ma` sao cha(?ng chi.u que^n 

Hie^.n ta.i, co+' sao mo+` nha.t qua' ?
Di~ va~ng, cu+' ngo+` mo+'i ho^m qua 
Qua' khu+', kho^ng lui ve^` qua' khu+' 
Tu+o+ng lai cha(?ng the^? vo+'i, dda`nh xa 

Cha^n cho^`n, go^'i mo?i 
loay hoay ma~i 
Mo+'i hie^?u, thi` ra lo+~ mie^.t ma`i
Lo+~ cha.y mie^'t theo con lo^'c vo^.i 
Cuo^'n ddo+`i ta vo+'i nhu+~ng ru?i may 

U+` nhe'! Ta ddo'n cha`o na(m mo+'i 
Nhu+ ca'ch ta nhi`n la.i chi'nh ta
Gia` nua, cu~ ky~ ddo+`i dda~ va^.y
Nhu+ la' phai va`ng ddo+.i gio' lay. 


01/01/2023 
                   
Va^n Ha` 


Mu.c Lu.c  


3. Nhu+~ng Ngu+o+`i Anh Hu`ng  


Ai la` ke? ngoa.i xa^m luo^n qua^'y nhie^?u nu+o+'c ta ?
Ai la` gia(.c thu` luo^n kho^ng ddo^.i tro+`i chung ?
NHU+~NG NGU+O+`I ANH HU`NG
To^i theo do~i Ukraine tu+`ng nga`y
Nhi`n da^n ho. ma` tu?i tha^n to^i kho'c
Mu+`ng ho. du` tha^n nhu+o+.c tie^?u bi. a'p bu+'c
Va^~n can dda?m vu`ng da^.y cho^'ng la.i ke? thu`
Bao nhie^u da^n la` ba^'y nhie^u anh hu`ng
Lie^`u ma.ng so^'ng kho^ng he`n ha. khua^'t phu.c
Ta^'t ca? mo^.t lo`ng vi` que^ hu+o+ng to^? quo^'c
Cu~ng nhu+ da^n to^i tu+`ng bao ddo+`i tru+o+'c
Pha?i cho^'ng gia(.c xa^m la(ng lie^n tu.c
DDe^? co`n ddu+o+.c sinh to^`n
Le? loi chi.u ddu+.ng, ga'nh va'c mo^.t mi`nh
Nu+o+'c nho? be' ha^?m hiu kho^ng ai tha^.t lo`ng be^nh vu+.c
Bao nhie^u la^`n ke? thu` ngang ngu+o+.c
Ma.nh ga^'p tra(m la^`n da~ ta^m xa^m lu+o+.c 
Ma` toa`n da^n va^~n mo^.t lo`ng nga.o nghe^~ vu`ng le^n
Ke? thu` bao la^`n khie^'p vi'a, tha^'t ho^`n kinh
Du` co' ke? ba'n nu+o+'c ca^`u vinh
Co' ke? muo^'n la`m to^i ddo`i khie^'p nhu+o+.c tho+` gia(.c
Chi? la` phu't cho^'c
Ha`ng ha` sa so^' nhu+~ng ngu+o+`i ye^u nu+o+'c
Lo+'p nga~ xuo^'ng, lo+'p ddu+'ng le^n kho^ng he^` chi.u nhu.c
Da^~u sa co+ dda`nh tua^?n tie^'t
Khi' hu`ng ba^'t tu+? ddo+`i ddo+`i
Chi'nh nghi~a kho^ng sao xo'a ddu+o+.c
To^i ddau lo`ng ,ua^'t u+'c chi? la` lu'c ga` nha` bo^i ma(.t dda' nhau
Vi` chu't lo+.i danh, hay ngu muo^.i bi. mua chuo^.c
DDe^? vinh tha^n phi` da cu~ng cha(~ng la^u
Cha'u con La.c Ho^`ng va^~n noi gu+o+ng tie^`n nha^n quye^'t giu+~ gi`n dda^'t nu+o+'c
Va` que^ hu+o+ng va^~n quang phu.c
Nhu+'t ddi.nh ddo+`i ddo+`i tu+. do tru+o+`ng to^`n ddo^.c la^.p
Nu+o+'c Ukraine co' nhu+~ng anh hu`ng
Da^n to^.c to^i va^~n co' tu+`ng a^'y

 
 Chu+o+ng Ha` 

Mu.c Lu.c 


4.  Ba^`u Tro+`i Vui   
  

Tha^`n mu+a ra('c ha.t ngo.c tro+`i
Cha`o mu+`ng na(m mo+'i, nu+o+'c ro+i me^`m ddu+o+`ng
Gio.t mu+a ddeo ba'm tre^n tu+o+`ng
Tro+.t tro+n te' xuo^'ng ra~nh mu+o+ng theo do`ng
*
Ngo.n dde`n ddu+'ng giu+~a mu+a ddo^ng
Ga^.t gu` than tho+??co~i lo`ng qua.nh hiu
Mu+a tuo^n tha^'m la.nh run nhie^`u
Kho^ng ngu+o+`i lai va~ng, ddi`u hiu mo^.t mi`nh
*
Nu+?a khuya na(m cu~ la(.ng thinh
Nhu+o+`ng cho na(m mo+'i linh ddi`nh pha'o hoa
Ru+o+.u mu+`ng khai vi. tho+m nha`
Ca^`u xin na(m mo+'i giao ho`a thu+o+ng nhau
*
Ha(m ba toa`n ve.n ddi.a ca^`u
Ha(m hai xe^'p la.i cho ba^`u tro+`i vui
Ha(m hai the^' su+. su.t su`i
Bao ngu+o+`i gu.c nga~, ngu? vu`i la(.ng ca^m
 

Ba.ch Lie^n




Mu.c Lu.c
        

5. Chie^`u Cuo^'i Na(m   


Tro+`i va('ng la(.ng ca?nh ddo+`i man ma'c
Gio' giao mu`a thoa(n thoa('t ddu+o+`ng ma^y
DDo^ng ta`n gia' la.nh co`n dda^y
Xua^n ve^` xu+' la. sa^`u va^y no^~i sa^`u

Co+n u+o+'c mo^.ng chi`m sa^u mo^.t co~i
Nghie^ng bo'ng ddo+`i bao ddo^~i cho+i vo+i
Me. gia`,cha ye^'u thu+o+ng o+i!...
DDa^u ro^`i anh chi. em to^i giu+~a ddo+`i?

Tru+o+`ng lo+'p ho.c mo^.t tho+`i tho+ da.i
Tha^`y co^ dda^u!-Ai ddoa'i ti`nh kho+i?
Ba.n be` mo^~i ddu+'a mo^.t no+i
Xa trong bo^'n be^? dda^`y vo+i no^~i nie^`m

The^m xua^n nu+~a ti`nh the^m tuo^?i nho+'
Ngu+o+`i o+i ngu+o+`i!-Sao no+~ chia xa?
Ye^u thu+o+ng ro^`i cu~ng pho^i pha
Da^'u cha^n phie^u la~ng la^`n qua cuo^.c ddo+`i

Chie^`u cuo^'i na(m ma^y tro+`i ro+.p bo'ng
Vie^~n kha'ch sa^`u tro^ng ngo'ng que^ xa
Mo^.t ddo+`i tro^i no^?i phong ba
Nga^.p lo`ng thu+o+ng nho+' la dda` u+o+'c mo+


Little SaiGon,Westminster,California

Vie^~n Phu+o+ng

Nao Nu'ng Cho+` Xua^n

Pha^'t pho+ la`n su+o+ng thoa?ng nhe.
Du+ a^m xu+a do^.i co~i lo`ng
Ti`nh ai ma~i co`n da die^'t?
La(.ng lo+` ve^` giu+~a thinh kho^ng

Lo+`i ye^u thu+o+ng du` ca.n le~
Ngu+o+`i xa ta va^~n tha^'y ga^`n
Ma~i ru tu+`ng co+n a^'m la.nh
Mo^~i la^`n xua^n, la.i ba^ng khua^ng

Gio' xua^n ve^` tre^n kha('p lo^'i
Na`ng xua^n kia ma~i la` tho+
A'nh xua^n ho^`ng luo^n to?a sa'ng
Ti`nh xua^n sao cu+' xa vo+`i?

Vie^~n Phu+o+ng

Mu+`ng Te^'t Nguye^n DDa'n

Mai DDa`o Cu'c Tho. no+? muo^n no+i
Ngan nga't hu+o+ng xua^n ca? dda^'t tro+`i
DDa~ tha^'y Que^ Hu+o+ng cu+o+`i ra.ng ro+~
Ngu+o+`i ve^` ma.n ngu+o+.c ke? ve^` xuo^i

Nha` nha` tu+o+m ta^'t cho+` na(m mo+'i
Pho^' cho+. xinh tu+o+i ro+.p bo'ng ddo+`i
Y' nguye^.n be^n ngu+o+`i bao kha^'p kho+?i
Ca^`u ta`i phu'c lo^.c ma~i dda^`y vo+i

Giao thu+`a chen chu'c nie^`m mo+ u+o+'c
Ma'i a^'m no^`ng say nhu+~ng ngo.t bu`i
Non nu+o+'c thanh bi`nh tu+o+i tha('m ddu+o+.m
DDo'n mu+`ng Te^'t dde^'n tha^.t an vui

Vie^~n Phu+o+ng


Xua^n La` Em

Nghe na`ng xua^n bu+o+'c khe~
Be^n the^`m na('ng ban mai
Pha^'t pho+ la`n gio' nhe.
Man ma't bu.i su+o+ng bay

Hu+o+ng xua^n no^`ng tha('m to?a
Hoa co? nga^?n ngo+ nhi`n
Bu+o+'m ong vo+`n tru+o+'c ngo~
Trong na('ng va`ng lung linh

Xua^n mang ve^` u+o+'c vo.ng
Mo^.t thuo+? ro^`i cho+` tro^ng
Ma.ch ti`nh ye^u chuye^?n ddo^.ng
Giu+~a buo^`ng tim me^nh mo^ng

Cho+.t nghe la`n hu+o+ng a^'m
Ho+i tho+? nhe. va`o tai
Lo+`i ru ti`nh say dda('m
Bo'ng nga? xuo^'ng bo+` vai

Thi` tha^`m anh khe~ no'i
Em la` xua^n tha('m tu+o+i
Ru ho^`n anh pho+i pho+'i
Thie^n ti`nh a'i le^n ngo^i
Vie^~n Phu+o+ng

Mo^.ng Chie^`u Xua^n

Muo^n hoa tha('m ro^.n ra`ng ddua no+?
Bu+o+'m ong vo+`n ho+'n ho+? me^ say
Lo`ng tra^`n thoa'ng vo^.i lung lay
No+i xua^n u+o+'c he.n, no+i va^`y co' nhau

Tro+`i nga? bo'ng kho+i ma`u thu+o+ng nho+'
Mo^.t thuo+? co`n bo+~ ngo+~ con tim
Tu+`ng co+n mo+ ti?nh ddi ti`m
Co^' nha^n bie^`n bie^.t khua^'t chi`m trong ma^y

Hoa`ng ho^n xuo^'ng ddo' dda^y chi'n mo^.ng
Tie^'ng tho+ ti`nh lo^`ng lo^.ng so+'m tru+a
Chie^`u ta`n gio' nhe. ddong ddu+a
Hu+o+ng xua^n pho+ pha^'t da'ng xu+a hie^.n ve^`

                                                                                                                             
Vie^~n Phu+o+ng  




Mu.c Lu.c
        


6.  NHO+': Giao Thu+`a Na(m Xu+a     
  

DDe^m cuo^'i na(m.
Mu+a da^`m!
Ta na(`m nho+' la.i giao thu+`a na(m xu+a.
Tro+`i ba~o!

Ga^~m? ke? la`m ddi.a ca^`u pha?i ru`ng mi`nh
Cha(?ng ai kha'c ho+n ?cha`ng phong?
Nhu+~ng co+n gio' lo^.ng va^.n to^'c ta'm ca^y so^' gio+`
No^'i nhau? no^'i nhau?
La`m qua? dda^'t xo^n xao chuye^?n run ba^`n ba^.t?
Mo^.t me^.nh le^.nh ?ru't lui chie^'n thua^.t?
Vo^ thu+'c mo+? ngo~ ru+o+'t gia(.c va`o  nha`?
DDa`n ba` bo^`ng con cha.y co`n kho^ng ki.p
La`m gi` co`n su+'c  cu`ng cho^`ng dda'nh gia(.c
Giu+~ nha` giu+~ nu+o+'c giu+~ xo'm giu+~ la`ng?!

Ngu+o+`i li'nh tra^.n tan ha`ng
Te^'t ngo^`i ke^? chuye^.n ha`nh qua^n
Ngu+o+`i cha.y na.n? ly hu+o+ng
Xua^n ve^` na(`m nho+' thu+o+ng  que^ cu~ ?
Lo`ng a^'p u? ta'i te^  gan tha('t ruo^.t ca`o

Mu`a xua^n ca'ch nhau nu+~a vo`ng  tra'i dda^'t ?
Cu+' ke'o da`i bie^`n bie^.t ti`nh nu+o+'c tha'ng na(m
Te^'t nay
Nghe tin Sa`i go`n buo^`n ? a?m dda.m?
Kho^ng co`n ca?nh ro^.n ri.p ta^'t ba^.t bon chen...

O^i!
Ca^`u mong ba^`u tro+`i kha('p que^ to^i  
Ba^`y e'n chu+a mo~i ca'nh co`n ddu+a thoi ?
Co~ng no^~i mu`a xua^n mo+'i bay ve^`!

Gieo bu't dda^`u na(m Con Me`o 2023

So^ng Cu+?u


CON DDU+O+`NG TRA'NH BA~O


Gio' chu+o+'ng tu+` hu+o+'ng Ba('c
Ra('c su+o+ng tra('ng Vu~ng Ta`u
Ba~i tru+o+'c to+'i Ba~i sau
Bie^?n ba.c dda^`u ga`o the't
Xo^n xao?a`o a.t ?re^`n re^`n

Ba'o ddo^.ng so'ng tha^`n!

Ha?i dda(ng ddo^`i cao cho+'p ta('t?
Thuye^`n ta`u mo+? co+` hie^.u pha^'t
Ngu+o+`i ga'c ba~i ma(.c a'o phao
Du kha'ch da.o bie^?n nha'o nha`o
Ke'o nhau cha.y vo`ng ve`o theo va'ch nu'i

Mo^.t co^ ga'i le^n to+'i tu+o+.ng dda`i Je'sus
Ngoa'i la.i va^~y tay go.i ngu+o+`i ye^u

? Anh o+i! Em ne` ?le^n dda^y!?

Cha`ng trai cu+' lay hoay kho^ng dda'p
Hi`nh nhu+ anh ta ddang ti`m
Ta^'m ba?ng chi? ddu+o+`ng tra'nh ba~o
Tie^'ng co`i ba'o ddo^.ng hu. xa ro^`i ga^`n

So'ng Tha^`n! So'ng Tha^`n!

Ngoa`i kho+i tu+`ng co+n so'ng du+.ng ddu+'ng
DDa^m tha(?ng va`o do^'c dda' trie^`n ddo^`i
Cha`ng trai bi. so'ng nho^`i tro^i na(`m tre^n va'ch dda'
Co^ ga'i qua' mu+`ng, cha.y la.i o^m ngu+o+`i ye^u ?

?Anh o+i ti?nh la.i? Chu'a o+i! Cu+'u chu'ng con!?

Hi`nh nhu+ Chu'a dda~ nha^.m lo+`i
Ba~o ta'p lu`i ra?xa da^`n giu+~a bie^?n
Cha`ng trai mo+? ma('t... nhi`n la'o lie^n
Co^ ga'i tho+? pha`o? Cu'i dda^`u ca^`u nguye^.n
Ta. o+n Chu'a khie^'n gio' la(.ng ba~o ngu+`ng!

*

Ho^m sau, ngo^`i du+o+'i ra.ng thu`y du+o+ng
Co^ ga'i u+o+'m thu+? ngu+o+`i ye^u ve^` chuye^.n cu~

Lu'c so'ng tha^`n ga^`m ru' anh co' tha^'y em kho^ng?
Tha^'y!
Nghe tie^'ng em go.i anh kho^ng?
Nghe!
Va^.y sao anh cu+' ngo' ngo~ na^`y, nhi`n nga~ kia
Anh ti`m ai va^.y?
Ti`m ddu+o+`ng hu+o+'ng da^~n tra'nh so'ng tha^`n?
DDu+o+`ng na`o?
La Va(n Ca^`u? ngu+o+`i ta ba?o
Co' so'ng tha^`n cha.y theo ddu+o+`ng La Va(n Ca^`u ma`?(*)

Co^ ga'i nhi`n cha`ng trai vu+`a thu+o+ng vu+`a ca'u?
O^ng o+i! La Va(n Ca^`u o+? ngoa`i Ba('c che^'t la^u ro^`i?
Kho^ng ho+n ddu+o+.c Chu'a Ha(`ng So^'ng dda^u
DDo^` ngo^'c! Qui` xuo^'ng ta. o+n Chu'a lie^`n ddi!


Tha(m Vu~ng Ta`u te^'t 201?
( Theo lo+`i ke^? cu?a Huye^`n va` Thanh)
------------------------------------------------------
(*): O+? ba~i sau Vu~ng Ta`u co' ba?ng hu+o+'ng da^~n:
Ga(.p so'ng tha^`n cha.y theo ddu+o+`ng La Va(n Ca^`u

                                                                                                                                                                                            
 So^ng Cu+?u




Mu.c Lu.c
        




        7. Da^ng DDo+`i Ma^.t Ngo.t A^'m E^m  


Nga`y em ddi, dda^'t tro+`i ma`u tro xa'm
Ma^y ke'o ve^` gia(ng ki'n ne?o ddu+o+`ng xu+a
Ca^y la' ru`ng mi`nh du+o+'i nhu+~ng co+n mu+a
Do`ng nu+o+'c lo+'n so^ng cuo^.n tra`o so'ng vo^~

Gio' cu+' tho^?i bie^'t phu+o+ng na`o vo.ng co^'
Mang ra kho+i nhu+~ng u+o+'c he.n na(m na`o
Do`ng so^ng nho? ddu+o+.c bie^?n lo+'n o^m cha`o
Sao ti`nh mi`nh tan bie^'n he^'t thi.t xu+o+ng !?

Co' nhu+~ng sa'ng ngo~ he.n phu? dda^`y su+o+ng
Che la^'p he^'t ca^y ta^`m xua^n ddang nu.
Ho^`n ai ddo' ddang nga^.p tra`n u?  ru?
Mo+ to'c the^` ve^` du+o+'i a'nh to+ xua^n

Mu`a xua^n to+'i dda^'t tro+`i se~ ba^ng khua^ng ?
Ca^y ddo+m ca`nh mo+`i tra(ng sa'ng tha^u dde^m
Vu+o+`n a^n a'i chim se~ vang tie^'ng ho't
Da^ng cho ddo+`i ma^.t ngo.t vo+'i a^'m e^m

 
 Le^ Mie^n Khu+o+ng 


Mu.c Lu.c
        

        
  
8.  Mu`a Xua^n Va('ng Bo'ng     


Vie^'ng linh ho^`n Vie^n Ngo.c 

Te^'t na^`y dda~ va('ng bo'ng ngu+o+`i
Nay dda` mie^n vie^~n co~i tro+`i xa xa(m
Hoa dda`o ro+i phu? be^n the^m
Ho^`n ta thao thu+'c va.n nie^`m nho+' nhung! 

Lu'c xu+a cu+' ddo^. va`o xua^n
Mua nhie^`u hoa dde.p na`ng chu+ng trong nha`
Nha('c ta nho+' ru+o+'c o^ng ba`
Tru+a ba mu+o+i Te^'t ca? nha` ddo^ng vui! 

Rie^ng na`ng cu+' ma~i lui cui
Be^n lo` be^n be^'p vo+'i no^`i ba'nh chu+ng
Cha'u con vui ddo'n mu`a xua^n
Chi? na`ng ba^.n ro^.n mo^.t tha^n trong ngoa`i! 

Na`ng dda` va('ng bo'ng xua^n nay
Tru+o+'c sau hiu quanh gio' lay dde`n mo+`
Va`o ra ddo+n chie^'t tha^?n tho+`
Nho+' o^i la` nho+' bao gio+` mo+'i nguo^i! 

Te^'t ve^` lo`ng nhu+~ng nga^.m ngu`i
Co`n dda^u da'ng ngo.c, dda^u lo+`i chu'c xua^n!?
Ngoa`i hie^n mu+a ro+'t nga^.p ngu+`ng
Chu+`ng nhu+ gio.t le^. gian trua^n  kho'c na`ng! 

Tho+`i gian nghie^.t nga~ vo^.i va`ng
Na`ng ddi ta o+? ddo^i ha`ng le^. ru+`ng
Giu+~a ddo+`i dda~ khua^'t mu`a xua^n
Ta ddi la^`n bu+o+'c ne~o tra^`n co^ ddo+n! 

Ha`n Thie^n Lu+o+ng

 
Cung DDa`n Xu+a 

Cung dda`n xu+a lo^~i nhi.p ma^'y tru+o+`ng canh
Ne^n tho+ che^'t giu+~a do`ng sa^`u dda^~m le^.
DDo+`i thanh xua^n phai ta`n trong da^u be^?
Ngu+o+`i xa ngu+o+`i he'o u'a tro.n nga`y xanh! 

DDe^m thu+'c gia^'c bu`i ngu`i nghe mu+a ddo^?
Bie^'t phu+o+ng na`o go+?i no^~i nho+' nie^`m thu+o+ng
O^i xa la('m !- mi.t mu` xa ti't ta('p
Phi'a cha(n tro+`i hay me' nu'i mo+` su+o+ng ! 

Nho+' tu+`ng dde^m the^`m xu+a tra(ng ra?i a'nh
Ba?n ti`nh ca em ha't quye^.n lo+`i tho+
Mi~nh nga^y nga^'t ho^`n say va`o co~i mo^.ng
-Ro^`i thuye^`n xu+a cu+' ma~i ma~i xa bo+`! 

DDa^u ha.nh phu'c dda^u thuye^`n tra(ng huye^`n a?o
Na`ng tie^n xa,- xa khua^'t co~i vo^ cu`ng
Va(?ng tie^'ng nha.c du+ a^m sa^`u ddo.ng la.i
Cuo^.c tu+o+ng phu`ng chu+`ng va.n thuo+? mo^ng lung! 

Em xa khua^'t phu+o+ng tro+`i sa^`u ?vie^~n mo^.ng
Do~i ma('t ti`m chi? tha^'y nu'i ru+`ng xanh
Ngoa`i bie^?n xa cha^.p cu`ng co+n so'ng du+~
Tre^n be^'n ddo+`i ha.nh phu'c tha^.t mong manh! 

Anh va^~n vie^'t nhu+~ng do`ng tho+ thu+o+ng nho+'
Theo gio' chie^`u tho+ cha^'p ca'nh bay xa
Mong ga(.p la.i cung dda`n xu+a tri ky?
Ba?n ti`nh ca da.o la.i!...-kie^'p na`o dda^y! ?

28-12-2022

Ha`n Thie^n Lu+o+ng

Vo.ng Co^' Hu+o+ng

Thuye^`n ra kho+i va^~n tro^ng ve^` be^'n cu~
Ngu+o+`i vie^~n phu+o+ng ao u+o+'c buo^?i tao phu`ng
Bo'ng ye^u thu+o+ng tha'ng nga`y luo^n a^'p u?
Da^~u ta`n thu hay chi`u la.nh mu`a ddo^ng! 

Cuo^.c ddo+`i nhu+ vo`ng xoay nghie^.t nga~
DDa^?y ngu+o+`i ddi bie^`n bie^.t ? xa co^.i nguo^`n
Nhu+ co+n ba~o khie^'n ca`nh ddau la' ru.ng
Le^. ddo+`i ro+i tu+.a do`ng nu+o+'c mu+a tuo^n! 

Sao que^n ddu+o+.c tuo^?i a^'u tho+ be^n me.
Lo+`i ru e^m trong gia^'c ngu? dde^m tru+o+`ng
Nay bu+o+'c qua da(.m ddu+o+`ng xa co^ le?
Mo^.t mi`nh ddi va.n nga~ la.nh chie^`u su+o+ng! 

Sao que^n ddu+o+.c sa^n tru+o+`ng vui ba.n thie^'t
Chuye^.n ta^m ti`nh, lo+`i u+o+'c he.n que^ hu+o+ng
Nay xa va('ng bo'ng ngu+o+`i xu+a bie^`n bie^.t
Nho+' ve^` nhau the^m la('m no^~i ddau buo^`n! 

