4. Cây Giáng Sinh Nhà Hàng Xóm

Kim Loan

Tháng Mười Hai lại đến, năm nay tuyết đổ thưa thớt vài trận, không như bên Wichita Kansas bà chị của Thảo nói rằng tuyết đã ngập đầy đường. Sáng nay Thảo đi bộ ra thùng thư đầu xóm, đi ngang qua nhà John đã thấy cây Giáng Sinh thật cao ngay cửa sổ, đèn xanh đỏ tím vàng nhấp nháy, đúng lúc John mở cửa để đi ra check thư . Thảo vui vẻ:

- Trời, nhà tôi quá bận rộn đủ thứ chuyện, chưa kịp dựng cây Giáng Sinh mà bên nhà anh đã có vẻ sẵn sàng mọi thứ rồi nhỉ, cây Giáng Sinh đẹp quá.

John thật thà:

- Chị biết rồi đấy, chúng tôi Ðạo Hồi, chỉ có lễ Ramadan, đâu có thờ Chúa, cũng chẳng mừng Lễ Noel, nhưng tuần rồi chúng tôi đưa Jimmy đi shopping, cháu thích cây Giáng Sinh và Hang Ðá trưng bày ở tiệm shopping, thế là cháu đòi mua về, chúng tôi cũng chiều cho cháu vui.

- Ôi, dễ thương làm sao. Mà trời còn sáng mà anh đã để đèn nhấp nháy rồi, tốn điện lắm á.

- Cũng vì Jimmy chị ơi! Cháu say mê ngắm cây Giáng Sinh, mà phải có đèn mới chịu. Lúc đầu chúng tôi chưa biết ý cháu, chỉ bật đèn buổi tối, đến sáng không thấy đèn là cháu không chịu, là rơm rớm nước mắt, nên chúng tôi phải nhớ mỗi sáng dậy sớm, mở đèn cây Giáng Sinh, khi cháu thức dậy là chạy ngay đến ngắm cây Giáng Sinh và Hang Ðá, rồi vừa ăn sáng lại vừa ngắm nghía, cả ngày không biết chán chị à, thương lắm.

- Thế ư? Ôi Jimmy bé bỏng! Tôi cũng nhớ Thomas nhà tôi khi còn bé, hễ thấy trời bắt đầu đổ tuyết đầu mùa, bất kể có năm tuyết lất phất đến sớm từ tháng Mười, là cháu chạy ngay xuống basement, khệ nệ kéo cây Giáng Sinh lên lầu, bởi trong suy nghĩ đơn sơ của cháu, có tuyết là phải có... cây Giáng Sinh.

John cười lớn:

- Ðúng là thế giới Tự Kỷ đáng yêu vô cùng, có phải?

.............................

Hồi đầu mùa Xuân năm nay, vì công việc của ông xã, phải dọn nhà. Cả gia đình Thảo, gồm vợ chồng con cái năm người, chồng chất nhau trên chiếc xe U-Haul, lái xuyên bang từ New York đến khu ven đô Washington DC này. Sau vài tuần sắp xếp nhà cửa, mọi thứ đi vào ổn định, kể cả chuyện học hành cũng như công ăn việc làm của mọi thành viên trong nhà.

Rồi vợ chồng Thảo cũng làm quen được với hai gia đình hàng xóm kế bên. Bên phải là nhà Linda và Mark, cặp vợ chồng da trắng làm nhân viên bưu điện sắp vào tuổi hưu, con cái đã ở riêng. Nhà này vui vẻ thân thiện, hễ đụng mặt nhau ngoài sân trước sân sau hoặc ngoài thùng thư, họ luôn mở đầu câu chuyện, nói loanh quanh chuyện thời tiết, thời sự địa phương, còn nếu gấp gáp thì cũng có nụ cười tươi dễ mến.

Nhà bên trái, một gia đình trẻ, đạo Hồi gốc Iran, John và Jessy. Cặp vợ chồng này trí thức, vợ là y tá tại một bệnh viện dưới downtown, chồng là kỹ sư cơ khí. Là tín đồ Ðạo Hồi nhưng gia đình

này tiến bộ, Jessy chỉ quấn cái khăn trên đầu theo đúng phong tục Hồi Giáo, còn y phục thì thoải mái quần jeans áo thun, hoặc những chiếc váy hoa đủ màu sắc, mang giày cao gót, chớ không kín mít một màu tối thui chỉ lòi mỗi cặp mắt như một số phụ nữ Hồi Giáo khác. John ngoài việc làm kỹ sư cơ khí, là một handy man đúng nghĩa. Cái garage trước nhà của họ thỉnh thoảng mở cửa vào những buổi chiều sau giờ làm, John và vài người bạn đồng hương Iran vừa tụ tập xem football trên chiếc ti vi bự được gắn trên tường garage, có khi họ lại xúm vào sửa xe, rửa xe, thay nhớt, nói chung là mọi việc cho chiếc xe, còn vào cuối tuần cũng y chang vậy, hầu như cửa garage mở cả ngày cho đến chiều tối, ngoại trừ những ngày thời tiết lạnh giá. Ông xã Thảo có lần nói:

- Hôm nào trời khuya anh đi làm về, có garage nhà John còn mở đèn sáng trưng, anh cũng thấy ấm áp và yên tâm.