Bu.i tho+`i gian  phu? mo+`  tre^n ma'i to'c
Ma('t do~i nhi`n ve^` phu+o+ng cu~ xa xa(m
Nghe tie^'ng gio' ri` ra^`m nhu+ tie^'ng kho'c
-Lo+`i que^ hu+o+ng va(ng va(?ng go.i thi` tha^`m

1-2023

   
Ha`n Thie^n Lu+o+ng 
Mu.c Lu.c
        



9. Du+o+'i Gia`n Thie^n Ly'  

*

No+i gia`n thie^n ly'
Bu+o+'m ti`m hoa hu't nhu.y va^?n vo+ bay.
Ca'nh chuo^`n chuo^`n gio+~n nu+o+'c be^'n so^ng ma^y.
Xua^n tha^'p thoa'ng tre^n ha`ng ca^y mai tra('ng.
Buo^`m gio' ngu+ o^ng ve^` xo'm va('ng.
Tie^'ng tie^u mu.c tu+? vo.ng so^ng da`i.
Du+o+'i ha`ng hie^n thie^'u nu+~ nhe. cha^n ha`i.
Trong dda'm a^'y co' ngu+o+`i nga`y mai ta'ch be^'n.
Mo^.ng xua^n ddo' ai kho^ng ve^`, lo^~i he.n.
Cho ngu+o+`i buo^`n khi be^'n va('ng kho^ng.
Thuye^`n hoa so^ng nu+o+'c me^nh mo^ng!
*
                      
 Ti`nh Hoa`i Hu+o+ng   

Mu.c Lu.c
        



      
 

10. Mu+`ng Xua^n Qui' Ma~o 2023  

1-Mu+`ng Xua^n Qui' Ma~o 2023


Nha^m Da^`n dda~ bo? cha.y ve^` ru+`ng
Qui' Ma~o tung ta(ng dde^'n chu'c mu+`ng
XIN CHU'C MO^.T MUA` XUA^N HA.NH PHU'C
XIN CA^`U MO^.T NA(M MO+'I AN KHANG 

*Co.p dda~ tha ddi ma^`m Covid
Mo.i ngu+o+`i kho^ng mask mie^.ng cu+o+`i vang
Me`o ma('t sa'ng tro`n to hoan hi?
Go'p tie^'ng meo meo ro^.n xo'm la`ng
*Pho+i pho+'i ma`u hoa pho^ sa('c tha('m
Gio' ddu+a hu+o+ng nga't toa? tra`n lan
Tro+`i cao xanh bie^'c ma^y tra(ng tra('ng
Go't tra^`n tho?a su+'c da.o lang thang
*Phie^u du xa ta^.n vu`ng a'nh sa'ng
Bi`nh minh la^'p lo' go'c tro+`i ddo^ng
Que^ hu+o+ng bu+`ng da^.y nie^`m vui so^'ng
Tie^'p bu+o+'c o^ng cha gio^'ng La.c Ho^`ng
*Ve~ la.i ne't huy hoa`ng to^? quo^'c
DDie^?m to^ ne^`n va(n hoa' co^? truye^`n
Cu?ng co^' ma?nh giang so+n ga^'m vo'c
Mo+? tu+. do da^n chu? nha^n quye^`n 

DDa^`u na(m Qui' Ma~o hu+o+'ng ve^` que^ cu~
Tha('p ngo.n lu+?a ho^`ng nhie^.t huye^'t trong tim
Nguye^.n ca^`u cho u+o+'c vo.ng va^~n ddi ti`m
DDa^'t nu+o+'c ho^`i sinh vo^ cu`ng ru+.c ro+~
 

ChinhNguyen/H.N.T. , Ta`n nie^n Nha^m Da^`n  (572) 


2-Ne^'u kho^ng co' Mu`a Xua^n 

Kho^ng Xua^n
Tro+`i DDo^ng co`n u a'm
Vu+o+`n hoa ke'm sa('c ma`u tu+o+i tha('m
Vu~ tru. thie^'u tie^'ng chim ca  

Kho^ng mu`a Xua^n
Sa^n co? u'a va`ng se~ kho^ ro^`i che^'t
Nguo^`n sinh khi' ddang da^`n ca.n he^'t
Kha('c khoa?i ddo+.i cho+` khoa'c bo^. a'o xanh 

Kho^ng tho+`i tie^'t Xua^n
DDa`n e'n xa chu+a bay ve^` to^? cu~
Ma^y phie^u ba.t no+i na`o vo+'i gio'
Ngu+o+`i co^ phu. la(.ng le~ ddo+.i cho+` 

Kho^ng hu+o+ng Xua^n
Kho^ng gian nga.t mu`i dda^'t a^?m
Ba(ng tuye^'t ddang cho+` ho+i a^'m
Ba`y tre? tho+ khao kha't tung ta(ng 

Kho^ng vui  Xua^n
Kho^ng pha'o ho^`ng ca^u ddo^'i ddo?
Kho^ng lo+`i chu'c dda^`u na(m bi`nh an ha.nh phu'c
Thie^'u nu+~ cu~ng lo+ la` to^ ddie^?m dung nhan 

Kho^ng chu'c mu+`ng Xua^n
Nhu+~ng ta^'m thie^.p na(`m ye^n trong ho^.p
Mong cha('p ca'nh bay ddi kha('p cho^'n
DDe^'n ta^.n tay ngu+o+`i chie^'n si~ mie^`n xa 

Ne^'u kho^ng co' mu`a Xua^n
Na(m Ky? Da^.u gia(.c Thanh cha(?ng ru+o+.u che` a(n te^'t
DDe^? ba^'t ngo+` bi. qua^n Nam tie^u die^.t
Trong chie^'n di.ch tha^`n to^'c cu?a Quang Trung 

Ne^'u kho^ng co' mu`a Xua^n
La`m sao co' ca'i te^n Mu`a-Xua^n-A?-Ra^.p
Phong tra`o da^n quye^`n vu`ng le^n tranh dda^'u
Tie^'ng ta(m vang do^.i kha('p na(m cha^u  

Ne^'u kho^ng co' mu`a Xua^n
Nha.c si~ La Ho^'i la`m sao sa'ng ta'c
Ba`i ca Xua^n Va` Tuo^?i Tre?
Ba^'t tu+? trong lo`ng da^n gian 

Ne^'u kho^ng co' Na`ng Xua^n
Gia^'c mo+ dda~ chi`m trong bo'ng to^'i
DDe^m giao nie^n thie^'u ba`n tay vuo^'t ve an u?i
DDa'nh thu+'c ke? la~ng tu+? ho^`i sinh * 

Ne^'u kho^ng co' mu`a Xua^n
Kho+i nguo^`n so^'ng cho va.n va^.t
U+o+m hi vo.ng cho ta^m ho^`n nha^n loa.i
Xoa di.u no^~i tho^'ng kho^? tra^`n gian    

KHO^NG GI` DDE.P BA(`NG MU`A XUA^N
CHO TI`NH YE^U THU+O+NG NA?Y NO+?
CHO NU. CU+O+`I TA^N GIAI NHA^N RA.NG RO+~
CHO THE^' HE^. TRE? THU+.C HIE^.N U+O+'C MO+ 

ChinhNguyen/H.N.T. ,  USA, Spring 2022  (514)

*Gia^'c mo+ Xua^n:
        To^i cho+` ddo+.i phu't huy hoa`ng cu?a mo^.t dde^m giao nie^n,ddo^i bo+` mi khe'p ho+?...
        Muo^n nga`n a^m thanh hoa` tro^.n,xa xa(m tu+` lo`ng dda^'t,thi` tha`o qua ho+i tho+?,a`o a.t ddo^? ve^` dda^y no^`ng nhie^.t va.n con tim_Mu`a Xua^n dda~ dde^'n ro^`i!
        To^i na('m cha(.t tay na`ng ddi trong xa'c pha'o ho^`ng.Kho'i bay mu` mi.t,so'ng nha.c cho+i vo+i,gio.ng tho+ dda^`m a^'m,lo+`i chu'c tu.ng xen la^~n tie^'ng cu+o+`i ro`n tan...
        Ta du+`ng cha^n tru+o+'c vu+o+`n ca^y xanh,do'n tay se~ nga('t mo^t ca`nh,la' tu+o+i mo+n mo+?n,da^ng cho nhau hu+o+ng sa('c mo^.t ta^m ti`nh.
        Trong a'nh dde`n huye^`n a?o,be^n ly ru+o+.u no^`ng,ta say su+a khai ma.c ho^.i mu`a ye^u.La`n to'c bo^`ng be^`nh o^m a^'p nu+?a bo+` vai,a'nh ma('t ha^y ha^y mo^.t nie^`m vui co+?i mo+?,ddo^i mo^i me^`m he' no+?,nhu+.a xua^n mo`ng mo.ng u+o+'t... Mo^i ke^` mo^i!
HNT,   Sa`i-Go`n, Xua^n Canh-Ty' 1960 (Nguye^.t-san BU'T HOA,so^' Ta^n Xua^n 14,Tha'ng 2.1965,   25bis)
                                                                     ********** 
                      
 ChinhNguyen/H.N.T  

Mu.c Lu.c
        



   

11. DDu+a Em Bu~a DDo' Tro+`I Mu+a  


DDu+a em bu+?a ddo' tro+`i mu+a 
Gio.t nhu+ tha^'t the^?u gio.t lu+a thu+a mo+`  
Ho^`n nghie^ng lo^'i nho~ la(.ng lo+` 
To^i ve^` vo+'t mo^.ng da^.t do+` hu+ kho^ng  

Ai la`m mu+a ru.ng sa^`u ddo^ng? 
Ai la`m to^i ddu+'ng nga('m do`ng dda(m chie^u? 
DDa(m chie^u kho^ng i't ma` nhie^`u 
Nhu+ ca^y tha.ch tha?o tie^u ddie^`u gio' lay  

Mu+a buo^`n tho^?n thu+'c ba`n tay 
Nghe man ma'c la.nh chie^`u phai phu? pha`ng 
Ba'i- 
Bai  
Hai tie^'ng hai ha`ng 
E'o le ai le'n ve'n ma`n tra(ng sao 

Be^'n ye^u so'ng nu+o+'c da.t da`o 
Ca^`u thu+o+ng ma^'y nhi.p ti`nh na`o la' non 
Em ve^` dde^? la.i mo^i son 
Va^'n vu+o+ng ro'n re'n muo^.n mo`n gia^'c khuya  
  
                      
 Nam Tha?o  

Mu.c Lu.c
        




12. A(n Ca('p Nu. Ho^n  

DDa^`u Xua^n PL xin chia se? ba`i A(n Ca('p Nu. Ho^n ke^? ve^` mo^.t gia^'c mo+ co' thu+.c dda~ xa?y ra na(m 2013 sau khi OX qua' co^' dda~ li`a ddo+`i...28 na(m.  Trong mo+ tha^'y OX va`  PL khoa?ng tuo^?i 16, thuo+? ddang he.n ho` nhau.
       Khi ti?nh da^.y PL la`m ngay ba`i tho+ na`y trong vo`ng 5,10 phu't.  Lu'c a^'y PL la` kha'ch mo+`i "du+. thi'nh" trong nho'm va(n tho+ Ngo^`i Qua'n Tro. go^`m nhu+~ng va(n thi si~ dda~ tha`nh danh cu?a hai tru+o+`ng Vo~ Ta'nh, Nu+~ Trung Ho.c Nha Trang (Pha.m Ti'n An Ninh, Quan Du+o+ng, Ngu+o+`i Xu+' Va.n, Ngo^ Thie^.n Ta'nh, Pham Kha('c Long, Ngu+o+`i Co^? Ti'ch...) va` PL chi? ba('t dda^`u ta^.p te^~nh la`m tho+ con co'c.
        Ba`i tho+ A(n Ca('p Nu. Ho^n ddu+o+.c ca'´c anh chi. trong nho'm no^`ng nhie^.t ddo'n nha^.n va` khi'ch le^., trong ddo' co' Ns Cung DDa`n.  Anh dda~ pho^? ba`i tho+ A(CNH tha`nh ca khu'c, tu+. bo? tie^`n tu'i nho+` Ns DDa(.ng Vu+o+ng Qua^n ho`a a^m va` ca si~ Ngo.c Hie^'u tri`nh ba`y ro^`i ta(.ng PL.  
        Kho?i no'i cha('c quy' vi. ai cu~ng bie^'t PL dda~ xu'c ddo^.ng dde^'n chu+`ng na`o vi` tru+o+'c ddo' PL kho^ng bao gio+` da'm mo+ tu+o+?ng mi`nh la`m ddu+o+.c tho+/tho+ co' ho^`n thi` no'i chi dde^'n vie^.c ba`i tho+ ddu+o+.c pho^? tha`nh nha.c va` ca si~ ha't!
         Ca khu'c A(n Ca('p Nu Ho^n dda'nh da^'u ba`i tho+ dda^`u tie^n trong 125 ba`i tho+ cu?a PL dda~ may ma('n ddu+o+.c 7 Ns u+u a'i pho^? tha`nh ca khu'c.  PL ra^'t tri a^n NS Cung DDa`n va` ca'c NS kha'c dda~ pho^? nha.c cho PL, hoa`n toa`n vo^ vi. lo+.i..
         Thu+o+ng ki'nh chu'c tua^`n le^~ mo+'i an la`nh dde^'n vo+'i ta^'t ca? quy' THa^`y Co^, quy' anh chi. va` ca'c ba.n.
Tha^n ki'nh,
PLang

Ca khu'c:  A(n Ca('p Nu. Ho^n
Tho+:  PhamPhanLang
Nha.c:  Cung DDa`n
Ca si~: Ngo.c Hie^'u
Ho`a a^m: DDa(.ng Vu+o+ng Qua^n

https://www.youtube.com/watch?v=Ts4A20nSplY&list=PL-PjETWb5itz6PbCDfGIQtu0Y0f-1IAMG&index=64


A(n ca('p nu. ho^n

Anh a(n ca('p nu. ho^n,
Tre^n cho'p mu~i cu?a na`ng
Na`ng the.n thu`ng ddo? ma(.t
Anh thi'ch thu' cu+o+`i vang
  
Co^ be' gia^.n anh ro^`i
Anh ba('t dde^`n ddi tho^i
Kho^ng the`m cho+i anh nu+~a
Vi` la`m tim bo^`i ho^`i
 
Anh ba('t dde^`n chie^'c la',
Ba?o na('m cha(.t trong tay,
Ro^`i nha('m ddo^i ma('t la.i,
DDu+`ng dde^? gio' tho^?i bay.
 
Em nghe anh nha('m ma('t,
Giu+~ cha(.t la' trong tay,
Anh lu+`a em ho^n ma('t,
La`m tim nga^'t nga^y say.
 
Em va^~n co`n nha('m ma('t
La' va^~n giu+~ trong tay
Bo^~ng du+ng tay tro^'ng ro^~ng
O^`, ho'a ra gia^'c mo^.ng!
 

8/1/2013  
                      
 Phamphanlang  

Mu.c Lu.c
        





13. Va^~n Co`n DDa^y  


Khi anh ma(.c ma`u a'o tra('ng tinh kho^i,
Ma`u dda^.m na^u hay nhu+~ng ma`u sa('c nha.t,
Em tha^'y o+? anh nhu+~ng ddie^`u ddo+n gia?n,
Ma`u a'o anh ra^'t dde.p giu+~a ddo+`i thu+o+`ng. 

Ma`u a'o na`o cu~ng ddu? dde^? em thu+o+ng,
Du` a'o cu~, du` a'o anh phai ba.c,
Ma`u a'o anh nhu+ bao nhie^u ngu+o+`i kha'c,
Nhu+ng co' ne't rie^ng kho^ng la^~n va`o ai. 

Khi  anh thu+o+?ng thu+'c mo^.t ta'ch tra` Nga^u,
Hoa Nga^u kho^ u+o+'p bu'p tra` tinh khie^'t,
Mu`a hoa Nga^u tha'ng Tu+ dde^'n tha'ng Chi'n,
Sau co+n mu+a ra`o hoa se~ dde.p ho+n. 

Hoa Nga^u va`ng trong gio' quye^.n mu`i tho+m ,
Ta'ch tra` no'ng mo+'i pha ma`u va`ng ma^.t,
Anh dda~ ne^'m tu+`ng ngu.m tra` vi. cha't,
Tha^'m thi'a ti`nh vi. ngo.t ha^.u tre^n mo^i. 

Ca'm o+n nhu+~ng ca^y tra` no+i vu`ng cao,
Ca'm o+n nhu+~ng ca^y Nga^u vu`ng dda^'t tha^'p,
Cho em mo+ ti`nh tra(m na(m duye^n ho+.p,
Anh ga^`n em nhu+ tra` u+o+'p hoa Nga^u. 

Ca'm o+n mu`a hoa ma` anh dda~ ye^u ,
Mu`a hoa Oa?i Hu+o+ng ma` em dda~ thi'ch,
Hoa chu+a no+?, mu`a Xua^n na`y chu+a dde^'n ,
Vi` ye^u anh, em hoa no+? tra'i mu`a. 

Nhu+ng anh que^n em, anh dda~ ra^'t xa,
Ma`u a'o anh, em va^~n chu+a que^n ddu+o+.c,
Ta'ch tra` nga^u em va^~n mong anh ne^'m,
Hoa Oa?i Hu+o+ng ti`nh tri ky? va^~n dda^`y. 

Nguye^~n Thi. Thanh Du+o+ng.
 

NE^'U DDO+`I KHO^NG CO' THO+.

(DDa'p lo+`i Nhu+ Thu+o+ng ? Kho^ng co' tho+, Ta o+? vo+'i ai?? ta^.p tho+ in 2016.) 

Tho+ tho^?i ho^`n va`o chie^'c la' kho^,
Va`o ca'nh hoa ta`n ru.ng ho^m qua,
Va`o ngo.n ne^'n ha('t hiu cha'y do+?,
Trong nhu+~ng ta`n phai em va^~n mo+. 

Tho+ mang ho+i tho+? va`o bo^'n mu`a,
Mu`a qua nhu+ tuo^?i ddo+`i ddi qua,
Tra'i tim co`n dda^.p co`n tha thie^'t,
Trong nhu+~ng buo^`n vui em va^~n cho+`. 

Tho+ no^'i cho ddo^i bo+` kho^ng gian,
O+? no+i na`y ti'm ma`u hoa`ng ho^n,
O+? no+i kia buo^?i chie^`u la(.ng le~,
Anh va` em chung mo^.t tro+`i thu+o+ng. 

Bie^?n o+i, ne^'u ddo+`i kho^ng co' tho+,
Bie^?n sa^u se~ ca.n tu+` bao gio+`,
Ai se~ tha^'y buo^`n nhu+ bie^?n ro^.ng?
Ai se~ la` so'ng ti`nh tra`n bo+` ? 

So^ng o+i, ne^'u ddo+`i kho^ng co' tho+,
Do`ng so^ng se~ ngu+`ng cha?y bo+ vo+,
Ai tha? va`o so^ng da`i no^~i nho+',
Xuo^i ngu+o+.c ve^` dda^u nhu+~ng chuye^'n ddo`. 

Ngu+o+`i o+i, ne^'u ddo+`i kho^ng co' tho+,
Ti`nh ddo+`i cu~ng co' lu'c o+ ho+`,
Ai mang tho+ ve^` trong ngo~ he.p,
Thu+o+ng ca?m nhu+~ng ma?nh ddo+`i gio' mu+a. 

Anh o+i ne^'u ddo+`i kho^ng co' tho+,
Co' le~ nha^n gian se~ cho'ng gi`a,
Anh va` em cuo^.c ti`nh se~ cu~,
Ga(.p nhau nhu+ ngu+o+`i du+ng la`m ngo+. 
  
                      
  Nguye^~n Thi. Thanh Du+o+ng.  

Mu.c Lu.c
        




14. Kho'c Mo^.t Ngu+o+`i Anh  
*

( Nho+' thu+o+ng Thie^'u Ta' Le^ Ngo.c Thie^.n)

Nghe`n nghe.n xo't lo`ng ma('t uo+'t cay
Ngoa`i tro+`i mu+a gio' sa'ng ho^m nay
Tin anh na(`m xuo^'ng to^i tho+` tha^?n
Xo't da. buo^`n thu+o+ng nu+o+'c ma('t dda^`y?
DDo.c ddu+o+.c tin buo^`n tre^n Face book
Tha^?n tho+` nghi nga.i tha^.t ro^`i sao!?
Mo+'i go.i tha(m anh 3 nga`y tru+o+'c
Ba^y gio+` tin du+~ dda('ng lo`ng ddau
Nga`y ddo' ra tru+o+`ng ve^` ddo+n vi.
5 te^n chua^?n u'y mo+'i to` te
Mo^.t ha`ng ngang cha`o tay tri`nh die^.n
Anh cu+o+`i vui ve? ddo'n ngu+o+`i ve^`
Nhu+~ng nga`y tha'ng cuo^'i na(m 69
Chung ma`u co+` Tie^?u DDoa`n 50
Anh mang Trung U'y DDa.i DDo^.i Pho'
Hie^`n la`nh i't no'i ti'nh ti`nh vui?
Anh mang DDa.i U'y to^i Trung U'y
Va^~n ca.nh ke^` la`m vie^.c be^n nhau
Cuo^'i na(m 74 ro+`i ddo+n vi.
Ve^` Tie^?u DDoa`n 20 vu`ng cao.
To^i dde^'n Pleiku vu+`a tro`n tha'ng
La. ngu+o+`i la. ca?nh so^'ng buo^`n hiu
Anh chuye^?n ra la`m Tie^?u DDoa`n Pho'
Ga(.p la.i anh mu+`ng bie^'t bao nhie^u?
Co' anh to^i an ta^m vu+~ng da.
Kho^ng tha^'y le? loi o+? xu+' ngu+o+`i
So^'ng be^n nhau chu+a dda^`y 3 tha'ng
Bo? Pleiku xuo^i theo do`ng ddo+`i...
Tie^?u DDoa`n Tru+o+?ng bo? ddi anh chi? huy
Tie^?u DDoa`n di chuye^?n kho?i Pleiku
Ngu+o+`i ta lui bu+o+'c mi`nh theo bu+o+'c
Ai chi? huy, le^.nh la.c ma^y mu`..!
Qua ddu+o+.c So^ng Ba va`o lo^. 7
Qua^n da^n da('t di'u bu+o+'c tre^n ddu+o+`ng
Thu+o+.ng lie^n gia(.c ba('n tu+` tre^n nu'i
Ma'u nha^`y nhu.a lo^. che^'t tha?m thu+o+ng
DDoa`n qua^n tro+? tha`nh bia di ddo^.ng
Gia(.c thu` ta`n nha^~n cha(?ng nu+o+ng tay
Anh cha.y ddoa.n dda^`u to^i ddoa.n giu+~a
O+n Tro+`i co`n ma.ng dde^'n ho^m nay
Anh dde^'n xu+' ngu+o+`i to^i ke.t la.i
Nha^.n ddo`n thu` nhu.c ha^.n 8 na(m
DDe^'n Houston la`m sao ngo+` ddu+o+.c
Mo+'i ma^'y nga`y anh dda~ to+'i tha(m
Huynh dde^. xu+a ba^y gio+` kha(n khi't
Tha'ng na`o cu~ng ga(.p uo^'ng ca` phe^
Anh va^~n hie^`n la`nh nhu+ te^n dda(.t
Be^n nhau thu+o+`ng nha('c chuye^.n ti`nh que^ !
Ho^m nay mu+a gio' tro+`i u a'm
To^i ddu+o+.c tin anh dda('ng xo't lo`ng
Nho+' la.i a?nh hi`nh nga`y xu+a cu~
Tu+. du+ng nu+o+'c ma('t u+'a tuo^n do`ng
To^i vie^'t ma^'y do`ng thu+o+ng kho'c anh
Ca^`u anh sie^u thoa't cho^'n an la`nh
Xo't xa thu+o+ng tie^'c to^i buo^`n la('m
Ca?nh ddo+`i su+o+ng gio' qua' mo?ng manh!!

thylantha?o

2-1-23
Em trong ky? nie^.m

*

Ma('t tha thie^'t nhi`n tha^.t xa
Ta ddang trong co~i ta ba` ti`m ai ?
Chie^`u na`o lo`ng cu~ng u hoa`i
Ta^m thu+o+ng da. nho+' nhi`n nga`y tha'ng tro^i
Ngu+o+`i ddi bie^`n bie^.t xa xo^i
Cha^n ma^y go'c bie^?n cuo^'i tro+`i vie^~n ly
Nghi~a ti`nh dda^u co' co`n chi
Kho^ng lo+`i tu+` ta. chu't gi` cho nhau
Bao nhie^u na(m ti`nh ngo.t nga`o
Ngo+~ ra(`ng lu+u da^'u mai sau vu+~ng be^`n
Sao em la.i no+~ dda`nh que^n
Lo+`i xu+a u+o+'c he.n ai dde^`n tra? cho
DDoa.n ddu+o+`ng cuo^'i bu+o+'c bo+ vo+
Lo^'i xu+a ca?nh cu~ a?o mo+` kho'i su+o+ng
DDa`nh tho^i chia ca'ch ddo^i ddu+o+`ng
Ti`m trong ky? nie^.m ma' hu+o+`ng da^'u ye^u?

thylantha?o

20-10-22A'o tra('ng nga`y xu+a

*

A'o da`i lu.a tra('ng
Ma' ho^`ng na('ng xua^n
Em ngo^`i ye^n la(.ng
Ma('t ai nga.i nga^`n?
A^n ca^`n cha(m chi?
Va(n chu+o+ng quo^'c a^m
Lo+`i tho+ hoa my~
Kha('c nho+' ghi ta^m
40 na(m nho+'
Tie^'c tuo^?i ho.c tro`
Na(m na`o ga(.p go+~
Tha'ng na`o la`m tho+??
Ti`nh na`o dda`nh ddoa.n
Chia ca'ch ddo^i ddu+o+`ng
Lu+u dda`y bie^.t xu+'
DDo`n thu` tha?m thu+o+ng?!
Chu+~ chung chu+~ thu?y
Que^n nghi~a tha'nh hie^`n
Kho^? sai bie^.t xu+'
Qua(`n qua.i lu.y phie^`n?
Tin em sang ngang
Que^n nghi~a que^n ti`nh
Ba^.t tie^'ng cu+o+`i khan
Ve^'t kho^? kha('c in
Co`n kho^ng lu.a tra('ng
Tuo^?i em ba^y gio+`
Chu'ng mi`nh tha^'t tha^.p
DDo+`i va^~n la~ng mo+?
Lu.a tra('ng nga`y xu+a
Giu+~ la`m ky? nie^.m
Buo^`n vie^'t ca^u tho+
Y' ti`nh cho^n li.m?

9-10-22
                      
 Thylantha?o  

Mu.c Lu.c

II . Va(n___________________________________________________________

1. Duye^n Thu+`a

Nguye^~n Thi. Thanh Du+o+ng

Ha.nh du+.ng xe dda.p ngoa`i sa^n va` xa'ch gio? bu+o+'c va`o nha`, na`ng ho?i anh Co^ng ddang ngo^`i tru+o+'c cu+?a:

- Co' chuye^n gi` ma` chi. Hie^`n nha('n em dde^'n ga^'p va^.y anh?

- Anh cu~ng kho^ng bie^'t, tu+` nga`y chi. em o^'m na(.ng ti'nh ti`nh vu+`a ca'u ga('t vu+`a bi quan co' chia se? ddu+o+.c vo+'i anh nhie^`u dda^u. Em la` em ga'i cha('c Hie^`n se~ ta^m ti`nh nhie^`u ho+n.

Be' Ngo.c Lan va` Hoa`ng Lan nghe tie^'ng Ha.nh chu'ng tu+` trong nha` cha.y ra reo mu+`ng:

- Di` Ha.nh dde^'n cho+i..

- Di` Ha.nh co' mang ba'nh cho con kho^ng?

Ha.nh ke'o hai be' Lan va`o lo`ng a^u ye^'m:

- Co' chu+', dde^? di` la^'y ba'nh cho hai be' Lan cu?a di` nha.