Ngày Lễ Ðộc Lập July 4 đầu tiên nơi nhà mới, gia đình Thảo hăng hái làm buổi BBQ thịt nướng ngoài sân trước, hòa cùng cả khu phố cũng nhộn nhịp ăn mừng Lễ, chuẩn bị cho đêm đón pháo bông. Từ trưa, hai nhà hàng xóm hai bên cũng bắt đầu lục tục mở lò, trang trí bàn ghế pinic trong sân, kèm theo bong bóng, cờ quạt đủ màu sắc, thiệt là vui mắt. Bên nhà John và Jessy, mấy đứa con, cháu họ hàng thân quen chạy nhảy vui đùa. Thảo nói với chồng:

- Anh có thấy Jimmy nhà John không? Hình như cậu bé ấy không được lanh lợi như những đứa trẻ khác, có phải Jimmy cũng bị Autism như Thomas nhà chúng ta?

- Anh cũng có ý nghĩ đó từ tuần trước khi thấy John và Jessy dẫn cậu bé ấy ra ngoài tiệm McDonalds, nhưng anh chưa chắc lắm, còn bây giờ thì anh tin là như vậy .

Với ?kinh nghiệm? hai mươi năm có con mang bệnh Autism (Tự Kỷ), vợ chồng Thảo không khó để nhận ra những đứa trẻ xung quanh khi có những dấu hiệu, triệu chứng của tự kỷ, và hầu như chưa bao giờ sai. Ðúng lúc ấy, Jimmy chạy băng qua sân nhà Thảo, tiến đến bàn để thức ăn, lấy một cây thịt nướng, John vội vã chạy theo sau, cố ngăn Jimmy lại nhưng cậu bé đã bỏ cây thịt vào miệng ăn ngon lành, trong khi John rối rít nhìn Thảo xin lỗi:

- Tôi vô cùng xin lỗi, bên nhà tôi có hamburger, hot dogs, và cả cánh gà nướng, nhưng có lẽ Jimmy muốn ăn thịt nướng tỏa mùi thơm lừng bên này mà chẳng xin phép gì cả, thật là vô lễ, tôi ngại quá.

Chồng Thảo nhanh nhẹn:

- Có gì đâu, Jimmy còn bé, cứ cho cháu thoải mái.

- Cũng bảy tuổi rồi đấy, nhưng cháu chậm hiểu biết, vẫn như đứa trẻ lên một lên hai mà thôi.

Thảo liền chộp cơ hội, nhìn John với cặp mắt thông cảm:

- Tôi hỏi anh điều này, anh có phiền không, tôi tin là Jimmy có bệnh tự kỷ, bởi vì Thomas nhà tôi cũng như thế đó!

John ngạc nhiên kêu lên:

- Oh, thế sao! Cô đoán đúng đấy, nhưng tôi không biết Thomas cũng tự kỷ, vì tôi vẫn thấy cậu ấy đi dạo mỗi chiều với cả nhà cô ra ngoài park, có lẽ tôi không để ý quan sát nhiều hơn.

- Dù sao chúng tôi cũng mới dọn đến xóm này hơn hai tháng thôi mà. Hơn nữa, Thomas nhà tôi đã 20 tuổi, đã có nhiều tiến bộ, không còn làm chúng tôi mệt mỏi đuổi theo như thuở còn bé giống Jimmy nhà anh.

- Mà Thomas đâu rồi nhỉ, nãy giờ tôi chưa thấy?

- Ba chị em chở nhau đi bơi rồi, chắc cũng gần về tới để ăn BBQ đấy.

Jessy cũng vừa bước qua dẫn Jimmy về sân nhà, không quên cám ơn Thảo. Chồng Thảo đưa John lon bia lạnh và hai người đàn ông ngồi xuống mấy chiếc ghế kế bên lò BBQ. John đã tự nhiên, cởi mở hơn:

- Thú thật, lúc mới biết Jimmy bị tự kỷ, hai vợ chồng tôi vô cùng shocked, không chấp nhận sự thật, Jessy khóc nhiều lắm, nhưng rồi chúng tôi tự nhủ phải mạnh mẽ lên, phải làm quen với hoàn cảnh, rồi dần dà cũng gọi là tạm quen, dù mỗi ngày vẫn là một thử thách mới. Cũng may là có ông bà ngoại ở chung chăm sóc Jimmy, nếu không thì đã có nhiều lần chúng tôi tưởng như gục ngã. Những điều này, chỉ có cha mẹ và người thân trong gia đình trẻ tự kỷ mới hiểu được, chớ người ngoài thì chỉ hiểu được một phần nhỏ thôi, phải không anh chị?

Nhìn khuôn mặt ưu tư của John, đôi mắt chút đượm buồn, Thảo nhớ lại quãng thời gian gần hai mươi năm qua, mình cũng y chang, có khác nào nhà John-Jessy này đâu.

Hai vợ chồng Thảo cưới nhau xong, là tiên tiếp ba đứa con chào đời: Tina, Tiffany và Thomas. Trong khi Tina và Tiff phát triển bình thường, thì Thomas có những biểu hiện hơi khác, mà đến khi cháu lên hơn hai tuổi, vợ chồng Thảo mới nhận ra, và mang con đến bác sĩ chuyên khoa Nhi . Vị bác sĩ này quen vì là bác sĩ của cả ba đứa con Thảo, ông ta nói:

- Bé trai thường biết nói chậm hơn bé gái, chúng ta hãy cứ chờ đợi thêm một hai năm nữa xem sao, chớ nôn nóng.

Thảo đáp:

- Không! Tôi vẫn biết điều ấy, nhưng so sánh với hai chị của cháu, thì Thomas có nhiều khác lạ, ví dụ như không bao giờ phản ứng khi được gọi tên, không bao giờ có ?eye contact? với người đối diện, và nhất là cháu chỉ thích chơi một mình.

Thấy vợ chồng Thảo cương quyết muốn cho Thomas được theo dõi, vị bác sĩ đồng ý. Theo đó, hàng tháng thay phiên nhau, một lần Thomas được đưa đến Children Hospital, vào phòng với các món đồ chơi, có y tá và bác sĩ cùng chơi, quan sát, ghi nhận những behaviours, biểu cảm của Thomas. Lần sau thì y tá, bác sĩ lại đến nhà Thomas, cũng làm những bài test tương tự khi ở hospital, cho Thomas tiếp xúc các món đồ chơi, trò chuyện, xem ti vi các show dành cho trẻ con. Vậy mà phải đến hơn một năm sau, hospital cùng bác sĩ chuyên khoa, mới hẹn vợ chồng Thảo đến nhận kết quả.

Ðó là lần đầu tiên trong đời Thảo nghe đến từ ?Autism?, là Tự Kỷ. Dẫu chưa biết cụ thể là thế nào, nhưng nhìn ánh mắt của các bác sĩ, trước khi thông báo, họ khuyên vợ chồng Thảo phải bình tĩnh, cô y tá còn vuốt ve hai vai của Thảo, sau đó Thảo đã khóc òa vì mơ hồ hiểu rằng, Thomas không phải là đứa trẻ bình thường, từ nay cho đến hết cuộc đời sẽ cần sự giúp đỡ, thông hiểu và yêu thương của gia đình và xã hội xung quanh. Thảo không nhớ ngày hôm ấy mình đã khóc hết bao nhiêu nước mắt, khi phone cho các anh chị em trong gia đình ở các tiểu bang khác, chia sẻ nỗi buồn này. Thảo cũng không thể đi làm được ngày hôm sau, người manager an ủi Thảo:

- Cô hãy cứ ở nhà thêm vài ngày, cho đến khi nào ổn định lại tinh thần nhé. Em gái tôi có đứa con trai cũng bệnh tự kỷ, nên tôi rất hiểu những gì cô đang trải qua.

Tiếp theo là những tháng ngày sinh hoạt của cả gia đình không giống như trước nữa, Thảo tìm đọc trên mạng, tìm hiểu nhiều hơn về Autism, đây là căn bệnh chưa ai dám khẳng định nguyên nhân, cách phòng ngừa và chữa trị vẫn là những điều mới mẻ, và nó gần như phổ biến ngày càng nhiều .

Thời gian luôn là liều thuốc nhiệm màu, giúp chúng ta chấp nhận và thích nghi với hoàn cảnh. Vâng, khi mà không đổi thay được thì chỉ còn cách duy nhất là chấp nhận với lòng an bình, không trách móc, than van.

Nói thì nói vậy, trái tim con người chớ nào phải đá sỏi mà không biết khóc, biết buồn, biết tủi thân? Nhiều lần đưa Thomas và hai con gái ra ngoài park, thấy con không hòa đồng với các trẻ xung quanh, con không chơi như những đứa trẻ khác, không chơi với các chị, mà chỉ lặng lẽ một mình với thế giới riêng của mình, là nước mắt Thảo lại tuôn rơi, nức nở. Mà hễ thấy Thảo khóc là Thomas đứng dậy, lấy hai tay bịt lỗ tai của nó, lắc đầu sợ hãi, Thảo lại vội vàng chạy đến ôm con vỗ về: ?Mẹ xin lỗi Thomas, mẹ xin lỗi Thomas, mẹ chỉ khóc chút xíu thôi, mẹ đâu có buồn, mẹ happy mà!?, và cũng từ đó Thảo hứa với lòng, sẽ tránh không khóc trước mặt Thomas.

Gần hai mươi năm qua, vợ chồng Thảo cùng các con gái, và thân nhân hai bên nội ngoại đã cho Thomas tất cả tình thương yêu, và cháu đã có những phát triển nhất định, có nhiều hiểu biết hơn về bản thân và thế giới xung quanh.

Một trong số các nhà nghiên cứu bệnh dịch học từ Ðại học Iowa cho biết: ?Tự kỷ giờ không còn là bệnh hiếm nữa. Nó không hiếm đến mức trong 1.000 người mới có 1 người bị bệnh như vào thời kì những năm 1970 và 1980, giờ chúng ta có thể thấy cứ 41 người thì sẽ có 1 người bị tự kỷ. Tỉ lệ mắc bệnh tự kỉ hiện nay cao hơn nhiều so với suy nghĩ trước đâỵ?

Nghĩ lại, Thảo thấy mình may mắn khi được sống trên đất Mỹ, nơi mà những tiến bộ Y Khoa và chương trình chăm sóc đặc biệt luôn ưu ái cho những người bệnh hoạn, chậm phát triển.

Trong khi đó ở Việt Nam ngày nay, nhiều trẻ tự kỷ được chẩn đoán, nhưng xã hội Cộng Sản đầy tham nhũng cửa quyền, trình độ dân trí còn thấp kém, các trẻ tự kỷ và các phụ huynh hầu như phải tự túc đi tìm trường lớp hoặc các trung tâm cho trẻ, thậm chí còn bị xã hội kỳ thị, đàm tiếu, và trẻ tự kỷ bỗng trở thành gánh nặng, nỗi mặc cảm cho gia đình. Cũng từ đó nhiều cặp vợ chồng không chịu nổi áp lực, đã chia tay nhau đường ai nấy đi, mà kẻ thiệt thòi nhiều nhất vẫn là đứa trẻ vô tội mang bệnh tự kỷ.