La^`n na`o Ha.nh dde^'n nha` chi. cho+i cu~ng dde^`u mua qu`a cho hai cha'u ne^n hai ddu+'a tha`nh tho'i quen luo^n cho+` qua` cu?a di`, be' Ngo.c Lan 7 tuo^?i co`n be' Hoa`ng Lan mo+'i le^n 5. Ca? hai dde^`u vui thi'ch mo^~i khi Ha.nh dde^'n cho+i va` qua^'n quy't di` cu?a chu'ng.

Ha.nh mo+? gio? la^'y ra go'i ba'nh chia cho hai cha'u.

Nhi`n hai cha'u nga^y tho+ ri'u ri't vui ve? a(n ba'nh ma` lo`ng Ha.nh nho'i ddau, chu'ng dda^u bie^'t me. chu'ng ddang o^'m na(.ng sa('p li`a ddo+`i va` kho^ng bie^'t sau na`y Ha.nh co`n co' di.p dde^'n cho+i vo+'i cha'u nhu+~ng gia^y phu't ha.nh phu'c bi`nh thu+o+`ng the^' na`y kho^ng?

Ha.nh so+. mi`nh se~ kho'c ma^'t ne^n vo^.i ddu+'ng da^.y va` da(.n do` hai cha'u:

- Hai be' Lan a(n ba'nh va` cho+i vo+'i bo^' dde^? di` va`o trong pho`ng tha(m me. cha'u.

Pho`ng ngu? cu?a vo+. cho^`ng chi. Hie^`n tre^n la^`u mo^.t, Ha.nh bu+o+'c va`o pho`ng chi., Hie^`n ra da^'u cho na`ng ddo'ng cu+?a pho`ng la.i.

Tha^'y chi. ga^`y ye^'u na(`m co qua('p tre^n giu+o+`ng Ha.nh xo't xa ro+i nu+o+'c ma('t:

- Chi. o+i, chi. co' ddo+~ ti' na`o kho^ng?

- Ne^'u chi. ddo+~ thi` cha(?ng go.i em dde^'n la`m gi`, ngo^`i xuo^'ng dda^y ca.nh chi.?

Ha.nh linh ca?m nhu+ sa('p nghe mo^.t ca^u chuye^.n quan tro.ng ghe^ go+'m la('m, nhi`n ne't ma(.t buo^`n ru+o+`i ru+o+.i va` ca(ng tha(?ng cu?a chi. Hie^`n thi` ddu? bie^'t.

- Chi. muo^'n xin em giu'p ddo+~ chi., em co' nghe lo+`i chi. kho^ng?

Ha.nh ca^`m ba`n tay kho^ ga^`y cu?a chi. va` la.i kho'c:

- Chi. co' gi` muo^'n da(.n em chi. cu+' no'i ddi, em luo^n nghe lo+`i chi., xu+a nay chi. em mi`nh tu+` nho? dde^'n lo+'n dde^`u thu+o+ng ye^u nhau ma`.

- Em bie^'t ro^`i ddo' be^.nh ung thu+ cu?a chi. ba'c si~ dda~ no'i chi? so^'ng co`n trong va`i tha'ng nu+~a, em xem dda^y nhu+~ng cu.c ha.ch o+? vu`ng na'ch vu`ng co^? dda~ la`m chi. ddau ddo+'n bie^'t bao nhu+ng cu~ng chu+a ddau ddo+'n ba(`ng chi. pha?i tu+`ng nga`y li`a xa cho^`ng va` hai con tho+ da.i.

Ha.nh ba^.t kho'c na^'c le^n va` khuye^n ma` chi'nh lo`ng na`ng cu~ng kho^ng hi vo.ng gi`:

- Kho^ng, chi. kho^ng che^'t dda^u, chi. se~ kho?i be^.nh ma`.

Hie^`n cu~ng kho'c na^'c le^n theo em vi` tu?i tha^n:

- Em o+i, sao ddo+`i chi. kho^? the^' na`y, cuo^.c ddo+`i chi. ddang ha.nh phu'c ma` tro+`i cha(?ng cho hu+o+?ng..

Mo^.t lu'c sau Hie^`n lau nu+o+'c ma('t dde^? la^'y bi`nh ti~nh no'i tie^'p ddie^`u muo^'n no'i:

- Em nghe dda^y, chi. muo^'n em ?thay chi. cha(m so'c anh Co^ng va` hai cha'u Lan?

- Va^ng, em hu+'a em se~ thu+o+`ng xuye^n dde^'n tha(m cha'u va` anh, co' chi. hay kho^ng co' chi. thi` ti`nh ca?m anh em, di` cha'u va^~n y nguye^n.

Hie^`n nha^'n ma.nh:

- Em chu+a hie^?u ddu? y' chi., chi. mong muo^'n em se~?.. la`m vo+. anh Co^ng ki`a.

Ha.nh gia^.t mi`nh tha?ng tho^'t:

- Sao chi. la.i no'i ddie^`u la. ddo+`i the^'. Sao em pha?i la^'y anh Co^ng? Kho^ng, kho^ng the^? nhu+ the^' ddu+o+.c. Anh Co^ng la` ngu+o+`i anh re^? ma` em ki'nh me^'n, em dda~ xem anh a^'y nhu+ ngu+o+`i ruo^.t thi.t trong nha` .

- Chi. bie^'t ddie^`u a^'y, ngu+o+.c la.i anh Co^ng cu~ng xem em nhu+ the^'.. Anh Co^ng la` ngu+o+`i tha`nh dda.t, ngu+o+`i cho^`ng ngu+o+`i cha to^'t ne^n ca? nha` mi`nh dde^`u qu'y me^'n. Chi'nh vi` the^' chi. kho^ng muo^'n ma^'t anh Co^ng, du` ye^u thu+o+ng chi. ca'ch ma^'y nhu+ng anh Co^ng co`n ra^'t tre?, ro^`i anh se~ la^.p gia ddi`nh kha'c. Em co' muo^'n hai cha'u Lan cu?a em pha?i so^'ng vo+'i me. ghe? kho^ng? Em co' muo^'n nhi`n tha^'y ca? gia ta`i cu?a gia ddi`nh chi. va`o tay ngu+o+`i phu. nu+~ kha'c kho^ng?

Ha.nh va^~n co`n ba`ng hoa`ng chi? bie^'t re^n sie^'t:

- Tro+`i o+i?chi. o+i?chi. o+i?

Hie^`n thi` tha^`m na(n ni? tie^'p:

- Em mo+'i 20 tuo^?i, chi. bie^'t la` em chu+a chi'nh thu+'c ye^u ai du` co' va`i cha`ng ddang theo dduo^?i. Em ha~y thu+o+ng chi. va` thu+o+ng hai cha'u cu?a em, chu'ng o+? vo+'i di` cha(?ng kha'c na`o me. ruo^.t. Chi. ma^'t ddi, cuo^.c so^'ng cu?a cho^`ng con chi. se~ kho^ng thay ddo^?i ma^'y, hai be^n no^.i ngoa.i va^~n nhu+ cu~ khi co' em thay the^' chi..

Ha.nh va^~n tu+` cho^'i:

- Em thu+o+ng chi. la('m nhu+ng cu~ng tha^.t kho' xu+?, tha^.t kho' kha(n cho em?

Hie^`n cu+o+ng quye^'t:

- Em kho^ng chi? thu+o+ng chi. ba(`ng mie^.ng, em ha~y ddo^`ng y' giu'p chi. dde^? chi. co`n ba`n vo+'i anh Co^ng va` gia ddi`nh hai be^n, chi. kho^ng co' nhie^`u tho+`i gian dde^? cho em giu`ng gia(`ng dda^u..

- Nhu+ng?nhu+ng?

- Kho^ng pha?i ba(n khoa(n gi` nu+~a. Cha(?ng nhu+~ng em pha?i ddo^`ng y' la^'y anh Co^ng ma` la^'y ngay ba^y gio+` khi chi. chu+a nha('m ma('t li`a ddo+`i, chi. bie^'t ti'nh em va` anh Co^ng ca? hai dde^`u nga.i ngu`ng ddie^`u na`y, bie^'t dda^u la.i bo? do+? giu+~a chu+`ng. Chi. muo^'n chuye^.n dda~ ro^`i dde^? chi. bie^'t cha('c mong muo^'n cu?a chi. dda~ tha`nh su+. tha^.t kho^ng the^? thay ddo^?i ddu+o+.c thi` chi. mo+'i ye^n ta^m nha('m ma('t.. Khi chi. ma^'t ddi em va` anh Co^ng se~ la`m ho^n thu' gia^'y to+` chi'nh thu+'c la` vo+. cho^`ng.

- Nghi~a la` sao ha? chi.?

- Em ve^` dda^y o+? vo+'i chi. va` la`m vo+. Co^ng ngay tua^`n to+'i. Vo+. cho^`ng em se~ o+? tre^n la^`u hai. Em ma` kho^ng nghe lo+`i chi. thi` chi. se~ the^m buo^`n the^m lo ma` che^'t tu+'c tu+o+?i, che^'t so+'m nay mai, em co' a^n ha^.n cu~ng muo^.n ro^`i..

Nhi`n ngu+o+`i chi. ddang be^.nh na(.ng pha?i no'i ra nhu+~ng ddie^`u ddau ddo+'n nhu+ dao sa('c ca('t va`o da thi.t chi. va` ca? da thi.t mi`nh Ha.nh hoa?ng ho^'t:

- Va^ng, va^ng?em se~ co^' ga('ng nghe theo lo+`i chi.?.

Hie^`n tha thie^'t nhu+ nhu+~ng lo+`i tra(n tro^'i:

- Em ha~y thay chi. ye^u thu+o+ng anh Co^ng nhu+ chi. dda~ ye^u anh thi` du` chi. dda~ na(`m du+o+'i lo`ng dda^'t va^~n mi?m cu+o+`i vi` ti`nh ye^u cu?a chi. co`n tie^'p no^'i va` hie^.n hu+~u be^n anh a^'y.

Ha.nh dda'p nhu+ mo^.t ca'i ma'y cho chi. vu+`a lo`ng:

- Va^ng, va^ng, em dda~ chu+'ng kie^'n ti`nh ye^u cu?a anh chi., em se~ ye^u anh nhu+ the^'.

Hie^`n dda~ thuye^'t phu.c ddu+o+.c cho^`ng va` ddo^i be^n gia ddi`nh, nha^'t la` be^n gia ddi`nh Hie^`n ai cu~ng ddo^`ng y' dde^? ho. kho^ng ma^'t cha`ng re^? hie^`n va` hai cha'u Lan. Me. Hie^`n co`n no'i vo+'i Hie^`n va` Ha.nh:

- DDa(`ng na`o con Ha.nh cu~ng dde^'n tuo^?i la^'y cho^`ng, ti`m dda^u ra ddu+o+.c ngu+o+`i cho^`ng to^'t nhu+ anh Co^ng. Pha^`n so^' Hie^`n kho^ng may ma('n thi` nhu+o+`ng cho em con, hai cha'u Lan sa?y me. co`n di`. Me. cu~ng dda~ nghi~ dde^'n ddie^`u na`y tru+o+'c khi con Hie^`n ddu+a ra y' kie^'n?

**************

Ha.nh dde^'n nha` chi. o+? vu+`a cha(m so'c chi. be^.nh vu+`a la`m su+' me^.nh chi. ruo^.t giao pho' la` la`m vo+. anh re^?. Ha.nh o+? tre^n la^`u hai theo su+. sa('p dda(.t cu?a chi. Hie^`n.

DDe^m dda^`u tie^n tha^.t ngo+~ nga`ng. Ha.nh va` Co^ng kho^ng ai da'm nhi`n tha(?ng va`o ma(.t nhau, Ha.nh ca`ng kho^ng da'm nghi~ dde^'n chuye^.n chung cha(n go^'i cu`ng anh re^? nhu+ng nho+' lo+`i chi. Hie^`n da(n do` dda`n o^ng thie^'u tho^'n chuye^.n vo+. cho^`ng vo+'i vo+. de^~ sinh hu+, lo+~ anh Co^ng ra ngoa`i bo^` bi.ch vo+'i ai ro^`i mai mo^'t ddem ngu+o+`i ti`nh va` con ro+i ve^` nha` na`y nha^.n la`m vo+. con thi` mi`nh kho^ng the^? cu+'u va~n no^?i.

The^' la` Ha.nh dda~ lie^`u nha('m ma('t trao tha^n cho anh Co^ng, trao cuo^.c ddo+`i mi`nh cho so^' pha^.n..

Ha.nh mang thai ngay trong tha'ng dda^`u tie^n la`m vo+. Co^ng va` ngu+o+`i chi. dda~ mi?m cu+o+`i ha`i lo`ng ye^n ta^m co^ em ga'i va'n dda~ ddo'ng thuye^`n vo+'i cho^`ng mi`nh. Lo`ng Hie^`n nhe. nho?m dde^? ddo^'i die^.n vo+'i be^.nh hoa.n.

Ma^'y tha'ng tro^i qua, su+. ga^`n gu~i vo+. cho^`ng dda~ la`m ho. be'n ho+i nhau, mo^~i nga`y ti`nh ca?m cu?a Ha.nh va` Co^ng the^m ga('n bo', Co^ng kho^ng xem Ha.nh la` co^ em vo+. nu+~a, nhu+~ng lu'c rie^ng tu+ chi? co' hai ngu+o+`i cha`ng dda~ ye^u thu+o+ng cha(m so'c na`ng.

Ha.nh cu~ng dda~ quen da^`n vo+'i chu't duye^n thu+`a cu?a chi. cho, tu+` lo`ng ki'nh ne^? qu'y me^'n ngu+o+`i anh re^? nghie^m trang hie^`n la`nh ddang hi`nh tha`nh mo^.t ti`nh ye^u, ca`ng ga^`n gu~i tie^'p xu'c Ha.nh ca`ng tha^'y ngu+o+`i anh re^? gio^'ng nhu+ ngu+o+`i trong mo^.ng tu+` kie^'p na`o ma` ba^y gio+` na`ng mo+'i ddu+o+.c ga(.p go+~.

Co^ng la` ngu+o+`i dda`n o^ng dda^`u tie^n dda~ la`m tra'i tim na`ng rung ddo^.ng. Cha`ng ho+n na`ng 15 tuo^?i ddu? tu+`ng tra?i chi'n cha('n dde^? cho Ha.nh tin ca^.y thu+o+ng ye^u va` nu+o+ng tu+.a,

Nha^'t la` ca'i thai trong bu.ng ddang lo+'n da^`n la` so+.i gia^y ra`ng buo^.c cho Co^ng va` Ha.nh ca`ng ga^`n gu~i va` no^`ng tha('m the^m.

Tro+' tre^u thay be^.nh ti`nh cu?a Hie^`n cu~ng tha(ng hoa theo ha.nh phu'c cu?a Co^ng va` Ha.nh, kho^ng bie^'t vi` nho+` thuo^'c thang hay vi` lo`ng Hie^`n dda~ bi`nh ye^n thanh tha?n cha^'p nha^.n so^' pha^.n ma` ca(n be^.nh bo^~ng khu+.ng la.i kho^ng pha't trie^?n theo chie^`u hu+o+'ng xa^'u nhu+ ca'c ba'c si~ cu?a be^.nh vie^.n dda~ xa'c ddi.nh nu+~a. La^`n kha'm be^.nh va` xe't nghie^.m mo+'i nha^'t be^.nh vie^.n dda~ pha't hie^.n ra ca'c cu.c u ha.ch dda~ teo nho? la.i, ca(n be^.nh dda~ ?ngu?? va` kho^ng bie^'t bao gio+` mo+'i ?thu+'c da^.y? mie^~n la` Hie^`n va^~n uo^'ng thuo^'c theo chi? da^~n va` theo do~i cu?a ba'c si~.

Hie^`n dda~ kho?e tro+? la.i, na`ng tuy co`n ga^`y ye^'u ho+n tru+o+'c nhu+ng va^~n co' the^? sinh hoa.t cuo^.c so^'ng ddo+`i thu+o+`ng nhu+ mo.i ngu+o+`i.

Hie^`n dda^m ra bu+'t ru+'t va` a^n ha^.n khi ha`ng nga`y nhi`n tha^'y Ha.nh vo+'i ca'i bu.ng ba^`u le^` me^`, khi nhi`n Co^ng theo Ha.nh le^n la^`u hai, khi tha^'y Ha.nh co' cu+? chi? cha(m so'c Co^ng. Ho. ddang la` ddo^i vo+. cho^`ng ha.nh phu'c co`n Hie^`n ddo^i lu'c la` ca'i bo'ng be^n ca.nh ho..

Du` sao Hie^`n cu~ng la` mo^.t ngu+o+`i dda`n ba`, na`ng ghen ti. vo+'i Ha.nh, ddo^i lu'c ca?m tha^'y ghe't Ha.nh, co^ em ga'i ma` Hie^`n tu+`ng thu+o+ng ye^u O^ng tro+`i tha^.t nghie^.t nga~ dda~ kho^ng cho na`ng kho?i be^.nh so+'m tru+o+'c khi na`ng toan ti'nh.

Ha`ng xo'm ga^`n xa dde^`u bie^'t chuye^.n gia ddi`nh Hie^`n hai chi. em la^'y mo^.t cho^`ng, ca?m tho^ng thi` i't ma` ha`ng xo'm mi?a mai thi` nhie^`u, ho. che^ tra'ch Hie^`n dda~ lo xa ti'nh gi`a ho'a non tha^.t dda'ng ddo+`i.

Ha.nh sinh con dda^`u lo`ng mo^.t be' trai kha'u khi?nh gio^'ng y nhu+ Co^ng ca`ng la`m Hie^`n the^m ghen ti..

Hai chi. em kho^ng co`n tu+. nhie^n tha^n thie^.n vo+'i nhau nhu+ tru+o+'c va` dde^`u ca?m tha^'y nga.i ngu`ng khi ddo^'i die^.n. Hie^`n dda~ va`i la^`n no'i vo+'i Ha.nh:

- Em ne^n nho+' chi. va^~n la` vo+. anh Co^ng, ddu+`ng la`m ma^'t ti`nh vo+. cho^`ng cu?a chi..

Nhie^`u la^`n kho^ng co' Ha.nh thi` Hie^`n dda~ ca(`n nha(`n va` nga(n ca?n Co^ng kho^ng ddu+o+.c thu+o+`ng xuye^n ga^`n gu~i Ha.nh ma` pha?i tro+? ve^` bo^?n pha^.n chi'nh la`m cho^`ng Hie^`n. The^' ne^n mo^~i la^`n Co^ng le^n la^`u hai vo+'i Ha.nh cha`ng le'n lu't y nhu+ ngu+o+`i ddang pha.m to^.i.

Mo^.t na(m sau Ha.nh la.i mang thai, kho^ng la` tin vui cho Hie^`n nhu+ la^`n dda^`u Ha.nh mang thai ma` co`n la`m Hie^`n bu+`ng bu+`ng tu+'c to^'i cho la` Ha.nh co^' ti`nh co' the^m con dde^? chie^'m u+u the^' ti`nh ca?m cu?a Co^ng va` a?nh hu+o+?ng dde^'n gia ta`i cu?a gia ddi`nh Hie^`n sau na`y. Hie^`n ma(.t su+ng ma`y xi?a no'i vo+'i Ha.nh :

- Em ti'nh cu+o+'p cho^`ng cu?a chi. ddo' ha?? dda`nh ra(`ng chi. dda~ e'p duye^n em la^'y anh Co^ng nhu+ng nay ti`nh the^' dda~ thay ddo^?i chi. co`n so^'ng so+? so+` dda^y ma` em vui hu+o+?ng ha.nh phu'c dda'ng le~ la` cu?a chi. sao dda`nh?

Ha.nh chi? bie^'t kho'c, thu+o+ng cho chi. va` thu+o+ng cho chi'nh mi`nh, tu+. nhie^n hai chi. em bo^~ng ro+i va`o hoa`n ca?nh tra'i ngang ddo^'i die^.n nhau nhu+ hai ke? thu` nghi.ch.

Na`ng dda~ ddo`i chia tay vo+'i Co^ng dde^? tra? ha.nh phu'c la.i cho chi. mi`nh thi` Co^ng dda~ nga(n ca?n:

- Hie^`n dda~ thu'c giu.c ddu+a dda^?y chu'ng ta va`o ti`nh the^' ma` cha(?ng ddo+`i na`o anh hay em nghi~ dde^'n. Ba^y gio+` chu'ng ta dda~ la` vo+. cho^`ng sa('p co' ddu+'a con thu+' hai chia tay thi` kho^? em va` kho^? con. Hay la` anh se~ mua cho me. con em mo^.t ca(n nha` kha'c o+? rie^ng khua^'t ma('t cho Hie^`n ddo+~ da(`n va(.t em?

- Em muo^'n ddi kho?i ddo+`i anh va` kho?i tha`nh pho^' na`y thi` ha.nh phu'c cu?a chi. Hie^`n mo+'i tro.n ve.n..

Co^ng nha^'t quye^'t:

- Em co' ddi to+'i dda^u anh cu~ng se~ ti`m ra em.

Lo`ng Ha.nh ro^'i bo+`i, na`ng kho^ng muo^'n xa Co^ng nhu+ng na`ng ca`ng kho^ng muo^'n nhi`n chi. mi`nh ddau kho^? tu+`ng nga`y cu~ng nhu+ pha?i so^'ng ca?nh vo+. cho^`ng tay ba eo' le kho' xu+?...

Bie^'n co^' tha'ng tu+ 1975 xa?y dde^'n. Co^ng pha?i ddi tu` ca?i ta.o die^.n tu+ sa?n, nhie^`u ta`i sa?n kinh doanh bi. nha` nu+o+'c Vie^.t Co^.ng ti.ch thu, chi? co`n la.i ca(n nha` ddang o+? vo+'i hai chi. em Hie^`n va` ma^'y ddu+'a tre?.

Va('ng ngu+o+`i cho^`ng hai chi. em ddo+~ ca(ng tha(?ng va` ga^`n nhau ho+n khi cu`ng chung mo^.t no^~i buo^`n lo.

Ca(n be^.nh cu?a Hie^`n dda~ ?thu+'c da^.y? la`m Hie^`n ddau o^'m thu+o+`ng xuye^n. Ha.nh va^'t va? buo^n ba'n kie^'m tie^`n lo thuo^'c thang cho chi., nuo^i ca? gia ddi`nh, nuo^i Co^ng trong tu`, ddi tha(m Co^ng mo^~i khi co' gia^'y phe'p. Co^ng sa co+ tha^'t the^' ti`nh ca?m cu?a Ha.nh da`nh cho Co^ng va^~n ga('n bo' thu+o+ng ye^u kho^ng he^` thay ddo^?i.

Ngo^i nha` ba ta^`ng la^`u va^~n nhu+ nga`y na`o, va^~n Hie^`n o^'m ddau na(`m trong pho`ng la^`u mo^.t va` be^.nh ca`ng nga`y ca`ng to^`i te^. ho+n.

Mo^.t ho^m Hie^`n dda~ go.i em va`o pho`ng, Hie^`n gio+ hai ca'nh tay ga^`y kha(?ng khiu ra ddo'n em ga'i va` ba^.t kho'c nghe.n nga`o:

- Em o+i?tha lo^~i cho chi.?

Ha.nh cu~ng o^m cha^`m la^'y chi. va` kho'c :

- Chi. co' lo^~i gi` dda^u?

- Chi. bie^'t mi`nh co' lo^~i ma` . Chi. ho^'i ha^.n va` thu+o+ng em la('m.

- Em thu+o+ng chi. nhie^`u ho+n chi. dda~ thu+o+ng em ki`a, chi. ddu+`ng nghi~ ngo+.i gi` nu+~a.

Gio.ng chi. Hie^`n run ra^?y va` ye^'u o+'t:

- La^`n na`y thi` chi. su+'c ta`n lu+.c ca.n ro^`i, ca(n be^.nh tro+? la.i, nhu+~ng kho^'i u ddang hoa`nh ha`nh chi., em ha~y o+? la.i be^n anh Co^ng va` ca'c cha'u nhe' du` ba^y gio+` ta`i sa?n anh cha(?ng co`n gi`.

Hie^`n kho^ng co`n su+'c dde^? no'i tie^'p du` co`n nhie^`u ddie^`u muo^'n no'i vo+'i co^ em ga'i, nhu+ng tre^n ddo^i mo^i he'o ha('t cu?a Hie^`n du+o+`ng nhu+ tha^'p thoa'ng co' nu. cu+o+`i ha`i lo`ng vi` Ha.nh dda~ kho^ng gia^.n ho+`n gi` Hie^`n?

Va`i nga`y sau Hie^`n tu+` gi~a co~i ddo+`i.

Hai be^n gia ddi`nh no^.i ngoa.i dde^`u thu+o+ng tie^'c Hie^`n nhu+ng ho. cu`ng ca?m tha^'y a^'m lo`ng khi co' me. con Ha.nh be^n ca.nh.

Ha.nh dda~ thay chi. qua'n xuye^'n gia ddi`nh, cha(m so'c thu+o+ng ye^u hai con, hai cha'u ruo^.t thi.t cu?a na`ng.

Va`i na(m sau Co^ng tro+? ve^` cha`ng bu`i ngu`i thu+o+ng ngu+o+`i vo+. nga('n so^' va` ca?m ta. Ha.nh dda~ bu` dda('p cho cha`ng no^~i ddau na`y.

Na`ng dda~ a^u ye^'m thi` tha^`m khi trong vo`ng tay cho^`ng:

- Em thu+o+ng chi. Hie^`n va` cu~ng hie^?u chi. Hie^`n luo^n thu+o+ng ye^u em. Chu't duye^n thu+`a chi. cho em dda~ la` ti`nh ye^u cu?a em, la` ti`nh ye^u cu?a chi.. Hai ti`nh ye^u na`y da`nh cho anh, hai chi. em em se~ o+? be^n anh suo^'t cuo^.c ddo+`i.