Nắng đã lên cao, buổi BBQ của cả xóm bắt đầu xôn xao, các con của Thảo cũng đã về nhà, hai bên nhà hàng xóm cùng mang thức ăn qua sân nhà Thảo cho thêm phần đông vui. Lũ trẻ con ăn uống chạy nhảy vui vẻ. Nhìn ngắm vợ chồng John và Jessy, họ là dân trí thức, hiểu biết, thương con vô bờ bến, cùng ông bà ngoại xúm vào âu yếm chăm sóc Jimmy suốt buổi BBQ mà lòng Thảo cũng vui lây, và tin chắc rằng, cũng giống như Thomas, rồi đây Jimmy bé bỏng cũng sẽ lớn khôn, sẽ phát triển hơn, sẽ đem nhiều niềm vui và hạnh phúc đến với gia đình thân yêu, dẫu suốt đời vẫn mang trong mình căn bệnh ấy.

.....................

Vậy là cũng hơn nửa năm nhà Thảo quen dần với cái xóm này, và thân nhất là nhà John-Jessy vì cùng có con tự kỷ. Thomas và Jimmy cách biệt nhiều tuổi, mỗi lần hai gia đình có nhóm họp, thì Jimmy và Thomas vẫn là hai thế giới riêng, chúng chẳng lại gần nhau, chỉ vẫy tay chào như dấu hiệu Hello rồi mỗi đứa tiếp tục mỗi ?việc riêng? của mình. Nhưng nhà John hễ có điều gì không ?giải quyết? được với Jimmy thì luôn text hoặc phone hỏi ý kiến vợ chồng Thảo nhờ giúp đỡ.

Từ khi có cây Giáng Sinh để trong nhà, John khoe rằng Jimm trở nên ?calm? hẳn ra, bớt năng động hơn trước, vì hầu hết thời gian cậu bé dành để chiêm ngưỡng những đèn màu xanh đỏ tím vàng trên cây Giáng Sinh, rồi nhảy theo tưng tưng thích thú, và sau đó thì ?chơỉ Hang Ðá, nâng niu các tượng Thánh Giuse, Ðức Mẹ, và tượng ?baby Giesủ với tất cả sự trìu mến, say mê.

Mỗi ngày đi ngang qua nhà John, là Thảo lại thích nhìn vào khung cửa sổ, kìa Jimmy trong bộ đồ pyjama đang ôm con gấu bông, ngồi ngay ngắn trên chiếc sofa kế bên cây Giáng Sinh đèn rực sáng, đôi mắt ngây thơ ngước nhìn cây Giáng Sinh, rồi vuốt ve Hang Ðá, mỉm cười một mình, như đang thầm trò chuyện với chính mình, và với những tượng trong Hang Ðá như những người bạn thân yêu tự thuở nào.

Khuôn mặt Jimmy xinh đẹp như một thiên thần, bầu bĩnh, trong sáng dưới ánh sáng chan hòa của cây Giáng Sinh giữa ban ngày, chắc chắn không những Thánh Allah, mà cả Phật, cả Chúa cũng sẽ đều tan chảy trái tim trước hình ảnh này của Jimmy trong mùa Lễ cuối năm của nhân loại.

Vậy là từ nay đến hết mùa đông, Thảo sẽ có thói quen mỗi sáng khi đi làm, ngắm nhìn cây Giáng Sinh của nhà hàng xóm để thấy ấm áp một niềm vui, quá đỗi dịu dàng.

Sáng nay, tuyết rơi lộng lẫy cả không gian, không khí Giáng Sinh tràn ngập cả khu phố, Thảo lái xe ngang qua nhà hàng xóm, cây Giáng Sinh dường như đẹp hơn, đèn sáng rực hơn. Có lẽ trời mùa đông lạnh nên Jimmy chưa thức dậy. Thảo hình dung ra khuôn mặt của Jimmy, rồi chợt mỉm cười với ý nghĩ ngộ nghĩnh, chẳng biết, cái việc Jimmy muốn để đèn Xmas Tree sáng rực cả ngày lẫn đêm, và Thomas muốn dựng cây Xmas từ tháng Mười của những năm xưa, cái nào ?dễ thương hơn nhỉ?!

Mà thôi, nếu bên kia ?giải nhứt? thì bên này cũng? ?giải nhì?.

Edmonton, Tháng 12/2023

****

Kim Loan

Mục Lục

5. Ðọc "Tiệc Rượu Trong Mơ"

Nguyễn Toàn Thắng

ÐỌC "TIỆC RƯỢU TRONG MƠ", THƠ CỦA ÐẶNG XUÂN XUYẾN - Nguyễn Toàn Thắng

*

Ðặng Xuân Xuyến là người thích uống rượu. Bạn bè đến nhà chơi anh thường lấy rượu ra rủ rê "làm vài chén nhé" và khi đã ngồi ?lai raỉ với nhau thì anh uống hết mình, uống đến khi nào ?say đứ đừ đừ? mới dừng cuộc rượu. Anh cũng có nhiều bài thơ viết về rượu và trong số các bài thơ viết về rượu, tôi rất thích bài "Tiệc rượu trong mơ" vì bài thơ này không chỉ hay mà còn thể hiện đúng phong cách uống rượu của Ðặng Xuân Xuyến.

TIỆC RƯỢU TRONG MƠ

- Tặng ?thằng bạn? đối tửu trong mơ -


Dốc ngược chai

Chắt thêm vài giọt rượu

Cạn ly này

Mai mỗi đứa một nơi

.