Nguye^~n Thi. Thanh Du+o+ng

Mu.c Lu.c

2. Khi DDi.nh Me^.nh Cu'i Nhi`n

Ti`nh Hoa`i Hu+o+ng

-----------------

------------------------------------------------
Khi DDi.nh Me^.nh Cu'i Nhi`n
Pha^`n thu+' Nhu+'t
Chu+o+ng 20
TA. O+N DDO+`I DDA~I NGO^.
Ti`nh Hoa`i Hu+o+ng
*

Va`o tha'ng nga`y ga^`n cuo^'i ddo+`i co' le~ Ba Ma' ngao nga'n ca?nh ddo+`i o^ tro.c, nha^n ti`nh the^' tha'i lo.c lu+`a. Nay Ba Ma' cho.n no+i My~ Cha'nh la`m que^ hu+o+ng thu+' hai cha(ng? Kho^ng ddi tu o+? dda^u to^'t ba(`ng cho^'n ru+`ng sim ba.t nga`n na^`y tha^.t! No+i xu+' so+? ma` ba^`u tro+`i ha^`u nhu+ cha(?ng bao gio+` di.u ma't lo+'p da dda^'t. Mu`a ha. gio' phu+o+ng nam tho^?i tu+`ng co+n no'ng kho^ hu+`ng hu+.c, xoa'y theo nhie^`u con tro^'t bo^'c ho^'t ta^'t ca? mo.i thu+' gi` co' trong ta^`m cuo^'n. Gio' ta`n pha' du+~ do^.i cu+o+'p gia^.t nha` cu+?a va` nhie^`u thu+' kho^ng the^? tu+o+?ng tu+o+.ng no^?i. Mu`a ddo^ng la.nh le~o re't mu+o+'t mu+a da^`m gio' ba^'c lu.t lo^.i trie^`n mie^n.
Ho^`ng Ha.nh vi' Ba Ma' gio^'ng nhu+ Khua^'t Nguye^n tho+`i Chie^'n Quo^'c loa.n la.c lie^n mie^n. Khua^'t Nguye^n la` mo^.t thi ha`o cu?a Trung Hoa, o^ng tri' thu+'c hu+~u nga~, hu+~u nghi`, ta`i tri', ddu+'c ha.nh, la` ba^.c tru+o+.ng phu ngay tha(?ng. Nhu+ng ga(.p So+? Hoa`i Vu+o+ng (Trung Hoa) ba^'t ta`i, ham me^ tu+?u sa('c kho^ng lo vie^.c nu+o+'c, Khua^'t Nguye^n nhie^`u la^`n khuye^n can, nhu+ng nha` vua kho^ng chi.u nghe, vua la.i nghe lo+`i he`n tha^`n xu ni.nh dda~ ha~m ha.i o^ng. Ne^n Khua^'t Nguye^n bi. lu+u dda`y, o^ng buo^`n cha'n dda~ vie^'t thie^n truye^.n ?Ly Tao?, la`m ba`i phu' ?Hoa`i Sa? dde^? ca?nh ca'o nha` vua. Khi li.ch su+? bo? que^n chuye^.n the^' tha'i nha^n ti`nh, Khua^'t Nguye^n tu+. co^.t dda' vo^ ngu+o+`i nha?y xuo^'ng so^ng tua^~n tie^'t, o^ng dda~ che^'t tha?m.
Sa'ch Lua^.n Ngu+~ vie^'t: ?Qua^n tu+? nghie^m trang ma` kho^ng tranh vo+'i ai. Ho+.p qua^`n vo+'i mo.i ngu+o+`i ma` kho^ng be` pha'i?. Tha^.t qua' hay. Hoa`n ca?nh co^? nha^n nga`y xu+a va` ba Ha.nh la` o^ng tha^`y thuo^'c sa('p dde^'n tuo^?i "co^? lai hy" kho^ng kha'c chi ma^'y. Co' kha'c cha(ng o+? cho^~ ba bie^'t va^.n nu+o+'c dde^'n tho+`i ky` tha ho'a, ba tu+. giam mi`nh trong go'c nu'i, la'nh xa be^? ddo+`i lua^n la.c. Ba chi? mong phu.c ho^`i mie^'ng dda^'t kho^ ca(`n so?i dda' dda~ bi. gio' ta'p mu+a ga`o vu`i da^.p to+i ta?, no+i vu`ng dda^'t ca(`n co^~i chi'nh phu? chu+a ca^`n tru+ng du.ng: dde^? que^n DDo+`i, que^n con ngu+o+`i.
Nhu+ng co' ngu+o+`i kho^ng que^n Ba. DDo' la` mo^.t ngu+o+`i anh cu?a Ba, ba'c Tra^`n Va(n Ly' ngu+o+`i la`ng Ca^y DDa, Phu? Ha?i La(ng. Ba'c Ly' dda~ ddu+'ng ra la^.p Ho^.i DDo^`ng Cha^'p Cha'nh ta.i Trung Ky`. Ba'c la`m Thu? Hie^'n Trung Vie^.t na(m 1948. Ngu+o+`i thu+' hai la` o^ng Tra^`n Va(n Hu+~u, ngu+o+`i la^.p ra Qua^n DDo^.i Quo^'c Gia, la` mo^.t chi'nh kha'ch lo^~i la.c. Co^ng da^n quy' tro.ng o^ng. DDo^`ng tie^`n tho+`i cu?a o^ng co' gia' tri. cao, tu+o+ng xu+'ng vo+'i mu+'c ca^`n lao. DDo^`ng ba`o ddu+o+.c dda~i ngo^. xu+'ng dda'ng.
Hai o^ng dda~ mo+`i Ba tham chi'nh. A^'y va^.y ma` Ba chi? mi?m cu+o+`i a'i nga.i la('c dda^`u, hoa` nha~ ca'm o+n "xin kho^ng". Ba Ma' chi? la(.n lo^.i lo` mo` ti`m ve^` a^?n da^.t no+i vu`ng hoang da~. DDo' la` pha^`n cuo^'i con ddu+o+`ng ddi ti`m su+. so^'ng be^n ngu+o+`i gia` nua run ra^?y tre^n luo^'ng dda^'t thie^'u ma`u mo+~, thie^'u tin tu+o+?ng. DDo' la` ke^'t qua? mo^.t ddo+`i lao lu+.c, ca^`n ma^~n cu?a me. cha dda~ nho? tu+`ng ha`ng nu+o+'c ma('t chan mo^` ho^i tre^n luo^'ng dda^'t kho^ ca(`n. Ba ma' va^~n kho^ng so+`n lo`ng ca^'y la.i na('m ma. dda^`u tie^n vo+'i hy vo.ng bu+`ng le^n so'ng ma('t bo+` mo^i. Kho^ng co' ma'y ca`y thi` con ngu+o+`i la`m thay tra^u bo`, vu+o+n vai u+o+~n ngu+.c ra ke'o, co^? ca`y vai bu+`a. Ba Ma' tha^.t la` mo^.t ta^'m gu+o+ng sa'ng ve^` su+. ca^`n ma^~n chi.u ddu+.ng va` kie^n nha^~n dda'ng tra^n tro.ng.
***
Tru+o+'c tie^n, Ho^`ng Ha.nh ta. o+n Thu+o+.ng DDe^' cho con ngu+o+`i co' su+'c lu+.c be^`n bi?, de?o dai, can dda?m phi thu+o+`ng nhu+ Ba Ma'. Nga`i ban cho su+. so^'ng o+? mo^i tru+o+`ng na`o, mu+'c ddo^. na`o, thi` gia ddi`nh co^ va^~n so^'ng kie^n cu+o+`ng, trong sa.ch va` danh du+. lu'c vu+o+n le^n vo+'i ddo+`i o+? mu+'c ddo^. ddo'. Khi Ba Ma' ro+i va`o hoa`n ca?nh cay dda('ng, co^ kho^ng hie^?u o^ng ba` co' ho^'i tie^'c vi` quye^'t ddi.nh (co' the^? sai la^`m), lu'c ho. tro+? ve^` tre^n bo+` que^ nghe`o xu+a cu~ kho^ng? Con ddu+o+`ng na`o cu~ng co' a'nh sa'ng va` bo'ng to^'i, co' vinh hoa va` co+ ha`n, ddie^`u kie^n ddi.nh du+'t khoa't duy nhu+'t la` Ba Ma' ddi tre^n con ddu+o+`ng ddo' co' kha? na(ng pha'n quye^'t su+. va^.t trong bo'ng to^'i co+ cu+.c ha^`u vu+o+.t ra ngoa`i a'nh sa'ng sung ma~n kho^ng?
Hay, ddo^i khi o+? ngoa`i a'nh sa'ng co`n bi. tha^'t ba.i! Ha.nh cha(?ng tha^'y ba ma' tho+? than, ma` co' pha^`n cam chi.u qua nha^n ca'ch so^'ng vi. tha. Ba Ma' coi tro.ng ha.nh phu'c, ti`nh thu+o+ng, phu'c lo+.i ngu+o+`i kha'c ho+n so^'ng cho mi`nh. Ba ddu'ng la` vi. lu+o+ng y nhu+ tu+` ma^~u. Va^~n hay, Ba Ma' kho^ng muo^'n tho^? lo^. no^~i nie^`m xin ngu+o+`i kha'c nho? gio.t chu't lo`ng tra('c a^?n?
Kho^ng nie^`m vui na`o kha'c ngoa`i vie^.c co^ thi'ch nghe radio thu+o+`ng xuye^n. Gia ddi`nh mi`nh ba^y gio+` go^`m co' bo^'n ngu+o+`i (Ba Ma', anh Doa~n, Ha.nh), ra^'t bie^'t o+n ngu+o+`i dda~ che^' ta.o ra chie^'c radio. Ngu+o+`i dda~ nghi~ ra vie^.c thie^'t la^.p dda`i pha't thanh, dde^? qua la`n so'ng ddie^.n chu'ng ta co' the^? nghe nhie^`u chu+o+ng tri`nh vui ve? va` hu+~u i'ch. Ha.nh xin ca?m o+n ca'c thi nha.c si~ dda~ pho^? lo+`i tho+, y' nha.c chuye^?n vo^ lo`ng ddo+`i.
Du` xa xo^i muo^n tru`ng ca'ch tro+? ta^.n go'c nu'i dda^`u ghe^`nh, du` tay cha^n ba^.n ro^.n vo^ va`n, be^n tai mi`nh va^~n nghe ddu+o+.c nhie^`u chuye^.n buo^`n vui xe^'p lo+'p la(n ta(n. Hoa(.c nghe gio.ng ca tru+~ ti`nh a^'m a'p ti`nh ngu+o+`i qua nha.c va` lo+`i, ca'c ca si~ dda~ tho+? vo^ kho^ng gian la^~n tho+`i gian nhu+~ng gio.ng truye^`n ca?m tru+~ ti`nh nhu+: Duy Tra'c, Si~ Phu', Anh Ngo.c, To^n Tha^'t Nie^.m, Mai Hu+o+ng, Le^. Thu, Thanh Thu'y, Ba.ch Ye^'n ? va` gio.ng nga^m tho+ da.t da`o a^m ddie^.u Ho^` DDie^.p.
Nhu+'t la` gia ddi`nh co^ ca^`n thu`ng thu+ nho? xi'u, nhu+ng ra^'t quan tro.ng ddo^'i vo+'i mo.i ngu+o+`i. Ne^'u kho^ng co' thu`ng thu+, kho^ng co' ba'o chi', thi` gia ddi`nh na^`y kho^ng the^? lie^n la.c vo+'i ai, kho^ng he^` bie^'t tin tu+'c xa?y ra trong nu+o+'c qua to+` nha^.t ba'o ma` ba dda(.t mua mo^~i nga`y. Ha.nh ca'm o+n: So+? bu+u-ddie^.n, nhu+~ng ngu+o+`i pha't thu+. Nhu+~ng nha` a^'n ha`nh ba'o chi'. Nhu+~ng hoa. si~, nha.c si~, va(n si~, thi si~... Ho. dda~ nhie^.t ti`nh tra?i lo`ng mi`nh dde^? ho.a. ca ha't, hoa(.c vie^'t nhie^`u truye^.n hay cho mo.i ngu+o+`i thu+o+?ng thu+'c.
Ba Ma' cho con tung ta(ng to+'i tru+o+`ng vui ve? vo^ tu+ lu+. ho^`n nhie^n, nhu+ ca'nh bu+o+'m dda^`u xua^n ga(.p na('ng mo+'i, co^ kho^ng lo ddo'i kha't nho.c nha(`n va^'t va?. Va^.t cha^'t kho^ng la`m Ha.nh lo toan a^u sa^`u phie^`n muo^.n. Co`n ba^y gio+` va^'n dde^` quan tro.ng la` la`m sao phu. cha me. co' tie^`n mua thu+'c a(n cho ta'm ngu+o+`i lu+.c ddie^`n a(n uo^'ng. Ba Ma' lo tie^`n tra? co^ng nha^.t cho ho. mo^~i cuo^'i tua^`n. Con lo thu gom ddo^'ng cu?i kho^ cha^'t be^n cha'i hie^n nha`, dde^? cu?i ngoa`i sa^n ne^'u co' co+n mu+a ba^'t cho+.t, cu?i bi. u+o+'t thi` la`m sao na^'u tho^?i?
Ha.nh bie^'t o+n ngu+o+`i no^ng da^n dda~ ra su+'c la`m lu.ng va^'t va?, nho.c nha(`n, dde^? chu? nha^n va` nha` no^ng cu`ng chia se? co+m a(n a'o ma(.c. Ti`m dda^u co' ga.o, ma('m, lu+o+ng kho^ ma` du+. tru+~ mu`a ddo^ng khi nhu+~ng co+n mu+a phu`n gio' ba^'c cu`ng co+n re't ru+`ng la.nh xe' ruo^.t da ke'o dde^'n? Ne^'u kho^ng co' ngu+o+`i de^.t cu+?i, kho^ng co' tho+. may thi` kho^ng co' a'o a^'m che tha^n!
Mo^.t ho^m anh Doa~n ba^~y hu.t con chim hoa`ng anh ra^'t dde.p, anh so+. ne^'u na('m cha(.t no' se~ che^'t. Ne^n anh na('m nhe. qua' thi` no' mo^? vo^ tay anh ro^`i vu`ng ra dde^? thoa't tha^n. Hai anh em ddu+'ng du+o+'i ca^y tu`ng cu.t ca`nh ma` tie^'c hu`i hu.i, ho. nga^?n ngu+o+`i nhi`n theo con chim hoa?ng ho^'t bay vu't ve^` cuo^'i la`ng. Tre^n tay anh vu+o+ng la.i va`i lo^ng o^'ng co' ti' ma'u ddo?. Ha.nh ddem lo^ng chim vo^ nha` co^ ca('m trong bi`nh su+' nho? dde^? tre^n ba`n ho.c, co^ va^?n vo+ buo^`n suo^'t ma^'y nga`y. Tho+`i gian tro^i qua giu+~a be^'n bo+` ye^n la(.ng ke'o da`i, chie^'c lo^ng xo+ xa'c kho^ng co`n tu+o+i ma`u va`ng sa'ng sa('c ne't nhu+ xu+a. Go+.i le^n lo`ng co^ buo^`n phie^`n nhie^`u ho+n.
I't la^u sau co^ la^'p lo' no+i song cu+?a, len le'n nhi`n con sa'o la`m to^? du+o+'i nha'nh cha.c ba ca^y vu' su+~a. Tre^n ca^y du+`a chim a'c la` tha^n dden nha'nh, co' khoang tra('ng o+? u+'c, no' kho^ng bie^'t la`m to^?, ne^n ri`nh to^? tro^'ng no' nha?y vo^ dde? tru+'ng nho+`. Ha.nh la('ng nghe "anh chi. chim" nhe. nha`ng tha'nh tho't li'u lo tro` chuye^.n, co^ ddoa'n ho^m nay chu'ng vui hoa(.c buo^`n ma` cu+o+`i vu vo+. Ha.nh do~i ma('t nhi`n co^ng vie^.c chim xa^y to^? ddang die^~n tie^'n dde^'n dda^u. Ha.nh ngo^`i la(.t rau be^n hie^n nha`, thi` nghe tie^'ng chie^m chie^'p ri'u ri't non no+'t tre^n to^?. Co^ ddu+'ng da^.y nhi`n le^n tha^'y bo^'n ca'i dda^`u nho? lo+ tho+ va`i so+.i lo^ng, mo? va`ng mo+? lo+'n chim ngo'ng co^? da`i ddu+a qua ddu+a la.i, run run cho+` me. mo+'m mo^`i, thie^.t de^~ thu+o+ng qua'!
Sau va`i tua^`n bo^'n con chim o+? trong to^? mu+`ng ro+~ ke^u chi't chi't cho+` me. mo+'m mo^`i, co^ tha^'y bo^' me. chu'ng ba('t dda^`u la`m hua^'n luye^.n vie^n cho ba^`y con nho? chuye^`n ca`nh bay tu+`ng ddoa.n nga('n. Khi chim vu+~ng va`ng co' the^? tu+. bay ddi la^.p tha^n, thi?nh thoa?ng chu'ng quye^'n luye^'n xo^n xao, ri'u ri't gio.ng ho't li'u lo a^n ti`nh quay la.i cho^'n xu+a. La. thay, lu'c tru+o+?ng tha`nh ba^`y chim ru? the^m nhie^`u ba.n hu+~u tha^n thuo^.c, chu'ng tro+? ve^` ca^y vu' su+~a dde^? ho^.i he` ddi`nh dda'm ri'u ra ri'u ri't. Chu'ng ha^n hoan ho`a a'i ca^'t cao tie^'ng ho't tha^m ti`nh la?nh lo't kho^ng he^` bie^'t mo?i me^.t, dde^? tri a^n no+i ma` ba^`y chim cha`o ddo+`i.
Ca^y vu' su+~a mo^~i nga`y ca`ng ddo^ng vui, chim co' dda`n ca^'t tie^'ng ho't tha^.t hay nhu+ the^? chim bie^'t ta. o+n ngu+o+`i u+u a'i dda~i ngo^.. Ma' va~i ga.o va~i lu'a ra sa^n cho chim a(n. Ha.nh ca'm o+n ba^`y chim kho^ng he^` bie^'t co' ngu+o+`i vui ve? la('ng nghe nhie^`u gio.ng ho't li'u lo ddang nha~ nha.c. Ba^`y chim va^~n vo^ ti`nh ta(.ng kho^ng nhu+~ng tie^'ng ho't ri'u ri't li'u lo cho the^' nha^n, va` rie^ng co^ nie^`m vui trong sa'ng ma` kho^ng ngo+`. Nhi`n dda`n chim chao ca'nh le^n tro+`i cao khi tie^'ng phi co+ ga^`m ru', Ha.nh la.i trang tro.ng nghi~ dde^'n nhu+~ng ngu+o+`i li'nh Vie^.t Nam Co^.ng Ho`a, ma` tri a^n ho.:
Anh phi co^ng la? lu+o+'t vu't ca'nh va`o vu`ng dda.n mu~i te^n. Anh Li'nh Du` bay bu+o+'m lo+ lu+?ng trong kho^ng trung. Anh Ha?i Qua^n ha`o hoa tre^n nhu+~ng giang thuye^`n da^.p do^`n so'ng vo^~. Anh li'nh Bo^. Binh ba(ng ru+`ng vu+o+.t nu'i. Anh Pha'o Binh, Thu?y Qua^n Lu.c Chie^'n. Thie^'t Gia'p? dde^`u la` nhu+~ng chie^'n si~ oai du~ng nga`y dde^m lo tra^'n giu+~ que^ hu+o+ng. Ca?nh Sa't, DDi.a Phu+o+ng Qua^n, Nghia~ qua^n, va^n va^n dde^`u la` nhu+~ng ngu+o+`i lo ba?o ve^. To^? Quo^'c? Ho. va^'t va? nho.c nha(`n ba(ng ru+`ng vu+o+.t nu'i, lo^.i dda^`m la^`y ha^`u giu+~ gi`n non so^ng Vie^.t Nam ga^'m vo'c kho^ng ho^? danh la` "ho`n ngo.c vie^~n ddo^ng". Li'nh ddem an cu+ bi`nh ye^n dde^'n tu+`ng ngo~ nha`. Thi`, ne^'u anh la` ngu+o+`i thu+o+ng, hoa(.c anh la` ai, Ho^`ng Ha.nh cu~ng thu+a ra(`ng:
Ne^'u anh: Li'nh Nha?y Du`
Can tru+o+`ng giu+~ bie^n khu
Sa'nh vai ta cu`ng bu+o+'c
Na('m tay die^.t qua^n thu`.

Ne^'u anh la` Bo^. Binh
Hay la` li'nh Pha'o Binh
DDo.c thu+ em di.u ngo.t
Nhu+~ng va^`n tho+ cha^n ti`nh.

Anh la` Thie^'t Gia'p qua^n
Em la` ma^y mu`a xua^n
Lang thang tre^n dda^`u nu'i
Che na('ng cho ngu+o+`i tha^n.

Ne^'u anh la` Phi Co^ng
La? lu+o+'t tre^n thinh kho^ng
Em la` vi` sao sa'ng
Soi ddu+o+`ng giu+~a dde^m ddo^ng.

Ne^'u anh: Li'nh Ha?i Qua^n
Em mo+ la` Nu+~ Hoa`ng
No^'i nhi.p ca^`u tao ngo^.
Ti`nh ye^u xuye^n dda.i du+o+ng.

Ne^'u anh ye^u QUE^ HU+O+NG
Cu`ng chung mo^.t con ddu+o+`ng
Em nguye^.n la`m thi si~
DDem tho+ tra?i ti`nh thu+o+ng. (*)

* * *
(*) tho+ Ti`nh Hoa`i Hu+o+ng

Ti`nh Hoa`i Hu+o+ng

Mu.c Lu.c

3. Li'nh Tra^.n O+? Tha`nh Pho^'

Hai Hu`ng SG

Va'c ca'i ba lo^ tre^n lu+ng, tui nha?y xuo^'ng kho?i chie^'c xe Lam ro^`i ddi bo^. la.i va`i mu+o+i thu+o+'c thi` tha^'y co^?ng tra.i Le^ va(n Duye^.t , no+i dda^y la`, "To^?ng ha`nh dinh" cu?a ddo+n vi. Bie^.t Khu Thu? ddo^, no' na(`m tre^n con ddu+o+`ng tru`ng vo+'i te^n Le^ va(n Duye^.t cu?a thu? ddo^ Sa`i go`n .
***
Tru+o+'c co^?ng tra.i co' hai anh li'nh Qua^n ca?nh thu+o+`ng xuye^n bo^`ng su'ng ddu+'ng canh ga'c, tui la^`n trong tu'i a'o la^'y ra to+` Su+. vu. Le^.nh do Pho`ng Mo^.t Tie^?u khu Gia ddi.nh ca^'p dde^? tri`nh cho mo^.t anh qua^n ca?nh kha'c ddang ngo^`i tru+.c o+? cho`i canh sa't be^n trong co^?ng.

Vie^n Trung sy~ Qua^n ca?nh nhi`n vo^ to+` su+. vu. le^.nh ro^`i ca^'t tie^'ng ho?i :

- Anh Hu`ng ve^` dda^y ho.c ha?, anh cho tui coi The? ca(n cu+o+'c qua^n nha^n va` chu+'ng chi? ta.i ngu~ dde^? ddo^'i chie^'u.

Sau khi tri`nh gia^'y anh Qua^n ca?nh mi~m cu+o+`i ro^`i no'i :

- Tie^?u khu tru+o+?ng Gia ddi.nh te^n gi` va^.y anh Hu`ng.

Tui ddoa'n cha('c o^ng na`y muo^'n
"Thu+? pho^?i' coi tui ddu'ng la` da^n thu+' thie^.t hay da^n "Ba' vo+" na`o ddo' lo+.i du.ng tra` tro^.n vo^ dde^? pha' ro^'i, tui tra? lo+`i ro^'p re?ng lie^`n mo^.t khi:

- Da. tri`nh Trung sy~, DDa.i ta' Le^ va(n Tu+ la` Ti?nh tru+o+`ng kie^m Tie^?u khu tru+o+?ng ddo' Trung sy~.

Anh ta nghe xong lie^`n xe^'p go.n gia^'y to+` tra? la.i cho tui, anh ta chi? tay ve^` hu+o+'ng be^n trong, anh no'i:

-DDa.i ddo^.i Truye^`n tin Bie^.t Khu Thu? DDo^ na(`m phi'a be^n pha?i, anh ddi ga^`n cuo^'i con ddu+o+`ng na`y, ga(.p nga? ba anh nhi`n be^n Pha?i la` no+i anh ca^`n dde^'n.

Tui ddu+a tay cha`o ki'nh ca'm o+n anh ta ro^`i bu+o+'c ddi vo^ be^n trong tra.i theo hu+o+'ng da^~n, ca'c con ddu+o+`ng trong doanh tra.i tha^.t sa.ch se~ thoa'ng ma't, ha`ng ca^y Phu+o+.ng vy~ ddu+o+.c tro^`ng hai be^n ve^. ddu+o+`ng che ma't ca? con ddu+o+`ng phi'a du+o+'i bo+?i na('ng He` oi a?, hoa Phu+o+.ng no+? ddo? ro+.p ca? tro+`i, tie^'ng ve sa^`u ke^u inh o?i khie^'n tui co' suy nghi~:

"Mu`a he` la` mu`a ho.c tro` ddu+o+.c nghi? ngo+i, va^.y ma` dda'm "Ho.c tro` ma(.c a'o li'nh" tu.i tui la.i pha?i ca('p "Ba lo^" dde^'n tru+o+`ng, ddu'ng la` chuye^.n ngu+o+.c ddo+`i".

So+? di~ tui co' ma(.t o+? tra.i na`y la` do ddu+o+.c anh Huy`nh, trung u'y dda.i ddo^.i tru+o+?ng dda.i ddo^.i 3/665 ( Ba tre^n sa'u sa'u na(m) cho tui theo ho.c mo^.t khoa' chuye^n mo^n CC1 ( Xe^ xe^ mo^.t) Thie^'t tri' khai tha'c da^y cu?a nga`nh truye^`n tin, vi` sau mo^.t tho+`i gian "lo^.i bu`n do+, ba(ng lau la'ch xuye^n dde^m" vo+'i ca'i ma'y truye^`n tin PRC 25 tre^n vai, tha^'y tui lanh lo+.i vo+'i gu+o+ng ma(.t li'nh su+~a, ho+n nu+~a a?nh tha^'y tui so^'ng cu~ng ho`a ddo^`ng va` ti`nh nghi~a vo+'i anh em trong ddo+n vi., ho^m no. sau khi nha?y vo^ Bu+ng o^ng Thoa`ng la^`n thu+' nhi` ba(`ng Tru+.c tha(ng va^.n ke^'t thu'c, tui ddang lo+n to+n lo^.i bo^. tre^n Ca^y ca^`u My~ Thu?y dde^? ve^` no+i ddo'ng qua^n ca'ch ddo' chu+`ng ca^y so^', vu+`a bu+o+'c qua kho?i ca^y ca^`u dde^'n co^?ng cu?a Bo^. chi? huy DDa.i ddo^.i thi` tui nghe tie^'ng Trung u'y Huy`nh go.i tui gia^.t ngu+o+.c:

-Hu`ng... Hu`ng ne` vo^ dda^y anh bie^?u.