Ly rượu này

Mày rót

Tao say

Khề khà mãi

Mày say

Tao rót

.

Nhấp môi thôi

Mai mỗi thằng mỗi ngả

Ngày tháng xa

Mày

Tao

Kiếp không nhà

Tao xa lạ

Cõi trần đày đọa

Mày xa hoa

Tiên cảnh phiêu bồng...

.

Ừ!

Cạn nhé

Mày ơi

Cạn nhé

Ừ!

Nhấp môi

Mai

Mỗi ngả

Mỗi thằng...

*.

Hà Nội, 2 giờ sáng 03 tháng 05.2017

ÐẶNG XUÂN XUYẾN

Bài thơ mở đầu bằng hình ảnh ?Dốc ngược chaỉ rượu để cố "chắt thêm" lấy "vài giọt rượu", điều đó chứng tỏ 2 người đã cùng nhau ngồi ?đối tửủ lâu lắm rồi, cũng gián tiếp "tố giác" họ là đôi bạn thân, đôi bạn tâm giao có rất nhiều tâm sự cần được giãi bày. Thời gian trôi qua, rượu trong chai hết đã lâu nhưng đôi bạn vẫn chưa muốn xa nhau, vẫn còn quyến luyến muốn hàn huyên tâm sự lâu hơn nên họ vô thức hoặc cố ý mà "Dốc ngược chai / Chắt thêm vài giọt rượu" để kéo dài thêm thời gian ở bên nhau vì họ biết "Cạn ly này / Mai mỗi đứa một nơị". Một lý do chính đáng để đôi bạn kéo dài thêm thời gian hàn huyên tâm sự:

"Dốc ngược chai

Chắt thêm vài giọt rượu

Cạn ly này

Mai mỗi đứa một nơi"

Sự quyến luyến không muốn rời xa đến ở cả 2 phía, ở cả 2 người đang ngồi đối tửu với nhau:

"Ly rượu này

Mày rót

Tao say

Khề khà mãi

Mày say

Tao rót"

Từ 2 câu thơ 7 chữ, Ðặng Xuân Xuyến xé thành 6 câu thơ với cách ngắt dòng theo nhịp 3/2/2 để anh nhấn mạnh tình bịn rịn quyến luyến của đôi bạn thân. Anh lý giải ngắt dòng theo nhịp 3/2/2 để biến những câu thơ ngắn đấy thành như những đợt sóng lắc lư của tình người, tình đời, để sự quyến luyến giữa cõi thực với cõi mơ ... thêm bịn rịn.

Uống rượu với Ðặng Xuân Xuyến cũng kha khá lần, tôi biết những khi anh thấy bạn rượu có tửu lượng thấp mà uống nhiệt tình quá thì anh nhắc "nhấp môi thôi để chốc còn lái xe an toàn về nhà" hay những khi anh có nhiều tâm sự muốn có "bạn rượu" ngồi lai rai để anh ?dốc bầu tâm sự? thì anh mới nhắc bạn rượu ?nhấp môi thôi để lai rai cùng anh (em)? nên khi đọc những câu thơ:

"Nhấp môi thôi

Mai mỗi thằng mỗi ngả

Ngày tháng xa

Mày

Tao

Kiếp không nhà"

Tôi hiểu được tâm trạng của Ðặng Xuân Xuyến với người bạn đang ngồi đối tửu cùng anh. Ðọc những câu thơ này tôi hình dung như Ðặng Xuân Xuyến đang cố ghìm nước mắt: "Ngày tháng xa / Mày / Tao / Kiếp không nhà" để tâm sự với người bạn trong giấc mơ được nhiều hơn.

Anh tự cho mình là người thuộc cõi tiên bị đày xuống trần gian chịu phạt còn người bạn tri âm tri kỷ cũng là người của cõi tiên thì vẫn đang hưởng thụ cuộc sống của "Tiên cảnh phiêu bồng" vô lo vô nghĩ, sống tùy theo sở thích của mình:

"Tao xa lạ

Cõi trần đày đọa

Mày xa hoa

Tiên cảnh phiêu bồng..."

Ở 2 câu thơ 7 chữ này Ðặng Xuân Xuyến lại xé ra thành 4 câu với nhịp 3/4 để khắc họa 2 con người với 2 số phận đối lập nhau hoàn toàn: một người thì: "Tao xa lạ / Cõi trần đày đọa", còn người kia là: "Mày xa hoa / Tiên cảnh phiêu bồng.. ". Giọng "Tao" ấm ức, chán nản, có phần ghen tỵ với "Mày".

Rồi đến những câu cuối của bài thơ:

"Ừ!

Cạn nhé

Mày ơi

Cạn nhé

Ừ!

Nhấp môi

Mai

Mỗi ngả

Mỗi thằng..."

Ðặng Xuân Xuyến lại xé tiếp 2 câu thơ gồm 15 chữ thành 9 câu với cách ngắt nhịp: 1/ 2/ 2/ 2/ 1/ 2/ 1/ 2/ 2 khiến người đọc liên tưởng đến sự nghẹn lời trước lúc chia tay của đôi bạn thân.

Ðiều lạ ở bài thơ này là suốt thời gian dài đằng đẵng ngồi đối tửu cùng nhau nhưng người đọc chỉ nghe thấy mỗi danh xưng "Tao" nói chuyện, mỗi danh xưng "Tao" tự biên tự diễn còn danh xưng "Mày" chỉ im lặng ngồi nghe như một chiếc bóng. Như vậy bữa rượu 2 người thực chất chỉ là bữa rượu một ngườỉ! Ngạc nhiên thì phải tìm câu trả lời. Và câu trả lời là dòng chua "Tặng ?thằng bạn? đối tửu trong mơ" được Ðặng Xuân Xuyến đặt ở ngay đầu bài thơ. Thì ra là anh đang tâm sự với chính mình, đang đối tửu với chính bản ngã thật của con người mình: "Tao" là cuộc sống thực anh phải chịu đựng còn "Mày" là bản ngã của anh, là tâm hồn cốt cách của Ðặng Xuân Xuyến.

Những người tiếp xúc nhiều với Ðặng Xuân Xuyến, hiểu rõ anh đã 2 lần bị vỡ nợ vì tin người và cũng vì tin người mà anh bị nhiều thân tín phản bội, thì khi đọc bài thơ "Tiệc rượu trong mơ" sẽ dễ dàng hiểu ra Ðặng Xuân Xuyến đang chua chát chuốc rượu với bản ngã của mình!

Ngày đầu Ðông năm Canh Tý


****

Nguyễn Toàn Thắng

Mục Lục

6. Vài Cảm Nhận Về Thơ Trần Mai Ngân

Ðặng Xuân Xuyến

*
VÀI CẢM NHẬN VỀ THƠ TRẦN MAI NGÂN

*

Thơ của Trần Mai Ngân là thơ của nỗi lòng. Hình như, chị mượn thơ chỉ để ghi lại Nhật Ký Nỗi Lòng nên thơ của chị gần gũi, dễ đi vào lòng người bởi đọc thơ chị. người đọc dễ ?cảm?, dễ nhớ. Chị viết nhanh để ghi lại những cảm xúc thật của mình nên những câu thơ của chị rõ là của chị, không chịu ảnh hưởng cúa ai, cứ nhẹ nhàng đằm thắm, nhẹ nhàng chịu đựng, nhẹ nhàng hy sinh (có lẽ) như chính con người của chị.

Ðọc những câu thơ:

- ?Tôi đi nhặt lấy phù du

Trần gian một cõi mịt mù chơi vơi

Tôi tìm trong chiếc lá rơi

Phận người với cả một đời hư haỏ

(Phù Du)

- Ngồi buồn xòa ngón tay hao

Ðã đan trong gió đã nhòa trong mưa

Gần xa cũng đã từng chưa

Ngón tay đeo nhẫn như vừa chơi vơi.

(Ngồi Buồn Bấm Ðốt Ngón Tay)

- Gió chiều, chân vội bước qua

Chỗ cười, chỗ đứng đã là ngày xưa

Mười Hai trời chẳng thôi mưa

Tiễn Thu hay tiễn tôi vừa hôm nay!?

(Tiễn Thu 2)

người đọc thấy trân quý cuộc đời hơn dù những câu thơ ấy viết về sự cô đơn, về nỗi xót xa vì những dang dở chuyện tình, bởi thơ ấy không hề bi lụy, tiêu cực mà chỉ nhẹ nhàng dâng kín nỗi buồn, rồi nhẹ nhàng buông bỏ để người thơ trở về với những gì là của mình, thuộc về mình.

Tôi thích thơ chị, có lẽ cũng từ những câu thơ hay và tinh tế như thế.

Hôm nay, đưa thơ chị lên trang blog Ðặng Xuân Xuyến, không hiểu lý do gì mà 3 lần tôi lập cập làm hỏng, cứ phải dàn trang lại. Vì đặc thù riêng (một phần do thiết kế) nên thời gian dành cho việc đưa bài lên trang blog Ðặng Xuân Xuyến thường tốn khá nhiều nên tôi bực, định xóa hẳn bài nhưng tiếc công sức đã bỏ ra nên nán làm lại, vì thế mà tôi đọc kỹ bài thơ GIẬN của chị. Tôi bật cười với suy nghĩ: Thảo nào tên bài thơ là Giận!

Và cặm cụi ngồi gõ đôi dòng về Giận và cả về thơ của chị:

GIẬN...

.

Cứ một lần giận dỗi

Là thêm một cách xa

Mà em luôn nói dối

Không saọ..em ổn mà!

.

Cứ một lần im lặng

Không nhìn nói với nhau

Làm tim em băng giá

Một mình âm thầm đau

.

Thêm một lần... lần nữa

Có chắc còn lần sau

Ngày mỗi ngày hờ hững

Nên tình đành xa mau...

.

Canberra trắng màu

Mây trôi xa xôi quá

Em nhủ lòng quên đi

Chuyện đôi ta ...còn gì?

*

Canberra, 25 tháng 08.2018

TRẦN MAI NGÂN

Vâng. Thơ Trần Mai Ngân là thế. Cứ thẳng tuột với những suy nghĩ của mình, chẳng cần chọn lựa câu chữ bóng bảy, chẳng cần rào dậu chắn be. Sự thẳng tuột ấy chỉ là chị tự nói với lòng mình, tự lẩm bẩm với nỗi buồn đang xâm kín lòng mình, sự nhẹ nhàng ấy rất phụ nữ Miền Tây:

Cứ một lần giận dỗi

Là thêm một cách xa

Biết là giận dỗi là căn nguyên của sự ?cách xả nhưng chị không giãi bày, không phân tỏ mà chỉ âm thầm chịu đựng, âm thầm để níu giữ:

Mà em luôn nói dối

Không sao... em ổn mà.