Mi`nh ma^~y ddang u+o+'t a't ho^i ha'm bu`n si`nh vo+'i ca'i ma'y PRC 25 tre^n lu+ng, nghe se^'p ke^u vo^ tri`nh die^.n o^?ng la`m tui kho^ng hie^?u chuye^.n gi` xa~y ra vo+'i mi`nh, kho^ng bie^'t trong khi dda`m thoa.i tre^n ma'y lu'c qua^n ha`nh tui co' no'i ddie^`u gi` mi'ch lo`ng anh Huy`nh kho^ng, o^?ng ke^u mi`nh vo^ khie^?n tra'ch ddie^`u gi`?.

Ga(.p anh Huy`nh trong sa^n co+` cu?a DDa.i ddo^.i , tui gio+ tay cha`o theo le^~ nghi qua^n ca'ch ro^`i ddu+'ng nghie^m cho+` le^.nh, anh Huy`nh mie^.ng cu+o+`i tay thi` la('c vai tui, a?nh no'i:

- Tho^i mai mo^'t kho?i ca^`n va^`y nu+~a Hu`ng o+i, anh vo+'i tu.i em la` huynh dde^. chi binh, so^'ng che^'t co' nhau dda^u ca^`n kie^?u ca'ch cu+'ng nga('c va^.y dda^u, khi na`o ta^.p ho.p to`an the^? dda.i ddo^.i thi` mo+'i va^`y.

Ro^`i anh no'i tie^'p:

- Hu`ng ve^` ta('m ru+?a thay ddo^` ro^`i mang ba lo^ ve^` dda^y lie^`n nha.

Tui tha('c ma('c:

- Co' gi` ga^'p va^.y trung u'y:

-Anh cho Hu`ng ddi ho.c chuye^n mo^n ve^` truye^`n tin, sau na`y ddo+~ pha?i ra tru+.c tie^'p ma(.t tra^.n, nga`y mo^'t la` nha^.p kho'a ro^`i.

Mo^.t chu't ngo+~ nga`ng pha chu't buo^`n vui la^~n lo^.n, ngo+~ nga`ng la` tui ddu+o+.c ngu+o+`i chi? huy chie^'u co^' cho ca'i dda(.c a^n na`y, buo^`n vi` sa('p xa nhu+~ng ngu+o+`i ba.n tha^n thie^'t ba^'y la^u nay, tu+`ng cu`ng nhau da^`m mu+a nhu+~ng nga`y dde^m qua^n ha`nh va^'t va?, cu`ng nhau chia ngo.t se? bu`i khi co' hu+~u su+., co`n vui la` cha('c cha('n i't ra tui cu~ng co' va`i tha'ng no+i pho^`n hoa ddo^ ho^.i, ta.m xa ro+`i a'nh ho?a cha^u leo le't soi sa'ng no+i tie^`n ddo^`n, ta.m xa nanh vuo^'t cu?a tu+? tha^`n lu'c na`o cu~ng chu+.c cho+` la^'y ddi ma.ng so^'ng cu?a ngu+o+`i chie^'n binh tre^n chie^'n ddi.a, ta.m xa hi`nh a?nh ddo^`ng ddo^.i re^n ri? vo+'i ve^'t thu+o+ng loang ma'u no+i ca'i ba(ng ca dde^? cho+` tru+.c tha(ng ta?n thu+o+ng, co`n nhie^`u ba^'t tra('c nu+~a, tui tha^`m ca?m o+n ca'c dda^'ng to^'i cao dda~ cho tui ddu+o+.c co+ ho^.i na`y.

Tra? la.i ca'i ma'y truye^`n tin va` kha^?u M16 cho ddo+n vi., tui ddu+o+.c ca^'p lie^`n hai tha'ng lu+o+ng da(`n tu'i dde^? co' tie^`n nong tie^u xa`i trong nhu+~ng nga`y ho.c ha`nh o+? tha`nh ddo^, khi sa('p bu+o+'c cha^n ra co^?ng ra`o cu?a dda.i ddo^.i, tui co^' thu la.i nhu+~ng hi`nh,a?nh tha^n thuo^.c na`y bie^'t dda^u khi ho.c xong tui cha(?ng co`n co+ ho^.i quay la.i, tie^~n tui ra ta^.n co^?ng anh Huy`nh ca(n da(.n tui ddu? ddie^`u, ra'ng thu tha^.p nhu+~ng kie^'n thu+'c ho.c ddu+o+.c dde^? sau na`y a'p du.ng vo^ thu+.c te^' chie^'n tru+o+`ng khi ca^`n, anh mo'c trong tu'i trao cho tui ca'i bao thu+ , anh no'i vo+'i gio.ng dda^`y ti`nh ca?m tha^n thu+o+ng:

-Anh cho Hu`ng chu't i't tie^`n dde^? chi du.ng, vi` ca^`n gi` thi` co' tie^`n ma` mua.

Anh dda^~y tui ra kho?i cu+?a ddo^`n mo^.t ca'ch du+'t khoa'c ro^`i anh quay lu+ng ddi vo^ ddo^`n ngay, hi`nh nhu+ anh kho^ng muo^'n na^'n na' vo+'i tha(`ng em cu`ng que^ vo+'i mi`nh cho the^m pha^`n bi lu.y.
***
Doanh tra.i cu?a DDa.i ddo^.i truye^`n tin na(`m trong khuo^n vie^n kha' ro^.ng, co' ho^.i tru+o+`ng, co' nha` ba`n no+i ca'c kho'a sinh a(n uo^'ng, co' nhu+~ng da~y (sam) thoa'ng ma't, trong ddo' nhu+~ng chie^'c giu+o+`ng sa('t, tu? qua^`n a'o cho mo^~i kho'a sinh tha^.t dda^`y ddu?.

DDa.i ddo^.i tru+o+?ng dda.i ddo^.i truye^`n tin la` DDa.i u'y Bu`i Xua^n Thu+o+'c, o^ng co' vo'c ngu+o+`i nho? be' nhu+ng tra('ng tre?o nhu+ nhu+~ng cha`ng thu+ sinh, DDa.i u'y Thu+o+'c ngu+o+`i xu+' Hue^' ti'nh ti`nh hie^`n la`nh nho nha?, kho^ng bao gio+` tui tha^'y o^ng gia^.n du+~ va` la ra^`y thuo^.c ca^'p, vo^'n la` pha^.t tu+? o^ng a(n chay tru+o+`ng quanh na(m, qua?n ly' dda'm kho'a sinh tu.i tui la` o^ng Thu+o+.ng sy~ Thi.nh ngu+o+`i go^'c mie^`n Ba('c cu~ng hie^`n la`nh kho^ng ke'm, va^.y la` dda'm kho'a sinh tu.i tui co' phu+o+'c vo^ cu`ng, vi` kho^ng gio^'ng nhu+ nhu+~ng hua^'n luye^.n vie^n no+i ca'c qua^n tru+o+`ng nhu+~ng nga`y mo+'i vo^ li'nh, ma^'y " o^ng co^'" na`y ho+? ra la` pha.t cha('c muo^'n re`n cho dda'm ta^n binh tha`nh nhu+~ng thanh the'p ne^n ho. pha?i ha`nh xu+~ nhu+ va^.y.

Kho'a ho.c cu?a tui co' te^n 4/71 cc1 go^`m nhie^`u binh chu?ng tre^n vu`ng 3 chie^'n thua^.t gu+?i ve^` tham du+., to^?ng so^' kho'a sinh vo~n ve.n ba mu+o+i mo^'t "mo^'ng" , co' nhu+~ng anh cha`ng nhu+ Trung sy~ Nguye^~n va(n Bo^., thuo^.c Su+ ddoa`n 18 bo^. binh, Ha. sy~ nha^'t Le^ va(n Theo, su+ ddoa`n 25 bo^. binh, ro^`i Nha?y du`, Thu?y Qua^n lu.c chie^'n, Pha'o binh . V.v...

Anh Theo Su+ ddoa`n 25 ddu+o+.c ba^`u la`m tru+o+?ng lo+'p vi` anh lo+'n tuo^?i nha^'t, ho+n nu+~a ti'nh ti`nh ddie^`m dda.m ne^n ai cu~ng co' ca?m ti`nh.

Nga`y dda^`u vo^ lo+'p ngo^`i ho.c, DDa.i u'y Thu+o+'c ba('t dda^`u cho buo^?i khai gia?ng, sau ddo' ca'c sy~ quan va` ca'n bo^. hua^'n luye^.n vie^n cu?a dda.i ddo^.i la^`n lu+o+.t le^n lo+'p da.y cho chu'ng to^i, na`o la` mo^n ddie^.n ho.c, vo^ tuye^'n, hu+~u tuye^'n, ca'c loa.i ma'y truye^`n tin tho^ng du.ng xa`i trong qua^n ddo^.i tho+`i ba^'y gio+`, tui co`n nho+' nhu+ in khi Thu+o+.ng sy~ Thi.nh da.y ve^` ca'c loa.i nu't tha('t su+? du.ng dde^? no^'i da^y ddie^.n thoa.i sao cho cu+'ng ca't, ro^`i o^ng gio+'i thie^.u ca^'u ta.o cu?a so+.i da^y ddie^.n thoa.i da~ chie^'n, na`o la` go^`m co' bo^'n so+.i ddo^`ng va` ba so+.i the'p ddu+o+.c ke^'t ho+.p vo+'i nhau dde^? da^~n ddie^.n to^'t va` ddu? su+'c de?o dai tra'nh bi. ddu+'t khi ke'o da^y, no' ddu+o+.c bao bo.c bo+?i hai lo+'p nhu+.a .V.v...

DDu+o+.c chu+`ng hai tua^`n khi kho'a ho.c ba('t dda^`u, nga`y thu+.c ha`nh ngoa`i thu+.c ddi.a cu~ng to+'i, nga`y ho^m ddo' tu.i tui ddu+o+.c ba'o thu+'c so+'m ho+n mo.i khi, the^? du.c ro^`i ve^. sinh ca' nha^n xong ca? dda'm xuo^'ng nha` ba`n dde^? a(n sa'ng chua^?n bi. cho buo^?i ddi thu+.c ha`nh, trong khi a(n anh Bo^. ho?i tui :

- Anh nghe ca'i "Ti do^" mi`nh vo^ qua^n tru+o+`ng Quang Trung dde^? thu+.c ta^.p ddo', vi` trong ddo' mo+'i co' ddie^`u kie^.n dde^? mi`nh thu+.c ha`nh.

Nghe va^.y tui cha'n na?n vo^ cu`ng, tui no'i vo+'i anh Bo^.:

.-Che`n o+i! Trong tra.i na`y ro^.ng tha^'y mo^` sao kho^ng cho thu+.c ta^.p o+? dda^y co' ho+n kho^ng, ddi xa vu+`a me^.t vu+`a to^'n ke'm.

Kho^ng ngo+` se^'p nho? ( Thu+o+.ng sy~ Thi.nh) ddu+'ng sau lu+ng nghe ro~ hai tha(`ng tui ba`n ba.c nhu+ va^.y, o^ng le^n tie^'ng:

- Hai ca'i o^ng na`y, ddo^`n ta^`m ba^.y kho^ng tho^i, chu'ng ta ho^m nay vo^ Tha?o ca^`m vie^n be^n Thi. nghe` thu+.c ta^.p ddo', tho^i a(n nhanh ddi cho ki.p gio+`.

Nghe tin chi'nh thu+'c ddu+o+.c vo^ So+? thu' dde^? thu+.c ta^.p, ca? kho'a ho.c ai cu~ng mu+`ng ra ma(.t, vi` co' o^ng chu+a tu+`ng bie^'t ca'i so+? thu' Sa`i go`n no' tro`n me'o nhu+ the^' na`o, rie^ng tui tuy dda~ tu+`ng ddu+o+.c vo^ so+? thu' tho+`i co`n ho.c tie^?u ho.c, tho+`i ddo' tha^`y co^ gia'o da^~n ho.c tro` vo^ tha(m so+? thu' ro^`i chu.p a?nh lu+u nie^.m ta.i DDe^`n ky? nie^.m trong ddo', sau ga^`n ho+n chu.c na(m nay mo+'i co' di.p quay la.i ne^n tui cu~ng mu+`ng tha^`m.

Xe GMC cho+? ca? dda'm kho'a sinh to+'i so+? thu', vi` la` ddo+n vi. qua^n ddo^.i ne^n tu.i tui kho^ng pha?i xuo^'ng xe, dde^'n no+i thu+.c ha`nh la` khu vu+.c ga^`n chuo^`ng ma^'y con khi?, bo.n khi? tha^'y dda'm li'nh thu+.c ta^.p ke^' be^n chuo^`ng thi` chu'ng tu. ta^.p ra coi, con thi` ke^u kho.t khe.t, con thi` re' le^n inh o?i dde^? ga^y su+. chu' y', con thi` nhe ra(ng ga^`m gu+` ha(m do.a.

Nhu+~ng cuo^.n da^y ddie^.n thoa.i da~ chie^'n, nhu+~ng chie^'c thang tre, nhu+~ng ca^y sa`o co' ngoa(.c ddu+o+.c tu.i tui ba`y binh bo^' tra^.n kha('p no+i, ro^`i ca'c ma'y to^?ng dda`i ddie^.n thoa.i hu+~u tuye^'n ddu+o+.c la('p ra'p mau cho'ng tha`nh he^. tho^'ng lie^n la.c no^.i bo^. nhu+ khi ddo'ng qua^n.

O^ng Ha. sy~ Theo ddang treo mi`nh tre^n ca'i thang dde^? no^'i la.i da^y, thi`nh li`nh co' hai co^ nu+~ sinh ddi ngang, tha^'y la. la^~m hai co^ ngo' coi o^ng li'nh tre^n kia la`m ddie^`u gi`, ti`nh co+` ca^y kie^`m ca('t da^y ro+'t xuo^'ng, anh Theo vu+`a tuo^.t xuo^'ng lu+o+.m la.i, thi` mo^.t co^ nu+~ sinh nhanh tay lu+o+.m va` trao cho anh Theo, anh ca?m o+n ro^'i ri't ro^`i tie^'p tu.c co^ng vie^.c, dda'm khi? chuo^`ng ke^' be^n co' con cu~ng ba('t chu+o+'c ddie^.u bo^. nhu+ anh Theo khie^'n ca? dda'm cu+o+`i ra^`n le^n, co' ddu+'a co`n no'i ghe.o:

- Cha no^.i Theo na`y ddong ddu+a gio^'ng y chang con khi? trong chuo^`ng pha?i kho^ng tu.i ba^y.

Anh Theo tu+'c ca`nh ho^ng nhu+ng kho^ng la`m gi` ddu+o+.c khi co`n treo mi`nh tre^n cao. Ro^`i la^`n lu+o+.t mo^~i ddu+'a pha?i thu+.c ha`nh mo^.t la^`n nhu+ ye^u ca^`u cu?a Thu+o+.ng sy~ Thi.nh dde^` ra, khi thu+.c ha`nh xong cu~ng co`n nhie^`u tho+`i gian, o^ng Thi.nh cho dda'm kho'a sinh ddu+o+.c tu+. do vui cho+i..

Tu.i tui ta^.p ho+.p la.i chu.p a?nh ky? nie^.m no+i ca'i ddo^`ng ho^` hoa cu?a so+? thu', bo^?ng dda^u hai co^ nu+~ sinh ban na~y ghe' vo^ xin chu.p chung dde^? ky? nie^.m vo+'i nhu+~ng ngu+o+`i li'nh tra^.n, anh Theo tha^'y va^.y vo^.i chen vo^ la`m cu.c nha^n giu+~a hai co^ ga'i, Binh nha^'t Sang thuo^.c tie^?u ddoa`n 63 pha'o binh tha^'y va^.y lie^`n ghe.o:

.O^ng Theo tham qua' nha , sao kho^ng chia bo+'t cho tui mo^.t co^ chu.p hi`nh cho vui.

Hai co^ ga'i e the.n u+?ng ho^`ng ddo^i ma' , vi` nghe lo+`i tre^u hoa ghe.o nguye^.t cu?a tha(`ng Sang .

Nhu+~ng la^`n thu+.c ta^.p tie^'p theo trong so+? thu', anh Theo dda~ la`m quen vo+'i co^ ga'i ba'n mi'a ghim, la^`n na`o cu~ng va^.y khi ga(.p nhau trong so+? thu' anh Theo mua ma~o he^'t so^' mi'a ghim kia dde^? dda~i cho toa`n bo^. anh em, la^`n na`y do ddu+o+.c a(n mi'a ghim mie^~n phi' ne^n tu.i tui ni'n khe, kho^ng ddu+a na`o le^n tie^'ng tre^u ghe.o ca(.p ddo^i na`y, kho^ng ngo+` sau na`y co^ Mi'a ghim le^n xe hoa vo+'i anh cha`ng Su+ ddoa`n 25 co' so^' dda`o hoa kia. Trong dda'm cu~ng co' mo^.t va`i mo^'i ti`nh kha'c nhu+ng ro^`i khi tu.i tui ma~n kho'a ve^ ddo+n vi. thi` nhu+~ng mo^'i ti`nh na`y cu~ng tan nhu+ la`n kho'i mong manh.

Kho'a ho.c sa('p xong co`n ho+n mo^.t tua^`n thi` DDa.i u'y Thu+o+'c to^? chu+'c cho tu.i tui thi to^'t nghie^.p. Ho^.i tru+o+`ng nga`y ddo' kho^ng khi' im pha(ng pha('c, DDa.i u'y Thu+o+'c la`m cha'nh chu? kha?o, o^ng ngo^`i tre^n ca'i ba`n cao phi'a tre^n dde^? nhi`n bao qua't, ca'c hua^'n luye^n vie^n phu. ta' thi` ddu+'ng vo`ng ngoa`i go'p su+'c theo do~i thi' sinh la`m ba`i, to^.i nha^'t la` Thu+o+.ng sy~ Thi.nh, o^?ng so+. "Ma^'y con ga`" cu?a mi`nh la`m ba`i kho^ng ddu+o+.c ne^n o^ng cu+' xa` qua^`n no+i ma^'y thi' sinh ma` o^ng cho la` ho.c ke'm, rie^ng tui thi` tha^'y ca'i dde^` tha^.t de^~ vi` tui ho.c ba`i tha^.t ky~ va` tha^'u hie^?u va^'n dde^` ne^n tui la`m du+ tho+`i gian a^'n ddi.nh, khi le^n no^.p ba`i tui tha^'y o^ng cha'nh chu? kha?o ca^`m ba`i tui le^n coi, o^ng ga^.t gu` ra chie^`u dda('c y', tui ddoa'n co' le~ o^ng thi'ch thu' vi` chu+~ vie^'t tui kha' dde.p, tri`nh ba`y sa.ch se~ ne^n o^ng vu+`a y' cha(ng.

Tru+o+'c nga`y be^' gia?ng kho'a ho.c, va`i anh em kho'a sinh nha^.n ddu+o+.c thu+ cu?a ba.n be` trong ddo+n vi. ba'o tin, ngu+o+`i ba.n tha^n cu?a Trung sy~ Bo^. dda~ anh du~ng hy sinh o+? chie^'n tru+o+`ng Long Kha'nh.

Trung ddo^.i tru+o+?ng cu?a Ha. sy~ nha^'t Theo dde^`n no+. nu+o+'c o+? vu`ng Cu? chi, tui tha^'y hai anh ba.n cu`ng kho'a ho.c vo+'i mi`nh tha^?n tho+` ca? nga`y khi nha^.n hung tin kia, anh em xu'm la.i an u?i tinh tha^`n cho hai anh bo+'t buo^`n cho+` nga`y tro+? ve^` ddo+n vi. go^'c.

***
Le^~ ma~n kho'a tu+ng bu+`ng khai ma.c, ho^.i tru+o+`ng trang tri' ddo+n so+ nhu+ng trang nghie^m a^'m cu'ng, ca^'p tre^n cu?a Bie^.t khu thu? ddo^ cu~ng dde^'n tham du+. va` trao chu+'ng chi? cho kho'a sinh, ai na^'y ra.ng ngo+`i nie^`m vui vi` dda~ hoa`n tha`nh nhie^.m vu. va` sa('p tro+? ve^` ga(.p la.i ca'c chie^'n hu+~u sau va`i tha'ng nga('n ngu?i .

DDa.i u'y Bu`i xua^n Thu+o+'c se~ ddo.c te^n Thu? khoa ne^n ai na^'y ho^`i ho^.p vo^ cu`ng, tui cu~ng co' ca'i tham vo.ng mi`nh ddu+o+.c na(`m dda^`u ba?ng trong danh sa'ch na`y, nhu+ng khi o^ng xu+o+'ng le^n:

- Ha. sy~ nha^'t Le^ va(n Theo.

Tie^'ng vo^~ tay vang ca? ho^.i tru+o+`ng, tui lie^'c nhi`n tha^'y anh Theo ha~nh die^.n ra ma(.t.

Tie^'p dde^'n o^ng ddo.c te^n tui ddu+'ng ha.ng hai, va` tha(`ng Sang tie^?u ddoa`n 63 pha'o binh chie^'m ha.ng ba, ba ddu+'a tu.i tui ddu+o+.c ye^u ca^`u le^n sa^n kha^'u dde^? ca^'p tre^n cu?a Bie^.t khu thu? ddo^ trao chu+'ng chi? va` so^' tie^`n tu+o+?ng thu+o+?ng. Nga^.p tra`n ha.nh phu'c vi` ke^'t qua? ho.c ha`nh tha^.t to^'t, tui dda~ kho^ng phu. lo`ng Trung u'y Huy`nh ngu+o+`i anh tinh tha^`n dda~ cha('p cho tui ddo^i ca'nh dde^? ddu+o+.c bay trong nie^`m vui ho^m a^'y, buo^?i tie^.c chia tay kho'a sinh ddu+o+.c to^? chu+'c ngay sau ddo', trong khi dda~ nga` nga` say tui tha^'y Thu+o+.ng sy~ Thi.nh dde^'n be^n tui, o^ng ca^`m ly lade le^n cu.ng ly vo+'i tui, khi no^'c he^'t tra(m pha^`n tra(m tui muo^'n o'i ta.i cho^~ nhu+ng co^' kie^`m la.i ddu+o+.c, do vui qua' ne^n Thu+o+.ng sy~ Thi.nh cu~ng sa('p qua('c ca^`n ca^u, tuy va^.y o^ng ke'o tui to+'i mo^.t go'c nho? be^n ho^.i tru+o+`ng, o^ng no'i:

-DDa'ng le~ Hu`ng ma^`y la` thu? khoa cu?a kho'a ho.c na`y, DDa.i u'y Thu+o+'c cu~ng nha^.n xe't nhu+ va^.y, nhu+ng pha?i cho anh Theo thu? khoa vi` a?nh dda~ bo? co^ng ra nhie^`u cho anh em kho'a na`y ne^n DDa.i ddo^.i quye^'t ddi.nh nhu+ va^.y ddo', chu' ma^`y cu~ng ddu+`ng buo^`n nhe'.

Tu+` khi nghe anh Theo la` thu? khoa tui tu+. tha('c ma('c co' la^`m la^~n gi` cha(ng, vi` trong khi ho.c tui giu'p cho anh Theo ra^'t nhie^`u ba`i ma` anh kho^ng hie^?u, va^.y ma` anh dda^.uThu? khoa khie^'n tui ho+i buo^`n trong bu.ng, nhu+ng ro^`i tui tha^`m nghi~ " Ho.c ta`i thi pha^.n" , vi` nga`y xu+a ca'c ba^.c tie^`n nha^n cu?a dda^'t nu+o+'c mi`nh co' nhie^`u ngu+o+`i so+? ho.c uye^n ba'c, va^.y ma` khi ra dde^'n tru+o+`ng thi thi` tru+o+.t da`i da`i ne^n ca'i buo^`n cu~ng thoa'ng qua mau vo+'i tui. Co^ng ba(`ng ma` no'i DDa.i u'y Thu+o+'c dda~ co' quye^'t ddi.nh dda^`y ti`nh ngu+o+`i kho^ng the^? na`o che^ tra'ch.

DDa~ ma^'y mu+o+i na(m tro^i qua, nhu+~ng ba.n ddo^`ng mo^n cu?a tui nga`y xu+a bie^'t ai co`n ai ma^'t, DDa.i u'y Thu+o+'c va` Thu+o+.ng sy~ Thi.nh ne^'u co`n hie^.n tie^`n co' nghe qua ca^u chuye^.n na`y thi` xin cho tui ca?m o+n tha^.t nhie^`u, vi` quy' vi. dda~ cho tu.i tui ti`nh ca?m huynh dde^. chi binh tha^.t quy' ba'u cu?a nga`y xu+a tha^n a'i ddo'.

(Mu`ng 5 Te^'t con Me`o)

Hai Hu`ng SG

Mu.c Lu.c

4. Xua^n Con Me`o

Nguye^~n Quy' DDa.i

Theo li.ch va.n nie^n thi` na(m 2023 la` na(m con me`o. Thie^n can Quy' ddia. chi Ma~o, ne^n go.i la` Quy' Ma~o, ba('t dda^`u tu+` nga`y 22/1/2023 dde^'n 9/2/2024 du+o+ng li.ch. Me`o ddu+'ng thu+' 4 trong 12 con gia'p trong ba't qua'i cu?a Kinh di.ch, theo li.ch Ta`u ho. cho.n tho?, nhu+ng ngu+o+`i Vie^.t cho.n me`o vi` no' ga^`n vo+'i ddo+`i so^'ng Va(n ho'a Vie^.t Nam. Me`o di.u da`ng de^~ thu+o+ng nhu+ cho', nhu+ng me`o ddu+o+.c thua^`n ho'a sau cu`ng. Na(m Quy' ma~o chu'ng to^i tham kha?o ta`i lie^.u ve^` ca'c loa`i me`o trong Khoa ho.c - DDo+`i so^'ng - Tha^`n tho.ai- Thi ca?

Nhu+~ng nha` kha?o co^? ho.c nghie^n cu+'u do`ng ho. nha` me`o co' tu+` tho+`i tie^`n su+? ha`ng trie^.u na(m, dda~ ho'a tha.ch tu+`ng ti`m tha^'y o+? ca'c Cha^u lu.c. Me`o ru+`ng (Wildkatze/ Forest cat) o+? Phi Cha^u te^n khoa ho.c (Felis Silestris lybica), ddu+o+.c thua^`n ho'a tro+? ne^n me`o nha` (Hauskatze) te^n khoa ho.c (Felis Silestris Catus). Tho+`i co^? dda.i ngu+o+`i Ai Ca^.p (Agypten) thua^`n ho'a me`o khoa?ng 6000 na(m tru+o+'c Co^ng nguye^n (vie^'t ta('t TCN), tuy nhie^n ngu+o+`i ta cu~ng ti`m tha^'y ra(ng xu+o+ng me`o khoa?ng 9000 na(m TCN trong ngo^i mo^. co^? o+? Jericho Isarel, o+? dda?o Zypern 5000 na(m TCN va` thung lu~ng Indus Harppa 4000 na(m TCN. Tho+`i co^? dda.i thua^`n ho'a me`o vi` chuo^.t ca('n pha' mu`a ma`n, me`o ba('t chuo^.t ba?o ve^. thu+.c pha^?m va` sa(n ca'c loa.i ra('n ddo^.c nguy hie^?m nhu+ Kobras va` Vipern, tu+` ddo' me`o ga('n lie^`n vo+'i ddo+`i so^'ng con ngu+o+`i.

NGUO^`N GO^'C CUA? ME`O

Me`o thuo^.c bo^. a(n thi.t (carnivore) cu`ng ho. Felidea, ca'c tha`nh vie^n cu`ng ho. vo+'i me`o to lo+'n (Pantherinae) nhu+: Leopard (Panthera pardus); Gepard (Acinonyx jubatus); Löwe (Panthera leo) dde^`u o+? Phi Cha^u. Jaguar (Panthera onca) o+? Nam My~; Nebelparder (Neofelis nebulosa) so^'ng o+? Nepal va` Tiger (Panthera Tigris) so^'ng vu`ng nhie^.t ddo+'i.

Ca'c loa.i me`o nho? (Felinae) o+? My~ Cha^u (kleinkatzen Amerikas): Rotluchs/ Bobcat (Felis lynx rufus) va` Ozelot/Ocelot (Felis pardalis) thu+o+`ng ngu? nga`y o+? Nam My~; Kanadischer Luchs/ Canadian lynx (Felis lynx candenis) va` Puma (Felis conolor) so^'ng o+? mie^`n Nam Canada; Baumozelot (Felis wiedi) loa.i dduo^i da`i o+? Mexiko dde^'n Argentinien; Bergkatze (Felis jacobita) so^'ng o+? Nam My~ tre^n nu'i cao 5000m. Tiegerkatze (Felis tigrinus) o+? Costa Rica va` Kleinfleckkatze (Felis geoffroyi) o+? Brasilien, Bolivien; Chilenische Waldkatze (Felis guigna)

Loa.i me`o o+? A^u Cha^u va` A' Cha^u. Schottische Wildkatze (Felis silvesstris grampia) loa.i dduo^i nga('n o+? Anh Quo^'c, Spanische Wildkatze (felis sivestris iberica) va` europäische Wildkatze (felis silvestris europaca); O+? A^'n DDo^. Indische Steppenkatze (Felis silvestris ornate), Rostkatze (Felis prionailurus rubiginosus), Iromote Katze (Felis prinailurus iromotensis) ba('t chim cua o+? ca'c dda?o cu?a Nha^.t, Fischkatze (Felis prinailurus vierrimus) o+? Silanka va` Trung Hoa ba('t ca' va` ra('n, Luchs (Felis lynx) tai da`i o+? Sibirien, Manul (Felis manul) tai nho? phu? dda^`y lo^ng o+? Iran?

ME`O NHA` va` ME`O RU+`NG

Chu'ng ta co' the^? pha^n bie^.t ddu+o+.c me`o nha` va` me`o ru+`ng, me`o nha` bo^. lo^ng thay ddo^?i nhie^`u ma`u sa('c, me`o ru+`ng kho^ng gia^'u pha^n, nhu+ng me`o nha` thu+o+`ng ti`m cho^? ki'n dde^? pho'ng ue^', ne^n tu.c ngu+~ co' ca^u ?gia^'u nhu+ me`o gia^'u cu+'t?. Ca'c nha` khoa ho.c kha'm pha' ruo^.t cu?a me`o nha` da`i ho+n me`o ru+`ng, bo^. o'c nho? ho+n 30% vi` a?nh hu+o+?ng ddo+`i so^'ng va` thu+.c pha^?m me`o nha` nho? con, xu+o+ng ma(.t ro^.ng va` mo~m nga('n, ca^'u ta.o ra(ng cu~ng kha'c.

Ca'c loa`i me`o tre^n the^' gio+'i (mo+`i ddo.c pha^`n A cuo^'i ba`i)

DDO+`I SO^'NG TA^.P TI'NH CU?A ME`O

Me`o kho^ng co' ca'c xu+o+ng ddo`n cu+'ng, xu+o+ng so^'ng cu?a me`o co' nhie^`u ddo^'t di chuye^?n de^~ da`ng, co' the^? chui qua nhu+~ng lo^~ nho? leo tre`o nhanh, me`o ddi tre^n ca'c ngo'n cha^n co' lo+'p dde^.m. Xu+o+ng dduo^i da`i dde^? giu+~ tha(ng ba(`ng, tha^n the^? me`o ca^'u ta.o 7 ddo^'t so^'ng co^?, 13 ddo^'t so^'ng ngu+.c, 7 lu+ng va` 3 ho^ng, tu`y theo dduo^i da`i hay nga('n me`o co' tu+` 14 dde^'n 28 ddo^'t so^'ng dduo^i. Tha^n me`o me^`n ma.i na(`m ngu? co' the^? cuo^.n tro`n co+ the^?, cha^n co' vuo^'t nho.n, ca'c vuo^'t cha^n tru+o+'c sa('c ho+n cha^n sau dde^`u thu la.i na(`m trong da va` lo^ng bao quanh dde^.m ngo'n cha^n, ne^n ddi ra^'t nhe.. Tu+` tre^n cao ro+i xuo^'ng me`o co' pha?n xa. tu+. xoay tha^n to+'i vi. tri' thi'ch ho+.p va` ro+i cha^n xuo^'ng tru+o+'c.

Me`o ca'i trong mu`a ddo^.ng ti`nh, Chu'ng ke^u ke'o da`i va` tha?m thie^'t ho+n, thu+o+`ng tie^'t ra mu`i va` tie^'ng ke^u dda(.c bie^.t ha^'p da^~n me`o ddu+.c ti`m dde^'n ddo^i khi me`o ca'i kho^ng chi.u giao pho^'i. Chu'ng pha?n u+'ng du+~ do^.i khi ga(.p ?ddo^'i ta'c?, tha^.m chi' la` dda'nh ddo^'i phu+o+ng tan na't. Sau khi me`o ddu+.c giao ho+.p me`o ca'i ke^u la ru+o+.t ca('n, me`o ddu+.c pha?i cha.y tro^'n. Me`o mang thai tu+` 57 dde^'n 70 nga`y, khi sanh me`o thu+o+`ng ti`m cho^~ ki'n, dde? me`o con trong bo.c, me`o me. lie^'m sa.ch bao cho me`o con cha`o ddo+`i, ddo^i khi sinh mo^.t dda`n 2 dde^'n 6 con nho? khoa?ng 100gr, bu' su+~a me. mo^.t tua^`n sau mo+? ma('t. Tu+` mo^.t tha'ng tuo^?i tro+? ddi cha.y nha?y leo tre`o va` ba('t mo^`i nho?, lu'c nho? me`o me. nga^.m co^? me`o con mang ddi, tu+` 4 tha'ng me`o tru+o+?ng tha`nh co' the^? ba('t mo^`i. Me`o so^'ng la^u tre^n 10 na(m, kho^ng thi'ch ta('m nu+o+'c nhu+ng co' tho'i quen the` lu+o+~i tie^'t nu+o+'c bo.t va`o cha^n cu?a no' bo^i le^n toa`n tha^n dde^? la`m sa.ch co+ the^?, cha?i chuo^'t lo^ng. Ban nga`y me`o thi'ch o+? cho^~ ki'n ye^n ti~nh ngu? nhie^`u gio+`, hoa.t ddo^.ng va`o buo^?i sa'ng so+'m hay ve^` dde^m, ma('t me`o co' ta^`m nhi`n to^'t nha^'t vi` bo'ng to^'i ta.o ra mo^.t ma`ng lu+o+'i thi. gia'c sa'ng ho+n. Su+. bie^'n ddo^?i ma`u sa('c cu?a ma('t me`o giu+~a a'nh sa'ng va` ma`ng tra.ch, ban nga`y no+i tro+`i sa'ng tro`ng dden cu?a me`o khe'p la.i dde^? kho?i bi. lo'a ma('t. Me`o nhi`n ro^.ng tu+` 200° bis 220°. Ma('t me`o co' 9 ma`u kha'c nhau: Braun/brown, Kupferfarbe /copper color, Golden, Babyblau, Siamblau, Birmablau, Meergrün/ Sea Green, Reines Grün/ Pure Green, Haselnussfarbe.

Me`o uo^'ng nu+o+'c ra^'t nhanh lu+o+~i cha.m nhe. ma(.t nu+o+'c ke'o theo mo^.t lu+o+.ng lo+'n nu+o+'c, mo^.t to^'c ddo^. qua' nhanh kho' co' the^? nhi`n tha^'y ba(`ng ma('t thu+o+`ng, me`o kho^ng nha^.n ddu+o+.c vi. ngo.t cu?a ddu+o+`ng, nhu+ng xu'c gia'c cu?a me`o ra^'t nha.y be'n va` tai me`o ra^'t thi'nh. Me`o a(n thi.t ca' nhu+ng ddo^i khi cu~ng nhai co? tu+o+i dde^? giu'p cho su+. tie^u ho'a.

ME`O TRONG TI'N NGU+O+~NG

Me`o ga^`n ddo+`i so^'ng con ngu+o+`i, ne^n co' nhie^`u truye^`n thuye^'t, tha^`n thoa.i, tranh, tu+o+.ng?ddu+o+.c tha^`n tha'nh hoa'.

Tuy nhie^n, me`o thi?nh thoa?ng bi. coi la` ma quy?, vi' du. nhu+ no' kho^ng mang la.i may ma('n hay thu+o+`ng ddi lie^`n vo+'i nhu+~ng mu. Phu` thuy? trong tho+`i Trung co^?. DDa(.c ddie^?m ne^`n Va(n ho'a Ai Ca^.p co^? dda.i ve^` no^ng nghie^.p, ho. theo to^n gia'o dda tha^`n tho+` nhie^`u tha^`n linh. Bie^?u hie^.n nu+~ tha^`n Bastet/ Pasht (Bastet ddu+o+.c coi la` vo+. cu?a tha^`n ma(.t tro+`i Re, me. cu?a su+ tu+? tha^`n Mahes. Bastet mi`nh su+ tu+? dda^`u me`o la` su+'c ma.nh cu?a ma(.t tro+`i, ba?o tro+. cho su+. phi` nhie^u va` ti`nh Ma^~u tu+?. Nu+~ tha^`n Bastet ddu+o+.c tho+` o+? tha`nh pho^' Bubastis, ca'ch Cairo khoa?ng 50 da(.m, thuo^.c phi'a ddo^ng vu`ng ddo^`ng ba(`ng so^ng Nile. Di ti'ch co`n so't la.i cu?a ngo^i dde^`n 2.200 na(m tuo^?i to^n tho+` mo^.t nu+~ tha^`n me`o Ai Ca^.p, ddu+o+.c ti`m tha^'y ga^`n ga ta`u ddie^.n o+? Alexandria.

Me`o sinh tru+o+?ng nhanh bie^?u tu+o+.ng cho ha.nh phu'c va` ti`nh ye^u. Theo nha` su+? ho.c ngu+o+`i Hy La.p Herodot (484-424 TCN) tho+`i a^'y ne^'u con me`o trong nha` che^'t, ca? chu? nha` la^~n to^i to+' pha?i ca.o lo^ng ma`y va` la`m le^~ tang long tro.ng. Ne^'u me`o nuo^i trong ca'c dde^`n tho+` thi` ca? xo'm la`ng, tha`nh pho^' ddo' pha?i dde^? tang. Sau khi che^'t, me`o ddu+o+.c u+o+'p xa'c va` cho^n rie^ng o+? mo^.t nghi~a trang, cho.n no+i ra^'t cao quy'. DDi.a vi. cao quy' cu?a loa`i me`o co' le~ ba('t nguo^`n tu+` kha? na(ng ba('t chuo^.t ta`i ti`nh o+? ca'c vu+.a lu'a cu?a Ai Ca^.p. Su+. su`ng ki'nh qua' ddo^. na`y dda~ ga^y kho^ng i't tai ho.a, ai vo^ ti`nh la`m che^'t me`o bi. ke^'t to^.i tu+? hi`nh.

Mo^.t so^' huye^`n thoa.i ve^` me`o: con me`o cu?a tie^n tri Ho^`i gia'o Mohammed, xe cu?a nu+~ tha^`n Freya luo^n luo^n ve~ hai con me`o, ca^`u Devil ve^` me`o. Ca'c ngo^i dde^`n ddu+'ng o+? Tokyo Go-To-Ku-Ji, vinh danh me`o "Neko Maneki". O+? Trung Quo^'c va` Tha'i Lan va^~n co`n tho+` me`o nhu+ vi. tha^`n, o+? DDo^ng Timor ai gie^'t mo^.t con me`o bi. nguye^`n ru?a cho to+'i ba?y ddo+`i?Nga`y nay ca'c nu+o+'c Ta^y phu+o+ng co' Ho^.i ba?o ve^. su'c va^.t, ne^'u ai dda'nh hay gie^'t cho' me`o cu~ng bi. pha.t.

Nhu+ng ddie^`u kho^ng vui o+? DDu+'c (o+? pha^`n dda^'t phia' DDo^ng DDu+'c cu~) co' thie^?u so^' ngu+o+`i Vie^.t xua^'t tha^n tu+` XHCH la`m kha'ch tho+., co' ngu+o+`i dda~ ba('t tro^.m me`o cu?a ha`ng xo'm a(n thi.t, ho. bi. ba('t pha.t tu`, ba'o chi' le^n a'n la`m ngu+o+`i DDu+'c ma^'t thie^.n ca?m vo+'i ngu+o+`i Vie^.t o+? ddo' va` ho. cu~ng xem cho+. DDo^`ng Xua^n la` mo^.t o^? to^.i pha.m? ddu'ng ? mo^.t con sa^u la`m ra^`u no^`i canh?. Ngu+o+`i Vie^.t thuye^`n nha^n ty. na.n CS o+? phi'a (Ta^y DDu+'c cu~) ho^.i nha^.p tha`nh co^ng to^'t dde.p kho^ng bi. a?nh hu+o+?ng ca'i xa^'u tu+` phia' be^n kia ?bu+'c tu+o+`ng Berlin?.

VA(N CHU+O+NG, CHUYE^.N CO^? TI'CH, PHIM va` TA'C PHA^?M NGHE^. THUA^.T

Ca'c chuye^.n co^? ti'ch cu?a nha` va(n Äsop the^' ky? thu+' 6 tru+o+'c CN, dde^'n nha` tho+ La Fontain (1621-1695), Carlo Collodie (1826-1890), Rudyard Kipling (1865-1936), beatrix Potter (1866-

1943), Kathleen Hale (1898), Humorist Edward Lear (1812-1888), Lewis Carroll (1832-1898), Theodor Suess Geisel(1904-1991) va` nhie^`u ta'c gia? vie^'t ve^` me`o ha^'p da^~n la`m ddo^.c gia? say me^. Truye^.n co^? Nu+o+'c Nam su+. ti'ch con chuo^.t va` con me`o. Nha^.t co' su+. ti'ch me`o Kitty kho^ng mie^.ng..

Phim vo+'i hi`nh a?nh me`o mo^.t tho+`i no^?i tie^'ng nhu+: Batman (1966); Batman Returm (1992); Frühstück bei Tiffany (1961) do nu+~ ta`i tu+? Audry Hepburn ddo'ng ddu+o+.c gia?i thu+o+?ng PATSY (Picture Animal Top Star Awards of the Year).

Die unglaubliche reise (1963); Harry und Tonto (1973); Die Schöne und das Tier (1945); Cat & Dogs (2001); Rosenkrieg (1989) Die Nacht der tausend Katzen (1972); Katzenmenschen (1942); Die Schwarze Katze (1985); Superman (1978); Die katze aus dem Weltraum/ The Cat from Outer Space (1978) ?

Phim hoa.t hi`nh hie^.n dda.i, me`o la` nha^n va^.t chi'nh: Ho. me`o to^.i pha.m (1993), phim Walt Disney, me`o quy' to^.c (1970), Fritz the Cat (1972), Disney Chip und Chap . Nhu+~ng cuo^.c phie^u lu+u cu?a Al Katzone, nhu+~ng ke? thu` vi~nh cu+?u cu?a chuo^.t Mickey va` Goofy, Pat Sullivan (1917), ca'c nha^n va^.t hoa.t hi`nh Felix the Cat, trong ddo' mo^.t con me`o dden ddu+o+.c tri`nh ba`y nhu+ la` mo^.t die^~n vie^n ha`i de^~ thu+o+ng. Ca'c loa.t phim hoa.t hi`nh Tom & Jerry (1939) me`o nha` Tom cho+i vo+'i nhu+~ng con chuo^.t Jerry tho^ng minh, Alice in Wunderland, Petersburger Nacht.. Felidae (1994) Babe (1995), Stuart Little (2000)? Ba'o chi' nha('c dde^'n nhie^`u thay ddo^?i nha^n su+. ta.i Anh, rie^ng me`o Larry thi` va^~n ye^n vi. ba('t chuo^.t trong dinh, dda~ chu+'ng kie^'n ba thu? tu+o+'ng: David Cameron, Theresa May va` Boris Johnson, do.n ra kho?i dinh thu? tu+o+'ng o+? so^' 10 Downing, London.

Me`o trong nghe^. thua^.t, danh ho.a Pablo Picasso (1881-?1973) ra^'t ye^u thi'ch ve~ tranh me`o, ta'c pha^?m no^?i tie^'ng la` ?Cubist cat/Kubistische Katze?; Francesco Bassno (1549-?1529) vo+'i tranh ?Das letzte Abendmahl/ bu+?a a(n to^'i cuo^'i cu`ng) co' me`o va` cho' na(`m du+o+'i ba`n; Joseph Wright (1734-?1797) tranh ?Das Ankleinden der Katze?; Hsuan Tsung o+? the^' ky? 18 ?vu+o+`n xua^n me`o tre`o ca^y? trong ba?o ta`ng vie^.n New York. Ca'c danh ho.a Nha^.t cu?a the^' ky? 18 &19 Utamaro (1753-?1806) Kokusai nhu+~ng ta'c pha^?m ?beginnings of racial

breeding/anfänge der Rassezucht?; Mädchen, das eine diebische Katze bestraft/Girl who punished their impish cat?

Hi' ho.a qua?ng ca'o kha('p mo.i no+i dde^`u ga(.p me`o, hoa. si~ Nga Zar Peter d.Gr ?dda'm tang me`o ?; Jean Cocteau (1889-?1963) tranh ?Club des amis des chats?; Louis Wain ta'c pha^?n ?da.o pho^'/ Stadtbummel?; Hiroshi Fujimoto (1934-?1996) ta'c pha^?m ?Doraemon? ? Nhie^`u huy hie^.u, tu+o+.ng me`o ba(`ng su+', ddo^`ng, nhu+.a no^?i tie^'ng qua nhie^`u tho+`i dda.i?

Nga`nh Y Khoa, me`o ddu+o+.c xem la` ma^~u thi' nghie^.m ra^'t to^'t. Schröginger ddu+a thi' nghie^.m me`o ve^` ?Hie^.n tu+o+.ng co+ ho.c lu+o+.ng tu+??. Vie^.c pha^n ti'ch tri`nh tu+. genome cu?a me`o co' the^? giu'p da^~n dde^'n nhu+~ng kha'm pha' mo+'i, ta.p chi' "Nghie^n cu+'u ba?n ddo^` gen" ca'c nha` khoa ho.c My~ dda~ gia?i ma~ ba?n ddo^` gen hoa`n chi?nh dda^`u tie^n cu?a me`o hy vo.ng ti`m ra nguye^n nha^n va` ca'ch chu+~a tri. nhie^`u ca(n be^.nh hie^?m nghe`o o+? ngu+o+`i. Tuy nhie^n nuo^i me`o pha?i ca^?n tha^.n tra'nh be^.nh truye^`n nhie^~m do Toxocara Cati (giun ddu~a me`o), ngu+o+`i bi. be^.nh co' the^? bi. so^'t, xanh xao, ga^`y o^'m, ho kho` khe` ke'o da`i. Pha?i ta('m me`o dde^? tra'nh mo^` ho^i me`o ga^y ne^n be^.nh di. u+'ng, nuo^i me`o o+? Ta^y phu+o+ng to^'n ke'm pha?i co' ba'c sy~ Thu' y kha'm su+'c kho?e ddi.nh ky`, cha?i lo^ng, xi?a ra(ng cho me`o?

Theo du+ lua^.n Ha` No^.i ?ddo^?i mo+'i? co' Chu`a, nghia~ trang cho me`o cho' co' te^n ?Te^` ddo^`ng va^.t nga~? nghi~a la` va^.t va` ngu+o+`i cu~ng gio^'ng nhau, nhu+ng cu~ng la('m ha`ng qua'n ba'n thi.t me`o ?tie^?u ho^??, me`o cho' kho^ng da'm tha? ra ngoa`i so+. ba('t a(n thi.t?Be^.nh vie^.n ?Pet Health? chu+?a be^.nh cho me`o cho', trong khi tre? em Vie^.t Nam co`n thie^'u a(n

kho^ng ddu? tie^`n ddi ho.c. Ca'c ?dda.i gia-ca'n bo^.? thi'ch nuo^i ?me`o hai cha^n?.

Thu+.c va^.t co' loa.i ca^y Ra^u me`o/ Orthosiphon co' du+o+.c ti'nh du`ng tri. be^.nh tha^.n, phu` thu?ng, tie^?u ddu+o+`ng. Loa.i ta'o me`o go.i la` So+n tra tri. a'p huye^'t, an tha^`n?

ME`O QUA THI CA

Tu+` no^ng tho^n dde^'n tha`nh thi., ngu+o+`i ta dde^`u nuo^i me`o dde^? ba('t chuo^.t, trong da^n gian co' nhie^`u tranh nhu+: me`o tha con ca', tranh me`o chuo^.t, chuye^.n Tra.ng Qu`ynh a(n ca('p me`o cu?a vua. Ba`i quye^`n ?Mie^u ta^?y die^.n? (me`o ru+?a ma(.t) no^?i tie^'ng kha('p la`ng vo~ Bi`nh DDi.nh mo^ pho?ng theo the^' dda'nh nhu nhuye^~n, linh hoa.t cu?a me`o..

Qua tu.c ngu+~, ca dao truye^`n kha^?u luo^n ru+.c ro+~ tinh hoa cu?a thi ca bi`nh da^n, die^~n ta? ddo+n so+ trong sa'ng nhe. nha`ng. Me`o gia` kho'c chi chuo^.t che^'t, y' no'i ngu+o+`i dda.o ddu+'c gia? kho^ng thu+.c lo`ng ma^'y khi me`o che^ thi.t chuo^.t, me`o na`o cha(?ng a(n vu.ng, nhu+ me`o tha^'y mo+~, chi? su+. the`m kha't danh lo+.i cha.y cho.t mua ba(`ng gia? dde^? co' ddia. vi., uy the^' trong xa~ ho^.i de^~ a(n ho^'i lo^., tham nhu~ng nhu+ ca'n bo^. CS tha^'y no+i na`o co' dda^'t ba'n ddu+o+.c thi` ba'n dde^? vinh tha^n phi` gia, ddu'ng la` loa.i me`o mu` vo+' ca' ra'n. Ri`nh nhu+ me`o ri`nh chuo^.t, Me`o dda`ng ga(.p cho' hoang la` nhu+~ng ke? vo^ loa.i ke^'t be` tu+.u dda?ng vo+'i nhau.

Con me`o la`m be^? no^`i rang, Con cho' cha.y la.i pha?i mang la^'y ddo`n nhu+~ng vie^.c oan u+'c, Me`o tha mie^'ng thi.t thi` ddo`i, Ke^~nh tha con lo+.n ma('t coi chu+`ng chu+`ng A'm chi? ddo+`i so^'ng xa~ ho^.i ba^'t co^ng, ke? co' quye^`n ha`nh a(n ho^'i lo^., cu+o+'p dda^'t cu?a da^n la`m vie^.c sai tra'i thi` ddu+o+.c bao che, ngu+o+.c la.i khi ke? du+o+'i sai so't nho? bi. tru+`ng pha.t na(.ng.

DDa'nh gia(.c ma` dda'nh ba(`ng tay, Tha` ve^` xo' be^'p giu+o+ng cung ba('n me`o. Tru+o+`ng ho+.p na^`y ra^'t gio^'ng hie^.n ti`nh Vie^.t Nam bi. bo.n Ta`u xa^m chie^'m bie^?n dda?o, ba('t ngu+ da^n dda'nh ca' tre^n bie^?n Vie^.t Nam dde^? to^'ng tie^`n, dda'nh dda^.p nhu+ng nha` ca^`m quye^`n Vie^.t Nam chi? pha?n ddo^'i ba(`ng mie^.ng kho^ng da'm cho ta`u Ha?i qua^n hoa.t ddo^.ng vu`ng bie^?n tranh cha^'p, ba?o ve^. chu? quye^`n va` ngu+ da^n tre^n bie^?n dda?o ma` cha o^ng chu'ng ta bo? xu+o+ng ma'u giu+~ vu+~ng ha`ng nga`n na(m qua.