Câu: ?Không sao... em ổn mà!? nghe như tiếng nấc đang được chị cố ghìm lại.

Chị tiếp tục thật thà với nỗi ấm ức đầy vơi của mình, bằng những câu không thể đời thường hơn, không thể thật hơn, cứ như chị bê nguyên xi nỗi ấm ức, hờn tủi của chị bằng những câu nói thường nhật trong cuộc sống vào thơ mà chẳng cần cầu kỳ gọt rũa, chẳng cần chọn lựa kỹ câu từ. Vì thế mà chuyện của chị, thơ của chị thật lắm, đời và dễ chạm vào lòng người:

Cứ một lần im lặng

Không nhìn nói với nhau

Làm tim em băng giá

Một mình âm thầm đau

Biết là sức chịu đựng của con người có giới hạn nên khi đối diện với lòng mình, chị lắng hỏi lòng mình, và cũng là tự nhủ với lòng mình: "Thêm một lần... lần nữa/ Có chắc còn lần sau". Biết sự nhường nhịn ấy, cam chịu ấy rồi cũng sẽ không đem lại kết quả tốt đẹp, nhưng chị lại buông xuôi, bất lực, tiếp tục cam chịu ?thêm một lần?, rồi lần nữa, ?lần nữả... để chấp nhận sự đổ vỡ, chia ly: ?Ngày mỗi ngày hờ hững/ Nên tình đành xa maụ..?, thì thật là một bi kịch.

Nhẫn nhịn và bất lực trước cuộc tình sắp tan vỡ là tư tưởng yếm thế của một phụ nữ cam chịu xuyên suốt bài thơ.

Ðọc bài thơ, không thấy hình bóng ai ngoài hình bóng chị, được mặc định bởi nhân vật "em" đang thủ thỉ kể chuyện tình buồn của mình. Cũng không biết căn nguyên những lần giận dỗi từ đâu, sự giận dỗi ở mức nào mà chỉ thấy hình ảnh nhẫn nhịn, cam chịu của chị, với những tâm sự của riêng chị, cũng rất chung chung, mơ hồ, khiến người đọc dù mến thương, cảm thông với nhân vật "em", vẫn buông tiếng thở dài, nhẹ nhàng trách cứ: "tại anh tại ả, tại cả đôi đường.".

Dù thế, thì "Giận" vẫn là bài thơ nhiều cảm xúc, cuốn hút người đọc bởi sự chân thành trong từng câu chữ của người viết.

Vâng! Thơ của Trần Mai Ngân là thế, là thơ của nỗi lòng, là tấm gương phản chiếu chân thực cuộc sống mà nữ sĩ Trần Mai Ngân đã trải qua, đã cảm nhận và đối diện.

Tôi thích những câu thơ buồn nhẹ nhàng nhưng lại rất sâu, rất thấm, kiểu:

Xa nhau, ừ nhỉ xa nhau vậy

Vá víu trăm năm một nụ cười

Mắt đã rời xa không trở lại

Lúc ở cạnh nhau đã vắng rồi.

(Khắc Vào Gió)

Nhưng tôi mong lắm được đón đọc những bài thơ tươi rói nụ cười, những niềm tin rạng ngời về sự vẹn tròn, đủ đầy của tình yêu chung thủy như mái ấm gia đình mà chị đang có, về những hạnh phúc lứa đôi mà tôi thấy đã có nhưng chưa nhiều trong thơ của chị.

Hà Nội, 27 tháng 09.2018

Ðặng Xuân Xuyến

Mục Lục

7. Cây Nêu

Bạch Liên

****
Ngày mùa đến nhà nông bận rộn
Lội mưa dầm, cào trộn đất lên
Ruộng khô thấm nước nhão nền
Cày bừa, trâu dẫm tạo nên xốp mềm
*
Gieo giống tốt tăng thêm lợi nhuận
Mạ non chờ mưa thuận gió hòa
Vươn thành nhánh lúa mượt mà
Oằn sai hạt chín, cửa nhà ấm no
*
Vui xuân tết không lo sa sút
Dựng cây nêu cao vút giữa sân
Dân làng hoan hỉ ân cần
Treo lì xì đỏ chờ lân xông nhà

Người dân sống ở thành phố, nhà nhà san sát kề vách nhau. Với khoảng sân eo hẹp nho nhỏ nên ít người chú tâm đến một phong tục tập quán rất quen thuộc ở miền quê. Vào ngày hai mươi ba Tết, gia chủ chặt cây tre hay cây trúc cao thẳng ngọn, treo lủng lẳng vài món cần thiết để đánh đuổi tà ma. Từ ngày này, tất cả các Táo Quân đều rủ nhau về trời, làm bổn phận trình sớ, ghi chép tình hình biến động trong nhân gian cùng Ngọc Hoàng.

Như chúng ta đều biết, hầu hết những căn nhà miệt vườn đều có đất bao quanh kha khá rộng. Nhà ngoại tôi cũng có khoảng đất trống ngay trước mặt tiền rất thoáng mát, nằm bên cạnh mấy cái ao nuôi cá. Chung quanh là hàng dừa được trồng, chạy dọc theo bờ đất, ngăn cách mấy cái ao này.

Nhắc nhớ tới mái tranh đơn sơ, hay là căn nhà chắc nịch xây tường xi măng, vững vàng với mái ngói đỏ, cho tôi mơ về góc khuất xa xưa. Sắc nét hiền hòa tạo vẽ hình ảnh mộc mạc, cho ta chiêm ngưỡng bức tranh hương đồng cỏ nội. Ðây là nỗi nhớ, là kỷ niệm in đậm tình quê.