Le`o nhe`o nhu+ me`o va^.t ddo^'ng ro+m la` no'i dai, no'i ddi no'i la.i dde^? na`i xin ddie^`u gi` ddo'. Me`o uo^'ng nu+o+'c be^? cha(?ng bao gio+` ca.n: Khuye^n ngu+o+`i ta ne^'u bie^'t tie^'t kie^.m bie^'t chi tie^u ddu'ng mu+'c thi` kho^ng so+. tu'ng. A(n nha.t mo+'i bie^'t thu+o+ng me`o: Mi`nh co' la^m va`o ca?nh kho' kha(n thi` mo+'i bie^'t thu+o+ng nhu+~ng ngu+o+`i kho^ng may ma('n nhu+ mi`nh. Me`o ma? ga` ddo^`ng: A'm chi? nhu+~ng ke? vo^ loa.i, hay la(ng nha(ng, a(n cho+i dda`ng ddie^'m, kho^ng co' nha^n ca'ch loa.i me`o hai cha^n dde^? chi? nhu+~ng mo^'i quan he^. trai ga'i kho^ng dda`ng hoa`ng.

Me`o ye^'u dduo^'i ho+n cho', thu+o+`ng bi. cho' ru+o+.t ca('n uy hie^'p, nhu+ng ddo^i lu'c me`o cu~ng tu+. ha`o ta o+? tre^n cao dde^? cho.c tu+'c con cho' ddang ha^`m hu+` du+o+'i go^'c ca^y

Con me`o tre`o le^n ca^y vo^ng

Con cho' ddu+'ng du+o+'i, ngo' mo^ng con me`o

Me`o ra(`ng sao cho' cha(?ng theo

Le^n dda^y, me`o se~ da.y leo cho ma`.

Nhu+~ng ca^u ca dao ngu. ngo^n la` nhu+~ng bu+'c tranh nho? co' ti'nh ca'ch ta^m ly', me`o chuo^.t la` hai ddi.ch thu?, kho^ng the^? so^'ng vo+'i nhau.

Con me`o tre`o le^n ca^y cau

Ho?i tha(m chu' chuo^.t ddi dda^u va('ng nha`

Chu' chuo^.t ddi cho+. ddu+o+`ng xa

Mua ma('n mua muo^'i gio^~ cha chu' me`o

Qua bo^'n ca^u ca dao ha`i hu+o+'c tre^n, no'i me`o dda.o ddu+'c gia?, vo+` vi~nh cu?a phu+o+`ng nham hie^?m, con chuo^.t cu~ng kho^ng vu+`a, tho^ng minh bie^'t ma('ng xe'o chu' me`o. Ca dao tuy mang hi`nh thu+'c tra`o lo^.ng ve^` me`o, nhu+ng co' nhie^`u tu.c ngu+~ ngu. y' khuye^n ra(n o+? ddo+`i du` ai co' ddi.a vi., co' ta`i, nhie^`u tie^`n cu~ng pha?i khie^m to^'n, ddu+`ng tu+. cao, hue^nh hoang nhu+ me`o khen me`o da`i dduo^i. Ki'nh chu'c quy' gia ddi`nh ddo^.c gia? va` tha^n hu+~u na(m mo+'i Quy' Ma~o an bi`nh, khoe? ma.nh, may ma('n va` vui xua^n tha^.t tro.n ve.n.

Nguye^~n Quy' DDa.i

Hoamunich

A/ Ca'c loa`i me`o tre^n the^' gio+'i

Me`o nha` co' the^? pha^n bie^.t hai nho'm: me`o lo^ng nga('n va` lo^ng da`i co' le~ nguo^`n go^'c tu+` me`o ru+`ng Cha^u Phi ngu+o+`i Ai Ca^.p dda~ thua^`n ho'a dda^`u tie^n. Tu+` ddo' du nha^.p dde^'n ca'c quo^'c gia dda^`u tie^n Hy La.p, La Ma~, ca'c thu?y thu? mang ve^` A^'n DDo^. khoa?ng 500 TCN; Trung Hoa 400 sau CN, Nha^.t 999 na(m SCN, Norwegen; Byzanz (Istanbul) 400 na(m SCN; Pha'p va` Quebec the^' ky? thu+' 16, My~ 1620? Vu`ng DDo^ng Nam A' co' me`o Xie^m (Tha'i Lan), tho^ng minh, de^~ da.y, ba('t chuo^.t gio?i. Co' gia? thuye^'t cho ra(`ng me`o Xie^m cu~ng ba('t nguo^`n tu+` me`o Siam.

Nhu+~ng the^' ky? qua me`o ddu+o+.c lai gio^'ng dde.p, ddu+o+.c nhie^`u gia ddi`nh ye^u thi'ch nuo^i du+o+~ng kha('p no+i tre^n the^' gio+'i nhu+: me`o Iran (Ba Tu+) lo^ng da`i ma(.t ti.t (Persian); me`o Maine Coon, me`o Exotic (ga^`n gio^'ng me`o Iran khuo^n ma(.t tro`n ti.t de^~ thu+o+ng

ne^n ta.m go.i la` Iran lo^ng nga('n) Abyssinian; me`o Siamese; me`o Ragdoll; me`o Sphynx kho^ng lo^ng; me`o Mie^'n DDie^.n (Birman); me`o My~ lo^ng nga('n (American Shorthair); me`o Oriental; me`o Tonkinese; me`o Norwegian Forest Cat; me`o Cornish Rex lo^ng xoa(n thanh ma?nh, ngo^. nghi~nh; me`o British Shorthair; me`o Devon Rex lo^ng xoa('n; me`o Burmese; me`o tai cu.p (Scottish Fold); me`o Ocicat; me`o xanh Russian Blue; Ga^'u me`o Mau Ai Ca^.p (Egyptian Mau); me`o Somali cute; me`o tho? Manx kho^ng dduo^i; me`o Siberian cute; me`o Nha^.t dduo^i cu.t (Japanese Bobtail); me`o lo^ng xoa(n Selkirk Rex; me`o Pha'p Charteux; me`o Tho^? Nhi~ Ky` Turkish Angora; me`o My~ tai ve^?nh (American Curl); me`o Colorpoin Short Hair; me`o European Burmese; me`o mun A^'n DDo^. (Bombay); me`o Ma~ Lai Singapura; me`o My~ dduo^i cu.t (American Bobtail); me`o Korat; me`o Bali (Balinese); me`o Havana Brown; me`o "ho^? u+a nu+o+'c" Tukish Van; me`o Javanese; Me`o Ragamuffin; me`o My~ lo^ng da`y (American Wirehair); me`o lo^ng xoa(n da`i LaPerm?.

Me`o lo^ng da`i (Langhaarkatzen/longhair) co' bo^. lo^ng xu` tuye^.t dde.p ddu+o+.c lai gio^'ng thua^`n du+o+~ng ca'c loa.i me`o: Balinse, Perserkatze tu+` 1620 o+? Perien nha^.p ca?ng sang Y' ro^`i dde^'n Anh Quo^'c tu+` the^' ky? 19, na(.ng tu+` 3,5- 7 kilo. Mu~i nga('n, ro^.ng, tai nho? nho.n lo^ng phu? ki'n, ma('t to tro`n, cha^n nga('n ma^.p.

Norwergische Waldkatze khoa?ng 1000 na(m sau Co^ng nguye^n (SCN) tu+` Byzanz nha^.p ca?ng sang Norwegen, na(.ng tu+` 3-9 kilo, dda^`u nhu+ hi`nh tam gia'c, tai ro^.ng cao, ma('t lo+'n

Me`o Cymric co`n co' te^n ?Cymru? (Walissch für Wales) o+? My~, Canada nguo^`n go^'c tu+` Ba('c My~ na(.ng 3,5- 5,5 kilo. DDa^`u tro`n co^? nga('n, cha^n tru+o+'c nga('n ho+n cha^n sau, dda(.c bie^.t loa.i na^`y kho^ng co' dduo^i (schwanzlos)

Me`o tai nho? Scottish Fold na(.ng 2,4- 6 kilo cha^n da`i thon nho?, ma('t to dda^`u tro`n, tai nho?, va`nh tai cu.p va`o dda^`u nhu+ me`o bi. ca('t tai, thi'ch so^'ng ye^n ti~nh.

Me`o Türkisch Van: co' tru+o+'c the^' ky? 18, na(.ng tu+` 3-8,5 kilo, tai lo+'n cao, ma('t to hi`nh oval, cha^n da`i trung bi`nh, dduo^i da`i nhie^`u lo^ng

Me`o Türkisch Angora tu+` the^' ky? thu+' 15, na(.ng tu+` 2-5 kilo tho^ng minh nhanh nhe.n dda^`u nho? co^? thon, tai lo+'n da`i, ma('t hi`nh oval, dduo^i da`i nhie^`u lo^ng nhu+ mo^.t ca'i cho^?i, dde.p nha^'t loa.i lo^ng ma`u tam the^?. Tu+` the^' ky? thu+' 17 nha^.p sang Anh-Pha'p to+'i the^' ky? thu+' 20 nha^.p ca?ng sang ca'c quo^'c gia kha'c.

Me`o Nga (Russian cat) co' lo^ng xu` da`i, ma`u tra('ng, ma('t xanh lo+ cha^n to,

gio^'ng nhu+ me`o Iran, nhu+ng me`o Iran co' bo^. lo^ng 2 lo+'p vo+'i lo+'p lo^ng da`i phi'a ngoa`i va` lo+'p lo^ng nga('n kha' da`y o+? be^n trong. DDuo^i cu?a chu'ng luo^n xu` ra^'t nhie^`u ma`u lo^ng kha'c nhau, gio^'ng me`o na`y mu~i nho? va` ma('t to

Me`o My~ lo^ng nga('n ddu+o+.c xem la` me`o dde^'n dda^'t My~ dda^`u tie^n na(m 1620 trong con ta`u Mayflower/ Hoa Tha'ng Na(m. Thu?y thu? cu?a ddoa`n Pilgerväter/Pilgrims nuo^i me`o ba('t chuo^.t pha' pha'ch ha`ng tre^n ta`u dde^'n vu`ng Plymouth/ Massachusetts (nguo^`n go^'c Thanksgiving). Tho+`i gian tro^i qua, gio^'ng me`o sinh sa?n ta.i Ba('c My~ ddu+o+.c lai gio^'ng vo+'i ca'c loa.i me`o lo^ng da`i, lo^ng nga('n, dde^? ta.o ra mo^.t loa.t ca'c me`o con xinh xa('n ddu? chu?ng loa.i, tha^n da`i hay ma^.p, nhu+~ng bo^. lo^ng ma`u sa('c dde.p, ti'nh ti`nh di.u da`ng nhu mi` va` tha^n thie^.n. Na(m 1906, hie^.p ho^.i CFA dda~ chi'nh thu+'c co^ng nha^.n ca'c gio^'ng me`o dda'ng ye^u na`y.

Me`o Anh, loa.i lo^ng nga('n pho^? bie^'n va` ddu+o+.c ye^u thi'ch. Ho^.i ddo^`ng qua?n ly' me`o Anh (UK's Governing Concil of the cat fancy) co^ng nha^.n tu+` na(m 1944, khi no' vu+o+.t qua gio^'ng me`o Tha'i.

Me`o kho^ng lo^ng theo te^n cu?a Ai ca^.p co^? ?Sphinx? (hay la` loa`i me`o Canada) ?haarlos/ Hairless?. Na(.ng 3,5-7 kilo, tai lo+'n dda^`u da`i va` ro^.ng la` gio^'ng me`o hie^'m tha^'y trong ho. ha`ng nha` me`o. DDu+o+.c ti`m tha^'y tu+` na(m 1966 khi ta.i Toronto, Canada co' mo^.t chu' me`o con kho^ng lo^ng co' te^n Prune tu+` lu'c sinh ra dde^'n khi tru+o+?ng tha`nh chi? co' nhu+~ng so+.i lo^ng to+! toa`n tha^n la` nhu+~ng ne^'p da nha(n nheo, ne^n tha^n nhie^.t cao ho+n me`o co' lo^ng. Me`o Sphynx ra^'t tha^n thie^.n va` quy' hie^'m. Con me`o na`y sau ddo' co`n giao pho^'i vo+'i me. cu?a no' va` sinh ra the^m nhie^`u chu' me`o kho^ng lo^ng kha'c. Va` dda^y ddu+o+.c coi la` to^? tie^n cu?a loa`i me`o kho^ng lo^ng nga`y nay.

Ta`i lie^.u tham kha?o

Katzen Die neue Enzyklopädie ta'c gia? Dr. Bruce Fogle NXB Dorling Kindersley 2002

Hi`nh tre^n Internet, Tu.c ngu+~ ca dao cu?a truy ta^.p tre^n ca dao. http://www.saimonthidan.com/

****

Nguye^~n Quy' DDa.i

Mu.c Lu.c

5. Nga`y Mai

Ba.ch Lie^n

DDu+a tay gom go'p tho+`i gian
DDoa.n ddo+`i tho+ a^'u ngu't nga`n bay xa
DDo^i cha^n son go't ddie^.u dda`
Sa`i Go`n a'o tra('ng thu+o+'t tha na('ng chie^`u
*
Sa`i Go`n bo? ngo? ddi`u hiu
Tuo^?i xua^n ngo+ nga'c nhu+ die^`u ddu+'t da^y
Tro^i ra bie^?n ro^.ng tru`ng va^y
DDe^m nghe gio' ri't, so'ng say the't ga`o
*
Hai mu+o+i ta'm te^'t lao xao
Sa`i Go`n o+? la.i, va^~y cha`o tu+` dda^y
Me. cha mo`n mo?i tu+`ng gia^y
Cho+` tin con dde^'n, dde^'m da`i na(m canh
*
Song tha^n nha^.n ddu+o+.c tin la`nh
Nu. cu+o+`i ro^'i ri't tre^n va`nh kho^ mo^i
Thie^n thu an nghi? tre^n ddo^`i
O^ng ba` hu? hi?, cu`ng ngo^`i be^n nhau

Cuo^.c vui na`o cu~ng pha?i dde^'n khoa?nh kha('c buo^`n mie^n man. Cha.m dde^'n gia^y phu't bi.n ri.n chia tay. DDe^? ro^`i mo^~i ngu+o+`i mo^.t phu+o+ng tro+`i vo+'i bao lo+`i ho` he.n?mong nga`y ga(.p la.i. Buo^?i tie^.c o^`n a`o cu+o+`i no'i, ro^`i cu~ng nhanh cho'ng ta`n cuo^.c. Xua^n Te^'t co' cu`ng so^' pha^.n cho+i vo+i ma` tho^i. Ca'nh hoa mai, hoa dda`o na`o cu~ng pha?i he'o u'a va` ru.ng ro+i. DDa^y la` chu+'ng ti'ch cho the^' nha^n hie^?u ra(`ng:

· Te^'t mang nhie^`u hoa xinh, vui ve? dde^'n.
· Te^'t cu~ng nga^.m ngu`i buo^`n chia xa. Va` ngoa?nh ma(.t ra ddi.

Giao thu+`a va` ba nga`y dda^`u na(m la(.ng le~ tro^i qua. Ngu+o+`i Vie^.t ha?i ngoa.i chu'ng ta tro+? ve^` vo+'i mo.i sinh hoa.t thu+o+`ng nha^.t. Do`ng so^ng ddo+`i tha?n nhie^n, lu+~ng lo+` cha?y xuo^i theo ho+i tho+? cu?a dda^'t tro+`i. Ba^'t cu+' phu't gia^y va` die^~n bie^'n na`o cu~ng gio^'ng nhau. Vu+`a bay qua, ta^'t ca? dde^`u mie^n vie^~n thuo^.c va`o co~i xa xa(m, ma^y mu` qua' khu+'.

Huo^'ng ho^` chi, mu`a xua^n mai va`ng no+? ro^., hoa dda`o xu'm xi't cu+o+`i cha`o the^' nha^n. Cho ngu+o+`i Vie^.t ta^.n hu+o+?ng hu+o+ng te^'t sum va^`y. Te^'t la` cha`ng lu+~ kha'ch nha`n du. DDi lang thang mu+o+`i hai tha'ng gieo ti`nh. Ma?i me^ xoay vo`ng. Kho^ng ru? cu~ng dde^'n, kho^ng dduo^?i cu~ng ddi. Quay ve^` ddu'ng nga`y, ddu'ng tha'ng khi tie^'t xua^n re'o go.i.

Nhu+ng?kho^ng bao gio+` ddu'ng con so^' na(m. So^' na(m la.nh lu`ng dde^'n vo^ ti`nh, nhe` nhe. co^.ng the^m con so^' mo^.t sau dduo^i. Bo? ma(.c cho the^' nha^n lao ddao, thi'ch u+'ng vo+'i hoa`n ca?nh ddong ddu+a. Di~ nhie^n, sang na(m mo+'i, mo.i ngu+o+`i ro^.n ra`ng trong nie^`m vui hy vo.ng. Ha^n hoan cha`o ddo'n mu+o+`i hai na^'c thang bi`nh an ho+n. Khi dda~ go.i la` ta^n nie^n, te^'t mo+'i, thi` va.n va^.t ta^'t ye^'u pha?i ddo^?i thay.

Va^.t ddo^?i sao do+`i. DDu'ng tha^.t ! Va.n su+. kho^ng gio^'ng nhu+ ca'i te^'t na(m vu+`a qua. La.i ca`ng kho^ng gio^'ng vo+'i ca'i te^'t tru+o+'c ma(.t sa('p to+'i. Vi` sao? Vi` ca'i te^'t mo+'i na`y, se~ kho^ng bao gio+` quay la.i cho^'n xu+a, dde^? cho ta ti`m kie^'m dda^`y ddu? ky? nie^.m nho+' thu+o+ng. Mo^.t phu't tro^i qua. dda~ la(.ng le~ lu`i ta`n va`o di~ va~ng ma^'t ro^`i. Ba`n tay ta co^' ni'u giu+~ tha^.t cha(.t. Nhu+ng... buo^`n o+i, kho^ng ai co' sie^u quye^`n lu+.c, ba('t buo^.c tie^'ng ti'ch ta('c ddo^`ng ho^` ngu+ng ddo.ng bao gio+`.

Nhi`n nhu+~ng ngu+o+`i tha^n ye^u va^y quanh be^n ta, la` chu+'ng ti'ch cho ta tha^'y ro~ ra`ng nha^'t. Te^'t na(m nay gia ddi`nh vui cu+o+`i, chu'c tu.ng lo+`i hay y' dde.p. Toa`n la` ddie^`u tha(ng hoa. Nhu+ng? na`o ai ddoa'n bie^'t, te^'t na(m sau?su.t su`i, bu`i ngu`i khua^'t bo'ng mo^.t ngu+o+`i tha^n. No^~i buo^`n day du+'t la` dda^y.

Suy ddi nghi~ la.i, tu+. nhu? lo`ng. Tho^i thi` ta ne^n ki'nh ca^?n tra^n tro.ng nhu+~ng gi` mi`nh ddang na('m giu+~, ddang co' trong ta^`m tay o+? hie^.n tie^`n. Tu+o+ng lai la` ca'i gi` ddo' qua' mo+ ho^`, nhu+ ha.t su+o+ng mai de^~ tan nho`a. Nhu+ a?o a?nh be^`nh bo^`ng, kho' ma` chu.p ba('t, dde^? bie^'n no' tha`nh hie^.n thu+.c - cho du` ta luo^n hoa`i mong.Than o^i, co' ai bie^'t tru+o+'c nga`y mai !

DDu+`ng no'i chi dde^'n ca'i te^'t na(m sau?xa qua' cha(ng ?
Ta co`n ddu? ngu+o+`i tha^n, cu`ng do`ng ma'u ruo^.t thi.t hay kho^ng ?

****

****

Ba.ch Lie^n

Mu.c Lu.c

6. Mu`a Xua^n DDo', Ra^'t DDe.p

Kim Loan

**Truye^.n

Bu+~a ddo' to^i bo^~ng no^?i hu+'ng? xi' xo.n ddi la`m mo'ng tay mo'ng cha^n dde^? a(n Te^'t. Nhu+ng vi` hoa`n ca?nh tra.i ty. na.n, du.ng cu. la`m mo'ng cu~ ky~, kho^ng dda?m ba?o ve^. sinh, ne^n va`i ho^m sau, ngo'n tay tro? be^n ba`n tay pha?i cu?a to^i bi. su+ng mu? va` ho+i bi. nhu+'c. Lu'c dda^`u cu+' nghi~ tu+` tu+` se~ he^'t, nhu+ng ve^'t mu? nga`y ca`ng lo+'n, ddo^?i ma`u va` ddau ho+n du` to^i dda~ uo^'ng thuo^'c gia?m ddau. The^' la` dda`nh pha?i le^n be^.nh vie^.n ti`m ba'c sy~ quen, mo+'i ta' hoa?, vi` mu? dda~ la`m hu+ ha.i va`o thi.t cu?a ngo'n tay. Ba'c sy~ be`n ra le^.nh kha^?n ca^'p, la`m tie^?u pha^~u ngay la^.p tu+'c, ca('t pha^`n thi.t bi. hu+, kha^u va`i mu~i, ro^`i ba(ng bo' mo+'i cho ve^` nha`. Ba'c sy~ cu~ng da(.n, tra'nh ddu.ng va`o nu+o+'c trong vo`ng i't nhu+'t hai tua^`n. Nghe va^.y, to^i ra^`u thu'i ruo^.t, Te^'t nhu+'t dde^'n no+i ro^`i ma` mang ?thu+o+ng ti'ch? ma'u me, coi bo^. xui xe?o, kho^ng may ma('n cho+' cha(?ng cho+i.

Vie^.c na^'u a(n cho ma^'y nga`y Te^'t thi` kho^ng dda'ng lo, vi` nho+` ngo'n tay bi. ba(ng bo', to^i co' ly' do cha'nh dda'ng ddi mua sa('m ba'nh tra'i ma` kho^ng so+. bi. mang tie^'ng la` ?co^ Ta'm DDoa?ng?.

Vie^.c ta('m ru+?a, tuy co' chu't ba^'t tie^.n, cu~ng gia?i quye^'t ddu+o+.c, nhu+ng kho' kha(n lo+'n nha^'t la` gia(.t qua^`n a'o thi` to^i chi.u thua, vi` to^i chi? thua^.n tay pha?i, kho^ng the^? gia(.t ddo^` vo+'i mo^.t ba`n tay tra'i. To^i ddang nghi~ se~ ti`m mo^.t mo^.t ba'c lo+'n tuo^?i trong khu, nho+` la`m giu'p ro^`i tra? tie^`n, thi` tha(`ng Ti' , o+? nha` sa't va'ch, (co' bie^.t danh la` Ti' Mo? Nho.n, do chi'nh? ma' no' dda(.t, vi` ca'i mie^.ng ta` lanh, ho'ng chuye^.n, no'i kho^ng la`nh da non cu?a no') ba'o vo+'i to^i:

- Chi. o+i, em bie^'t co' mo^.t cho^~ chuye^.n gia(.t u?i, dde^? em da^~n chi. qua.

To^i theo no' ddi lo`ng vo`ng qua ma^'y con he?m quanh co cu?a khu A, giu+~a buo^?i tru+a ma(.t tro+`i ddu+'ng bo'ng, cuo^'i cu`ng cu~ng dde^'n ddu+o+.c da~y nha` sa't ha`ng ra`o, ga^`n be^n khu ty. na.n ngu+o+`i La`o. Tha(`ng Ti' du+`ng la.i, chi? cho to^i ta^'m ba?ng ba(`ng gia^'y ca'c- to^ng treo lu?ng la(?ng tre^n dda^`u nha` vo+'i ha`ng chu+~ dden vie^'t hoa thie^.t bu+.: ?Nha^.n Gia(.t U?i?.

To^i tu+. ho?i, ai o+? tra.i ca^`n gia(.t u?i nhi?? Nhu+ to^i dda^y, cu+' thay phie^n ma(.c ma^'y bo^. ddo^` thun Cao Uy?. DDi la`m thie^.n nguye^.n thi` tro`ng va`o ca'i qua^`n Jeans, co`n bo^. ddo^` dde^? ga(.p pha'i ddoa`n la` ca'i qua^`n ta^y thun va` ca'i a'o thun sang ho+n mo^.t chu't, hie^.u Ca' Sa^'u, ne^n to^i chu+a bao gio+` xa`i ba`n u?i. To^i tha^.t su+. ba^'t ngo+`, du` ra(`ng ma^'y na(m o+? tra.i, co' ra^'t nhie^`u nghe^` dda~ ddu+o+.c ba` con sa'ng ta.o ra, dde^? kie^'m tie^`n sinh so^'ng, va` phu.c vu. nhu ca^`u cu?a ngu+o+`i ty. na.n. Na`o la` la`m be^'p da^`u, dde`n da^`u, ddo'ng ba`n ghe^' go^~, la`m ba'nh sinh nhu+.t, may qua^`n a'o, su+?a gia`y de'p, ga'nh nu+o+'c mu+o+'n, na^'u co+m tha'ng, ca('t to'c go^.i dda^`u, la`m mo'ng tay, ma't-xa, coi bo'i, Te^'t dde^'n thi` co' ba'nh chu+ng ba'nh te't mu+'t du+`a, mu`a Trung Thu co' ba'nh nu+o+'ng, ba'nh de?o mo+'i ra lo` ngay trong tra.i nu+~a co+. Nhu+ng ?gia(.t u?i? thi` co' na(`m mo+ to^i cu~ng kho^ng nghi~ dde^'n, vi` ddo' la` nhu ca^`u qua' xa xi? o+? no+i dda^y.

Tha(`ng Ti' tha^'y to^i nga^?n ngo+, be`n le^n tie^'ng:

- Chi. tha^'y em no'i co' sai dda^u na`?!

To^i ho?i nho? no':

- U?a, trong tra.i na`y ma` cu~ng co' ngu+o+`i ca^`n ddi gia(.t u?i sao?

No' ve^nh ma(.t, tro+.n ma('t:

- Co' cho+' sao kho^ng? Vi' du. nhu+?chi. ne`!

Ro^`i no' cu+o+`i duye^n:

- Em nghe no'i ma^'y anh ma^'y chu' ddo^.c tha^n, ddi la`m thie^.n nguye^.n ba^.n ro^.n hoa(.c ma^'y thanh nie^n la`m bie^'ng, tha?y qua dda^y gia(.t cho xong ddo' chi.. Gia' ca? bi`nh da^n la('m, ho. gia(.t ba(`ng tay ro^`i u?i ba(`ng ba`n u?i than. Nhu+ng cha('c chi. la` kha'ch ha`ng phu. nu+~ dda^`u tie^n ddo'!

No'i xong, no' go.i lo+'n va`o trong nha`:

- Hello?? Co' ai o+? tro?ng kho^ng, co' kha'ch gia(.t u?i dda^y!

Hi`nh nhu+ co' bo'ng ngu+o+`i vu.t cha.y ra sau he`, tha(`ng Ti' nhanh nhu+ cho+'p ru+o+.t theo, (thie^.t kho^ng ho^? danh la` tha(`ng? nhie^`u chuye^.n). To^i ddu+'ng cho+` ngay giu+~a lo^ nha`, du+o+'i mo^.t bo'ng ca^y kha(?ng khiu be^n ma^'y lu nu+o+'c. La't sau tha(`ng Ti' ddi ra, bo^. ma(.t nghie^m nghi., la('c dda^`u:

- A?nh no'i a?nh kho^ng gia(.t u?i cho chi.!

To^i qua' ddo^~i nga.c nhie^n:

- Anh na`o? Va` ta.i sao?

Tha(`ng Ti' ngo+' ngu+o+`i ra, ddu+a tay ga~i dda^`u, la.i cha.y bie^'n ra phi'a sau nha`, ro^`i tro+? ra, cu+o+`i cu+o+`i:

- Vi` a?nh la`? ho.c tro` cu?a chi..

- Ho.c tro` na`o, lo+'p na`o?

Tha(`ng Ti' la.i cha.y ddi nhu+ con thoi, la.i quay ra vu+`a tho+? vu+`a no'i:

- A?nh te^n Hie^`n, ddang ho.c lo+'p vo+~ lo`ng English cu?a chi. o+? tru+o+`ng ESL ddo'.

Thi` ra la` the^'. Tho+`i gian dda^`u mo+'i dde^'n tra.i thi` to^i la`m trong bu+u ddie^.n va` da.y tie^'ng Vie^.t cho ca'c em nho?. Khi dda^.u thanh lo.c cho+` ddi.nh cu+, to^i chuye^?n qua la`m cho va(n pho`ng Cao Uy? va` buo^?i sa'ng da.y Tie^'ng Anh cho tru+o+`ng ESL. Vi` la` lo+'p Vo+~ Lo`ng cho ngu+o+`i lo+'n ne^n ?ho.c tro`? cu?a to^i co' ngu+o+`i gia` ho+n co^ gia'o. Mo^.t so^' ngu+o+`i la` da^n mie^`n ta^y nam bo^., tha^.t tha` cha^'t pha'c, gio.ng no'i co`n pha?ng pha^'t mu`i phe`n ruo^.ng, no'i Tie^'ng Vie^.t co`n sai lo^~i, gio+` pha?i ba^.p be. ho.c English dde^? chua^?n bi. cho tu+o+ng lai sau na`y tre^n dda^'t nu+o+'c thu+' ba.

Hie^`n lo+'n ho+n to^i va`i tuo^?i, ti'nh ti`nh nhu't nha't va` hay ma('c co+?, hie^`n nhu+ cu.c dda^'t, ddu'ng vo+'i ca'i te^n. Nghe no'i nha` o+? mie^.t Ca` Mau, la`m nghe^` dda'nh ca' bu+~a ddo'i bu+~a no, ro^`i ?canh me? theo ta`u vu+o+.t bie^n qua dda^y. O+? tra.i, Hie^`n la` ?con ba` Phu+o+'c? nghi~a la` kho^ng co' tha^n nha^n nu+o+'c ngoa`i tie^'p te^', ne^n Hie^`n la`m ca'c vie^.c la(.t va(.t kie^'m the^m, nhu+ xa'ch nu+o+'c, ddi lao ddo^.ng thue^, ai ngo+` co' ca? ?tie^.m? gia(.t u?i na`y.

Hie^`n ra^'t hie^'m hoi no'i chuye^.n vo+'i to^i, cu~ng chu+a la^`n na`o nhi`n tha(?ng va`o to^i trong gio+` ho.c. Ne^'u trong lu'c gia?ng ba`i, to^i co' ke^u Hie^`n ddu+'ng le^n tra? lo+`i ca^u ho?i, thi` Hie^`n li' nhi', ma('t nhi`n ddi cho^~ kha'c (so+. co^ gia'o? a(n thi.t hay sao a'!).

The^' dda^'y, Hie^`n chu+a bao gio+` ddo^'i die^.n, nhi`n va`o ma('t to^i suo^'t ma^'y tha'ng ho.c, thi` ddo+`i na`o Hie^`n la.i cha.y ra ga(.p to^i trong mo^.t ti`nh huo^'ng ?phu+'c ta.p? va` ?nha.y ca?m? nhu+ the^' na`y? To^i ra da^'u cho tha(`ng Ti' ddi ve^`, no' cho+.t nho+' ra, ho+'n ho+? no'i:

- A`, a?nh co' ho?i em ta.i sao chi. ca^`n gia(.t u?i, em lie^`n ke^? dda^`y ddu? su+. ti`nh ca'i vu. chi. ddi la`m mo'ng, ro^`i bi. mu?, ro^`i le^n be^.nh vie^.n ga(.p ba'c sy~, ro^`i mo^? ngo'n tay?

To^i cha(.n lo+`i no':

- To'm la.i la` sao, a?nh no'i gi`?

Tha(`ng Ti' cu.t hu+'ng, nhi`n to^i nga.i ngu`ng, nhe ra(ng cu+o+`i:

- Da., nghe xong, a?nh? ho^?ng no'i na(ng chi, nhu+ng coi bo^. suy nghi~ mo^ng lung la('m!

Gio+` thi` dde^'n lu+o+.t to^i cu.t hu+'ng, ro^`i vo^~ vai tha(`ng nhie^`u chuye^.n:

- Tho^i dde^? chi. tu+. lo ddu+o+.c ro^`i. Ca'm o+n Ti' Nho? Mo.n, i' lo^.n, Ti' Mo? Nho.n nhe! Ma` ne`, la`m phie^`n em chi.u kho' cha.y vo^ tro?ng? la^`n cho't, no'i vo+'i anh Hie^`n la` chi. ca'm o+n, du` sao mi`nh cu~ng dda~ dde^'n dda^y la`m phie^`n ngu+o+`i ta.

Sa'ng ho^m sau, to^i dde^'n lo+'p ESL, la` nga`y lie^n hoan mu+`ng Te^'t. Bi`nh thu+o+`ng thi` Hie^`n dda~ cha(?ng bao gio+` nhi`n tha(?ng va`o to^i, sau ca'i vu. ?gia(.t u?i? hu.t nga`y ho^m qua, Hie^`n co`n la.nh lu`ng pho+'t lo+` to^i ho+n nu+~a.

Ca? lo+'p a(n uo^'ng, ba'nh ke.o, tra'i ca^y, nu+o+'c ngo.t, ca ha't chu.p hi`nh tu+ng bu+`ng, Hie^`n cu~ng cu+o+`i vui theo nhu+ng va^~n ne' ddo^'i die^.n vo+'i to^i. Cu+' lu'c na`o to^i nhi`n Hie^`n la` y nhu+ ra(`ng Hie^`n ddang ?ba^.n? nhi`n? ngoa`i cu+?a so^? (ti`m gi` ngoa`i ddo' ho^?ng bie^'t!). To^i kho^ng ma('c co+? thi` tho^i, chu+' Hie^`n ha` co+' gi` cho+'! Tie^.c tan, co' va`i ho.c tro` na'n la.i, ta(.ng qua` Te^'t cho co^ gia'o, Hie^`n ddi tha(?ng ra cu+?a, kho^ng the`m cha`o to^i mo^.t ca^u.

To^'i giao thu+`a, ddi le^~ nha` tho+` ve^`, to^i tha^'y mo^.t ho^.p nho kho^ dde^? ngay du+o+'i cu+?a, va` mo^.t ta^'m thie^.p chu'c Xua^n cu?a Hie^`n, vo+'i ne't chu+~ vu.ng ve^` (cha('c ddo^i tay xu+a nay chi? quen qua(ng lu+o+'i ddi bie^?n dda'nh ca'), vie^'t nhu+~ng lo+`i chu'c ddo+n gia?n, kho^ng ma`u me` ?hoa la' ca`nh?, nha^'t la` ca^u ta'i bu't cha^n ti`nh: ?Co^ Loan o+i, ne^'u chu+a ti`m ddu+o+.c ai gia(.t ddo^`, thi` ddu+`ng nga.i mang qua nha` Hie^`n nhe', Hie^`n dda~ nho+` mo^.t ba` ba'c la`m giu'p ro^`i, kho^ng sao dda^u!?

Tro+`i o+i, anh cha`ng ho.c tro` nhu't nha't cu?a to^i, ddi ho.c thi` kho^ng da'm nhi`n co^ gia'o, ta(.ng qua` Te^'t cho co^ gia'o cu~ng pha?i le'n lu't (nho+` va`o bo'ng to^'i? dde^m ba mu+o+i), gio+` quay ra khuye^'n khi'ch u?i an to^i ?ddu+`ng nga.i va` kho^ng sao?.

DDo^`ng ho^` ddie^?m 12 gio+` dde^m, ca? tra.i vang le^n tie^'ng dda^.p no^`i nie^u xoong cha?o thay cho tie^'ng pha'o, mo.i ngu+o+`i chu'c tu.ng nhau ro^.n ra`ng, a(n uo^'ng vui ve? xo^n xao. Trong lu'c cho+` ddo+.i ma^'y ngu+o+`i ba.n chung pho`ng Cao U?y dde^'n cu`ng a(n bu+~a ba'nh ngo.t tra` no'ng mu+`ng phu't sang mu`a, to^i nhi`n ngo'n tay co`n ba(ng bo' cu?a mi`nh, kho^ng co`n tha^'y ?xui xe?o? nu+~a, ma` ngu+o+.c la.i, to^i tha^'y ca? mo^.t tro+`i Xua^n e^m a'i Ti`nh Ngu+o+`i me^'n thu+o+ng nhau tre^n ma?nh dda^'t ta.m dung na`y.

Kim Loan

Mu.c Lu.c

7. Vai Tro` Chung Cu?a Cha Me. Trong Gia'o Du.c Gio+'i Ti'nh Cho Con O+? Tuo^?i Da^.y Thi`

Vu~ Thi. Hu+o+ng Mai

-------------
Nhu+~ng ha`nh vi ti`nh du.c o+? tuo^?i mo+'i lo+'n la` mo^.t nhu ca^`u hoa`n toa`n tu+. nhie^n ma` chu'ng ddu+o+.c ti`m hie^?u, ddu+o+.c bie^'t. O+? tuo^?i mo+'i lo+'n, ca'c em ra^'t ha(m ho+? ti`m hie^?u ta^'t ca? nhu+~ng gi` co' the^? ddu+o+.c ve^` gio+'i ti'nh. Ca'c em muo^'n bie^'t va` ca'c em lu'ng tu'ng ca'c em ca^`n nhu+~ng ca^u tra? lo+`i thu+.c te^' va` rie^ng tu+. Khi co' co+ ho^.i ddu+o+.c tha?o lua^.n ve^` gio+'i ti'nh, ca'c em ra^'t so^i no^?i va` to? ra co' y' thu+'c ve^` va^'n dde^`. Ca'c em mong ti`m ra ddu+o+.c y' nghi~a va` nhu+~ng chua^?n mu+.c cu?a gio+'i ti'nh. Ca'c o^ng bo^', ba` me. ddu+`ng nghi~ ra(`ng con mi`nh kho^ng nhu+ the^'. Ne^'u kho^ng thuo^.c loa.i cha^.m lo+'n, co`i co.c thi` ca'c co^ ca'c ca^.u ta^'t se~ co' nhu+~ng bie^?u hie^.n va` nhu+~ng nhu ca^`u tu+. nhie^n no'i tre^n. DDo' ddo^`ng tho+`i cu~ng la` nhu ca^`u hie^?u bie^'t nhu+~ng ca'i mo+'i cu?a ddo+`i so^'ng con ngu+o+`i va` hie^?u bie^'t ve^` chi'nh ba?n tha^n. Va^.y ca'c ba^.c cha me. ha~y ti`m nhu+~ng co+ ho^.i thua^.n lo+.i, nhu+~ng tho+`i ddie^?m thi'ch ho+.p, chu? ddo^.ng go+.i chuye^.n vo+'i con mi`nh mo^.t ca'ch khe'o le'o va` te^' nhi.. DDu+`ng dde^? cha^.m tre^~, ne^'u cha me. la`m vie^.c ddo' ki.p tho+`i, thi'ch ho+.p, cha('c cha('n se~ co' ta'c ddo^.ng ti'ch cu+.c ddo^'i vo+'i con ca'i ve^` va^'n dde^` gio+'i ti'nh, ti`nh du.c ba(`ng nhu+~ng lo+`i ba?o ban, trao ddo^?i nhu+ nhu+~ng ngu+o+`i ba.n. Lu'c ddo' con ba.n se~ dde^`n dda'p la.i ba(`ng su+. bie^'t o+n sa^u sa('c va` mo^.t nie^`m tin ca^.y ruo^.t ra`.

Cu~ng nhu+ trong nhie^`u li~nh vu+.c kha'c, trong ti`nh du.c, mo^i tru+o+`ng xa~ ho^.i quanh ta, nhu+~ng ha`nh vi cu?a ngu+o+`i lo+'n co' ta'c ddo^.ng ra^'t lo+'n ddo^'i vo+'i ddo+`i so^'ng ti`nh du.c cu?a con ca'i sau na`y. Ca'c nha` nghie^n cu+'u ti`nh du.c cho ra(`ng mo^i tru+o+`ng gia ddi`nh co' vai tro` dda(.c bie^.t quan tro.ng. Va` dda(.c bie^.t quan tro.ng khi con co`n tho+ a^'u, va`o lu'c cha me. tha^.m chi' co`n chu+a co' y' thu+'c la` mi`nh ddang gia'o du.c ve^` va^'n dde^` ti`nh du.c cho con ca'i. Tuo^?i a^'u tho+ co' ta'c ddo^.ng ra^'t lo+'n ddo^'i vo+'i su+. na?y sinh nhu+~ng tru.c tra(.c, be^.nh ta^.t trong sinh hoa.t ti`nh du.c sau na`y. Va`o tho+`i ky` ma` na~o co`n ddang pha't trie^?n, tre? em ra^'t de^~ bi. thu+o+ng to^?n tha^`n kinh va` tinh tha^`n. DDa^y chi'nh la` tho+`i ky` tre? em ca^`n ddu+o+.c bao bo.c trong ti`nh ye^u thu+o+ng, tri`u me^'n va` mo.i su+. thua^.n lo+.i. Ne^'u no' kho^ng tie^'p nha^.n ddu+o+.c toa`n bo^. su+. phong phu' cu?a ti`nh ca?m thi` sau na`y no' se~ kho^ng chia se? ti`nh ca?m vo+'i ba^'t ky` ai. Tre? em chu+a bie^'t no'i mi`nh ca^`n gi`, nhu+ng la.i bie^'t ca?m thu. mo.i chuye^.n ra^'t chi'nh xa'c. No' ca?m thu. mo.i chuye^.n qua ha`nh vi cu?a cha me., qua toa`n bo^. ba^`u kho^ng khi' trong gia ddi`nh. No' bie^'t mo.i ngu+o+`i trong gia ddi`nh cu+ xu+? vo+'i nhau ra sao, vi. tri' cu?a mo^~i ngu+o+`i trong gia ddi`nh nhu+ the^' na`o.

Cu~ng co' ra^'t nhie^`u ngu+o+`i lo+'n le^n trong mo^.t hoa`n ca?nh kha('c nghie^.t, pha?i tra?i qua tho+`i tuo^?i tho+ cay cu+.c, na(.ng ne^`, nhu+ng ho. la.i kho^ng bi. tru.c tra(.c gi` ve^` ta^m ly' gio+'i ti'nh. Bo+?i vi` con ngu+o+`i kho^ng pha?i ai cu~ng nhu+ ai. Co' cu`ng qui lua^.t pha't trie^?n chung, nhu+ng mo^~i ngu+o+`i la.i co' nhu+~ng dda(.c ti'nh ca' nha^n rie^ng bie^.t, vi` va^.y ma` nhu+~ng ta'c ddo^.ng cu?a ngoa.i ca?nh to+'i mo^~i ngu+o+`i cu~ng ra^'t kha'c nhau: ca'i ga^y ta'c ha.i o+? ngu+o+`i na`y thi` o+? ngu+o+`i kia la.i die^~n ra ra^'t bi`nh ye^n, vo^ tu+. Ta^'t nhie^n, chu'ng ta vi` kho^ng bie^'t chi'nh xa'c ddu+o+.c ca'i gi` ddo^'i vo+'i ddu+'a tre? cu?a mi`nh la` vo^ ha.i, va^.y thi` to^'t ho+n he^'t la` ta ddu+`ng tie^'n ha`nh thu+? nghie^.m, ddu+`ng ddi le^.ch quy lua^.t chung.

Nhu+~ng nha^.n thu+'c va` kinh nghie^.m ve^` gio+'i ti'nh o+? lu+'a tuo^?i na`y va^~n co`n chu+a tha^.t su+. ddi.nh hi`nh. Ca'c em ddang tre^n con ddu+o+`ng ddi ti`m hie^?u the^' gio+'i dda^`y mo+'i me? va` ha^'p da^~n na`y. Chi'nh vi` va^.y cha me. pha?i la` nhu+~ng ngu+o+`i hu+o+'ng da^~n dda^`u tie^n dde^? bo^`i du+o+~ng cho con ca'i su+. nha^.n thu+'c ddu'ng dda('n ve^` gio+'i ti'nh. Cha me. kho^ng ne^n cho ra(`ng, ne^'u kho^ng dda? ddo^.ng gi` dde^'n va^'n dde^` gio+'i ti'nh se~ khie^'n con ca'i ca'ch li ddu+o+.c vo+'i nhu+~ng tho^ng tin ve^` no' va` co^' giu+~ con mi`nh o+? tuo^?i a^'u tho+, nhu+ va^.y thi` chu? quan va` nga^y tho+ qua'. Trong xa~ ho^.i dda da.ng tho^ng tin, muo^'n ba?o ve^. con ca'i tra'nh xa nhu+~ng tie^u cu+.c ve^` gio+'i ti'nh, ti`nh du.c thi` chi'nh ba?n con ngu+o+`i cha me. pha?i la` ngu+o+`i chu? ddo^.ng gia'o du.c gio+'i ti'nh cho con mi`nh. Tu+` ddo' giu'p con nha^.n thu+'c ddu'ng dda('n ve^` gio+'i ti'nh, ti`nh ye^u, quan he^. ti`nh du.c va` tu+o+ng lai ve^` mo^.t gia ddi`nh ha.nh phu'c sau na`y. DDo' la` tra'ch nhie^.m thuo^.c ve^` bo^' me., nha^'t la` trong xa~ ho^.i nga`y nay vu+`a phu+'c ta.p vu+`a thie^'u da^`n ddi su+. ra`ng buo^.c ve^` dda.o ddu+'c, te^. na.n xa~ ho^.i lan tra`n, cha me. kho^ng ne^n pho' ma(.c con ca'i ddo^'i ma(.t vo+'i nhu+~ng nguy hie^?m ve^` gio+'i ti'nh mo^.t ca'ch mu` qua'ng do ca'c em thie^'u hie^?u bie^'t. Bo^' me. ca^`n chu? ddo^.ng hu+o+'ng da^~n giu'p ddo+~ con nha^.n thu+'c ddu'ng dda('n va^'n dde^`. DDa(.t ke^' hoa.ch trao ddo^?i vo+'i con nhu+~ng hie^?u bie^'t ca^`n thie^'t lie^n quan dde^'n va^'n dde^` gio+'i ti'nh cu~ng nhu+ quan nie^.m gia' tri. ve^` ti`nh ye^u va` ha.nh phu'c gia ddi`nh. Giu'p con bo^`i du+o+~ng quan nie^.m la`nh ma.nh, ti?nh ta'o va` tu+. la^.p ve^` gio+'i, chua^?n bi. nhu+~ng kie^'n thu+'c trong sa'ng ve^` quan he^. ti`nh du.c sau ho^n nha^n.

Trong giai ddoa.n cuo^'i cu?a tuo^?i da^.y thi`, nhu ca^`u quan he^. ti`nh ca?m vo+'i ngu+o+`i kha'c gio+'i ti'nh kha' ma.nh me~. Lu'c na`y, su+. gia'o du.c ddu'ng dda('n, di`u da('t cu?a cha me. la` ra^'t ca^`n thie^'t. DDie^`u quan tro.ng la` cha me. pha?i co' mo^.t su+. gia'm sa't va` chi? dda.o mo^.t ca'ch tho^ng minh, nghie^m tu'c ma` va^~n to^n tro.ng su+. pha't trie^?n tu+. nhie^n cu?a ta^m sinh ly' dda(.c tru+ng o+? lu+'a tuo^?i con mi`nh. Chi'nh cha me. co' mo^.t nhie^.m vu. vo^ hi`nh na(.ng ne^` la` da.y con mi`nh bie^'t ye^u va` ye^u ddu'ng ca'ch. Ca^`n xa^y du+.ng cho con mo^.t chua^?n mu+.c ti`nh ye^u tu+` ti`nh ye^u cu?a cha me. vo+'i con ca'i.

Gia'o du.c ti`nh du.c cho con ca'i o+? lu+'a tuo^?i da^.y thi` thu+.c ra co' mu.c ddi'ch duy nha^'t la` chua^?n bi. cho con ca'i mo^.t ta^m ly' la`nh ma.nh, trong sa'ng, phu` ho+.p nha^'t trong quan he^. ye^u ddu+o+ng, quan nie^.m ddu'ng dda('n ve^` gio+'i ti'nh, ti`nh du.c. DDo' la` co+ so+? dde^? con ca'i co' mo^.t cuo^.c so^'ng thu+.c su+. ha.nh phu'c trong quan he^. vo+. cho^`ng sau na`y.

Vu~ Thi. Hu+o+ng Mai

Mu.c Lu.c

III . Nha.c___________________________________________________________

1. Duye^n Kie^'p

Chu+o+ng Ha`

Khi cha`o ddo+`i ta nhu+ bu+o+'c va`o ddi.nh me^.nh .Tu+` ddo' nhu+~ng lie^n he^. ra`ng buo^.c gia ddi`nh, xa~ ho^.i va` ti`nh thu+o+ng na^?y no+? , pha't trie^?n. Ti`nh ye^u lo+'n, no' nu'm ni'u ta vo+'i que^ hu+o+ng, to^? quo^'c, vo+'i tha^n thuo^.c va` ngu+o+`i cu`ng ddi vo+'i ta suo^'t ddoa.n ddu+o+`ng ddo+`i , cho to+'i ho+i tho+? cuo^'i nhu+ mo^.t duye^n kie^'p.

Xin ta(.ng nhu+~ng ti`nh ye^u ddo^i lu+'a du` may ma('n ddang vu+~ng na('m tay nhau, hay du` dda~ ga?y ga'nh nu+?a chu+`ng , chi? co`n giu+~ du+ a^m, du+ vi. nhu+~ng ky? nie^.m a^'m lo`ng

Duye^n Kie^'p

Tho+ nha.c Chu+o+ng Ha`

hoa` a^m va` tri`nh ba`y DDo^ng Nguye^~n

https://youtu.be/MjU2UicZxNg

Chu+o+ng Ha`

Mu.c Lu.c

IV. Ho^.p Thu+ Toa` Soa.n ___________________________________________________

Nguye^.t San Giao Mua` xin ca'm o+n nhu+~ng tha^n hu+~u dda~ do'ng go'p ba`i vo+? cho Nguye^.t San Giao Mua` so^' 249 . Mo^.t so^' ba`i kha'c se~ ddu+o+.c dda(ng da^`n va`o so^' to+'i. Mong mo?i se~ nha^.n ddu+o+.c nhu+~ng sa'ng ta'c cu?a ca'c ba.n bo^'n phu+o+ng dde^? cho Nguye^.t San Giao Mua` the^m pha^`n hu+o+ng sa('c trong tu+o+ng lai.

Mu.c Lu.c




The^? le^. dde^? nha^.n Nguye^.t San Giao Mua`:

1) DDe^? va`o danh sa'ch cu?a NSGM (subscribe),
   xin gu+?i email ve^`  GiaoMua@hotmail.com

2) DDe^? ru't ra danh sa'ch cu?a NSGM (unsubscribe),
   xin gu+?i email ve^` GiaoMua@hotmail.com 

3. Mo.i chi tie^'t, the^? le^., tha('c ma('c, xin gu+?i ve^`:
   GiaoMua@hotmail.com


4. Mo.i ba`i vo+?, ddo'ng go'p, xin gu+?i ve^`:
   GiaoMua@hotmail.com 
   Nguye^.t San Giao Mua`
   Homepage: http://www.GiaoMua.com


The^? le^. gu+?i ba`i cho Nguye^.t San Giao Mua`:

 

Mong ba.n gu+?i Ba`i cho GM theo ca'ch na`y la` to^'t nha^'t :
  

1. Du`ng ma^~u chu+~ Vietnet (VIQR) hay Unicode
2. Vie^'t Hoa chu+~ dda^`u cu?a ba`i va` bu't hie^.u. Vi' du.: Gio.t Mu+a Tre^n La'cu?a NS Pha.m Duy
3. Gu+?i ba`i ngay trong email (kho^ng ke`m file), dde^? cho BBT kho?i ma^'t co^ng download xuo^'ng dde^? ddo.c
4. Gu+?i ta^'t ca? ca'c ba`i trong 1 tha'ng 1 la^`n trong1 email, ne^'u tie^.n. 
5. Ba`i vo+? xin gu+?i dde^'n tru+o+'c nga`y 25 mo^~i tha'ng
6. Mo.i chi tie^'t, the^? le^., tha('c ma('c, xin gu+?i ve^`: GiaoMua@hotmail.com


Ca'm o+n ba.n ra^'t nhie^`u, vi` nha^n su+. co' ha.n, BBT kho^ng the^? ngo^`i dda'nh ma'y la.i tu+`ng dde^` ba`i hay bu't hie^.u. 

 

  
    
      
	DDi.a Chi? Lie^n La.c:
	

	Nguye^.t San Giao Mua`

		P.O . Box 	378

		Merrifield, Virginia 22116

		USA

    
  

Trang Nha` 







Web Site Hit Counter





 

Copyright
2002 by Giao Mua` e-magazine and respective authors