Không khí tết Nguyên Ðán rộn rã về với người Việt Nam. Cho dù sống đời viễn xứ, nỗi nhớ nhung ở một góc trời quê mẹ bên kia bờ đại dương, không làm sao bôi xóa hình ảnh tôn nghiêm trong tâm khảm chúng ta. Nhất là ngày tết với bao phong tục cổ truyền, là dấu ấn chưa bao giờ phôi phai trong ký ức bé nhỏ của tôi.

Từ thuở ấu thơ cho đến những năm, trước khi tôi bước chân xuống ghe cây vượt biển, xa rời cái nôi chào đời. Tôi vẫn về thăm nhà ngoại mỗi khi tết đến. Ngoại khuất bóng từ lâu, nhưng ba ngày tết thiêng liêng, gia đình Cậu Mợ Út vẫn còn duy trì cúng kiến theo lối xưa. Hiện tiền, cả hai ông bà cũng đã quy tiên.

· Lư hương được lau chùi bóng láng trên bàn thờ tổ tiên. Mâm ngũ quả và hộp trà thơm với màu sắc may mắn.
· Trên bàn thiên ngay cửa chính ra vào nhà, lúc nào cũng có bình hoa vạn thọ với trái dừa xiêm tươi tắn. Lư nhang nho nhỏ với làn khói quyện bay theo từng cơn gió xuân êm đềm.

Cây nêu suôn thẳng được vươn cao giữa sân vào ngày hai mươi ba tháng chạp âm lịch. Trên đỉnh chóp cây nêu treo toòng teng vài thứ lỉnh kỉnh. Làn gió xuân đồng quê nhè nhẹ bay qua, tiếng kêu leng keng như tiếng phong linh xì xào. Tôi biết chắc chắn có gói tiền lì xì, chờ cho ông lân nhảy múa tung trời.

Sau đó, hai ba cái lưng rắn chắc, khỏe mạnh chồng lớp lên nhau, giúp làm cầu thang cao hơn. Nhờ mấy cái lưng gồng cứng, ông Lân mới dễ dàng, có thể leo lên cây nêu cao hơn. Từ đó, ông lân với tay, bắt chụp gói tiền ở chót vót đỉnh ngọn cây tre phất phơ.

Trên đây chỉ là sự hiểu biết chút xíu nông cạn của tôi mà thôi. Hy vọng quý anh chị lớn, hiểu biết, có kinh nghiệm nhiều hơn tôi. Tục lệ dựng cây nêu tin tưởng vào việc trừ tà. Khi ông Táo bay về thiên cung, thì bếp lò bỏ ngỏ. Ma quỷ có thể xâm nhập vào phá rối nhà cửa. Cây nêu sẽ ngăn chặn điều xấu.

Mồng bảy thì nhà nhà đều hạ cây nêu coi như hết tết.

Gói lì xì này là tiền thưởng cho mấy người chịu khó trổ tài, góp vui cho gia chủ vào ba ngày xuân. Bất cứ nụ cười nào cũng mang niềm vui, hoan hỉ tài lộc, xông nhà năm mới về.

JAN 2025

Bạch Liên

Mục Lục

IV. Hộp Thư Toà Soạn ___________________________________________________

Nguyệt San Giao Muà xin cám ơn những thân hữu đã dóng góp bài vở cho Nguyệt San Giao Muà số 269 . Một số bài khác sẽ được đăng dần vào số tớị Mong mỏi sẽ nhận được những sáng tác của các bạn bốn phương để cho Nguyệt San Giao Muà thêm phần hương sắc trong tương laị

Mục Lục

Thể lệ để nhận Nguyệt San Giao Muà:

1) Ðể vào danh sách của NSGM (subscribe),
   xin gửi email về  GiaoMua@hotmail.com

2) Ðể rút ra danh sách của NSGM (unsubscribe),
   xin gửi email về GiaoMua@hotmail.com 

3. Mọi chi tiết, thể lệ, thắc mắc, xin gửi về:
   GiaoMua@hotmail.com


4. Mọi bài vở, đóng góp, xin gửi về:
   GiaoMua@hotmail.com 
   Nguyệt San Giao Muà
   Homepage: http://www.GiaoMuạcom


Thể lệ gửi bài cho Nguyệt San Giao Muà:

 

Mong bạn gửi Bài cho GM theo cách này là tốt nhất :
  

1. Dùng mẫu chữ Vietnet (VIQR) hay Unicode
2. Viết Hoa chữ đầu của bài và bút hiệụ Ví dụ: Giọt Mưa Trên Lácủa NS Phạm Duy
3. Gửi bài ngay trong email (không kèm file), để cho BBT khỏi mất công download xuống để đọc
4. Gửi tất cả các bài trong 1 tháng 1 lần trong1 email, nếu tiện. 
5. Bài vở xin gửi đến trước ngày 25 mỗi tháng
6. Mọi chi tiết, thể lệ, thắc mắc, xin gửi về: GiaoMua@hotmail.com


Cám ơn bạn rất nhiều, vì nhân sự có hạn, BBT không thể ngồi đánh máy lại từng đề bài hay bút hiệụ 

 

  

    

      

	Ðịa Chỉ Liên Lạc:
	

	Nguyệt San Giao Muà

		P.O . Box 	378

		Merrifield, Virginia 22116

		USA

    
  

Trang Nhà 







Web Site Hit Counter





 

Copyright
2002 by Giao Muà e-magazine and respective authors